Laéng nghe nhòp ñaäp cuûa con tim Thieân Chuùa
trong lòch söû nhaân loaïi
Laéng nghe nhòp ñaäp cuûa con tim Thieân Chuùa trong lòch söû nhaân loaïi.
Vatican (Vat. 1-01-2017) - Cöû haønh thieân chöùc laøm meï cuûa Ñöùc Maria Meï Thieân Chuùa trong ngaøy ñaàu naêm môùi, coù nghóa laø nhaéc cho chuùng ta nhôù raèng, mình laø moät daân vôùi moät Baø Meï, chöù khoâng moà coâi. Noù giuùp chuùng ta bieát raèng con ngöôøi chæ coù theå tìm thaáy baàu khí, hôi aám cho pheùp noù hoïc hieåu vaø lôùn leân thaønh ngöôøi moät caùch nhaân baûn, chöù khoâng phaûi laø caùc ñoà vaät ñöôïc môøi goïi tieâu thuï vaø bò tieâu thuï, nhö haøng hoaù trao ñoåi. Chuùng ta haõy noi göông Meï bieát laéng nghe nhòp ñaäp cuûa con tim Thieân Chuùa trong lòch söû loaøi ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi nhö treân trong baøi giaûng thaùnh leã ñaàu naêm döông lòch kính Ñöùc Maria laø Meï Thieân Chuùa vaø cuõng laø Ngaøy hoaø bình theá giôùi. Cuøng ñoàng teá thaùnh leã vôùi Ñöùc Thaùnh Cha luùc 10 giôø saùng trong ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ coù haøng traêm vò goàm Hoàng Y, Toång Giaùm Muïc, Giaùm Muïc vaø linh muïc. Hieän dieän trong thaùnh leã coù ngoaïi giao ñoaøn caïnh Toaø Thaùnh vaø 8,000 giaùo daân.
Giaûng trong thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ neâu baät thaùi ñoä soáng cuûa Meï Maria. Thay vì muoán hieåu hay cheá ngöï tình hình, Meï Maria laø phuï nöõ bieát duy trì, nghóa laø che chôû, giöõ gìn trong tim bieán coá Thieân Chuùa ñi qua trong cuoäc soáng daân Ngaøi. Töø cung loøng mình Meï ñaõ hoïc bieát laéng nghe nhòp ñaäp cuûa traùi tim Con meï, vaø ñieàu naøy ñaõ daäy cho Meï trong suoát cuoäc ñôøi mình khaùm phaù ra nhòp ñaäp cuûa Thieân Chuùa trong lòch söû. Meï hoïc bieát laøm meï, vaø trong vieäc hoïc hoûi aáy meï trao ban cho Chuùa Gieâsu kinh nghieäm ñeïp bieát mình laø Con. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích theâm nhö sau:
Nôi Meï Maria, Ngoâi Lôøi vónh cöûu khoâng chæ nhaäp theå, maø coøn hoïc nhaän bieát söï dòu daøng hieàn maãu cuûa Thieân Chuùa. Vôùi Meï Maria Thieân Chuùa - Haøi Nhi hoïc bieát laéng nghe caùc khaùt voïng, caùc aâu lo, caùc nieàm vui vaø nieàm hy voïng cuûa daân Chuùa, vaø khaùm phaù ra chính mình nhö laø Con cuûa daân toäc thaùnh thieän trung thaønh cuûa Thieân Chuùa.
