Caùc vuï vi phaïm nhaân quyeàn
do caùc nhoùm vuõ trang
taïi Coäng hoøa Trung Phi gaây ra gia taêng
Caùc vuï vi phaïm nhaân quyeàn do caùc nhoùm vuõ trang taïi Coäng hoøa Trung Phi gaây ra gia taêng.
Trung Phi (AFP 14-12-2016; Vat. 22-12-2016) - Thöù tö 14 thaùng 12 naêm 2016, boä tö leänh quaân ñoäi baûo hoøa Lieân Hieäp Quoác taïi Coäng hoøa Trung Phi, goïi taét laø MINUSCA ñaõ than phieàn raèng töø thaùng 8 ñeán nay, caùc vuï vi phaïm nhaân quyeàn do caùc nhoùm vuõ trang thöïc hieän taïi nöôùc naøy ñaõ gia taêng ñeán ñoä baùo ñoäng, laøm cho haøng traêm ngöôøi bò thieät maïng.
Töø thaùng 8 naêm 2016 ñeán nay, ñaõ coù nhieàu vuï vi phaïm quyeàn con ngöôøi do caùc nhoùm Seleka, anti-balaka vaø caùc löïc löôïng phuï thuoäc khaùc thöïc hieän. Coäng hoøa Trung Phi ñang tìm caùch khoù khaên ngoi daäy sau nhöõng xung ñoät chuûng toäc toân giaùo baét ñaàu hoài naêm 2013 giöõa caùc nhoùm phieán quaân Seleka töï xöng baûo veä quyeàn cuûa caùc coäng ñoàng hoài giaùo thieåu soá vôùi caùc nhoùm anti balaka, goàm ña soá laø tín höõu kytoâ.
Hieän nay tình hình an ninh vaø quyeàn con ngöôøi cuûa daân chuùng, nhaát laø cuûa caùc treû em bò ñe doïa traàm troïng. Phaân boä nhaân quyeàn cuûa MINUSCA ñaõ kieåm tra ñöôïc 301 tröôøng hôïp vi phaïm hay laïm duïng nhaân quyeàn vôùi ít nhaát 2473 naïn nhaân, töùc gia taêng 70% so vôùi moät cuoäc nghieân cöùu tröôùc ñoù, töø thaùng 9 naêm 2014 ñeán cuoái thaùng 5 naêm 2015.
Thuû phaïm vaãn laø caùc nhoùm vuõ trang keå treân, coäng theâm vôùi löïc löôïng khaùng chieán cuûa Thieân Chuùa, goïi taét laø LRA töø Uganda traøn sang, vaø nhoùm Foulani. Ñaây laø nhöõng nhoùm vuõ trang ñaëc bieät khaùt maùu, saün saøng xöû töû hay baïo haønh ngöôøi daân laønh, cöôùp boùc haõm hieáp caû treû em.
Maëc duø chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø keá tieáp sau ñoù, cuoäc baàu cöû toång thoáng vôùi chieán thaéng cuûa taân toång thoáng Faustin Archange Touadeùra cuoái thaùng 3 naêm 2016, ñaõ mang laïi moät hy voïng oån ñònh tình theá raát teá nhò. Tuy nhieân, tình theá oån ñònh khoâng vöôït ra ngoaøi phaïm vi thuû ñoâ Bangui. Chính vì theá, quaân ñoäi baûo hoøa taïi Trung Phi MINUSCA môøi goïi giôùi chöùc thaåm quyeàn taïi Coäng hoøa Trung Phi haõy ñaët öu tieân cho cuoäc chieán choáng naïn phaïm toäi maø khoâng sôï bò tröøng phaït ñoàng thôøi yeâu caàu coäng ñoàng quoác teá giuùp ñôõ yeåm trôï. (AFP 14.12.2016)
Mai Anh
(Radio Vatican)