Vaøi sinh hoaït trong
Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt taïi AÙ chaâu:
Ngaøy ngö phuû quoác teá
Vaøi sinh hoaït trong Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt taïi AÙ chaâu: Ngaøy ngö phuû quoác teá.
Roma (Vat. 20-11-2016) - Haøng naêm vaøo ngaøy 21 thaùng 11 coäng ñoàng ngö phuû theá giôùi cöû haønh Ngaøy ñaùnh caù quoác teá. Ngaøy naøy coù muïc ñích loâi keùo söï chuù yù cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi tình traïng taïm bôï cuûa nhieàu ngöôøi soáng veà ngheà ñaùnh caù, cuõng nhö taàm quan troïng cuûa vieäc giöõ gìn caùc taøi nguyeân caù treân theá giôùi. Ñaây laø lyù do söù ñieäp cuûa Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Muïc vuï cho ngöôøi di cö vaø lao ñoäng göûi ngaøy naøy. Söù ñieäp naêm nay keâu goïi chuù yù tôùi nhieàu ngö phuû phaûi soáng trong caùc tình traïng bò khai thaùc boùc loät vaø laïm duïng. Ngoaøi vieäc toá caùo söï hieän höõu cuûa moät maïng löôùi caùc toå chöùc toäi phaïm vaø caùc caù nhaân taïo thuaän tieän cho toäi phaïm ñoù, söù ñieäp cuõng höôùng tôùi caùc chính quyeàn vaø yeâu caàu pheâ chuaån Hieäp ñònh lao ñoäng ñaùnh caù naêm 2007, ñeå cho hieäp ñònh coù hieäu löïc. Cuõng nhaân dòp cöû haønh Ngaøy ngö phuû quoác teá, Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Muïc vu cho ngöôøi di cö vaø löu ñoäng toå chöùc moät buoåi dieãn thuyeát taïi truï sôû Löông Noâng Quoác Teá, vieát taét laø FAO, taïi Roma veà ñeà taøi "Vieäc vi phaïm caùc quyeàn trong laõnh vöïc ñaùnh caù vaø vieâc ñaùnh caù baát hôïp phaùp, khoâng baùo caùo vaø khoâng hôïp luaät leä". Toå chöùc FAO vaø quan saùt vieân thöôøng tröïc cuûa Toaø Thaùnh caïnh toå chöùc cuõng baûo trôï cuoäc hoäi thaûo noùi treân. Trong soá caùc thuyeát trình vieân cuõng coù Ñöùc Hoàng Y Pietro Parolin, Quoác Vuï Khanh Toaø Thaùnh vaø Ñöùc Hoàng Y Antonio Maria Veglioø, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Muïc vuï cho ngöôøi di cö vaø löu ñoäng.
Ñöùc Hoàng Y Veglioø vieát trong söù ñieäp göûi Ngaøy ngö phuû quoác teá: Töø naêm 1998 ngaøy 21 thaùng 11 haøng naêm ñöôïc cöû haønh nhö Ngaøy ngö phuû quoác teá, nhaèm nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa vieäc duy trì caùc ñaïi döông vaø söï soáng cuûa bieån khôi cung caáp thöïc phaåm cho haøng tyû ngöôøi treân theá giôùi vaø cô may taïo coâng aên vieäc laøm cho hôn 50 trieäu ngöôøi.
Trong Thoâng ñieäp Laudato si' Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ nhaéc tôùi vaøi ñe doïa choáng laïi caùc taøi nguyeân thieân nhieân cuûa bieån vaø gaây ra söï taøn phaù chuùng: "Ngaøy nay coù nhieàu trong soá caùc daãy san hoâ treân theá giôùi khoâ caèn hay ñang lieân tuïc suy thoaùi: Ai ñaõ bieán theá giôùi haûi döông tuyeät vôøi cuûa chuùng ta thaønh caùc nghóa trang duôùi nöôùc bò töôùc ñoaït söï soáng vaø maàu saéc nhö theá?". Hieän töôïng naøy moät phaàn lôùn laø do söï oâ nhieãm xaûy ra cho bieån khôi nhö haäu quaû cuûa naïn phaù röøng giaø, noâng nghieäp chæ troàng moät thöù nguõ coác, caùc raùc thaûi cuûa kyõ ngheä vaø caùc phöông thöùc ñaùnh caù taøn phaù, ñaëc bieät laø caùc kieåu ñaùnh caù duøng chaát cianuro vaø thuoác noå (s. 41). Bôûi vì ñaây laø moät gia taøi chung cuûa nhaân loaïi, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ keâu goïi töøng ngöôøi trong chuùng ta coäng taùc, nhö caùc duïng cuï cuûa Thieân Chuùa, trong vieäc giöõ gìn thuï taïo, moãi ngöôøi vôùi neàn vaên hoùa vaø caùc kinh nghieäm rieâng cuûa mình, vôùi caùc saùng kieán vaø khaû naêng rieâng" (s. 14).
