Toâng Huaán Haäu Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Gia Ñình
Amoris Laetitia
Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Phaàn Daãn Nhaäp (töø soá 1 - 7)
Toâng Huaán Haäu Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Gia Ñình Amoris Laetitia Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Göûi Caùc Giaùm Muïc, caùc Linh Muïc vaø Phoù Teá, Caùc Ngöôøi Taän Hieán, Caùc Caëp Vôï Choàng Kitoâ Höõu, Vaø Moïi Tín Höõu Giaùo Daân
Veà Tình Yeâu Trong Gia Ñình
1. Nieàm vui yeâu thöông maø caùc gia ñình voán caûm nghieäm cuõng laø nieàm vui cuûa Giaùo Hoäi. Nhö caùc Nghò Phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ ghi nhaän, baát chaáp moïi daáu hieäu khuûng hoaûng trong ñònh cheá hoân nhaân, "öôùc nguyeän keát hoân vaø taïo laäp gia ñình vaãn maïnh meõ, nhaát laø nôi giôùi treû, vaø ñaây laø moät höùng khôûi ñoái vôùi Giaùo Hoäi" (1). Nhö moät ñaùp öùng ñoái vôùi öôùc nguyeän naøy, "coâng boá cuûa Kitoâ Giaùo veà gia ñình quaû laø moät tin vui" (2).
2. Dieãn trình Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ giuùp ta khaûo saùt hoaøn caûnh cuûa caùc gia ñình trong theá giôùi ngaøy nay, vaø nhôø theá, coù ñöôïc moät vieãn kieán bao quaùt hôn vaø moät yù thöùc canh taân ñoái vôùi taàm quan troïng cuûa hoân nhaân vaø gia ñình. Söï phöùc taïp cuûa caùc vaán ñeà ñöôïc ñaët ra cho thaáy vieäc caàn phaûi tieáp tuïc thaûo luaän côûi môû veà moät soá vaán ñeà tín lyù, luaân lyù, taâm linh, vaø muïc vuï. Söï suy nghó cuûa caùc muïc töû vaø thaàn hoïc gia, neáu trung thaønh vôùi Giaùo Hoäi, trung thöïc, hieän thöïc vaø saùng taïo, seõ giuùp ta ñaït ñöôïc söï roõ raøng hôn. Caùc cuoäc tranh luaän ñang dieãn ra trong truyeàn thoâng, trong moät soá aán phaåm vaø ngay caû nôi caùc thöøa taùc vieân cuûa Giaùo Hoäi thay ñoåi töø moät öôùc muoán voâ ñoä muoán thay ñoåi toaøn dieän khoâng caàn suy nghó hay tìm cô sôû ñaày ñuû, tôùi moät thaùi ñoä muoán giaûi queát moïi ñieàu baèng caùch aùp duïng caùc qui luaät toång quaùt hay ruùt ra caùc keát luaän quaù ñaùng töø caùc xem xeùt thaàn hoïc ñaêc thuø.
3. Vì "thôøi gian lôùn hôn khoâng gian", toâi xin minh xaùc ñieàu naøy: khoâng phaûi moïi cuoäc thaûo luaän veà caùc vaán ñeà tín lyù, luaân lyù hay muïc vuï ñeàu caàn ñöôïc giaûi quyeát thanh thoûa bôûi caùc can thieäp cuûa huaán quyeàn. Vieäc thoáng nhaát giöõa giaùo huaán vaø thöïc haønh chaéc chaén laø ñieàu caàn thieát trong Giaùo Hoäi, nhöng ñieàu naøy khoâng loaïi tröø caùc caùch giaûi thích ña daïng moät soá khía caïnh cuûa giaùo huaán aáy vaø töø ñoù ruùt ra moät soá heä quaû. Ñieàu naøy luoân luoân ñuùng vì Thaàn Khí höôùng daãn chuùng ta höôùng veà söï thaät toaøn veïn (xem Ga 16:13), cho tôùi khi Ngöôøi höôùng daãn ta vaøo maàu nhieäm Chuùa Kitoâ moät caùch troïn veïn vaø giuùp ta thaáy moïi söï nhö Ngöôøi thaáy. Hôn nöõa, moãi quoác gia hay moãi mieàn coù theå tìm caùc giaûi phaùp toát hôn, thích hôïp ñoái vôùi vaên hoùa cuûa hoï vaø nhaäy caûm ñoái vôùi truyeàn thoáng vaø nhu caàu ñòa phöông cuûa hoï. Vì "thöïc söï, caùc neàn vaên hoùa raát ña daïng vaø moïi nguyeân taéc toång quaùt... caàn ñöôïc hoäi nhaäp vaên hoùa, neáu chuùng muoán ñöôïc toân troïng vaø aùp duïng" (3).
