Phoûng vaán Linh Muïc Antonio Spadaro
vaø Linh Muïc Federico Lombardi
veà Toång tu nghò laàn thöù 36 cuûa doøng Teân
Phoûng vaán Linh Muïc Antonio Spadaro vaø Linh Muïc Federico Lombardi veà Toång tu nghò laàn thöù 36 cuûa doøng Teân.
Roma (SD 27-09-2016; Vat. 11-10-2016) - Töø ngaøy muøng 2 thaùng 10 naêm 2016, 215 ñaïi bieåu doøng Teân ñeán töø 66 tænh doøng khaép nôi treân theá giôùi, trong ñoù coù 212 vò coù quyeàn baàu cöû, ñaõ baét ñaàu hoïp Toång tu nghò laàn thöù 36 vôùi khaåu hieäu "Ra khôi, höôùng tôùi nôi saâu nhaát". Khaåu hieäu ñöôïc gôïi yù bôûi khích leä cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ñöa ra cho caùc tu só trong laàn gaëp gôõ naêm 2014, trong ñoù ngaøi ñaõ khuyeân caùc tu só bieát phaân ñònh trong caùc thôøi ñieåm khoù khaên vaø cuøng nhau cheøo choáng con thuyeàn cuûa doøng trong vieäc phuïc vuï Giaùo Hoäi. Nhö laø tu só doøng Teân Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuõng ñaõ tham döï hai Toång tu nghò laàn thöù 32 vaø thöù 33 cuûa doøng.
Muïc ñích cuûa toång tu nghò laàn thöù 36 laø ñeå baàu beà treân Toång quyeàn thöù 31 thay theá cha Adolfo Nicolas 80 tuoåi, vaø thaûo luaän veà caùc vaán ñeå cuûa doøng, ñaëc bieät laø vieäc canh taân cuoäc soáng doøng Teân vaø söù meänh cuûa doøng trong Giaùo Hoäi. Tröôùc heát toång tu nghò coù nhieäm vuï chaáp nhaän vieäc töø chöùc cuûa cha Adolfo Nicolas, roài tieán haønh vieäc baàu taân beà treân toång quyeàn, sau ñoù duyeät xeùt caùc vaán ñeà cuûa doøng. Sau khi chaáp thuaän vieäc töø chöùc cuûa cha Adolfo Nicolas, caùc ñaïi bieåu nghe töôøng trình veà hieän tinh cuûa doøng ñeå nhaän ra ñaâu laø caùc ñaëc tích maø vò taân beà treân toång quyeàn caàn phaûi coù. Töø ñoù trôû ñi trong maáy ngaøy laø thôøi gian caàu nguyeän, thinh laëng vaø chay tònh, cuõng coøn goïi laø thôøi gian "thì thaàm", trong ñoù caùc ñaïi bieåu coù theå hoûi tin töùc, noùi chuyeän rieâng vôùi nhau, vôùi tính caùch caù nhaân vaø trao ñoåi yù kieán. Ñaây laø thôøi gian phaân ñònh. Caám moïi quaûng caùo hay ñoái chieáu nhoùm vôùi nhau. Ñeå ñöôïc truùng cöû caàn phaûi coù hôn 50% toång soá phieáu, hay 50 phaàn traêm coäng 1, töùc ít nhaát 107 phieáu. Teân cuûa cha taân toång quyeàn seõ ñöôïc thoâng baùo cho Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, roài ñöôïc coâng boá chính thöùc.
Doøng Teân ñaõ ñöôïc thaùnh Ignazio thaønh Loyola thaønh laäp naêm 1540 vaø ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ III pheâ chuaån ngaøy 27 thaùng 9 naêm 1540. Hieän nay doøng coù taát caû 16,740 tu só, trong ñoù coù 12,000 linh muïc, 1,300 tu huynh, 2,700 kinh vieän vaø 753 taäp sinh. Soá ôn goïi gia taêng taïi AÙ chaâu vaø Phi chaâu: 60% caùc tu só kinh vieän vaø taäp sinh ñeán töø AÙ chaâu vaø Phi chaâu, trong khi soá tu só AÂu chaâu vaø Myõ chaâu giaûm suùt. AÂu chaâu coù 5,000, Myõ chaâu 5,000, trong ñoù coù 2,600 Baéc Myõ vaø 2,400 Nam Myõ, 5,600 ñeán töø AÙ chaâu trong ñoù coù 4,000 ñeán töø AÁn Ñoä, vaø coù 1,600 ñeán töø Phi chaâu.
- Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quyù vò moät soá nhaän ñònh cuûa cha Federico Lombardi, nguyeân Toång giaùm ñoác ñaøi phaùt thanh Vaticaêng, nguyeân giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toaø Thaùnh, hieän laø phuï taù vaø toång coá vaán toång tu nghò.
Hoûi: Thöa cha, cha nghó gì veà toång tu nghò cuûa doøng Teân maø cha laø moät trong caùc thaønh vieân ñaõ töøng giöõ nhieàu chöùc vuï quan troïng, nhö Giaùm tænh cuûa doøng taïi Italia?