Chính vì theá chuùng ta noùng loøng chôø ñôïi vieäc thöïc thi Thoûa hieäp veà caùc bieän phaùp cuûa chính quyeàn trong vieäc phoøng ngöøa, laøm naûn loøng vaø loaïi tröø vieäc ñaùnh caù baát hôïp phaùp, khoâng tuyeân boá vaø khoâng theo luaät leä, ñöôïc toå chöùc Löông Noâng Quoác Teá chaáp nhaän nhö thoaû hieäp naêm 2009. Sau nhieàu naêm coá gaéng ngoaïi giao, sau cuøng noù ñaõ coù hieäu löïc ngaøy muøng 5 thaùng 6 vöøa qua, vaø coù giaù trò baét buoäc treân bình dieän phaùp luaät ñoái vôùi 29 nöôùc vaø toå chöùc vuøng mieàn ñaõ kyù nhaän noù. Qua vieäc chaáp nhaän vaø thöïc thi caùc bieän phaùp höõu hieäu cuûa chính quyeàn, thoaû hieäp ñoù laø thoaû hieäp quoác teá ñaàu tieân boù buoäc phoøng ngöøa, laøm chaùn naûn vaø loaïi tröø vieäc ñaùnh caù baát hôïp phaùp, khoâng ñuôïc tuyeân boá vaø khoâng coù luaät leä ñieàu haønh, moät vaán ñeà moâi sinh quan troïng gaây ra caùc thieät haïi kinh teá, vaø laø moät ñe doïa ñoái vôùi an ninh thöïc phaåm cuûa nhieàu quoác gia.
Tuy nhieân, noãi aâu lo cuûa chuùng toâi khoâng chæ haïn cheá ôû caùc taøi nguyeân haûi saûn. Kyõ ngheä ñaùnh caù ñöôïc thöøa nhaän moät caùch roäng raõi raèng noù laø moät trong caùc kyõ ngheä nguy hieåm nhaát theá giôùi vì caùc tai naïn thöôøng xuyeân trong coâng vieäc vaø coù soá töû vong raát cao. Vì theá trong Ngaøy ngö phuû quoác teá naøy chuùng toâi cuõng muoán keâu goïi vieäc chuù yù tôùi nhieàu ngö phuû soáng trong caùc tình caûnh bò khai thaùc boùc loät vaø laïm duïng.
Raát tieác laø thöïc taïi theâ thaûm naøy khoâng ñuôïc bieát tôùi, trong ñoù, trong kyõ ngheä ñaùnh caù, coù haøng traêm ngaøn ngöôøi di cö beân trong bieân giôùi, vaø ngang qua caùc quoác gia laø naïn nhaân cuûa naïn buoân ngöôøi, vaø bò chæ ñònh cho lao ñoäng cöôõng baùch treân caùc taàu ñaùnh caù.
Ñieàu naøy ñöôïc taïo ra deã daøng bôûi moät maïng löôùi toäi phaïm coù toå chöùc vaø caùc caù nhaân khai thaùc nhöõng ngöôøi ñeán töø caùc vuøng ñaát baàn cuøng vaø tuyeät voïng ñi kieám moät coâng aên vieäc laøm coù theå giuùp hoï beû gaãy caùi voøng cuûa ngheøo tuùng. Traùi laïi, hoï rôi vaøo caûnh laø naïn nhaân cuûa naïn buoân ngöôøi vaø noâ leä vì nôï naàn, thöôøng khi khoâng coù loái thoaùt naøo. Ñieàu naøy xaûy ra vì caùc taàu ñaùnh caù ôû ngoaøi khôi trong caùc thôøi gian laâu, töø vaøi thaùng cho tôùi nhieàu naêm, vaø söï kieän naøy taïo khoù khaên, neáu khoâng noùi laø ñoái vôùi caùc naïn nhaân cuûa caùc toäi phaïm naøy khoâng theå toá caùo caùc tình traïng nhö theá.