4. Toâi cuõng caàn phaûi noùi raèng dieãn trình Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ ñöôïc minh chöùng laø gaây aán töôïng vaø ñaày soi saùng. Toâi bieát ôn ñoái vôùi nhieàu ñoùng goùp voán giuùp toâi löôïng giaù troïn veïn hôn caùc vaán ñeà maø caùc gia ñình khaép theá giôùi ñang phaûi ñoái phoù. Caùc can thieäp ña daïng cuûa caùc Nghò Phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng, maø toâi raát chuù taâm theo doõi, coù theå noùi, ñaõ taïo ra moät vieân ngoïc ña dieän phaûn aûnh nhieàu quan taâm chính ñaùng vaø caùc caâu hoûi trung thöïc.Vì lyù do naøy, toâi nghó ñieàu thích ñaùng laø soaïn thaûo moät Toâng Huaán haäu thöôïng hoäi ñoàng ñeå thu thaäp caùc ñoùng goùp cuûa hai Thöôïng Hoäi Ñoàng môùi ñaây veà gia ñình, trong khi theâm vaøo ñoù caùc xem xeùt khaùc nhö moät trôï cuï ñeå suy nghó, ñoái thoaïi vaø thöïc haønh muïc vuï, vaø nhö moät trôï giuùp cuõng nhö khuyeán khích caùc gia ñình trong caùc daán thaân vaø thaùch ñoá haøng ngaøy cuûa hoï.
5. Toâng Huaán naøy ñaëc bieät hôïp thôøi trong Naêm Thaùnh Thöông Xoùt naøy. Tröôùc nhaát, vì noù thay cho lôøi môøi caùc gia ñình Kitoâ höõu traân quí caùc hoàng aân hoân nhaân vaø gia ñình, vaø kieân trì trong moät tình yeâu ñöôïc taêng cöôøng nhôø caùc nhaân ñöùc ñaïi löôïng, daán thaân, trung tín vaø kieân nhaãn. Thöù hai, vì noù tìm caùch khuyeán khích moïi ngöôøi trôû neân daáu chæ cuûa loøng thöông xoùt vaø gaàn guõi nhau baát cöù ôû nôi naøo ñôøi soáng gia ñình vaãn coøn baát toaøn hay thieáu bình an vaø nieàm vui.
6. Toâi seõ baét ñaàu vôùi chöông môû ñaàu ñöôïc Saùch Thaùnh linh höùng, ñeå leân saéc khí thích ñaùng (cho Toâng Huaán). Sau ñoù, toâi seõ khaûo saùt hieän traïng caùc gia ñình, nhaém ñaët cô sôû vöõng vaøng treân thöïc taïi. Toâi seõ tieáp tuïc nhaéc laïi moät soá khía caïnh chuû yeáu trong giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà hoân nhaân vaø gia ñình, nhôø theá, doïn ñöôøng cho hai chöông chuyeân noùi veà tình yeâu. Sau ñoù, toâi seõ laøm noåi baät moät soá phöông thöùc muïc vuï coù theå höôùng daãn ta trong vieäc xaây döïng caùc maùi aám vöõng maïnh vaø sinh hoa traùi theo keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa, vôùi troïn moät chöông daønh cho vieäc döôõng duïc con caùi. Cuoái cuøng, toâi seõ ñöa ra lôøi môøi goïi thöông xoùt vaø bieän phaân muïc vuï caùc hoaøn caûnh thieáu soùt so vôùi nhöõng gì Chuùa ñoøi hoûi nôi chuùng ta, vaø keát luaän baèng moät thaûo luaän ngaén veà linh ñaïo gia ñình.