Trong caùc Phuùc AÂm Ñöùc Maria xuaát hieän nhö phuï nöõ ít noùi, khoâng coù caùc dieãn vaên lôùn, cuõng khoâng coù khuynh höôùng trôû thaønh nhaân vaät chính, nhöng vôùi moät caùi nhìn chaêm chuù bieát giöõ gìn söï soáng vaø söù meänh cuûa Con mình, vaø vì theá cuûa taát caû nhöõng gì Ngaøi yeâu. Meï ñaõ bieát giöõ gìn caùc luùc bình minh cuûa coäng ñoaøn kitoâ tieân khôûi, vaø nhö theá Meï ñaõ hoïc laøm meï cuûa nhieàu ngöôøi. Meï ñaõ ñeán gaàn caùc tình traïng khaùc nhau nhaát ñeå gieo vaõi nieàm hy voïng. Meï ñaõ ñi keøm caùc thaäp giaù ñöôïc vaùc trong thinh laëng cuûa con tim con caùi Meï. Söï thaät naøy ñöôïc nhaéc ñeán bôûi bieát bao nhieâu suøng kính, bieát bao nhieâu ñeàn thaùnh, nhaø nguyeän taïi nhöõng nôi xa xoâi heûo laùnh nhaát, vaø bôûi bieát bao nhieâu hình aûnh raûi raùc trong caùc nhaø ñoù ñaây treân theá giôùi. Meï Maria ñaõ cho chuùng ta hôi aám hieàn maãu, hôi aám bao boïc chuùng ta trong nhöõng luùc khoù khaên. Hôi aám hieàn maãu aáy khoâng cho pheùp gì vaø khoâng cho pheùp ai laøm taét ñi giöõa loøng Giaùo Hoäi cuoäc caùch maïnh cuûa söï hieàn dòu, maø Con Meï ñaõ khai maøo. Nôi ñaâu coù moät baø meï, nôi ñoù coù söï dòu hieàn. Vaø vôùi chöùc laøm meï cuûa mình Ñöùc Maria chæ cho chuùng ta thaáy raèng söï khieâm nhöôøng vaø hieàn dòu khoâng phaûi laø caùc nhaân ñöùc cuûa nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái, nhöng laø caùc nhaân ñöùc cuûa nhöõng ngöôøi maïnh meõ. Meï daäy chuùng ta raèng khoâng caàn phaûi ñoái xöû taøn teä vôùi nhöõng ngöôøi khaùc ñeå caûm thaáy mình quan troïng (x. Toâng huaán Avangelii gaudium, 288). Vaø töø luoân luoân, daân thaùnh trung thaønh cuûa Thieân Chuùa ñaõ nhaän bieát vaø chaøo Meï nhö laø Thaùnh Maãu cuûa Thieân Chuùa.
Tieáp tuïc baøi giaûng Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñinh raèng cöû haønh chöùc laøm meï cuûa Ñöùc Maria nhö Meï Thieân Chuùa vaø Meï chuùng ta vaøo ñaàu naêm môùi coù nghóa laø nhaéc nhôù moät xaùc tín seõ ñoàng haønh vôùi caùc ngaøy soáng cuûa chuùng ta: chuùng ta laø moät daân toäc vôùi moät Baø Meï, chuùng ta khoâng moà coâi.