Ñaùp laïi lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: "Naïn buoân ngöôøi laø moät toäi phaïm choáng laïi nhaân loaïi. Chuùng ta phaûi hieäp löïc ñeå giaûi thoaùt caùc naïn nhaân vaø ñeå ngaên chaën toäi phaïm ngaøy caøng hieáu chieán naøy, ñang ñe doïa ngoaøi caùc caù nhaân rieâng reõ, coøn ñe doïa caû caùc giaù trò neàn taûng cuûa xaõ hoäi, vaø caû neàn an ninh vaø coâng lyù quoác teá nöõa, cuõng nhö neàn kinh teá, gia ñình vaø chính cuoäc soáng xaõ hoäi", chuùng toâi, nhö laø Giaùo Hoäi coâng giaùo, chuùng toâi laïi höôùng tôùi caùc chính quyeàn ñeå hoï pheâ chuaån Hieäp ñònh naêm 2007 cuûa Vaên phoøng lao ñoäng quoác teá veà ngheà ñaùnh caù, haàu taïo ra moät moâi tröôøng an ninh treân caùc taàu ñaùnh caù, vaø caûi tieán caùc ñieàu kieän haïnh phuùc cuûa caùc ngö phuû. Vaøo thaùng 10 naêm 2016 Hieäp ñònh ñaõ ñöôc pheâ chuaån bôûi 9 nöôùc coù bôø bieån, vaø nhö theá coøn caàn coù söï pheâ chuaån cuûa moät nöôùc nöõa thoâi ñeå noù coù hieäu löïc.
Trong khi chuùng toâi baày toû loøng bieát ôn cuûa chuùng toâi ñoái vôùi caùc linh muïc tuyeân uyù vaø caùc thieän nguyeän vieân cuûa toå chöùc Toâng ñoà Bieån, vì söï taän tuïy vaø daán thaân cuûa caùc vò, chuùng toâi môøi goïi caùc vò tænh thöùc vaø gia taêng söï hieän dieän cuûa mình taïi caùc beán caûng ñaùnh caù, ñeå nhaän dieän vaø trôï giuùp caùc naïn nhaân cuûa naïn buoân ngöôøi. Toå chöùc Toâng ñoà bieån cuõng caàn phaûi laøm vieäc moät caùch chaët cheõ hôn vôùi caùc vò höõu traùch cuûa caùc coäng ñoaøn ngö phuû ñeå giaùo duïc vaø phoøng ngöøa naïn buoân ngöôøi, baèng caùch ñeà nghò caùc phöông thöùc khaùc coù theå giuùp coâng vieäc laøm vaø trôï ñôùi cho hoï.
Xin Ñöùc Maria, Sao Bieån, tieáp tuïc laø suoái nguoàn söùc maïnh vaø chôû che ñoái vôùi taát caû caùc ngöôøi soáng veà ngheà ñaùnh caù vaø gia ñình hoï.
Hai möôi chín nöôùc ñaõ kyù nhaän ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Veglioø nhaéc tôùi trong söù ñieäp treân ñaây laø caùc nöôùc: Australia, Barbados, Chile, Costa Rica, Cuba, Coäng hoaø Dominicana, Lieân hieäp AÂu chaâu nhö laø toå chöùc thaønh vieân, Gabon, Guinea, Guyana, Islen, Ñaûo Maurizio, Mozambic, Myanmar, Niu Dilen, Na Uy, Oman, Palau, Coäng hoøa Ñaïi Haøn, Saint Kitts vaø Nevis, Seychelles, Somalia, Nam Phi, Sri Lanka, Sudan, Thaùi Lan, Tonga, Hoa Kyø, Uruguay vaø Vanuatu. Lieân quan tôùi vieäc ñaùnh baét caù baát hôïp phaùp haøng naêm coù tôùi 26 trieäu taán caù bò ñaùnh baét baát hôïp phaùp, töùc chieám 15% toång löôïng caù ñaùnh ñöôïc treân toaøn theá giôùi. Trong khi 9 nöôùc môùi pheâ chuaån hieäp ñònh naêm 2007 cuûa Vaên phoøng lao ñoäng quoác teá veà ñaùnh caù hoài thaùng 10 vöøa qua laø Angola, Argentina, Bosni Erzegovina, Congo, Estonia, Phaùp, Maroác, Na Uy vaø Nam Phi.
