Tieåu söû chính thöùc
cuûa Meï Teâreâsa thaønh Calcutta
Tieåu
söû chính thöùc cuûa Meï Teâreâsa thaønh Calcutta.
Meï Teâreâsa thaønh Calcutta. |
Roma (VietCatholic News 2-09-2016) - Luùc 11 giôø 30 saùng thöù Saùu 2 thaùng Chín naêm 2016, Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh ñaõ coù cuoäc hoïp baùo giôùi thieäu vôùi caùc kyù giaû nhöõng chi tieát lieân quan ñeán Leã Tuyeân Thaùnh cho Meï Teâreâsa vaøo ngaøy Chuùa Nhaät 4 thaùng Chín naêm 2016.
Döôùi ñaây laø tieåu söû chính thöùc cuûa Meï Teâreâsa thaønh Calcutta seõ ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Angelo Amato, laø Toång tröôûng boä Tuyeân Thaùnh, ñoïc tröôùc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong thaùnh leã taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ luùc 10h25 saùng Chuùa Nhaät 4 thaùng 9 naêm 2016.
Teâreâsa Calcutta, nhuû danh Gonxha Bojaxhiu Agnes, sinh taïi Skopje, Albania, ngaøy 26 Thaùng Taùm naêm 1910, laø ngöôøi con thöù naêm vaø cuõng laø con uùt cuûa oâng baø Nikola vaø Drane Bojaxhiu. Coâ ñaõ ñöôïc röûa toäi vaøo ngaøy hoâm sau vaø ñöôïc röôùc leã laàn ñaàu khi leân naêm tuoåi röôõi. Töø thôøi ñieåm ñoù trôû ñi, taâm hoàn coâ traøn ngaäp tình yeâu daønh cho caùc linh hoàn.
Naêm 1928, vôùi mong muoán ñöôïc phuïc vuï nhö laø moät nhaø truyeàn giaùo, coâ böôùc vaøo Tu hoäi Chò em Loreto ôû Ireland. Naêm 1929, coâ ñeán AÁn Ñoä, vaø khaán laàn ñaàu vaøo thaùng 5 naêm 1931 vaø khaán troïn vaøo thaùng Naêm naêm 1937. Trong suoát hai möôi naêm sau ñoù, coâ ñaõ giaûng daïy ôû AÁn Ñoä, vaø ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán vì loøng baùc aùi, loøng nhieät thaønh, söï taän taâm vaø söï vui töôi.
Ngaøy 10 thaùng 9 naêm 1946, coâ nhaän ñöôïc töø Chuùa Gieâsu lôøi môøi goïi "ñeå laïi taát caû moïi thöù phía sau vaø phuïc vuï Ngaøi nôi nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát trong soá nhöõng ngöôøi ngheøo". Naêm 1948, coâ nhaän ñöôïc söï cho pheùp cuûa Giaùo Hoäi ñeå baét ñaàu söù vuï toâng ñoà cuûa mình trong caùc khu oå chuoät cuûa thaønh phoá Calcutta. Doøng Thöøa Sai Baùc AÙi ñaõ trôû thaønh moät Tu Hoäi cuûa giaùo phaän vaøo ngaøy 07 thaùng 10 naêm 1950, vaø ñaõ ñöôïc naâng leân thaønh moät Tu Hoäi giaùo hoaøng vaøo ngaøy 1 thaùng 2 naêm 1965. Ñaëc suûng rieâng cuûa Tu Hoäi laø ñeå thoûa maõn côn khaùt voâ haïn cuûa Chuùa Gieâsu ñoái vôùi tình yeâu vaø ñoái vôùi caùc linh hoàn baèng caùch hoaït ñoäng cho söï cöùu roãi vaø söï thaùnh thieän cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát trong nhöõng ngöôøi ngheøo.
