Sr. Mary Joan Njeri, baùc só phuï saûn
heát loøng chaêm soùc phuï nöõ ngheøo khoå
Sr. Mary Joan Njeri, baùc só phuï saûn, heát loøng chaêm soùc phuï nöõ ngheøo khoå.
Nairobi (Global Sister Report 31-01-2017; Vat. 28-02-2017) - Beänh vieän quaän Mbagathi laø beänh vieän coâng gaàn Kibera, khu oå chuoät cuûa thaønh phoá lôùn nhaát cuûa Nairobi, nôi coù khoaûng 800 ngaøn cö daân. Cöù 2 ngöôøi ôû Kibera thì coù 1 ngöôøi bò thaát nghieäp. Chöông trình chaêm soùc söùc khoûe mieãn phí taïi beänh vieän ñaõ ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu raát lôùn cuûa daân chuùng. Khoa saûn cuûa beänh vieän Mbagathi coù khaû naêng phuïc vuï cho khoaûng 300 thai phuï moãi thaùng, nhöng trong thöïc teá, moãi thaùng coù hôn 1,000 phuï nöõ ñeán beänh vieän ñeå ñöôïc trôï giuùp cho vieäc sinh nôû. Sr. Mary Joan Njeri ñaõ quyeát ñònh phuïc vuï taïi beänh vieän coâng cuûa chính phuû, nôi caùc phuï nöõ cuûa khu oå chuoät, nhöõng ngöôøi khoâng coù khaû naêng taøi chính ñeå ñi sinh con ôû nôi khaùc. Sô ñaõ keå laïi lyù do mình quyeát ñònh trôû thaønh baùc só phuï khoa vaø saûn khoa vaø coâng vieäc cuûa sô ôû beänh vieän naøy.
"Khi toâi laø moät baùc só ña khoa, thænh thoaûng toâi laøm vieäc taïi khoa phuï saûn. Moãi khi toâi nhìn thaáy caùc phuï nöõ ñau ñôùn vaø caàn moät baùc só chuyeân khoa thì laïi khoâng coù caùc chuyeân vieân. Caùc phuï nöõ naøy coù raát nhieàu vaán ñeà nhöng lai khoâng coù ñuû baùc só ñeå chaêm soùc hoï. Vì vaäy toâi töï hoûi mình: 'Neáu toâi trôû thaønh moät baùc só phuï saûn thì sao? Toâi coù saün loøng khoâng? Toâi seõ chöõa trò cho hoï maø khoâng ñoøi hoûi phí toån cao hôn caùc baùc só khaùc yeâu caàu? Ñoù laø nhöõng ñieàu thuùc ñaåy toâi. Ngaøy nay toâi caûm thaáy hoaøn thaønh ñöôïc öôùc muoán cuûa mình. Toâi ñang laøm vieäc trong moät trong nhöõng khu oå chuoät lôùn nhaát vaø toâi coù raát nhieàu caùc phuï nöõ, nhöõng phuï nöõ raát ngheøo. Khi hoï ñeán vôùi toâi, toâi khoâng keå thôøi gian vaø toâi khoâng tính tieàn baïc. Toâi daâng taëng baûn thaân caùch töï do vaø toâi coù theå cho hoï söï phuïc vuï toát nhaát maø toâi coù theå.
Taïi beänh vieän naøy, coù khi coù ñeán 3 phuï nöõ chung moät giöôøng. Hai ngöôøi naèm moät ñaàu, coøn ngöôøi naèm giöõa naèm quay ñaàu khaùc. Bôûi vì hoï ñeàu soáng ôû khu oå chuoät neân hoï khoâng coù tieàn ñeå ñi ñeán beänh vieän toát hôn. Khi moät phuï nöõ sinh con, thöôøng chuùng toâi giöõ baø aáy 24 tieáng. Nhöng vì khaû naêng cuûa beänh vieän, chuùng toâi chæ coù theå giöõ hoï laïi 12 tieáng. Neáu hoï sinh con vaøo ban chieàu, vaø ngaøy hoâm sau söùc khoûe cuûa hoï oån ñònh, thì chuùng toâi cho hoï xuaát vieän. Chuùng toâi cuõng thöïc hieän khoaûng 100 ñeán 150 ca sinh moå moãi thaùng, chieám 18-20% caùc ca sinh nôû. Thænh thoaûng khi maø soá ca sinh quaù ñoâng, duø sinh moå, caùc saûn phuï cuõng phaûi naèm chung giöôøng. Noù laø raát khoù khaên. Chuùng toâi cuõng coù nhöõng baø meï bò bieán chöùng phuï khoa, caàn ñöôïc chaêm soùc y teá nhieàu hôn."
