YÙ chæ caàu nguyeän truyeàn giaùo
thaùng gieâng 2017
YÙ chæ caàu nguyeän truyeàn giaùo thaùng gieâng 2017.
Vatican (Vat. 31-12-2016) - Trong thaùng gieâng naêm 2017, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi chuùng ta caàu cho moïi kitoâ höõu trung thaønh vôùi giaùo huaán cuûa Chuùa, bieát soáng ñôøi caàu nguyeän vaø baùc aùi huynh ñeä ñeå taùi laäp söï hieäp thoâng troïn veïn trong Giaùo Hoäi, baèng caùch coäng taùc ñeå ñaùp traû laïi caùc thaùch ñoá hieän nay cuûa nhaân loaïi.
Keå töø khi ñöôïc Chuùa Gieâsu Kitoâ thaønh laäp caùch ñaây hôn 2,000 naêm, Kitoâ giaùo ñaõ traûi qua nhieàu cuoäc khuûng hoaøng vaø chia reõ. Ngay trong caùc theá kyû ñaàu ñaõ naûy sinh ra caùc laïc giaùo lieân quan tôùi thieân tính vaø nhaân tính cuûa Chuùa Kitoâ. Vaø söï hieäp nhaát höõu hình cuûa Kitoâ giaùo ñaõ chæ keùo daøi cho tôùi naêm 1054, khi hai Giaùo Hoäi Ñoâng Taây ra vaï tuyeät thoâng cho nhau, laøm naûy sinh ra khoái Giaùo Hoäi Chính Thoáng. Caùc Giaùo Hoäi Chính Thoáng ñeàu laø caùc Giaùo Hoäi töï quaûn maø khoâng coù moät cô caáu trung öông hieäp nhaát nhö trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Hôn theá nöõa vaøo ñaàu theá kyû XVI, laïi xaûy ra vuï Caûi Caùch do Martin Luther khôûi xöôùng naêm 1517. Ñaây laø Phong traøo phaûn ñoái cung caùch soáng xa rôøi Tin Möøng trong Giaùo Hoäi, caùch rieâng laø trong giaùo trieàu Roma thôøi ñoù. Phong traøo phaûn ñoái naøy sau ñoù ñöôïc goïi chung laø Tin Laønh. Möôøi saùu naêm sau vuï ly giaùo cuûa Luther (1533) vua Enricco VIII thaønh laäp Giaùo Hoäi Anh giaùo, phuû nhaän quyeàn cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø taùch rôøi khoûi Coâng Giaùo. Vôùi thôøi gian qua ñi khoái Tin Laønh phaân chia thaønh nhieàu Giaùo Hoäi Kitoâ khaùc nhau vaø haøng ngaøn giaùo phaùi kitoâ lôùn nhoû, coù khi chæ coù vaøi chuïc ngaøn tín höõu. Hieän töôïng naøy raát thònh haønh beân Hoa Kyø vaø lan sang nhieàu nöôùc Phi chaâu, AÙ chaâu vaø chaâu Myõ Latinh. Caùc giaùo phaùi naøy hoaït ñoäng maïnh ñeå chieâu duï tín ñoà, thöôøng khi ñi keøm vôùi caùc trôï giuùp tieàn baïc vaø vaät chaát ñuû loaïi.
Keå töø thaäp nieân 1950 vaø nhaát laø töø thôøi Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II phong traøo ñaïi keát naûy sinh vôùi nhieàu sinh hoaït vaø cô caáu khaùc nhau nhaém muïc ñích tìm hieäp nhaát caùc kitoâ höõu. Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh hieäp nhaát caùc kitoâ höõu ñaõ ñöôïc thaønh laäp cho muïc ñích naøy. Trong 50 naêm qua Uyû ban ñaõ coù caùc cuoäc ñoái thoaïi song phöông vôùi caùc Giaùo Hoäi Kitoâ khaùc nhau vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh quaû, giuùp caùc Giaùo Hoäi Kitoâ hieåu bieát nhau vaø xích laïi gaàn nhau hôn. Tuy nhieân, caùc heä luïy chính trò, kinh teá, xaõ hoäi vaên hoùa vaø caùc khaùc bieät quan ñieåm thaàn hoïc, tín lyù vaø luaân lyù phaùt trieån doïc daøi caùc theá kyû chia reõ vaø xa caùch nhau ñaõ khieán cho cuoäc ñoái thoaïi tìm veà hieäp nhaát bò trì treä vaø coøn raát nhieàu vaán ñeà chöa tìm ra giaûi ñaùp.