Caùc baø meï laø thuoác giaûi ñoäc maïnh nhaát choáng laïi caùc khuynh höôùng caù nhaân chuû nghóa vaø ích kyû cuûa chuùng ta, choáng laïi caùc kheùp kín vaø laõnh ñaïm cuûa chuùng ta. Moät xaõ hoäi khoâng coù caùc baø meï seõ khoâng chæ laø moät xaõ hoäi laïnh luøng, maø coøn laø moät xaõ hoäi ñaõ ñaùnh maát con tim cuûa mình nöõa, ñaùnh maát ñi "höông vò gia ñình". Moät xaõ hoäi khoâng coù caùc baø meï seõ laø moät xaõ hoäi khoâng thöông xoùt, chæ daønh choã cho tính toaùn vaø ñaàu cô. Vì caùc baø meï, caû trong nhöõng luùc toài teä nhaát, cuõng bieát chöùng toû söï dòu hieàn, loøng taän tuïy voâ ñieàu kieän, vaø söùc maïnh cuûa nieàm hy voïng. Toâi ñaõ hoïc ñöôïc nhieàu töø caùc baø me coù con trong tuø, hay naèm beïp treân giöôøng moät nhaø thöông, hoaëc mang aùch noâ leä cuûa ma tuyù; vôùi caùi noùng caùi laïnh, vôùi trôøi möa vaø haïn haùn hoï khoâng ñaàu haøng, vaø tieáp tuïc chieán ñaáu ñeå cho con hoï ñieàu toát ñeïp nhaát. Hay caùc baø meï trong caùc traïi tî naïn, hoaëc caû ngay giöõa chieán tranh, oâm con vaø naâng ñôõ noãi khoå ñau cuûa con caùi, maø khoâng chao ñaûo. Caùc baø meï trao ban cuoäc soáng ñeå khoâng coù ngöôøi con naøo bò maát ñi. ÔÛ ñaâu coù meï, ôû ñoù coù söï hieäp nhaát, coù söï tuyø thuoäc, söï tuyø thuoäc cuûa con caùi.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi giaûng: Baét ñaàu naêm môùi baèng caùch nhôù tôùi loøng laønh cuûa Thieân Chuùa nôi göông maët Meï Maria, nôi göông maët hieàn maãu cuûa Giaùo Hoäi, nôi göông caùc maët caùc baø meï cuûa chuùng ta, che chôû chuùng ta khoûi beänh laøm hao moøn cuûa söï "moà coâi tinh thaàn", söï moà coâi maø linh hoàn soáng, khi caûm thaáy khoâng coù meï vaø thieáu söï dòu hieàn cuûa Thieân Chuùa. Söï moà coâi maø chuùng ta soáng, khi taét ngaám ñi trong chuùng ta yù thöùc tuyø thuoäc moät gia ñình, moät daân toäc, moät queâ höông, Thieân Chuùa. Söï moà coâi aáy tìm ra khoâng gian trong con tim chieâm ngaém chính mình, chæ bieát nhìn vaøo mình vaø caùc lôïi loäc cuûa mình, vaø noù lôùn leân, khi chuùng ta queân raèng söï soáng ñaõ ñöôïc ban cho chuùng ta nhö moät moùn quaø chuùng ta ñaõ nhaän ñöôïc töø nhöõng ngöôøi khaùc, vaø chuùng ta ñöôïc môøi goïi chia seû noù trong caên nhaø chung naøy.
Söï moà coâi töï quy chieáu veà mình naøy laø caùi ñaõ ñöa Cain tôùi choã noùi: "Toâi coù phaûi laø ngöôøi canh giöõ em toâi ñaâu?" (St 4,9), nhö theå laø tuyeân boá raèng: noù khoâng thuoäc veà toâi, toâi khoâng bieát noù. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích theâm veà söï moà coâi tinh thaàn naøy nhö sau:
Moät thaùi ñoä cuûa söï moà coâi tinh thaàn nhö theá laø moät ung thö gaëm moøn trong thinh laëng vaø haï caáp linh hoàn. Vaø nhö theá chuùng ta töø töø haï caáp mình, töø luùc khoâng ai tuyø thuoäc chuùng ta nöõa, vaø chuùng ta khoâng tuyø thuoäc ai: toâi haï caáp traùi ñaát vì noù khoâng thuoäc veà toâi, toâi haï caáp caùc ngöôøi khaùc vì hoï khoâng thuoäc veà toâi, toâi haï caáp Thieân Chuùa vì toâi khoâng thuoäc veà Ngaøi... Vaø roát cuoäc laø chuùng ta haï caáp chính mình, bôûi vì chuùng ta queân mình laø ai vaø chuùng ta coù "teân goïi" thieân linh naøo. Vieäc maát ñi caùc moái daây hieäp nhaát laø ñaëc thaùi cuûa neàn vaên hoaù bò gaãy vuïn vaø chia reõ cuûa chuùng ta, khieán cho yù thöùc moà coâi naøy lôùn leân, vaø vì theá coù söï troáng roãng lôùn vaø coâ ñôn. Vieäc thieáu tieáp caän vaät lyù, chöù khoâng phaûi tieáp caän aûo, ñang nung thòt con tim chuùng ta (x. Thoâng ñieäp Laudato si', s. 49) khieán cho noù maát ñi khaû naêng soáng hieàn dòu vaø kinh ngaïc, töø bi vaø caûm thöông. Söï moà coâi tinh thaàn laøm cho chuùng ta maát ñi kyù öùc vieäc laø con, laø chaùu, laø oâng baø, laø baïn höõu, laø tín höõu coù nghóa laø gì. Noù laøm cho chuùng ta maát ñi kyù öùc giaù trò cuûa troø chôi, cuûa tieáng haùt, cuûa nuï cöôøi, cuûa nghæ ngôi, cuûa söï nhöng khoâng.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh yù nghóa cuûa leã kính Ñöùc Meï laø Meï Thieân Chuùa. Ngaøi noùi: Cöû haønh leã Thaùnh Maãu cuûa Thieân Chuùa khieán cho nuï cuôøi laïi nôû treân göông maët chuùng ta, khieán cho chuùng ta caûm thaáy mình laø daân toäc, tuyø thuoäc nhau; laøm cho chuùng ta bieát raèng chæ trong moät coäng ñoaøn, moät gia ñình con ngöôøi môùi coù theå tìm thaáy "baàu khí", "hôi aám" cho pheùp noù hoïc hieåu vaø lôùn leân thaønh ngöôøi moät caùch nhaân baûn, chöù khoâng phaûi laø caùc ñoà vaät ñöôïc môøi goïi tieâu thuï vaø bò tieâu thuï, hay haøng hoùa ñeå trao ñoåi, nhöng laø con caùi, laø gia ñình, laø daân cuûa Thieân Chuùa. Cöû haønh leã Thaùnh Maãu cuûa Thieân Chuùa thuùc ñaåy chuùng ta taïo ra vaø saên soùc caùc khoâng gian chung trao ban cho chuùng ta yù nghóa tuyø thuoäc, coäi nguoàn vaø laøm cho chuùng ta caûm thaáy laø nhaø trong caùc thaønh phoá, coäng ñoaøn, hieäp nhaát vaø naâng ñôõ chuùng ta.
Trong luùc trao ban söï soáng cuûa Ngaøi cho chuùng ta treân thaäp giaù Chuùa Gieâsu ñaõ khoâng muoán giöõ laïi gì cho mình, maø ban caû Meï Ngaøi cho chuùng ta nöõa. Chuùng ta muoán tieáp nhaän meï vaøo trong nhaø, vaøo trong caùc gia ñình, caùc coäng ñoaøn, caùc quoác gia cuûa chuùng ta. Chuùng ta muoán gaëp caùi nhìn hieàn maãu cuûa meï. Caùi nhìn aáy giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï moà coâi; noù nhaéc cho chuùng ta bieát chuùng ta laø anh em tuyø thuoäc nhau, vì laø cuøng moät thòt xaùc. Caùi nhìn aáy daäy cho chuùng ta bieát raèng chuùng ta phaûi hoïc saên soùc söï soáng trong cuøng caùch thöùc vaø vôùi cuøng söï hieàn dòu, qua ñoù Meï saên soùc noù baèng caùch gieo vaõi nieàm hy voïng, söï tuyø thuoäc vaø tình huynh ñeä.