Keå veà moät ngaøy hoaït ñoäng cuûa mình, sô Njeri chia seû: "Toâi thöùc daäy luùc 4.30 saùng vaø caàu nguyeän. Toâi phaûi ñoùn xe buyùt leân thaønh phoá ñeå tham döï Thaùnh leã luùc 6.30 saùng. Toâi vaøo beänh vieän luùc 7.30 vaø baét ñaàu ñi thaêm khaùm cho caùc phuï nöõ ñöôïc nhaäp vieän chieàu toái hoâm tröôùc trong khi ñôïi caùc baùc só khaùc ñeán luùc 8 giôø. Ñuùng 8 giôø, toâi baét ñaàu ñi khaùm quanh khoa vôùi caùc baùc só. Vì soá phuï nöõ quaù ñoâng neân phaûi ñeán moät giôø tröa môùi xong. Toâi ñoïc kinh tröa luùc 1.15 vaø aên tröa. Toâi trôû laïi khoa vaøo luùc 2 giôø, thaêm beänh cho caùc phuï nöõ ñöôïc nhaäp vieän luùc ban tröa. Beân caïnh coâng vieäc ôû khoa phuï saûn, toâi cuõng tham gia vaøo caùc ca beänh ñaëc bieät vaø huaán luyeän caùc kyõ naêng cho caùc thöïc taäp sinh.
5.30 chieàu toâi ñoùn xe buyùt trôû veà tu vieän. Toâi chaàu ThaùnhTheå töø 6-7giôø chieàu, roài caàu nguyeän vôùi coäng ñoaøn ñeán 7.30 vaø aên toái. Sau ñoù chuùng toâi coù nöûa giôø giaûi lao, roài chuùng toâi cuøng nhau xem tin töùc cho ñeán 9.30. Sau ñoù toâi ñoïc saùch vôû moät luùc vaø nghæ ñeâm luùc 10 hay 11 giôø. Ban ñeâm, thænh thoaûng toâi cuõng bò thöùc daäy khi coù ñieân thoaïi goïi ñeán ñeå xin giuùp yù kieán hay yeâu caàu ñeán beänh vieän. Vaøo ban ñeâm, toâi nguû baát cöù khi naøo toâi tìm ñöôïc giôø raûnh. Ngaøy hoâm sau, toâi thöùc daäy luùc 4.30 vaø tieáp tuïc coâng vieäc. Ñaây laø lòch trình töø thöù hai ñeán thöù saùu.
Vaøo thöù baûy vaø Chuùa nhaät, neáu khoâng coù ñieän thoaïi, toâi ñi ñeán khu oå chuoät, thænh thoaûng ñeán Masailanh - laø nhöõng khu vöïc thoân queâ, ngheøo khoå, nôi cö nguï cuûa boä toäc Masai, nhöõng ngöôøi du muïc hay baùn du muïc. Toâi sieâu aâm cho hoï ñeå khaùm ung thö töû cung vaø toâi khuyeán khích hoï sinh con taïi caùc beänh vieän. Neáu toâi thaáy tröôøng hôïp naøo caàn chuù yù, bôûi vì toâi ñang laøm vieäc taïi moät beänh vieän coâng, toâi saép xeáp vôùi caùc traïm y teá ñòa phöông ñöa hoï ñeán beänh vieän cuûa chuùng toâi, ñeå toâi coù theå coù cô hoäi chaêm soùc cho hoï. Ñoù laø nhöõng gì toâi laøm ngaøy naøy qua ngaøy khaùc. Toâi raát vui vaø haøi loøng.