Söù ñieäp cuûa Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Muïc vuï cho ngöôøi di cö vaø löu ñoäng naêm 2016 toá caùo naïn buoân ngöôøi vaø noâ leä lao ñoäng trong kyõ ngheä ñaùnh caù. Noù cho thaáy caùc toå chöùc toäi phaïm buoân ngöôøi len loûi vaøo moïi laõnh vöïc sinh hoaït cuoäc soáng, keå caû kyõ ngheä ñaùnh caù.
Söï kieän cuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi laøm vieäc trong laõnh vöïc naøy raát cô cöïc khoâng phaûi laø ñieàu xa laï. Hoï phaûi vaéng nhaø trong nhieàu thaùng trôøi, soáng leânh ñeânh treân bieån caû, vôùi trôøi maây vaø ñaïi döông nguùt ngaøn, ñeâm ngaøy coâ ñôn, bò caét ñöùt vôùi xaõ hoäi. Ngoaøi caùc tình traïng baõo taùp to lôùn, trong nhieàu vuøng bieån, ñaëc bieät laø ngoaøi khôi Somalia, hoï coù theå bò caùc toå chöùc cöôùp bieån baét laøm con tin ñoøi tieàn chuoäc. Vaø cuõng coù nhieàu khi hoï bò maát maïng. Taát caû nhöõng hoaøn caûnh ñoù taïo ra nhieàu aùp löïc taâm lyù ñeø naëng treân cuoäc soáng thöôøng ngaøy cuûa hoï. Ñoù laø chöa keå tôùi caùc teä ñoan coù theå naûy sinh töø caùc hoaøn caûnh soáng nhö theá, nhö röôïu cheø, côø baïc nghieän ngaäp ma tuyù, vaø caùm doã soáng traùc taùng. Chính ñeå trôï giuùp hoï maø coù Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Muïc vuï cho ngöôøi di cö vaø löu ñoäng vaø toå chöùc Toâng Ñoà Bieån vôùi söï hieän dieän cuûa caùc linh muïc tuyeân uyù vaø caùc nhaân vieân thieän nguyeän hoaït ñoäng taïi caùc beán caûng, nhaèm saên soùc vaø ñaùp öùng caùc nhu caàu taâm lyù thieâng lieâng cuûa hoï, cuõng nhö trôï giuùp gia ñình hoï. Söï kieän coù tôùi 50 trieäu ngöôøi hoaït ñoäng vaø soáng veà ngheà bieån hay coù caùc sinh hoaït lieân quan tôùi laõnh vöïc kyõ ngheä ñaùnh caù, taïo thaønh moät laõnh vöïc toâng ñoà muïc vuï meânh moâng, ñoøi hoûi coù nhieàu nhaân löïc daán thaân ñem Chuùa ñeán cho caùc ngöôøi soáng veà ngheà bieån, trong ñoù khoâng chæ coù caùc ngö phuû, maø coøn coù nhieàu giai taàng khaùc nöõa coù quyeàn ñoøi hoûi Giaùo Hoäi phaûi saên soùc muïc vuï cho hoï.
Trong Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông ñeàu ñeà ra nhieàu sinh hoaït khaùc nhau. Sau ñaây chuùng toâi xin giôùi thieäu ba sinh hoaït cuûa ba Giaùo Hoäi AÙ chaâu trong caùc ngaøy vöøa qua. Thöù nhaát laø vieäc cöû haønh Naêm Thaùnh cho caùc ngöôøi di cö thuoäc caùc boä laïc trong toång giaùo phaän Mumbai beân AÁn Ñoä, thöù hai laø noã löïc cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc gaây yù thöùc choáng laïi naïn buoân ngöoøi taïi Philippines vaø thöù ba laø chieán dòch choáng laïi naïn gian tham hoái loä do Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Indonesia phaùt ñoäng.
