38 vò töû ñaïo Albania
ñöôïc toân phong Chaân phöôùc
38 vò töû ñaïo Albania ñöôïc toân phong Chaân phöôùc.
Shkoder, Albania (WHÑ 07-11-2016) - Ngaøy thöù Baûy 5 thaùng 11 naêm 2016 taïi thaønh phoá Shkoder ôû Taây Baéc Albania ñaõ dieãn ra leã toân phong Chaân phöôùc cho 38 vò töû ñaïo bò saùt haïi töø naêm 1945 ñeán naêm 1974 döôùi cheá ñoä coäng saûn, goàm 2 giaùm muïc, 21 linh muïc giaùo phaän, 7 tu só doøng Phanxicoâ, 3 tu só doøng Teân, 1 chuûng sinh vaø 4 giaùo daân, trong ñoù coù moät phuï nöõ.
Thaùnh leã ñöôïc toå chöùc taïi Quaûng tröôøng Nhaø thôø chính toaø Thaùnh Teâphanoâ do Ñöùc hoàng y Angelo Amato, Boä tröôûng Boä Tuyeân Thaùnh, chuû teá.
Trong baøi giaûng, Ñöùc hoàng y Amato noùi: "Nhöõng keû böùc haïi ñaõ tan bieán ñi nhö raát nhieàu boùng ñen maát huùt maõi maõi trong boùng toái cuûa söï laõng queân muoân ñôøi, coøn caùc vò töû ñaïo laø nhöõng ngoïn ñeøn daãn ñöôøng toûa saùng treân baàu trôøi cuûa nhaân loaïi, cho chuùng ta thaáy khuoân maët thaät cuûa söï thieän haûo cuûa con ngöôøi, vôùi caên tính saâu xa ñöôïc taïo neân theo hình aûnh cuûa Thieân Chuùa".
Veà maët giaùo luaät, tieán trình nhìn nhaän laø cheát vì ñaïo vaø chính thöùc coâng nhaän chöùng töø vaø söï hy sinh vì ñöùc tin cuûa caùc vò ñaõ keát thuùc vôùi saéc leänh ñöôïc Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ban haønh vaøo thaùng Tö naêm 2016; saéc leänh naøy môû ñöôøng cho vieäc toân phong Chaân phöôùc.
Leã toân phong Chaân phöôùc laàn naøy ñaõ gia taêng gaáp ñoâi soá tín höõu Coâng giaùo ñöôïc toân phong Chaân phöôùc ñaõ bò saùt haïi trong giai ñoaïn coäng saûn caàm quyeàn ôû Ñoâng AÂu.
Trong soá caùc vò taân Chaân phöôùc: cha Anton Zogaj ñaõ bò baén treân moät baõi bieån gaàn Durres vì töø choái tieát loä bí maät toøa giaûi toäi;
Cha Lazer Shantoja, moät nhaø thô ñöôïc caû nöôùc ngöôõng moä, ñaõ bò baén vaøo ñaàu sau khi bò buoäc phaûi boø ñi trong ñau ñôùn toät cuøng vì gaõy caû hai tay vaø hai chaân do bò tra taán;
Ñöùc Toång Giaùm muïc Nikolle Vincenc Prennushi, Toång giaùo phaän Tirane-Durres, ñaõ cheát vì bò tra taán vaø kieät söùc vaøo naêm 1949, vôùi baûn aùn 20 naêm lao ñoäng vì bò kheùp toäi "tay sai cho caùc theá löïc nöôùc ngoaøi";
Ñöùc Giaùm muïc Frano Gjini, giaùo phaän Lezhe, ñaõ cheát naêm 1948 vì tuyeân xöng "vaâng phuïc Ñöùc giaùo hoaøng trong linh hoàn vaø con tim", theo hoà sô baûn aùn;
Cha Shtjefen Kurti bò baén cheát vaøo naêm 1971 vôùi toäi danh "coù nhöõng hoaït ñoäng phaûn ñoäng choáng nhaø nöôùc" sau khi bí maät röûa toäi cho con cuûa moät tuø nhaân khaùc trong moät traïi lao ñoäng;
Cha Giovanni Fausti, Phoù giaùm tænh cuûa tænh Doøng Teân Albania, ñaõ bò nhöõng ngöôøi coäng saûn döï khaùn ñaùnh ñaäp vaø nhoå nöôùc boït vaøo maët trong phieân toaø vaø khi thi haønh aùn;
Chò Maria Tuci, bò baét naêm 1949 vì daïy giaùo lyù taïi tröôøng tieåu hoïc cuûa caùc nöõ tu Doøng Daáu Thaùnh, ñaõ qua ñôøi naêm 1950 (luùc 22 tuoåi) taïi beänh vieän Shkoder sau khi bò nhoát vaøo moät caùi bao cuøng vôùi moät con meøo hoang roài bò tra taán.