Sô Njeri cuõng chia seû veà hoaøn caûnh cuûa moät beänh nhaân raát ñaùng nhôù. "Coù moät phuï nöõ ñeán beänh vieän khi mang thai ñöôïc 6 thaùng. Tröôùc ñoù baø chöa bao giôø ñi khaùm thai. Toâi ñaõ sieâu aâm vaø noùi cho baø bieát baø ñang mang thai ñoâi. Baø ta khoùc vaø noùi vôùi toâi: 'Sô ôi, 2 ñöùa con aø? Toâi seõ ñöa chuùng ñi ñaâu?' Toâi noùi vôùi baø: 'Chuùa seõ giuùp baø. Chuùa seõ cho baø bieát baø seõ ñöa 2 ñöùa beù ñi ñaâu.' Trong khi sinh, moät trong nhöõng ñöùa treû ñaõ bò vôõ nöôùc oái, neân toâi ñaõ moå cho baø. Baø aáy raát ngheøo, thaäm chí khoâng coù thöù gì ñeå quaán cho con cuûa mình sau khi sinh. Toâi coù taám kitenge trong tuùi cuûa toâi, laø taám vaûi lôùn maø phuï nöõ quaán quanh buïng trong khi ñi laïi hoaëc laøm vieäc. Noù raát lôùn vaø aám aùp, vì vaäy toâi laáy noù ra vaø caét thaønh hai. Toâi quaán hai ñöùa con cuûa baø trong taám khaên kitenge cuûa toâi. Moãi ngaøy toâi ñöôïc phaùt tieàn ñeå aên tröa, nhöng thænh thoaûng toâi chæ aên quaû chuoái vaø ñeå daønh soá tieàn coøn laïi. Vì vaäy, vaøo ngaøy hoâm sau, toâi ñi chôï vaø mua quaàn aùo cho hai ñöùa beù. ÔÛ Kenya, chaêm soùc sinh saûn ñöôïc mieãn phí, neân baø khoâng phaûi traû ñoàng naøo. Nhöng toâi ñaõ hoûi caùc baùc só xem chuùng toâi coù theå quyeân goùp cho baø ta ít tieàn khoâng. Ngaøy hoâm sau, moãi baùc só ñaõ goùp 100 hay 50 shillings, khoaûng 1 ñoâ la hay 50 cents, vaø chuùng toâi ñaõ coù theå cho baø ta moät chuùt gì ñoù. Tröôùc khi baø xuaát vieän, toâi ñaõ giuùp baø lieân laïc vôùi nhaân vieân xaõ hoäi ñeå hoï coù theå theo doõi chaêm soùc cho baø."
Sô Njeri mong muoán laø coù thaät nhieàu nöõ tu laøm vieäc trong caùc beänh vieän ñeå hoï coù theå ñeán vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát trong nhöõng ngöôøi ngheøo vaø coù theå thay ñoåi cuoäc soáng cuûa hoï, duø chæ laø moät tí thoâi. Sô chia seû laø coù nhieàu chuyeân vieân y khoa chaêm soùc cho nhöõng ngöôøi coù ñieàu kieän kinh teá, nhöng coù raát ít chuyeân vieân chaêm soùc cho ngöôøi ngheøo. Sô khuyeán khích caùc nöõ tu ñöøng boû cuoäc nhöng caàn hoaït ñoäng caät löïc hôn. Vaø neáu caùc nöõ tu coù theå tìm ñöôïc nhöõng aân nhaân giuùp ñôõ, haõy ñeå hoï xin söï giuùp ñôõ.
Duø cho nhöõng ñieàu kieän khoù khaên ôû beänh vieän, nhöng sô Njeri vaãn giöõ vöõng ñöùc tin. Sô chia seû: "Nieàm tin vaø xaùc tín cuûa toâi ñaõ cho toâi söùc maïnh ñeå tieáp tuïc. Toâi bieát raèng toâi khoâng chæ laøm vieäc cho con ngöôøi, nhöng toâi ñang laøm vieäc cho moät quyeàn löïc cao hôn, ñoù laø cho Chuùa. Vaø chính Ngöôøi laø Ñaáng ban sinh löïc cho toâi. Ngoaøi ra, moãi ngaøy, toâi phaûi caàu nguyeän hai laàn. Toâi phaûi ñi tham döï Thaùnh leã vaøo saùng sôùm: thöùc daäy, caàu nguyeän, sau ñoù ñi tham döï Thaùnh leã. Vaøo buoåi chieàu, moät laàn nöõa, toâi phaûi ôû tröôùc Chuùa Gieâsu vaø caàu xin Ngöôøi ban cho toâi söùc maïnh vaø naêng löôïng. Ñieàu ñoù giuùp toâi hoaøn thaønh coâng vieäc, ngay caû khi coâng vieäc raát khoù khaên." (Global Sister Report 31/01/2017)
Hoàng Thuûy
(Radio Vatican)