Ñeå môû roäng söù meänh tình yeâu naøy, Meï Teâreâsa ñaõ môû theâm caùc nhaùnh khaùc bao goàm doøng caùc Tu huynh Thöøa Sai Baùc AÙi, vaøo naêm 1963, doøng caùc nöõ tu só chieâm nieäm vaøo naêm 1976, doøng caùc Tu huynh chieâm nieäm (1979), vaø doøng caùc Cha Thöøa Sai Baùc AÙi vaøo naêm 1984, cuõng nhö caùc Hieäp hoäi caùc coäng taùc vieân, Hieäp hoäi caùc coäng söï vieân ñoàng lao coäng khoå, vaø phong traøo Corpus Christi cho caùc linh muïc.
Taïi thôøi ñieåm Meï Teâreâsa qua ñôøi vaøo ngaøy 05 thaùng Chín naêm 1997, doøng coù ñeán 3,842 chò em laøm vieäc taïi 594 nhaø ôû taïi 120 quoác gia. Maëc duø, phaûi chòu ñöïng moät kinh nghieäm ñau ñôùn cuûa boùng toái noäi taâm, Meï Teâreâsa ñaõ ñi khaép moïi nôi, coù lieân quan, nhö Ñöùc Maria trong trình thuaät Thaêm Vieáng [baø Elizabeth], ñeå truyeàn baù tình yeâu cuûa Chuùa Gieâsu treân khaép theá giôùi. Do ñoù, Meï ñaõ trôû thaønh moät bieåu töôïng cuûa dòu daøng vaø tình yeâu thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa cho moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc yeâu thöông, bò khöôùc töø vaø boû rôi. Töø treân Thieân Ñaøng, Meï tieáp tuïc "thaép leân moät aùnh saùng cho nhöõng ngöôøi soáng trong boùng toái treân traùi ñaát naøy."
Phuï luïc: Döôùi ñaây laø baûn tieåu söû cuûa Meï Teâreâsa, daøi hôn, ñaõ ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Joseù Saraiva Martins, Toång Tröôûng Boä Tuyeân Thaùnh (1998-2008) ñoïc tröôùc Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II trong leã tuyeân phong Chaân Phöôùc ngaøy 19 thaùng 10 naêm 2003.
"Veà huyeát thoáng thì toâi laø ngöôøi Albany. Theo tính caùch coâng daân thì toâi laø moät ngöôøi AÁn Ñoä. Veà phöông dieän ñöùc tin thì toâi laø moät nöõ tu Coâng Giaùo. Theo ôn goïi cuûa mình thì toâi thuoäc veà theá giôùi. Vôùi taâm hoàn cuûa mình thì toâi hoaøn toaøn thuoäc veà Traùi Tim Chuùa Gieâsu".
Vôùi moät thaân mình nhoû con, vaø moät ñöùc tin saét ñaù, Meï Teâreâsa Calcutta ñöôïc uûy thaùc cho söù maïng truyeàn baù tình yeâu khaùt khao cuûa Thieân Chuùa cho nhaân loaïi, nhaát laø cho thaønh phaàn ngheøo nhaát trong caùc thaønh phaàn ngheøo khoå. "Thieân Chuùa vaãn yeâu thöông theá gian vaø Ngaøi göûi caùc chò em vaø toâi ñeán vôùi ngöôøi ngheøo nhö laø tình yeâu Ngaøi vaø loøng xoùt thöông cuûa Ngaøi". Meï laø moät taâm hoàn ñaày traøn aùnh saùng Chuùa Kitoâ, chaùy löûa meán yeâu Ngöôøi vaø böøng böøng moät öôùc mong duy nhaát ñoù laø "laøm giaûm bôùt côn khaùt yeâu thöông caùc linh hoàn cuûa Ngöôøi".
Vò söù giaû saùng laùng naøy cuûa tình yeâu Thieân Chuùa chaøo ñôøi ngaøy 26 thaùng 8 naêm 1910 ôû Skopje, Albania, moät thaønh phoá toïa laïc ôû giao ñieåm lòch söû Balkan. Meï laø con uùt cuûa oâng baø Nikola vaø Drane Bojaxhiu, ñöôïc röûa toäi vôùi teân laø Gonxha Agnes, ñöôïc Röôùc Leã Laàn Ñaàu luùc 5 tuoåi röôõi vaø chòu pheùp Theâm Söùc vaøo thaùng 11 naêm 1916. Töø ngaøy Röôùc Leã Laàn Ñaàu, tình yeâu caùc linh hoàn ñaõ trieån nôû trong taâm hoàn beù. Beù maát cha baát ngôø khi môùi leân taùm. Baø meï goùa kieân cöôøng nuoâi con caùi, vaø ñaõ aûnh höôûng raát nhieàu ñeán tính neát vaø ôn goïi cuûa beù. Ngoaøi ra, ñôøi soáng ñaïo cuûa beù cuõng ñöôïc naâng ñôõ bôûi vò linh muïc Doøng Teân coi xöù Thaùnh Taâm laø nôi beù sinh hoaït nöõa.
