Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
trong Leã Hieån Linh
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong Leã Hieån Linh.
Vatican (VietCatholic News 6-01-2017) - Luùc 10h saùng thöù Saùu muøng 6 thaùng Gieâng naêm 2017, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ cöû haønh Leã Hieån Linh beân trong Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ.
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
"Ñöùc Vua daân Do Thaùi môùi sinh, hieän ôû ñaâu? Chuùng toâi ñaõ thaáy vì sao cuûa Ngöôøi xuaát hieän beân phöông Ðoâng, neân chuùng toâi ñeán ñeå baùi laïy Ngöôøi" (Mt 2:2)
Qua nhöõng lôøi naøy, caùc Ñaïo Só, ñeán töø phöông xa, noùi cho chuùng ta bieát lyù do cuûa cuoäc haønh trình xa dieäu vôïi cuûa caùc vò, ñoù laø hoï ñeán ñeå baùi laïy Vò Vua môùi sinh. Thaáy vaø thôø laïy. Hai haønh ñoäng naøy noåi baät trong trình thuaät Tin Möøng naøy. Chuùng toâi thaáy moät ngoâi sao vaø chuùng toâi muoán thôø laïy.
Nhöõng ngöôøi naøy ñaõ thaáy moät ngoâi sao laøm hoï caát böôùc leân ñöôøng. Vieäc khaùm phaù ra ñieàu gì ñoù baát thöôøng treân baàu trôøi khôûi ñoäng moät loaït caùc söï kieän. Ngoâi sao naøy khoâng chæ chieáu saùng cho rieâng hoï, vaø hoï cuõng chaúng coù moät DNA ñaëc bieät naøo ñeå coù theå thaáy ñöôïc vì sao ñoù. Nhö moät trong caùc Giaùo Phuï ñaõ nhaän xeùt thaät chí lyù raèng caùc Ñaïo Só khoâng caát böôùc leân ñöôøng vì hoï ñaõ thaáy moät ngoâi sao, nhöng thöïc ra hoï thaáy ngoâi sao bôûi vì hoï ñaõ caát böôùc leân ñöôøng (x. Thaùnh Gioan Kim Khaåu). Taâm hoàn hoï môû ra vôùi chaân trôøi vaø hoï coù theå thaáy ñieàu maø caùc taàng trôøi toû ra cho hoï, vì hoï ñöôïc höôùng daãn bôûi moät thao thöùc noäi taâm khoân nguoâi. Hoï môû loøng mình ra cho nhöõng ñieàu môùi meû.
Do ñoù, caùc Ñaïo Só töôïng tröng cho taát caû nhöõng ai tin, nhöõng ai hoaøi mong Thieân Chuùa, nhöõng ai khaùt khao queâ höông thieân quoác cuûa mình. Hoï phaûn chieáu hình aûnh cuûa taát caû nhöõng ai trong cuoäc soáng mình khoâng ñeå cho taâm hoàn bò gaây meâ.
Moät loøng hoaøi mong Thieân Chuùa buøng leân trong taâm hoàn nhöõng ai tin vì hoï bieát raèng Tin Möøng khoâng phaûi laø moät bieán coá cuûa quaù khöù nhöng laø cuûa hieän taïi. Moät loøng hoaøi mong Thieân Chuùa giuùp chuùng ta tænh thöùc khi ñoái dieän vôùi moïi caùm doã muoán giaûn löôïc hay baàn cuøng hoùa ñôøi soáng cuûa chuùng ta. Moät loøng hoaøi mong Thieân Chuùa laø moät kyù öùc ñöùc tin, noåi loaïn tröôùc taát caû moïi thöù tieân tri cheát choùc. Loøng hoaøi mong aáy giöõ cho nieàm hy voïng soáng ñoäng trong coäng ñoàng caùc tín höõu, moät nieàm hy voïng maø töø tuaàn naøy ñeán tuaàn kia vaãn tieáp tuïc khaán xin: "Laïy Chuùa Gieâsu, xin haõy ñeán".