Ngaøy 11 thaùng 11 naêm 2016 hôn 5,000 tín höõu di cö thuoäc caùc boä laïc soáng trong hai toång giaùo phaän Mumbai vaø Ranchi ñaõ cöû haønh Naêm Thaùnh. Ngaøy Naêm Thaùnh cuûa caùc tín höõu boä toäc di cö ñaõ do Phong traøo muïc vuï xaõ hoäi Chota Nagpur cho caùc ngöôøi di cö goác boä toäc toå chöùc. Thaùnh leã ñoàng teá do Ñöùc Hoàng Y Telesphore Placidus Toppo, Toång Giaùm Muïc Ranchi chuû söï, ñaõ ñöôïc cöû haønh taïi nhaø thôø thaùnh Pheâroâ ôû Bandra, moät khu vöïc cuûa thaønh phoá Mumbai. Ngoû lôøi chaøo möøng tín höõu Ñöùc Hoàng Y Gracias, Toång Giaùm Muïc Mumbai, kieâm Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÁn Ñoä, noùi: "Chuùng ta taát caû laø anh chò em vôùi nhau. Anh chò em ñeán töø beân ngoaøi, nhöng anh chò em khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi xa laï, anh chò em laø gia ñình cuûa chuùng toâi".
Veà phaàn mình Ñöùc Hoàng Y Toppo ñaõ caùm ôn Ñöùc Hoàng Y Gracias, vì cöû chæ cuûa ngaøi khieán cho chuùng ta hieåu raèng chuùng ta khoâng phaûi laø khaùch, maø thuoäc ñaïi gia ñình Giaùo Hoäi". Buoåi cöû haønh thuoäc chöông trình hai ngaøy haønh höông naêm thaùnh do toång giaùo phaän Mumbai toå chöùc. Ñöùc Hoàng Y Gracias ñaõ böôùc qua Cöûa Thaùnh vöông cung thaùnh ñöôøng Nuùi Ñöùc Meï Maria Bandra, vaø cöû haønh thaùnh leã möøng 30 naêm thaønh laäp nhaø döôõng laõo Shanti Avedna Sadan, laø nhaø thöông saên soùc ngöôøi giaø bò ung thö ñaàu tieân taïi AÁn Ñoä. Trung taâm naøy saên soùc mieãn phí cho caùc beänh nhaân, nhaèm ñaùp öùng lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ lo laéng cho tha nhaân, vaø ñeán vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát trong xaõ hoäi.
Ña soá caùc tín höõu boä toäc ñeán töø vuøng cao nguyeân Chota Nagpur, traûi daøi giöõa caùc tieåu bang Madhya Pradesh, Taây Bengala, Odissa, Bihar, Chhattisgarth vaø Jharkhand. Taïi Mumbai coù toång coäng khoaûng 80,000 ngöôøi di cö thuoäc nhieàu boä toäc khaùc nhau. Hoï ñeán töø vuøng cao nguyeân ñeå tìm coâng aên vieäc laøm vaø chaïy troán caûnh ngheøo tuùng. Tuy nhieân, trong thaønh phoá Mumbai hoï phaûi soáng trong caùc ñieàu kieän khoù khaên chaät vaät, raát thöôøng khi khoâng xöùng ñaùng vôùi nhaân phaåm vaø phaûi chaáp nhaän laøm nhöõng vieäc khieâm toán nhaát ñeå soáng coøn. Ña soá hoï phaûi soáng trong caùc khu xoùm oå chuoät chaät choäi, ngheøo naøn ven thaønh phoá, khoâng ñieän nöôùc, khoâng coù caùc nhaø veä sinh, vaø khoâng ñöôïc trôï giuùp y teá. Trong caùc hoaøn caûnh nhö vaäy thaät khoù maø coù theå nuoâi daäy con caùi lôùn leân moät caùch bình thöôøng, vaø dó nhieân laø hoï phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu vaán ñeà an ninh. Caùc thieáu nöõ thích ôû trong caùc gia ñình nôi hoï giuùp vieäc hôn laø phaûi haøng ngaøy ñi veà gia ñình trong caùc khu xoùm oå chuoät ngoaïi oâ.