Vaøo naêm 18 tuoåi, ñöôïc thuùc ñaåy bôûi yù ñònh trôû thaønh moät nhaø truyeàn giaùo, coâ Gonxha ñaõ töø giaõ gia ñình vaøo thaùng 9 thaùng 1928 ñeå daâng mình cho Chuùa trong Doøng Trinh Nöõ Maria, töùc tu hoäi Nöõ Tu Loreto ôû AÙi Nhó Lan. Taïi ñaây chò ñöôïc ñaët teân laø Nöõ Tu Maria Teâreâsa theo Thaùnh Nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu. Vaøo thaùng 12 cuøng naêm, chò leân ñöôøng ñi AÁn Ñoä, tôùi Calcutta ngaøy 6 thaùng Gieâng naêm 1929. Sau khi khaán laàn ñaàu vaøo thaùng 5 naêm 1931, Nöõ Tö Teâreâsa ñöôïc chæ ñònh ñeán coäng ñoàng Loreto Entally ôû Calcutta vaø daïy hoïc ôû Tröôøng Thaùnh Maria phaùi nöõ. Vaøo ngaøy 24 thaùng 5 naêm 1937 chò khaán troïn, ñeå trôû thaønh, nhö chò noùi, "hoân theâ cuûa Chuùa Gieâsu" cho "ñeán muoân ñôøi baát taän". Töø ñoù trôû ñi, chò ñöôïc goïi laø Meï Teâreâsa. Meï tieáp tuïc daïy hoïc ôû Tröôøng Thaùnh Maria vaø laøm hieäu tröôûng cuûa tröôøng naøy vaøo naêm 1944. Laø moät con ngöôøi chìm ñaém trong caàu nguyeän vaø heát söùc yeâu thöông chò em doøng cuõng nhö hoïc sinh cuûa mình, 20 naêm soáng trong doøng Loreto, Meï caûm thaáy thaät laø haïnh phuùc. Noåi tieáng laø baùc aùi, vò tha vaø can ñaûm, chòu khoù vaø coù oùc toå chöùc, Meï ñaõ soáng troïn cuoäc soáng taän hieán cuûa mình cho Chuùa Gieâsu, giöõa chò em ñoàng tu, moät caùch trung thaønh vaø vui veû.
Vaøo ngaøy 10 thaùng 9 naêm 1946, treân chuyeán xe löûa töø Calcutta tôùi Darjeeling ñeå döï tuaàn caám phoøng haèng naêm, Meï Teâreâsa ñaõ ñöôïc "ôn linh höùng", moät "ôn goïi trong ôn goïi" cuûa Meï. Hoâm aáy, Meï ñaõ ôû trong moät traïng thaùi maø Meï khoâng bao giôø giaûi thích ñöôïc, laø côn khaùt yeâu thöông caùc linh hoàn cuûa Chuùa Gieâsu chieám ñoaït taâm hoàn Meï, vaø öôùc muoán laøm nguoâi côn khaùt cuûa Ngöôøi trôû thaønh maõnh löïc chi phoái cuoäc soáng cuûa Meï. Nhöõng thaùng ngaøy sau ñoù, qua nhöõng thò kieán noäi taâm, Chuùa Gieâsu ñaõ toû cho Meï bieát yù cuûa Traùi Tim Ngöôøi muoán coù "nhöõng chöùng nhaân tình yeâu", laø nhöõng ngöôøi "chieáu toûa tình yeâu cuûa Ngöôøi treân caùc linh hoàn". Ngöôøi ñaõ naøi xin Meï: "Haõy ñeán ñeå laøm aùnh saùng cuûa Cha. Cha khoâng theå ñi moät mình".