Danh saùch naøy cuõng goàm hai linh muïc cheát ngoäp naêm 1948 trong moät haàm chöùa phaân cuûa nhaø tuø khi bò aán ñaàu xuoáng baèng baùng suùng; nhieàu giaùo só nöôùc ngoaøi, trong ñoù coù moät ngöôøi bò baén cheát vì ñaõ cöû haønh bí tích Xöùc daàu cho moät ngöôøi boû troán ñaõ bò thöông.
Ñöùc Toång giaùm muïc Angelo Massafra, Toång giaùo phaän Shkoder-Pult vaø laø Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Albania, cho bieát danh saùch caùc vò töû ñaïo ñaõ ñöôïc xaùc ñònh sau caùc cuoäc tham khaûo trong Giaùo hoäi vaøo naêm 1994 vaø 2000, nhöng ngaøi noùi theâm raèng trong töông lai nhieàu ngöôøi khaùc cuõng coù theå ñöôïc toân phong Chaân phöôùc.
Khoaûng 130 linh muïc Coâng giaùo ñaõ bò haønh quyeát hoaëc ñaõ cheát trong tuø, cuøng vôùi haøng ngaøn Kitoâ höõu giaùo daân, trong thôøi coäng saûn caàm quyeàn ôû Albania töø naêm 1944 ñeán naêm 1991.
Theo moät ñieàu tra daân soá naêm 2011, Coâng giaùo hieän chieám moät phaàn möôøi daân soá 2.9 trieäu cuûa Albania, vaø laø nhoùm toân giaùo lôùn thöù hai sau Hoài giaùo. Nhieàu tín ñoà Hoài giaùo cuõng ñaõ cheát döôùi cheá ñoä coäng saûn. Trong chuyeán vieáng thaêm Albania vaøo naêm 2014, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhìn nhaän raèng "Albania laø mieàn ñaát cuûa caùc vò töû ñaïo".
Trong buoåi ñoïc kinh Truyeàn Tin tröa Chuùa nhaät 06 thaùng 11 naêm 2016, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ca ngôïi caùc vò Chaân phöôùc töû ñaïo Albania nhö sau: "Caùc ngaøi laø nhöõng naïn nhaân cuûa cuoäc ñaøn aùp raát daõ man cuûa cheá ñoä voâ thaàn ñaõ thoáng trò ñaát nöôùc trong moät thôøi gian daøi vaøo theá kyû tröôùc (...); caùc ngaøi thaø chòu tuø ñaøy, chòu tra taán vaø cuoái cuøng chòu cheát ñeå trung thaønh vôùi Chuùa Kitoâ vaø vôùi Hoäi Thaùnh. Öôùc gì göông saùng cuûa caùc ngaøi giuùp chuùng ta gaëp ñöôïc nôi Chuùa söùc maïnh naâng ñôõ chuùng ta trong nhöõng luùc khoù khaên vaø truyeàn caûm höùng cho nhöõng thaùi ñoä nhaân aùi, tha thöù vaø bình an".
(Theo Vatican Radio)
Minh Ñöùc