Toång thoáng môùi ñaéc cöû cuûa Hoa Kyø
Donald Trump vaø Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ
Toång thoáng môùi ñaéc cöû cuûa Hoa Kyø Donald Trump vaø Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ.
Hoa Kyø (WHÑ 12-11-2016) - Thaùng Hai naêm 2016, khi ñöôïc ñeà nghò cho bieát suy nghó veà yù ñònh cuûa Donald Trump seõ xaây böùc töôøng taïi bieân giôùi cuûa Hoa Kyø tieáp giaùp vôùi Mexico, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cho raèng ai coù döï ñònh nhö vaäy thì "khoâng phaûi Kitoâ höõu". Caâu traû lôøi ñaõ khieán ngöôøi vöøa ñaéc cöû toång thoáng Myõ trong cuoäc baàu cöû vaøo ngaøy thöù Ba 8 thaùng 11 naêm 2016 noåi giaän. Thöû nhôù laïi giai ñoaïn nhöõng ngöôøi Coâng giaùo lieân tuïc ñöôïc vaän ñoäng haõy boû phieáu cho öùng cöû vieân ñaûng Coäng hoøa.
Ñoù laø giai ñoaïn vaän ñoäng tranh cöû ñöa ñeán keát quaû baàu toång thoáng Myõ gaây söûng soát, ñaëc bieät vôùi soá 52% ngöôøi Coâng giaùo boû phieáu cho Donald Trump, öùng vieân ñaûng Coäng hoøa, ñaéc cöû toång thoáng Hoa Kyø vaøo ngaøy 9 thaùng Möôøi Moät naêm 2016.
Tuy nhieân nhieàu ngöôøi Coâng giaùo, khoâng chæ ôû beân kia Ñaïi Taây Döông, vaãn coøn nhôù: ngaøy 18 thaùng Hai naêm 2016, treân chuyeán bay trôû veà Roma, keát thuùc chuyeán toâng du Mexico, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñöôïc moät phoùng vieân hoûi veà döï ñònh cuûa Donald Trump, neáu ñaéc cöû, oâng ta seõ xaây moät böùc töôøng ôû bieân giôùi Hoa Kyø - Mexico, nhö moät bieän phaùp ngaên chaën trieät ñeå vieäc nhaäp cö; Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ traû lôøi thaúng: "Ngöôøi naøo muoán xaây töôøng, chöù khoâng muoán baéc caàu, thì khoâng phaûi laø Kitoâ höõu. Ñoù khoâng phaûi laø Tin Möøng. Baàu hay khoâng baàu, toâi khoâng can thieäp vaøo. Toâi chæ noùi ai noùi ñieàu ñoù thì khoâng phaûi laø Kitoâ höõu".
Trump: "Toâi haõnh dieän ñöôïc laøm ngöôøi Kitoâ höõu"
Lôøi bình luaän khoâng uùp môû cuûa Ñöùc Thaùnh Cha khieán nhaø tæ phuù Hoa Kyø noåi noùng vì bò ñaët vaán ñeà veà nieàm tin cuûa moät tín ñoà Tröôûng laõo. "Moät nhaø laõnh ñaïo toân giaùo laïi nghi ngôø nieàm tin cuûa moät ngöôøi thì thaät ñaùng xaáu hoå, Donald Trump ñaõ phaûn khaùng trong moät thoâng caùo. Toâi haõnh dieän mình laø moät Kitoâ höõu, vaø neáu laø toång thoáng, toâi khoâng ñeå Kitoâ giaùo cöù maõi bò taán coâng vaø laøm cho suy yeáu". Ñi xa hôn nöõa, vò toång thoáng töông lai cuûa Hoa Kyø coøn nhaéc ñeán Daech (toå chöùc töï xöng laø Nhaø nöôùc Hoài giaùo): "Neáu Vatican bò Isis (töùc Daech) taán coâng (...), toâi cam ñoan vôùi caùc baïn haún Ñöùc giaùo hoaøng mong muoán vaø caàu xin cho Donald Trump ñöôïc laøm toång thoáng. Bôûi vì Donald Trump seõ khoâng bao giôø ñeå cho ñieàu ñoù xaûy ra", oâng khaúng ñònh.