Ngöôøi ñaõ toû cho Meï bieát caùi ñau ñôùn cuûa Ngöôøi nôi thaønh phaàn ngheøo khoå bò boû rôi, nieàm saàu thöông cuûa Ngöôøi ôû choã voâ tri cuûa hoï vaø nieàm khaùt voïng ñöôïc hoï yeâu meán. Ngöôøi ñaõ xin Meï Teâreâsa haõy thaønh laäp moät coäng ñoaøn tu trì, Doøng Thöøa Sai Baùc AÙi, daán thaân phuïc vuï thaønh phaàn ngheøo nhaát trong caùc ngöôøi ngheøo. Meï maát gaàn hai naêm trôøi ñeå traéc nghieäm vaø phaân ñònh tröôùc khi baét ñaàu khôûi söï. Vaøo ngaøy 17 thaùng 8 naêm 1948, laàn ñaàu tieân Meï maëc boä sari traéng vieàn xanh döông vaø böôùc qua coång tu vieän Loreto thaân yeâu ñeå tieán vaøo theá giôùi ngöôøi ngheøo.
Sau moät khoùa huaán luyeän ngaén vôùi Caùc Nöõ Tu Thöøa Sai Y Khoa ôû Patna, Meï Teâreâsa trôû veà Calcutta vaø tìm moät nôi cö truù taïm thôøi vôùi Caùc Sö Tyû Ngheøo. Vaøo ngaøy 21 thaùng 12 naêm 1948 laàn ñaàu tieân Meï ñi ñeán nhöõng khu nhaø oå chuoät. Meï ñaõ vieáng thaêm caùc gia ñình, röûa caùc veát gheû lôû cho moät soá treû em, chaêm soùc cho moät ngöôøi giaø naèm beänh treân ñöôøng phoá vaø thuoác men cho moät ngöôøi ñaøn baø ñang cheát ñoùi vaø bò lao phoåi. Meï baét ñaàu moãi ngaøy baèng vieäc röôùc laáy Chuùa Gieâsu trong Bí Tích Thaùnh Theå vaø roài leân ñöôøng, tay caàm traøng haït, ñeå tìm kieám vaø phuïc vuï Ngaøi nôi "thaønh phaàn khoâng ñöôïc chuù yù tôùi, khoâng ñöôïc yeâu thöông, khoâng ñöôïc chaêm soùc". Sau maáy thaùng, Meï ñöôïc nhöõng hoïc sinh cuûa Meï tröôùc ñoù, töøng ngöôøi moät, ñeán tham gia coäng taùc vôùi Meï.
Ngaøy 7 thaùng 10 naêm 1950, hoäi doøng môùi caùc Nöõ Tu Thöøa Sai Baùc AÙi ñaõ ñöôïc chính thöùc thaønh laäp taïi toång giaùo phaän Calcutta. Vaøo ñaàu thaäp nieân 1960, Meï Teâreâsa baét ñaàu göûi caùc Nöõ Tu cuûa doøng ñeán caùc vuøng khaùc ôû AÁn Ñoä. Saéc Leänh Ca Ngôïi do Ñöùc Thaùnh Cha Phaoloâ VI ban göûi cho hoäi doøng cuûa Meï ñaõ khuyeán khích Meï môû moät nhaø ôû Venezuela. Chaúng bao laâu sau nhöõng nhaø khaùc ñöôïc thaønh hình ôû Roâma vaø Tanzania, roài daàn daàn ôû heát moïi luïc ñòa. Baét ñaàu töø naêm1980 vaø lieân tuïc qua thaäp nieân 1990, Meï Teâreâsa ñaõ môû nhöõng nhaø ôû haàu heát moïi quoác gia coäng saûn, bao goàm caû ôû Khoái Soâ Vieát tröôùc ñaây, Albania vaø Cuba.