Ñaùp: Ñaây laø moät kinh nghieäm quan trong caû treân bình dieän cuoäc soáng tinh thaàn nöõa. Trong 4 ngaøy moät ngöôøi coù theå coù raát nhieàu cuoäc noùi chuyeän vaø gaëp gôõ caù nhaân. Dó nhieân laø moãi ñaïi bieåu daønh thôøi giôø ñeå caàu nguyeän vaø suy tö, nhöng cuõng coù theå hieåu bieát vaø tìm gaëp caùc tu só cuûa caùc vuøng khaùc nhau treân theá giôùi, vaø ñöa ra caùc caâu hoûi nhaém muïc ñích cuûa tu nghò. Söï kieän khoù giaûi thích, nhöng thöïc söï xaûy ra laø trong caùc ngaøy naøy söï ñoàng thuaän naûy sinh maø khoâng caàn phaûi coù caùc cuoäc thaûo luaän hay gaëp gôõ chung, nhöng chæ nhôø maïng löôùi lieân tuïc tích cöïc trao ñoåi vaø thoâng truyeàn caù nhaân naøy maø thoâi. Nhö theá ñieàu lo aâu raát ñeïp cuûa thaùnh Ignazio ñoù laø traùnh caùc phe nhoùm, taïo aùp löïc vaø kieåu tieán haønh naøy baûo ñaûm cho ñieàu aáy. Vieäc löu haønh caùc tin töùc höõu ích ñeå coù moät tö töôûng giuùp ñònh höôùng hieän höõu, vaø noù hieän höõu moät caùch maïnh meõ. Trong nghóa naøy, nhö toâi ñaõ noùi, söï thöïc laø trong caùc laàn baàu cöû cuoái cuøng, vaø toâi tin laø trong raát nhieàu laàn baàu cöû tröôùc ñoù nöõa, söï ñoàng thuaän ñöôïc ñaït tôùi moät caùch raát laø nhanh choùng.
Hoûi: Thöa cha, ba vò Toång quyeàn cuoái cuøng cuûa doøng Teân ñaõ xin töø chöùc. Ñaây coù phaûi laø moät söï môùi meû ñoái vôùi quaù khöù khoâng?
Ñaùp: Trong Hieán Phaùp doøng Teân, do thaùnh Ignazio soaïn thaûo vieäc baàu laøm beà treân keùo daøi troïn ñôøi, nghóa laø khoâng coù thôøi haïn. Vaø noù tieáp tuïc coù hieäu löïc. Doøng ñaõ khoâng thaûo luaän veà vaán ñeà naøy. Ñoàng thôøi cuõng khoâng loaïi boû moät khaû theå vaø moät tieán trình thích hôïp cho vieäc töø choái hay caùc töø nhieäm. Thaät ra trong moät theá giôùi nhö theá giôùi cuûa chuùng ta, trong ñoù cuoäc soáng keùo daøi hôn, vì caùc ñieàu kieän y teá toát hôn, thì ngaøy caøng thöôøng xuyeân söï kieän thích hôïp coù moät thôøi haïn, chöù moät traùch nhieäm khoâng keùo daøi quaù laâu, khi vì lyù do cao nieân hay vì caùc beänh taät hoaëc lyù do naøo khaùc maø söùc löïc giaûm suùt. Vì vaäy töø vaøi thaäp nieân qua cuõng ñaõ coù tieán trình töø nhieäm: Beà treân toång quyeàn coù theå baày toû öôùc muoán töø nhieäm, nhöng coù moät loaït caùc tham khaûo yù kieán caàn laøm, vaø ñeà nghò vieäc töø nhieäm leân Toång tu nghò, laø cô quan duy nhaát coù quyeàn chaáp thuaän vaø baàu vò taân toång quyeàn keá vò. Cha Arupe ñaõ ñeà nghò töø nhieäm, nhöng ñaõ khoâng theå laøm. Roài cha bò tai bieán maïch maùu naõo vaø khoâng theå thi haønh chöùc vuï nöõa. Vì theá ñaõ xaûy ra vieäc töø nhieäm vaø baàu ngöôøi keá vò, khi ngaøi ñaõ beänh naëng. Hai vò cuoái cuøng laø cha Kolvenbach vaø cha Nicolas traùi laïi ñaõ khieán cho tieán trình naøy hoaït ñoäng, vaø ñaõ loan baùo yù ñònh töø nhieäm.
- Tieáp theo ñaây laø moät vaøi nhaän ñònh cuûa cha Antonio Spadaro, giaùm ñoác nguyeät san Vaên Minh Kitoâ cuûa doøng Teân.
Hoûi: Thöa cha cha nghó gì veà Toång tu nghò laàn naøy cuûa doøng Teân?