Cuøng moät loøng hoaøi mong aáy ñaõ daãn cuï giaø Simeâon ñi leân Ñeàn Thôø moãi ngaøy, vôùi xaùc tín raèng ñôøi oâng seõ khoâng chaám döùt tröôùc khi oâng ñöôïc aüm Ñaáng Cöùu Theá trong tay mình. Loøng hoaøi mong cuõng ñaõ khieán Ngöôøi Con Hoang Ñaøng töø boû loái soáng töï huûy dieät vaø tìm kieám voøng tay cuûa ngöôøi cha mình. Ñaây laø loøng hoaøi mong thoâi thuùc ngöôøi chaên chieân boû laïi chín möôi chín con chieân ñeå ñi tìm moät con chieân laïc. Maria Mañaleâna ñaõ kinh nghieäm cuøng moät loøng hoaøi mong aáy vaøo saùng Chuùa Nhaät khi baø chaïy ñeán moà vaø gaëp Thaày phuïc sinh cuûa baø. Loøng hoaøi mong Thieân Chuùa loâi keùo chuùng ta ra khoûi söï coâ laäp chai ñaù cuûa chuùng ta, laø ñieàu laøm cho chuùng ta nghó raèng chaúng coù gì coù theå thay ñoåi ñöôïc. Loøng hoaøi mong Thieân Chuùa phaù tan nhöõng taäp quaùn nhaøm chaùn cuûa chuùng ta vaø thuùc ñaåy chuùng ta thöïc hieän nhöõng thay ñoåi maø chuùng ta muoán vaø caàn. Loøng hoaøi mong Thieân Chuùa coù caên coäi trong quaù khöù nhöng khoâng döøng laïi ôû ñoù, traùi laïi noù vöôn tôùi töông lai. Caùc tín höõu caûm nhaän ñöôïc loøng hoaøi mong naøy ñang ñöôïc ñöùc tin höôùng daãn ñeå tìm kieám Thieân Chuùa, nhö caùc nhaø Ñaïo Só ñaõ laøm töø xa xöa trong lòch söû, vì caùc ngaøi bieát raèng Thieân Chuùa ñang ñôïi chôø hoï. Hoï ñi ñeán nhöõng vuøng ngoaïi bieân, ñeán nhöõng bieân cöông, ñeán nhöõng nôi chöa ñöôïc phuùc aâm hoaù, ñeå gaëp gôõ Thieân Chuùa. Hoï khoâng laøm ñieàu naøy vì moät caûm thöùc cao troïng hôn ngöôøi khaùc, nhöng traùi laïi nhö nhöõng ngöôøi aên maøy khoâng theå tænh bô tröôùc aùnh maét cuûa nhöõng ngöôøi maø Tin Möøng vaãn laø moät laõnh vöïc chöa ñöôïc bieát ñeán.
Moät thaùi ñoä hoaøn toaøn khaùc ngöï trò trong cung ñieän cuûa vua Heâroâñeâ, chæ caùch Beâlem moät khoaûng caùch raát ngaén, nôi maø khoâng ai nhaän ra ñieàu gì ñang xaûy ra. Khi caùc nhaø Ñaïo Só thöïc hieän cuoäc haønh trình cuûa hoï, thì Gieârusalem ñang say nguû. Thaønh ñoâ naøy nguû vuøi trong moät söï thoâng ñoàng vôùi Heâroâñeâ laø ngöôøi, thay vì tìm kieám, cuõng ñang nguû vuøi. OÂng nguû vuøi, teâ lieät bôûi moät löông taâm ñaõ chai thaønh seïo. OÂng ñaõ hoang mang, sôï haõi. Ñoù laø söï hoang mang maø khi ñoái dieän vôùi söï môùi meû thay ñoåi taän goác lòch söû thì kheùp mình laïi, co cuïm trong chính noù vaø nôi nhöõng thaønh töïu, nhöõng hieåu bieát, vaø nhöõng thaønh coâng cuûa noù. Ñoù laø söï hoang mang cuûa moät ngöôøi ngoài treân söï giaøu coù cuûa mình nhöng khoâng theå vöôït leân treân söï giaøu coù aáy. Ñoù laø söï hoang mang truù nguï trong taâm hoàn cuûa nhöõng ngöôøi muoán kieåm soaùt moïi thöù vaø moïi ngöôøi. Ñoù laø söï hoang mang cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ bò nhaän chìm trong neàn vaên hoaù phaûi thaéng cho baèng ñöôïc, trong moät neàn vaên hoaù chæ coù choã cho nhöõng "keû chieán thaéng", baèng baát cöù giaù naøo. Ñoù laø söï hoang mang ñöôïc sinh ra töø sôï haõi vaø run raåy tröôùc baát cöù ñieàu gì thaùch ñoá mình, hay ñaët vaán ñeà veà nhöõng xaùc tín, vaø nhöõng chaân lyù cuûa chuùng ta, cuõng nhö nhöõng caùch theá chuùng ta baùm víu vaøo theá giôùi vaø cuoäc ñôøi naøy. Heâroâñeâ ñaõ sôï haõi, vaø noãi sôï aáy daãn ñeán vieäc tìm kieám an ninh cuûa mình nôi toäi aùc: "Ngöôi ñaõ gieát nhöõng keû beù nhoû trong thaân xaùc cuûa chuùng, vì söï sôï haõi ñang gieát cheát ngöôi trong taâm hoàn ngöôi" (Thaùnh Quodvultdeus, Baøi Giaûng thöù 2 veà Kinh Tin Kính: PL 40, 655).