Caùc kyø thò laø caûnh xaûy ra haèng ngaøy, ñaëc bieät trong moät nöôùc vaãn coøn naëng ñaàu oùc giai caáp nhö xaõ hoäi AÁn. Caùc treû em con caùi caùc gia ñình di cö goác boä laïc bò baïn beø cheá nhaïo khinh reû, caùc phuï nöõ giuùp vieäc khoâng ñöôïc pheùp theo chuû ñeán caùc nôi thôø töï. Noùi chung ai phaûi laøm thueâ laøm möôùn thöôøng khoâng coù caùc phöông tieän taøi chaùnh ñeå hoïc tieáng anh cho pheùp kieám ñöôïc vieäc laøm trong caùc gia ñình ngoaïi quoác, hay trong caùc haõng xöôøng nöôùc ngoaøi, vaø ñöôïc traû löông khaù hôn. Tröôùc caùc khoù khaên naøy cuûa caùc anh chò em di cö boä laïc Ñöùc Hoàng Y Oswald Cracias, Toång Giaùm Muïc Mumbai vaø Ñöùc Hoàng Y Telesphorre Placidus Toppo, Toång Giaùm Muïc Ranchi, ñaõ quyeát ñònh ñeà ra caùc chöông trình phaùt trieån vaø coäng taùc giöõa hai toång giaùo phaän.
Caùc chöông trình phaùt trieån do hai toång giaùo phaän ñeà ra goàm naêm ñieåm sau ñaây: thöù nhaát, saên soùc muïc vuï cho caùc anh chò em di cö baèng caùch cöû haønh caùc leã nghi phuïng vuï baèng tieáng Hindi vaø baèng caùch môøi caùc thöøa sai ñeán hoaït ñoäng trong caùc vuøng queâ quaùn cuûa hoï. Thöù hai, baûo ñaûm cho hoï laõnh nhaän caùc bí tích. Thöù ba, toå chöùc caùc bieán coá xaõ hoäi trong ñoù hoï ñöôïc huy ñoäng tích cöïc tham gia. Thöù tö, ghi danh caùc anh chò em di cö ñeå taïo ra caùc lieân heä vaø coù theå tieáp xuùc vôùi hoï deã daøng hôn. Thöù naêm, baûo ñaûm an ninh cho hoï trong moät thaønh phoá thuû phuû laø Maharashta, ñaày caùc nguy hieåm.
Trong boái caûnh Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Philippines ñaõ phaùt ñoäng chieán dòch choáng laïi naïn buoân ngöôøi. Ñöùc Cha Broderick Pabillo, Giaùm Muïc phuï taù toång giaùo phaän Manila, cho bieát teä naïn "con con löøa giaø" laø moät vaán ñeà raát traàm troïng. Ñaây laø kieåu noùi, maø caùc tay buoân baùn ma tuyù vuøng Ñoâng Nam AÙ thöôøng duøng, ñeå goïi caùc ngöôøi di cö lao ñoäng, ña soá laø ngöôøi Phi. Hoï ñöôïc caùc toå chöùc buoân ma tuyù söû duïng ñeå ñem ma tuyù tôùi caùc nöôùc khaùc. Bò aûo töôûng thay ñoåi cuoäc soáng hoï bò thuyeát phuïc khuaân vaùc caùc goùi haøng beân trong chöùa ma tuyù eroina, cocaina vaø nhaát laø metanfetamina. Neáu bò nhaø ñoan baét khi tôùi nôi, hoï bò nhoát tuø vaø bò xöû töû. Ngöôøi thueâ hoï bieán maát cuøng vôùi giaác mô cuûa hoï coù moât coâng aên vieäc laøm vaø moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn. Ñöùc Cha cho bieát chính vì theá Giaùo Hoäi laøm taát caû nhöõng gì coù theå ñeå hoï ñöøng bò löøa ñaûo. Coù raát nhieàu doøng tu daán thaân tieáp ñoùn vaø phuïc hoài caùc naïn nhaân cuûa naïn buoân ngöôøi, ñaëc bieät laø caùc phuï nöõ vaø treû em.
