Ngöôøi ngheøo seõ coù cuoäc soáng
bò ruùt ngaén 2 naêm
Ngöôøi ngheøo seõ coù cuoäc soáng bò ruùt ngaén 2 naêm.
Luaân Ñoân (La Repubblica 02-02-2017; Vat. 6-02-2017) - Trong tuaàn qua, taäp san khoa hoïc The Lancet ñaõ coâng boá keát quaû moät cuoäc nghieân cöùu keùo daøi 13 naêm, theo ñoù moät ngöôøi phaûi soáng trong nhöõng ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi yeáu keùm vaø thaáp heøn seõ coù cuoäc soáng bò ruùt ngaén 2 naêm, gioáng nhö nhöõng ai huùt thuoác laù, bò beänh tieåu ñöôøng hay laø coù cuoäc soáng ít hoaït ñoäng theå xaùc.
Cho ñeán nay, nhöõng ñoäng löïc laøm cho cuoäc soáng con ngöôøi bò ruùt ngaén laïi laø nghieän huùt thuoác laù, uoáng nhieàu röôïu bia, ngoài yeân moät choã maø khoâng hoaït ñoäng theå thao theå duïc, cao maùu, beùo phì vaø tieåu ñöôøng. Nhöng nay, vôùi cuoäc nghieân cöùu laâu daøi vöøa noùi treân ñaây, ngöôøi ta phaûi theâm vaøo moät nguyeân do nöõa ñoù laø naïn ngheøo, laø nhöõng ñieàu kieän xaõ hoäi kinh teá thaáp keùm.
Töø 13 naêm nay, UÛy ban lieân hieäp chaâu AÂu ñaõ taøi trôï cuoäc nghieân cöùu naøy coù teân goïi laø Lifepath, vôùi muïc ñích phaân ñònh nhöõng bieán ñoåi trong cô cheá sinh hoïc veà maët söùc khoûe con ngöôøi döïa treân neàn taûng nhöõng khaùc bieät xaõ hoäi kinh teá.
Noùi caùch khaùc, Lifepath muoán tìm hieåu nhöõng cô cheá sinh hoïc qua ñoù, nhöõng baát coâng xaõ hoäi seõ gaây ra nhöõng baát coâng veà maët söùc khoûe. Keát quaû cuoäc nghieân cöùu naøy vöøa ñöôïc coâng boá treân taäp san raát uy tín The Lancet.
Caùc chuyeân vieân nghieân cöùu ñaõ thu thaäp caùc döõ kieän lieân quan ñeán khoaûng 2 trieäu ngöôøi daân thuoäc caùc giai taàng xaõ hoäi taïi nhieàu nöôùc khaùc nhau nhö Anh, Italia, Boà Ñaøo Nha, Hoa Kyø Thuïy Só vaø Phaùp. Caùc döõ kieän ñöôïc xeáp ñaët theo caû tình traïng söùc khoûe vaø thoùi quen thoâng thöôøng nhö huùt thuoác uoáng röôïu vv..., theo saùt chöông trình cuûa toå chöùc Söùc Khoûe Theá giôùi muoán giaûm thieåu 25% soá ngöôøi cheát vì nhöõng beänh taät khoâng truyeàn nhieãm trong voøng naêm 2025 tôùi ñaây.
Moät trong caùc chuyeân vieân thöïc hieän cuoäc nghieân cöùu naøy, giaùo sö khoa truyeàn nhieãm Silvia Stringhini, thuoäc ñaïi hoïc Lausanne beân Thuïy Só, nhaän ñònh raèng, giôùi khoa hoïc gia ñaõ bieát söï kieän ngöôøi ngheøo heøn thaáp keùm trong xaõ hoäi cheát sôùm hôn nhöõng giai caáp khaùc, theá nhöng ñaây laø laàn ñaàu tieân ngöôøi ta chöùng minh ñöôïc caùch khoa hoïc hieän töôïng naøy. Ngöôøi ngheøo coù vieãn töôïng ñôøi soáng ngaén hôn treân 2 naêm trôøi. Ngöôøi nghieän huùt thuoác laù coù vieãn töôïng ñôøi soáng ngaén hôn 4.8 naêm, ngöôøi bò beänh ñaùi ñöôøng soáng ngaén hôn 3.9 naêm.
Giaùo sö Stringhini noùi theâm laø trong cuoäc nghieân cöùu, caùc yeáu toá nguy hieåm ñe doïa ñaõ ñöôïc cöùu xeùt caùch khaùch quan vaø ñoäc laäp, nhöng ñieàu hieån nhieân laø tình traïng ngheøo heøn coù lieân heä chaët cheõ vôùi vieãn töôïng ñôøi soáng. Ngöôøi ngheøo coù 30% khaû theå cheát sôùm hôn ngöôøi khaùc. Nguyeân do coù theå aån naùu trong nhöõng söï kieän nhö ngöôøi ngheøo deã bò kieät löïc hôn, töøng phaûi soáng thôøi thô aáu thieáu thoán hôn hay nhöõng ñieàu kieän moâi tröôøng hieän taïi nguy haïi hôn.
Coøn giaùo sö Mika Kivimaki thuoäc ñaïi hoïc Luaân Ñoân thì khaúng ñònh raèng moïi ngöôøi ñeàu bieát laø giaùo duïc, hoïc thöùc, lôïi töùc vaø ngheà nghieäp chi phoái söùc khoûe con ngöôøi, nhöng ít ai nghieân cöùu ñeán taàm quan troïng cuûa haäu quaû vaán ñeà naøy.
Vôùi keát quaû cuoäc nghieân cöùu naøy, nhoùm chuyeân vieân soaïn thaûo keâu môøi caùc chính quyeàn haõy ñeà ra nhöõng chính saùch chuyeân bieät choáng naïn ngheøo khoå, can thieäp vaøo nhöõng vaán ñeà taän goác reã treân bình dieän mieàn, quoác gia vaø quoác teá, chaúng haïn nhö vaán ñeà giaùo duïc vaø choáng lao ñoäng treû em, baûo hieåm söùc khoûe hay giuùp boû huùt thuoác uoáng röôïu.
(La Repubblica 02.02.2017)
Mai Anh
(Radio Vatican)