Trong caùc khaùc bieät thaàn hoïc vaø tín lyù coù vaán ñeà quyeàn toái thöôïng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Roma, maø caùc Giaùo Hoäi Chính Thoáng vaø caùc Giaùo Hoäi ly khai ñaõ khoâng bao giôø thöøa nhaän. Lieân quan tôùi caùc bí tích coù bí tích
Thaùnh Theå, chæ ñuôïc caùc Giaùo Hoäi Tin Laønh coi nhö bieåu töôïng. Baùnh vaø Röôïu chæ bieåu töôïng cho Mình vaø Maùu Chuùa Gieâsu Kitoâ, chöù Chuùa Kitoâ khoâng hieän dieän thöïc söï trong ñoù. Lieân quan tôùi bí tích truyeàn chöùc thaùnh hieän nay caùc Giaùo Hoäi Tin Laønh chaáp nhaän truyeàn chöùc Linh Muïc cho caû nöõ giôùi, vaø vaøi Giaùo Hoäi tin laønh cuõng coù caùc nöõ giaùm muïc. Ñaây laø moät trong caùc khaùc bieät khieán cho vieäc tìm veà hieäp nhaát bò caûn trôû. Trong thôøi gian qua moät soá Giaùo Hoäi Tin Laønh cuõng chaáp nhaän truyeàn chöùc linh muïc vaø giaùm muïc cho caùc öùng vieân ñoàng tính, vaø thöøa nhaän hoân nhaân ñoàng phaùi.
Beân caïnh caùc vaán ñeà lôùn lieân quan tôùi moïi Giaùo Hoäi Kitoâ, trong moãi heä phaùi coøn coù nhieàu khaùc bieät giöõa caùc nhoùm. Cuõng gioáng nhö Giaùo Hoäi Chính Thoáng coù Thaùnh Coâng Ñoàng, caùc Giaùo Hoäi Anh giaùo coù Hoäi Nghò Lambeth, nhöng caùc Giaùo Hoäi ñeàu töï quaûn, chöù khoâng coù moät quyeàn bính trung öông nhö ñieåm tham chieáu. Hoäi Ñoàng Ñaïi Keát caùc Giaùo Hoäi Kitoâ coù truï sôû beân Thuïy Só chæ laø toå chöùc quy tuï caùc Giaùo Hoäi Kitoâ laïi vôùi nhau nhaèm ñeà ra vaø ñieàu haønh moät soá sinh hoaït ñaïi keát, nhöng khoâng coù quyeàn phaùp lyù treân caùc Giaùo Hoäi thaønh vieân. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo chæ laø quan saùt vieân neân khoâng coù quyeàn boû phieáu.
Töø nhieàu thaäp nieân qua theá giôùi taây aâu bò chuû tröông duy ñôøi cöïc ñoan khuynh ñaûo, daãn ñöa tôùi cuoäc khuûng hoaûng ñöùc tin cuûa nhieàu kitoâ höõu. Raát nhieàu kitoâ höõu taây aâu khoâng thöïc haønh ñaïo nöõa. Kitoâ giaùo chæ coøn laø moät yeáu toá vaên hoùa truyeàn thoáng, maø khoâng coøn söùc sinh ñoäng ñeå loâi cuoán vaø höôùng daãn cuoäc soáng cuûa tín höõu. Moät trong caùc daáu chæ cuûa cuoäc khuûng hoaûng naøy laø trong Hieán phaùp cuûa Lieân Hieäp AÂu chaâu giôùi laõnh ñaïo chính trò khoâng muoán nhaéc tôùi goác reã kitoâ cuûa AÂu chaâu nöõa. Hoï cho raèng Kitoâ giaùo vaø caùc toân giaùo chæ laø caùc giaù trò rieâng tö cuûa cuoäc soáng caù nhaân, chöù khoâng ñöôïc aûnh höôûng treân cuoäc soáng xaõ hoäi, laïi caøng khoâng ñöôïc coù tieáng noùi trong laõnh vöïc chính trò. Vaø theá laø ngöôøi ta chöùng kieán caûnh nhieàu thaønh vieân ñaûng phaùi chính trò thi nhau chæ trích vaø taán coâng caùc Giaùm Muïc, khi caùc vò leân tieáng veà caùc vaán ñeà luaân lyù xaõ hoäi, kinh teá vaø chính trò.
Trong baàu khí tuïc hoùa vaø duy ñôøi cöïc ñoan ñoù, hôn bao gioø heát caùc kitoâ höõu ñöôïc môøi goïi taùi khaùm phaù ra caên cöôùc cuûa mình, soáng ñao xaùc tín, tuaân giöõ caùc giaùo huaán cuûa Chuùa, vaø daán thaân thöïc thi tình baùc aùi kitoâ. Vì ñoù laø caùch thöùc cuï theå giuùp laøm chöùng cho Chuùa vaø goùp phaàn taùi taïo söï hieäp nhaát troïn veïn giöõa caùc kitoâ höõu, trong moät theá giôùi coù quaù nhieàu chia reõ, chieán tranh, baïo löïc baát coâng taøn phaù theâ thaûm nhö theá giôùi hieän nay.
Ñaây cuõng chính laø lyù do khieán cho trong thaùng gieâng naêm 2017 naøy Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi chuùng ta caàu xin cho moïi kitoâ höõu trung thaønh vôùi giaùo huaán cuûa Chuùa, bieát soáng ñôøi caàu nguyeän vaø baùc aùi huynh ñeä ñeå taùi laäp söï hieäp thoâng troïn veïn trong Giaùo Hoäi, baèng caùch coäng taùc ñeå ñaùp traû laïi caùc thaùch ñoá hieän nay cuûa nhaân loaïi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)