Caùc thoáng keâ cuûa caûnh saùt Phi cho bieát ñaây laø ñöôøng giaây cuûa chôï khai thaùc lao ñoäng ñen, maïi daâm vaø chuyeân chôû ma tuyù. Ñích tôùi laø Bangkok, Hoàng Koâng vaø Kuala Lumpur. Nhöng caùc naêm sau naøy buøng noå chôï daàu hoaû vaø laøm giaàu taïi caùc nöôùc A raäp vuøng Vònh Ba Tö, ñöùng ñaàu laø Riad vaø Abu Dhabi. Taïi vuøng Trung Ñoâng coù caùc haïn cheá gaén lieàn vôùi quyeàn laøm vieäc vaø caû toân giaùo nöõa. Ngöôøi daân Phi laøm vieäc taïi caùc quoác gia naøy bò caùm doã theo Hoài giaùo, bò ñe doïa neáu hoï ñi nhaø thôø, vaø ñöông nhieân laø khoâng ñöôïc caùc ñieàu kieän deã daøng ñeå duy trì caùc thoùi quen kitoâ. Trong tröôøng hôïp laø di cö lao ñoäng hôïp phaùp, khi tôùi nôi hoï bò tòch thu thoâng haønh, vaø chæ coù thoâng haønh trôû laïi khi traû moùn tieàn chuoäc coù khi töông ñöông vôùi 5 naêm lao ñoäng. Trong tröôøng hôïp lao ñoäng baát hôïp phaùp nhö buoân baùn ma tuyù hay maïi daâm, nhaân vieân kieåm tra cuûa nôi khôûi haønh vaø ñieåm tôùi nhaém maét tröôùc caùc giaáy tôø giaû maïo vaø nhaän moùn tieàn hoái loä cuûa caùc naïn nhaân. Thoâng haønh thöôøng laø giaáy du lòch cho phuï nöõ vaø treû nöõ, roài hoï bieán maát. Baø Celia Leones, ñaïi dieän uyû ban quoác gia Phi choáng caùc teä naïn naøy, ñaõ toá caùo caû caùc vuï giaû nhaän con nuoâi ñeå cung caáp cho thò tröôøng quoác teá khai thaùc tình duïc treû em vò thaønh nieân. Khoâng coù con soá chính thöùc, nhöng haèng naêm coù haøng chuïc ngaøn ngöôøi trôû thaønh naïn nhaân cuûa teä naïn naøy, trong ñoù coù 70% tröôøng hôïp ñöôïc tieáp ñoùn ít nhieàu, coøn laïi 30%, töùc khoaûng 10,000 ngöôøi, rôïi vaøo maïng löôùi hoaït ñoäng baát hôïp phaùp vaø baïo löïc. Giaùo Hoäi coâng giaùo ñang cuøng vôùi caùc anh em tin laønh hoaït ñoäng ñeå gia taêng yù thöùc veà vaán ñeà naøy. Uyû ban goàm ñaïi dieän cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Phi, vaø Hoäi ñoàng ñaïi keát caùc Giaùo Hoäi Kitoâ Phi. Coâng vieäc bao goàm caùc noã löïc gaây yù thöùc, thoâng tin töùc nhaèm phoøng ngöøa, trôï giuùp caùc naïn nhaân, keå caû vieäc ñem caùc keû toäi phaïm ra tröôùc toaø aùn phaùp luaät. Ñöùc Cha Pabillo cuõng keâu goïi coäng ñoàng quoác teá hoã trôï caùc noã löïc naøy cuûa Giaùo Hoäi.
Sang ñeán Indonesia trong khuoân khoå cuûa Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc nöôùc naøy ñaõ phaùt ñoäng chieán dòch choáng laïi teä naïn gian tham hoái loä, baèng caùch toå chöùc ba ngaøy ñaïi hoäi taïi thuû ñoâ Jakarta. Tham döï ñaïi hoäi ñaõ coù nhieàu giôùi chöùc chính quyeàn vaø caùc toå chöùc choáng naïn baát hôïp phaùp. Haèng naêm tröôùc ñaïi hoäi thöôøng nieân caùc Giaùm Muïc Indonesia vaãn daønh ra ba ngaøy ñeå tìm hieåu moät trong nhöõng vaán ñeà quan troïng nhaát ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa ñaát nöôùc. Laàn naøy laø teä naïn gian tham hoái loä. Tham döï ñaïi hoäi cuõng coù 36 Giaùm Muïc toaøn nöôùc.