OÂng cuõng caùo buoäc chính phuû Mexico caàu caïnh Ñöùc giaùo hoaøng ñeå ngaøi ñöa ra "nhöõng bình luaän gaây maát loøng" choáng laïi oâng, vaø cho raèng Ñöùc giaùo hoaøng "chæ nghe moät phía". "Ngaøi khoâng thaáy toäi aùc, teä buoân baùn ma tuùy vaø taùc ñoäng kinh teá tieâu cöïc maø neàn chính trò hieän nay taïi Hoa Kyø ñang phaûi chòu", oâng quaû quyeát.
Ngoaøi ra ñaây khoâng phaûi laàn ñaàu tieân Donald Trump coâng kích Ñöùc giaùo hoaøng. Trong moät cuoäc traû lôøi phoûng vaán vaøi tuaàn tröôùc ñoù, oâng noùi Ñöùc giaùo hoaøng "khoâng hieåu nhöõng vaán ñeà cuûa ñaát nöôùc chuùng toâi". "Toâi khoâng chaéc ngaøi coù löôøng noåi nguy cô neáu môû cöûa bieân giôùi vôùi Mexico", Donald Trump noùi.
Ñoái vôùi Trump, Ñöùc giaùo hoaøng laø "moät maãu ngöôøi ñaùng ngöôõng moä"
Lôøi pheâ bình cuûa Ñöùc giaùo hoaøng ñaõ gaây xoân xao trong dö luaän, keå caû nhöõng ngöôøi Coâng giaùo, cho raèng Ñöùc giaùo hoaøng ñaõ ñi ra ngoaøi vai troø cuûa mình khi can thieäp vaøo chuyeän chính trò noäi boä. Hai ñoái thuû cuûa Donald Trump ôû voøng ñeà cöû sô boä cuûa ñaûng Coäng hoøa, laø nhöõng ngöôøi Coâng giaùo, cuõng ñaõ uûng hoä oâng. Marco Rubio, thöôïng nghò só bang Florida, bieän baïch Hoa Kyø coù quyeàn baûo veä bieân giôùi cuûa mình "nhö Vatican cuõng laøm theá thoâi". Coøn Jeb Bush, cöïu thoáng ñoác Florida, cho raèng ñöùc Tin cuûa Donald Trump laø chuyeän "giöõa oâng ta vôùi Ñaáng Taïo hoùa" neân khoâng theå bò phaùn xeùt nhö theá ñöôïc.
Cuoäc tranh caõi vôùi Ñöùc giaùo hoaøng ñaõ ñöôïc caùc ñoái thuû cuûa Donald Trump khai thaùc. Vì theá, moät trong soá aán phaåm cuûa tôø New York Daily News ra ngaøy hoâm sau ñaõ goïi öùng cöû vieân naøy laø "Phaûn Kitoâ", ngay treân trang nhaát.
Kheùp laïi moät ngaøy lôøi qua tieáng laïi caêng thaúng, Donald Trump cuoái cuøng ñaõ laøm dòu tình hình ñeå keát thuùc vieäc tranh caõi. Traû lôøi phoûng vaán cuûa haõng CNN, oâng khaúng ñònh mình coi Ñöùc giaùo hoaøng laø "moät maãu ngöôøi ñaùng ngöôõng moä. (...) Toâi khoâng muoán gaây söï vôùi Ñöùc giaùo hoaøng. (...) Toâi raát kính troïng ngaøi". Chín thaùng sau lôøi bình luaän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, vieäc Toaø Thaùnh phaûn öùng deø daët tröôùc thaéng lôïi cuûa Donald Trump coù theå khieán ngöôøi ta nghó raèng taát caû nhöõng dò bieät ñaõ khoâng bò laõng queân.
Gauthier Vaillant (La Croix)
Thaønh Thi chuyeån ngöõ