Ñaùp: Ñaây laø Toång tu nghò ñaàu tieân trieäu taäp döôùi trieàu ñaïi cuûa moät Giaùo Hoaøng doøng Teân. Dó nhieân, noù thaät laø moät thôøi ñieåm raát ñaëc bieät ñoái vôùi theá giôùi coù caùc thaùch ñoá lôùn thuoäc moïi bình dieän vaên hoaù vaø chính trò, cuõng nhö ñoái vôùi doøng Teân laø doøng, do yù muoán cuûa caùc Giaùo Hoaøng, luoân luoân ôû bieân giôùi, taïi caùc nôi vaø caùc ngaõ tö, taïi caùc nôi coù söï trao ñoåi maïnh meõ giöõa ñöùc tin vaø neàn vaên hoùa. Nhö theá, Toång tu nghò laàn naøy seõ ñöôïc môøi goïi môû lôùn maét treân toaøn caàu vôùi caùc ñaïi bieåu ñeán töø nhieàu luïc ñòa, vì theá vôùi caùc phong phuù vaø phöùc taïp cuûa töøng vuøng. Dó nhieân laø coù thaùch ñoá lôùn cuûa vieäc baàu cha Toång quyeàn höôùng daãn Doøng trong caùc naêm tôùi trong söù meänh cuûa noù.
Hoûi: Thöa cha, coù raát nhieàu ñaïi bieåu ñeán töø mieàn Nam baùn caàu, ñaëc bieät laø töø AÙ chaâu? Söï kieân naøy coù taïo ra söùc naëng naøo khoâng?
Ñaùp: Vaán ñeà ôû ñaây khoâng phaûi laø chieàu kích ñòa lyù, maø laø chieàu kích tinh thaàn: nghóa laø hieåu bieát söï töôi maùt cuûa caùc Giaùo Hoäi. Chaéc chaén caùc Giaùo Hoäi töø ñoù phaùt xuaát nhieàu tu só doøng Teân - ña soá caùc tu só cuûa doøng - laø caùc Giaùo Hoäi coù söï töôi maùt, vaø seõ ñaët caùc caâu hoûi môùi cho Doøng vaø cho Giaùo Hoäi noùi chung.
Hoûi: Khi naøo thì Toång tu nghò seõ baàu cha Taân toång quyeàn thöa cha?
Ñaùp: Chuùng toâi khoâng bieát. Toâi phaûi noùi raèng thôøi gian cho Doøng laø thôøi gian tinh thaàn, khoâng phaûi thôøi gian ño ñeám. Thaùnh Ignazio trong caùc cuoäc linh thao ñaõ khoâng muoán caùc thôøi gian cöùng nhaéc, nhöng ñaõ muoán caùc thôøi gian cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Vì theá chuùng toâi cuõng khoâng bieát, thí duï khi naøo toång tu nghò seõ keát thuùc: noù coù theå keùo daøi 4, 5, 6 tuaàn, chuùng toâi khoâng bieát. Vì vaäy ñieàu naøy cuõng tuøy thuoäc tieát nhòp beân trong nöõa, vaø ñaây laø ñieàu raát ñeïp, bôûi vì chuùng ta daønh khoâng gian cho hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn: khoâng ñoùng kín, khoâng coù caùc löôïc ñoà ñònh saün, vaø ñaây laø hôi thôû ñeïp vaø thieâng lieâng cuûa doøng Teân.
Hoûi: Toång tu nghò naøy ñaõ chuù yù nhieàu tôùi truyeàn thoâng, trong giai ñoaïn chuaån bò moät ñaøng ñaõ duøng caùc ñòa chæ Web ñaøng khaùc ñaõ duøng caû caùc phöông tieän khaùc nhö Twitter, Facebook, Instagram vaø caùc ñòa chæ khaùc nöõa cho coâng vieäc cuûa toång tu nghò, coù ñuùng theá khoâng thöa cha?
Ñaùp: Vaâng, ñuùng vaäy, caùc ñaïi bieåu tham döï toång tu nghò cuõng seõ khoâng duøng nhieàu giaáy vieát: moãi moät vò coù moät maùy vi tính vaø laøm moïi söï treân maùy vi tính. Ñieàu naøy giuùp ñôn giaûn hoùa, vaø caû treân vieäc thoâng truyeàn beân ngoaøi, ñeå coáng hieán moät yù nghóa cho ñieàu xaûy ra. Ñöông nhieân laø bôûi vì toång tu nghò laø moät tieán trình tinh thaàn, caàn phaûi giöõ gìn noù. Chuùng ta haõy nhôù ñieàu Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ xin cho Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc: Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc laø moät nôi suy tö tinh thaàn, toång tu nghò cuõng theá. Nhö vaäy seõ coù söï truyeàn thoâng beân trong. Ñaøng khaùc chuùng toâi cuõng muoán thoâng truyeàn cho beân ngoaøi bieát ñaâu laø baàu khí cuûa tu nghò qua caùc hình aûnh treân Instagram vaø Tweet. Do ñoù noù laø moät truyeàn thoâng phöùc taïp, nhöng toân troïng söï naêng ñoäng cuûa toång tu nghò.
(SD 27-9-2016)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)