7. Vì caùc keát quaû phong phuù cuûa dieãn trình Thöôïng Hoäi Ñoàng trong hai naêm qua, Toâng Huaán naøy seõ baøn tôùi raát nhieàu vaán ñeà ña daïng, baèng nhieàu caùch khaùc so vôùi dieãn trình aáy. Ñieàu naøy giaûi thích ñoä daøi khoâng theå traùnh ñöôïc cuûa noù. Do ñoù, toâi seõ khoâng khuyeân neân ñoïc baûn vaên naøy caùch voäi vaõ. Ñoái vôùi chính caùc gia ñình vaø nhöõng ai daán thaân vaøo vieäc toâng ñoà gia ñình, lôïi ích lôùn lao nhaát seõ xuaát hieän neáu moãi phaàn ñöôïc ñoïc moät caùch kieân nhaãn vaø thaän troïng hoaëc neáu chuù yù tôùi caùc phaàn noùi tôùi caùc nhu caàu chuyeân bieät cuûa hoï. Thí duï, caùc caëp vôï choàng coù leõ seõ quan taâm nhieàu hôn tôùi caùc chöông boán vaø naêm, coøn caùc thöøa taùc vieân muïc vuï coù leõ seõ quan taâm nhieàu hôn tôùi chöông saùu, trong khi ngöôøi naøo cuõng neân caûm thaáy nhö ñöôïc chöông taùm thaùch thöùc. Toâi hy voïng raèng khi ñoïc baûn vaên naøy, moïi ngöôøi seõ caûm nhaän ñöôïc lôøi môøi goïi quí yeâu vaø traân quí cuoäc soáng gia ñình, vì "caùc gia ñình khoâng phaûi laø vaán ñeà; tröôùc nhaát vaø treân heát, hoï laø cô may" (4)
- - - - - - - - - - - - - - -
(1). Phieân Hoïp Ngoaïi Leä Laàn Thöù Ba Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, Relatio Synodi (18 Thaùng Möôøi 2014), 2.
(2) Phieân Hoïp Thöôøng Leä Laàn Thöù Möôøi Boán Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, Relatio Finalis (24 Thaùng Möôøi 2015), 3.
(3) Dieãn Vaên Beá Maïc Phieân Hoïp Thöôøng Leä Laàn Thöù Möôøi Boán Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc (24 Thaùng Möôøi, 2015): L'Osservatore Romano, 26-27 Thaùng Möôøi, 2015, tr. 13; Xem UÛy Ban Giaùo Hoaøng veà Fede e cultura alla luce della Bibbia. Atti della sessione plenaria 1979 della Pontificia Commissione Biblica, Turin, 1981; Coâng Ñoàng Vatican II, Hieán Cheá Muïc Vuï Giaùo Hoäi trong Theá Giôùi Ngaøy Nay, Gaudium et Spes, 44; Ñöùc Gioan Phaoloâ II, Thoâng Ñieäp Redemptoris Missio (7 Thaùng 12, 1990), 52: AAS 83 (1991), 300; Toâng Thö Evangelii Gaudium (24 Möôøi Moät, 2013), 69, 117: AAS 105 (2013), 1049, 1068-69.
(4) Dieãn Vaên taïi Cuoäc Gaëp Gôõ Caùc Gia Ñình taïi Santiago de Cuba (22 thaùng Chín, 2015): L'Osservatore Romano, 24 Thaùng Chín, 2015, tr. 7.
Vuõ Vaên An dòch