Sau phaàn chaøo möøng caùc tham döï vieân, thuyeát trình vieân ñaàu tieân laø oâng Ignatius Jonan, Boä tröôûng naêng löôïng vaø taøi nguyeân. OÂng laø chính trò gia coâng giaùo neâu göông trong vieäc laøm theá naøo ñeå canh caûi vieäc quaûn trò coâng coäng. Khi coøn laø boä tröôûng giao thoâng oâng ñaõ coù coâng naâng cao caùc hoaït ñoäng cuûa coâng ty ñöôøng xe löûa toaøn quoác, khieán cho ngöôøi daân coù phöông tieän di chuyeån saïch seõ, ñuùng giôø, vaø mau choùng. Giôø ñaây oâng ñang aùp duïng cuøng ñöôøng loái hoaït ñoäng cho laõnh vöïc naêng löôïng, taøi nguyeân vaø quaëng moû cuûa Indonesia, nhaát laø moû vaøng vaø moû daàu hoaû. Boä tröôûng Jonan phaân bieät giöõa vieäc gian tham hoái loä vì nhu caàu, laø haäu quaû cuûa baát coâng xaõ hoäi, vaø gian tham hoái loä vì tham lam vô veùt cuûa daân. Gian tham hoái loä vì tham lam ñi lieàn vôùi söï keùm ñöùc ñoä cuûa con ngöôøi. Giaûi phaùp cho naïn gian tham hoái loä vì nhu caàu laø caûi tieán caùc ñieàu kieän xaõ hoäi laøm sao ñeå baûo ñaûm moät heä thoáng hoaït ñoäng vôùi cung caùch quaûn trò trong saùng. Trong khi phaûi coù caùc bieän phaùp tröøng phaït thích ñaùng ñoái vôùi toäi hoái loä vì tham lam.
Trong soá caùc thuyeát trình vieân coù nhieàu thaønh phaàn cuûa uyû ban choáng tham nhuõng. Moïi ngöôøi ñaõ uûng hoä toå chöùc Bhumiksara do Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Indonesia thaønh laäp nhaèm ñaøo taïo caùc laõnh tuï chính trò môùi ngöôøi coâng giaùo, coù khaû naêng ñieàu khieån xaõ hoäi vaø phoøng ngöøa gian tham hoái loä. Theo oâng Alexander Marwwata, thaåm phaùn cuûa uyû ban, so saùnh vôùi thôøi cuûa toång thoáng Suharta cai trò Indonesia giöõa caùc naêm 1967-1998, trong ñoù ña soá caùc vuï gian tham hoái loä taäp trung taïi trung taâm thuû ñoâ Jakarta, thì ngaøy nay naïn gian tham hoái loä lan traøn khaép nôi, vaø moïi ngöôøi khoâng ngaàn ngaïi coù caùc cung caùch haønh xöû khoâng lieâm chính vaø ñuùng ñaén.
Caùc nhaø phaân tích khaùc ghi nhaän raèng trong quaù khöù naïn gian tham hoái loä chæ coù trong moâi tröôøng chính trò, nhöng giôø ñaây noù cuõng hieän dieän nôi caùc giôùi chöùc khoâng phaûi laø nhaân vieân cuûa chính quyeàn. Hoài ñaàu naêm nay caùc Giaùm Muïc Indonesia ñaõ pheâ bình chöông trình caûi caùch choáng tham nhuõng, vì noù bò leøo laùi bôûi caùc lôïi loäc chính trò vaø döï kieán giaûm quyeàn cuûa uyû ban. Ña soá daân chuùng toaøn nöôùc Indonesia ñeàu nhaän ra tính caùch nghieâm troïng cuûa naïn gian tham hoái loä, ñang taøn phaù quoác gia vaø khieán cho cuoäc soáng xaõ hoäi, nhaát laø cuoäc soáng cuûa daân ngheøo ngaøy caøng trôû thaønh khoù khaên hôn.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)