Ñeå ñaùp öùng hôn nöõa cho caû nhu caàu veà theå lyù cuõng nhö thieâng lieâng, naêm 1963 Meï Teâreâsa ñaõ laäp hoäi doøng Caùc Tu Huynh Thöøa Sai Baùc AÙi, naêm 1976 ngaønh chieâm nieäm cho caùc Nöõ Tu, naêm 1979 ngaønh Caùc Tu Huynh Chieâm Nieäm, vaø naêm 1984 Caùc Cha Thöøa Sai Baùc AÙi. Tuy nhieân, ôn linh höùng cuûa Meï khoâng giôùi haïn vaøo nhöõng ai theo ñuoåi ôn goïi tu trì maø thoâi. Meï ñaõ thaønh laäp toå chöùc Ñoàng Coäng Taùc Vieân cuûa Meï Teâreâsa cuõng nhö Ñoàng Coäng Taùc Vieân Phuïc Vuï Beänh Nhaân vaø Ñau Khoå, nhöõng ngöôøi thuoäc nhieàu tín ngöôõng vaø quoác tòch ñöôïc Meï chia seû tinh thaàn caàu nguyeän cuûa Meï, tinh thaàn giaûn dò ñôn sô cuûa Meï, tinh thaàn hy sinh cuûa Meï vaø tinh thaàn toâng ñoà thöïc hieän nhöõng vieäc laøm yeâu thöông khieâm toán cuûa Meï. Tinh thaàn naøy sau ñoù ñaõ taùc ñoäng neân Caùc Giaùo Daân Thöøa Sai Baùc AÙi. Ñeå ñaùp laïi nhöõng lôøi yeâu caàu cuûa nhieàu linh muïc, vaøo naêm 1981, Meï Teâreâsa cuõng ñaõ baét ñaàu Phong Traøo Chuùa Kitoâ cho Caùc Linh Muïc nhö laø moät "ñöôøng loái thaùnh thieän nhoû beù" cho nhöõng vò muoán tham döï vaøo ñaëc suûng vaø tinh thaàn cuûa Meï.
Trong nhöõng naêm phaùt trieån nhanh naøy, theá giôùi baét ñaàu chuù yù tôùi Meï Teâreâsa vaø coâng vieäc Meï ñaõ khôûi coâng thöïc hieän. Nhieàu baèng töôûng thöôûng, baét ñaàu laø Baèng Töôûng Thöôûng Padmashiri cuûa AÁn Ñoä vaøo naêm 1962, roài Giaûi Nobel Hoøa Bình naêm 1979, ñaõ toân vinh coâng cuoäc cuûa Meï, khieán cho giôùi truyeàn thoâng löu yù vaø baét ñaàu theo doõi caùc sinh hoaït cuûa Meï. Meï ñaõ laõnh nhaän caû caùc thöù giaûi thöôûng vaø söï chuù yù cuûa theá giôùi "vì vinh quang Thieân Chuùa vaø nhaân danh keû ngheøo".
Cuoäc ñôøi lao nhoïc cuûa Meï Teâreâsa chöùng toû cho thaáy nieàm vui cuûa yeâu thöông, söï cao caû vaø phaåm giaù cuûa heát moïi con ngöôøi, giaù trò cuûa nhöõng ñieàu nhoû moïn ñöôïc trung thaønh thöïc hieän vì yeâu meán, vaø giaù trò sieâu vieät cuûa tình baèng höõu vôùi Thieân Chuùa. Theá nhöng coøn moät phöông dieän anh huøng khaùc cuûa ngöôøi nöõ cao caû naøy ñaõ ñöôïc toû loä chæ sau khi ngöôøi nöõ aáy qua ñôøi. Khuaát kín tröôùc maét cuûa taát caû moïi ngöôøi, ngay caû vôùi nhöõng ngöôøi thaân caän nhaát vôùi Meï, ñoù laø ñôøi soáng noäi taâm cuûa Meï, ñaày nhöõng caûm nghieäm ñau thöông saâu ñaäm lieân læ cuûa tình traïng bò xa lìa Thieân Chuùa, thaäm chí bò Ngaøi loaïi boû, maø laïi cöù caøng khaùt voïng tình yeâu cuûa Ngaøi. Meï ñaõ goïi caûm nghieäm noäi taâm naøy laø "boùng toái taêm". "Ñeâm toái ñau thöông" cuûa linh hoàn Meï, baét ñaàu vaøo khoaûng thôøi gian Meï khôûi söï hoaït ñoäng cho ngöôøi ngheøo vaø ñaõ tieáp tuïc cho ñeán heát ñôøi cuûa Meï, ñaõ khieán Meï tieán ñeán choã ñöôïc hieäp nhaát saâu xa vôùi Thieân Chuùa hôn bao giôø heát. Nhôø boùng toái taêm Meï ñaõ tham döï moät caùch laï luøng vaøo côn khaùt cuûa Chuùa Gieâsu, vaøo khaùt voïng ñau thöông böøng chaùy yeâu thöông cuûa Ngöôøi, vaø Meï ñaõ tham döï vaøo noãi coâ ñôn hiu quaïnh noäi taâm cuûa thaønh phaàn ngheøo khoå.
