Noäi dung baøi phoûng vaán Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
daønh cho caùc nhaø baùo quoác teá
Noäi dung baøi phoûng vaán Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ daønh cho caùc nhaø baùo quoác teá.
Krakow (Vat. 1-08-2016) - Noäi dung baøi phoûng vaán Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ daønh cho caùc nhaø baùo quoác teá treân chuyeán bay töø Cracovia veà Roma.
Nhö thöôøng leä treân chuyeán baøy töø Cracovia veà Roma chieàu Chuùa Nhaät 31 thaùng 7 naêm 2016 Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ daønh cho caùc nhaø baùo quoác teá cuoäc phoûng vaán daøi. Sau ñaây laø noäi dung cuoäc noùi chuyeän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vôùi caùc nhaø baùo quoác teá.
Cha Federico Lombardi Giaùm ñoác maõn nhieäm Phoøng Baùo Chí Toaø Thaùnh noùi: "Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, chuùng con xin caùm ôn Ñöùc Thaùnh Cha raát nhieàu ñaõ ôû ñaây vôùi chuùng con sau chuyeán coâng du naøy. Maëc duø trôøi chieàu nay möa, nhöng xem ra moïi söï ñaõ xuoâi chaûy ñeán ñoä chuùng con taát caû ñeàu raát haïnh phuùc vaø haøi loøng, vaø chuùng con cuõng thaáy Ñöùc Thaùnh Cha haøi loøng trong caùc ngaøy naøy. Nhö thöôøng leä chuùng con seõ hoûi Ñöùc Thaùnh Cha vaøi caâu, nhöng neáu Ñöùc Thaùnh Cha muoán noùi vaøi ñieàu môû ñaàu thì xin môøi Ñöùc Thaùnh Cha.
Xin chaøo anh chò em vaø toâi xin caùm ôn anh chò em veà coâng vieäc laøm vaø söï ñoàng haønh cuûa anh chò em. Toâi muoán chia buoàn vôùi anh chò em laø ñoàng nghieäp veà caùi cheát cuûa chò Anna Maria Jacobini. Hoâm nay toâi ñaõ tieáp baø chò vaø caùc chaùu cuûa chò aáy... Hoï raát ñau buoàn veà vieäc naøy... Ñoù laø moät ñieàu buoàn cuûa chuyeán coâng du naøy. Theá roài, toâi muoán caùm ôn Cha Lombardi vaø anh Mauro, vì ñaây laø chuyeán coâng du cuoái cuøng cuûa hoï vôùi toâi. Cha Lombardi ñaõ laøm vieäc taïi ñaøi Vaticaêng töø hôn 25 naêm qua vaø trong 10 chuyeán bay. Coøn anh Mauro thi töø 37 naêm qua: 37 naêm ñaëc traùch veà haønh lyù trong caùc chuyeán bay. Toâi xin caùm ôn cha Lombardi vaø anh Mauro raát nhieàu. Vaø sau cuøng toâi xin caùm ôn vôùi moät chieác baùnh ngoït. Vaø toâi saün saøng cho cuoäc phoûng vaán. Chuyeán bay ngaén neân laàn naøy chuùng ta seõ voäi vaõ.
- Cha Lombardi caùm ôn Ñöùc Thaùnh Cha vaø giôùi thieäu moät trong caùc nhaø baùo Ba Lan laø chò Magdalena Wolinska thuoäc ñaøi truyeàn hình Ba Lan.
Hoûi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, trong dieãn vaên ñaàu tieân taïi laâu ñaøi Wawel sau khi vöøa tôùi Cracovia Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi raèng ngaøi haøi loøng baét ñaàu bieát AÂu chaâu trung ñoâng töø chính Ba Lan. Nhaân danh daân toäc Ba Lan con xin hoûi Ñöùc Thaùnh Cha, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ soáng ôû Ba Lan trong caùc ngaøy naøy nhö theá naøo? Ñöùc Thaùnh Cha coù caûm töôûng gì?
Ñaùp: Ñoù ñaõ laø moät Ba Lan ñaëc bieät, bôûi vì ñoù ñaõ laø moät Ba Lan bò xaâm laêng, laàn naøy bôûi giôùi treû, ñuùng khoâng? Cracovia maø toâi ñaõ thaáy thaät laø ñeïp bieát bao. Daân Ba Lan raát haêng say. Ñaáy coi xem chieàu nay, möa nhö vaäy maø doïc ñöôøng khoâng phaûi chæ coù caùc ngöôøi treû, maø caû caùc cuï baø nöõa... Ñaây thaät laø moät loøng toát, moät söï cao quyù. Toâi ñaõ coù kinh nghieäm vôùi ngöôøi daân Ba Lan khi toâi coøn beù: nôi cha toâi laøm vieäc cuõng coù bieát bao ngöôøi Ba Lan tôùi laøm vieäc, sau chieán tranh. Hoï laø nhöõng ngöôøi toát, vaø ñoù laø ñieàu ñaõ ôû laïi trong con tim toâi. Toâi ñaõ tìm laïi ñöôïc loøng toát aáy cuûa anh chò em. Moät veû ñeïp. Xin caùm ôn chò.