Chuùng toâi muoán thôø laïy. Nhöõng ngöôøi naøy ñeán töø Phöông Ñoâng ñeå thôø laïy, vaø hoï ñeán ñeå thôø laïy trong moät nôi xöùng hôïp vôùi moät vò vua, ñoù laø cung ñieän. Cuoäc tìm kieám ñaõ daãn hoï ñeán ñoù, vì thaät phuø hôïp laø moät vò vua caàn phaûi ñöôïc sinh ra ôû moät cung ñieän, giöõa moät hoaøng cung vaø taát caû moïi thöù thuoäc veà ngaøi. Vì ñoù laø daáu chæ cuûa quyeàn löïc, cuûa thaønh coâng, vaø cuûa moät cuoäc ñôøi thaønh ñaït. Ngöôøi ta coù theå hoaøn toaøn mong ñôïi moät vò vua ñöôïc tung hoâ, kính sôï vaø suøng baùi. Ñuùng vaäy, nhöng khoâng nhaát thieát laø ñöôïc yeâu meán vì nhöõng thöù naøy ñeàu laø traàn tuïc, ñeàu laø nhöõng ngaãu töôïng heøn moïn maø chuùng ta toû loøng toân kính vì theá löïc, nhöõng daùng veû vaø theá giaù beà ngoaøi cuûa noù. Nhöõng ngaãu töôïng ñoù chæ höùa heïn mang ñeán cho ta nhöõng u saàu vaø noâ leä.
Chính taïi ñoù, nôi cung vaøng ñieän ngoïc naøy, maø nhöõng nhaø Ñaïo Só, ñaõ ñeán töø phöông xa, seõ khôûi haønh moät chuyeán ñi daøi nhaát cuûa hoï. Taïi ñoù, hoï ñaõ can ñaûm caát böôùc treân moät haønh trình gian truaân vaø phöùc taïp hôn. Hoï phaûi khaùm phaù ra raèng ñieàu hoï möu tìm khoâng coù trong moät cung ñieän, nhöng ôû nôi khaùc, treân caû hai phöông dieän hieän sinh vaø ñòa lyù. ÔÛ trong cung ñieän ñoù, hoï khoâng thaáy moät ngoâi sao chæ ñöôøng cho hoï khaùm phaù ra moät Thieân Chuùa laø Ñaáng muoán ñöôïc yeâu thöông. Chæ döôùi laù côø töï do, chöù khoâng phaûi laø ñoäc taøi, ta môùi coù theå nhaän ra raèng caùi nhìn cuûa vò vua khoâng ñöôïc bieát ñeán nhöng ñöôïc hoaøi mong naøy khoâng haï thaáp, noâ leä hoùa, hay giam caàm chuùng ta; vaø nhaän ra raèng caùi nhìn cuûa Thieân Chuùa naâng chuùng ta leân, tha thöù vaø chöõa laønh. Chuùng ta cuõng nhaän ra raèng Thieân Chuùa muoán ñöôïc sinh ra ôû moät nôi baát ngôø nhaát, ôû moät nôi maø chuùng ta quaù thöôøng khi töø khöôùc Ngaøi. Chuùng ta cuõng nhaän ra raèng trong ñoâi maét cuûa Thieân Chuùa luoân coù choã cho nhöõng ngöôøi ñang bò toån thöông, meät moûi, bò ñoái xöû taøn teä vaø bò boû rôi. Söùc maïnh vaø quyeàn naêng aáy cuûa Ngaøi ñöôïc goïi laø loøng thöông xoùt. Ñoái vôùi moät soá ngöôøi trong chuùng ta, Gieârusalem xa Bethlehem dieäu vôïi bieát bao!
Heâroâñeâ khoâng theå thôø laïy vì oâng ta khoâng thay ñoåi hay khoâng theå thay ñoåi caùch nhìn cuûa mình tröôùc moïi söï. OÂng khoâng muoán thoâi toân thôø chính baûn thaân mình, vaø tin raèng mình laø trung taâm cuûa moïi söï. OÂng khoâng theå thôø laïy, vì muïc ñích cuûa oâng laø laøm cho ngöôøi khaùc phaûi thôø laïy mình. Caùc tö teá cuõng khoâng theå thôø laïy, vì maëc duø hoï hieåu bieát roäng, vaø thaáu ñaùo nhöõng lôøi tieân tri, hoï khoâng saün saøng leân ñöôøng hay thay ñoåi ñöôøng loái cuûa mình.
Caùc Ñaïo Só kinh nghieäm ñöôïc loøng hoaøi mong; hoï ñaõ moûi meät vôùi yeán tieäc thöôøng ngaøy. Hoï cuõng ñaõ quen quaù, vaø moûi meät quaù, vôùi nhöõng Heâroâñeâ trong thôøi cuûa hoï. Nhöng ôû ñoù, nôi Bethlehem, coù söï höùa heïn cho moät ñieàu môùi meû, vaø nhöng khoâng. Coù ñieàu gì ñoù môùi meû ñang dieãn ra. Caùc Ñaïo Só ñaõ coù theå thôø laïy, vì hoï ñaõ coù can ñaûm ñeå caát böôùc leân ñöôøng. Vaø khi baùi quyø tröôùc moät Haøi Nhi beù nhoû, ngheøo khoù vaø moûng manh, moät Haøi Nhi cuûa Bethlehem khoâng ñöôïc mong ñôïi vaø khoâng ñöôïc ai bieát ñeán, hoï ñaõ khaùm phaù ra vinh quang cuûa Thieân Chuùa.
J.B. Ñaëng Minh An dòch