Luùc 12 giôø tröa Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ra cöûa soå Dinh Toâng Toaø ñeå ñoïc kinh Truyeàn Tin vôùi hôn 60,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông. Trong baøi huaán duï ngaén ngaøi neâu baät göông soáng cuûa Meï Maria ñaõ noùi hai tieáng "xin vaâng" vaø saün saøng coäng taùc vôùi chöông trình cöùu roãi cuûa Thieân Chuùa, chuù yù tìm hieåu ñieàu Thieân Chuùa muoán nôi mình ngaøy qua ngaøy. Meï cuõng nhaän ra nôi bieán coá caùc muïc ñoàng ñeán kính vieáng thôø laäy Chuùa Haøi Nhi söï chuyeån ñoäng cuûa ôn cöùu roãi, seõ naûy sinh töø coâng trình cuûa Chuùa Gieâsu, vaø Meï saün saøng ñoái vôùi moïi ñoøi hoûi cuûa Chuùa vaø coäng taùc vôùi Con Meï trong chöông trình cöùu ñoä. Sau cuøng Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ daâng leân Meï lôøi caùm ôn Meï veà taát caû nhöõng gì Meï ñaõ laøm trong cuoäc soáng, vaø xin Meï caàu nguyeän cho chuùng ta taát caû, laø caùc keû löõ haønh trong thôøi gian, xin Meï giuùp chuùng ta böôùc ñi treân con ñöôøng hoaø bình.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñoïc Kinh Truyeàn Tin vaø ban pheùp laønh ñaàu naêm cho moïi ngöôøi.
Sau Kinh Truyeàn Tin Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuùc möøng Naêm Môùi moïi ngöôøi vaø noùi: Naêm môùi seõ toát laønh trong möùc ñoä töøng ngöôøi trong chuùng ta, vôùi söï trôï giuùp cuûa Thieân Chuùa, tìm laøm vieäc thieän moãi ngaøy. Vaø nhö theá laø xaây döïng hoaø bình, baèng caùch noùi "khoâng " - baèng caùc vieäc laøm - vôùi thuø haän vaø baïo löïc, vaø noùi "coù" vôùi tình huynh ñeä vaø söï hoaø giaûi. Caùch ñaây 50 naêm chaân phöôùc Phaoloâ VI ñaõ baét ñaàu cöû haønh Ngaøy Hoaø Bình Theá Giôùi ñeå cuûng coá daán thaân chung xaây döïng moät theá giôùi an bình vaø huynh ñeä. Trong söù ñieäp cho naêm nay toâi ñaõ ñeà nghò "soáng khoâng baïo löïc nhö kieåu maãu cho moät neàn chính trò hoaø bình."
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc tôùi vuï khuûng boá xaûy ra toái giao thöøa taïi Istanbul khieán cho gaàn 40 ngöôøi cheát. Ngaøi gaàn guõi vaø caàu nguyeän cho caùc ngöôøi qua ñôøi vaø thaân nhaân cuûa hoï, cuõng nhö cho caùc nguôøi bò thöông vaø toaøn daân Thoå Nhó Kyø.
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng caùm ôn toång thoáng Italia ñaõ chuùc möøng naêm môùi ngaøi trong söù ñieäp göûi toaøn daân toái giao thöøa. Ngaøi cuõng xin Chuùa ban phuùc laønh cho toaøn daân Italia, ñeå vôùi söï ñoùng goùp traùch nhieäm vaø lieân ñôùi cuûa taát caû ñaát nöôùc Italia coù theå nhìn veà töông lai vôùi loøng tin töôûng vaø nieàm hy voïng. Ngaøi cuõng caùm ôn taát caû caùc saùng kieán hoaø bình cuûa caùc toå chöùc vaø hieäp hoäi ñoù ñaây treân toaøn theá giôùi, trong ñoù coù cuoäc tuaàn haønh cho hoaø bình taïi Bologna do Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, Caritas, Coâng Giaùo Tieán Haønh vaø Hoaø Bình Chuùa Kitoâ Italia toå chöùc, cuõng nhö caùc tham döï vieân cuoäc bieåu tình "Hoaø bình cho moïi vuøng ñaát" do coäng ñoàng thaùnh Egidio phaùt ñoäng. Sau cuøng ngaøi chuùc moïi ngöôøi moät naêm hoaø bình trong ôn thaùnh Chuùa vaø söï chôû che hieàn maàu cuûa Ñöùc Maria, Meï Thieân Chuùa.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)