Trong nhöõng naêm cuoái ñôøi cuûa mình, maëc duø coù nhöõng vaán ñeà traàm troïng veà söùc khoûe, Meï Teâreâsa vaãn tieáp tuïc coi soùc Hoäi Doøng cuûa Meï vaø ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa ngöôøi ngheøo cuõng nhö cuûa Giaùo Hoäi. Vaøo naêm 1997, con soá nöõ tu doøng cuûa Meï ñaõ gaàn 4 ngaøn vaø ñaõ thieát laäp ñöôïc 610 nhaø ôû 123 quoác gia treân theá giôùi. Vaøo thaùng 3 naêm 1997, Meï ñaõ chuùc laønh cho vò thöøa keá môùi ñöôïc tuyeån baàu cuûa mình laøm Beà Treân Toång Quyeàn cuûa Doøng Thöøa Sai Baùc AÙi, ñeå roài thöïc hieän nhieàu chuyeán xuaát ngoaïi hôn. Sau khi gaëp Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II laàn cuoái cuøng, Meï ñaõ trôû veà Calcutta vaø soáng nhöõng tuaàn leã cuoái cuøng cuûa mình tieáp ñoùn caùc khaùch vieáng thaêm vaø chæ daãn cho caùc Nöõ Tu cuûa Meï. Vaøo ngaøy 5 thaùng 9 naêm 1997, Meï ñaõ chaám döùt cuoäc soáng traàn gian. Meï ñaõ ñöôïc vinh döï choân caát theo quoác taùng do chính quyeàn AÁn Ñoä thöïc hieän, vaø thi theå cuûa Meï ñöôïc an taùng taïi Nhaø Meï Doøng Thöøa Sai Baùc AÙi. Moä cuûa Meï trôû thaønh moät ñòa ñieåm haønh höông mau choùng vaø laø nôi caàu nguyeän cho daân chuùng thuoäc ñuû moïi tín ngöôõng, giaàu cuõng nhö ngheøo. Meï Teâreâsa ñaõ ñeå laïi chöùng töø cuûa moät ñöùc tin khoâng lay chuyeån, moät nieàm hy voïng baát khuaát vaø moät ñöùc aùi phi thöôøng. Vieäc Meï ñaùp laïi lôøi keâu goïi cuûa Chuùa Gieâsu "haõy ñeán laøm aùnh saùng cuûa Cha", laøm Meï trôû thaønh moät vò Thöøa Sai Baùc AÙi, thaønh "meï cuûa ngöôøi ngheøo", laøm bieåu hieän cuûa loøng xoùt thöông tröôùc theá giôùi, vaø laø moät chöùng töø soáng ñoäng cho tình yeâu khaùt khao cuûa Thieân Chuùa.
Khoâng ñaày hai naêm sau khi qua ñôøi, caên cöù vaøo tieáng taêm thaùnh thieän laãy löøng cuûa Meï cuøng vôùi nhöõng thuaän lôïi xaåy ra, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ cho pheùp tieán haønh vieäc phong thaùnh cho Meï. Ngaøy 20 thaùng 12 naêm 2002, Ngaøi ñaõ chuaån nhaän saéc leänh veà caùc nhaân ñöùc anh huøng vaø pheùp laï cuûa Meï.
J.B. Ñaëng Minh An dòch