- Cha Lombardi noùi baây giôø tôùi löôït moät ñoàng nghieäp ba lan khaùc laø chò Ursula thuoäc ñaøi Polsat.
Hoûi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, caùc con caùi treû cuûa chuùng con raát caûm ñoäng vì nhöõng lôøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, raát phuø hôïp vôùi thöïc taïi vaø caùc vaán ñeà cuûa chuùng. Nhöng trong caùc dieãn vaên Ñöùc Thaùnh Cha cuõng ñaõ duøng caùc lôøi leõ vaø caùc kieåu dieãn taû rieâng trong ngoân ngöõ cuûa ngöôøi treû. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuaån bò nhö theá naøo? Laøm sao Ñöùc Thaùnh Cha laïi ñöa ra nhieàu thí duï gaàn guõi vôùi cuoäc soáng, vôùi caùc vaán ñeà vaø ngoân ngöõ cuûa chuùng nhö vaäy?
Ñaùp: Toâi thích noùi chuyeän vôùi ngöôøi treû. Toâi thích laéng nghe giôùi treû. Hoï luoân luoân ñaët toâi vaøo trong caùc khoù khaên, bôûi vì hoï noùi nhöõng ñieàu maø toâi ñaõ khoâng nghó tôùi, hay toâi chæ nghó tôùi coù moät nöûa. Ngöôøi treû lo laéng, ngöôøi treû saùng taïo... Toâi thích hoï, vaø töø hoï toâi laáy thöù ngoân ngöõ cuûa hoï. Coù bieát bao laàn toâi phaûi töï hoûi: "Nhöng ñieàu naøy coù nghóa laø gì?" Vaø hoï giaûi thích cho toâi hieåu noù nghóa laø gì. Toâi thích noùi chuyeän vôùi hoï. Töông lai cuûa chuùng ta laø hoï, vaø chuùng ta phaûi ñoái thoaïi. Cuoäc ñoái thoaïi naøy giöõa quaù khöù vaø töông laïi quan troïng. Chính vì theá maø toâi ñaõ nhaán maïnh bieát bao töông quan giöõa ngöôøi treû vaø oâng baø, vaø khi toâi noùi "oâng baø" thì toâi hieåu hoï laø nhöõng ngöôøi cao nieân nhaát vaø nhöõng ngöôøi ít cao nieân hôn... Ñeå cuõng trao ban kinh nghieäm cuûa chuùng ta, bôûi vì nhöõng ngöôøi gia caûm nhaän quaù khöù, lòch söû vaø hoï laáy laïi vaø ñem noù ñi tôùi vôùi loøng can ñaûm cuûa hieän taïi, nhö toâi ñaõ noùi chieàu nay. Thaät laø quan troïng. Quan troïng! Toâi khoâng thích nghe noùi: "OÂi, luõ treû naøy noùi toaøn nhöõng ñieàu taàm phaøo!" Chuùng ta cuõng noùi bieát bao chuyeän taàm phaøo ñaáy chöù! Ngöôøi treû noùi nhöõng chuyeän taàm phaøo, nhöng hoï noùi nhöõng ñieàu toát: cuøng nhö chuùng ta, cuõng nhö taát caû moïi ngöôøi vaäy. Nhöng nghe hoï, noùi chuyeän vôùi hoï, bôûi vì chuùng ta phaûi hoïc töø hoï vaø hoï phaûi hoïc töø chuùng ta. Nhö theá ñoù. Vaø nhö theá ngöôøi ta laøm lòch söû, vaø nhö theá ngöôøi ta lôùn leân maø khoâng kheùp kín, khoâng kieåm duyeät. Toâi khoâng bieát, nhöng maø noù nhö vaäy ñoù. Nhö theá toâi hoïc töø giôùi treû caùc lôøi naøy.
- Tieáp ñeán cha Lombardi giôùi thieäu anh Marco Ansaldo, phoùng vieân cuûa nhaät baùo Coäng Hoaø Italia, ñaïi dieän cho nhoùm nhaø baùo YÙ.
Hoûi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, theo haàu heát caùc quan saùt vieân quoác teá cuoäc ñaøn aùp beân Thoå Nhó Kyø 15 ngaøy sau cuoäc ñaûo chaùnh huït ñaõ toài teä hôn laø chính cuoäc ñaûo chaùnh. Ñaõ coù haøng loaït caùc taàng lôùp bò ñaùnh: caùc quaân nhaân, caùc thaåm phaùn, caùc nhaân vieân haønh chaùnh coâng coäng, giôùi ngoaïi giao, caùc nhaø baùo. Con xin trích caùc döõ kieän cuûa chính phuû Thoå Nhó Kyø: ngöôøi ta noùi tôùi hôn 13,000 ngöôøi bò baét giöõ vaø hôn 50,000 ngöôøi bò caùch chöùc. Moät cuoäc thanh loïc. Hoâm tröôùc ñaây toång thoáng Recep Tayyip Erdogan, tröôùc caùc chæ trích beân ngoaøi ñaõ noùi: "Quyù vò haõy nghó tôùi chuyeän cuûa mình!" Chuùng con muoán hoûi taïi sao cho tôùi nay Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ khoâng can thieäp, ñaõ khoâng leân tieáng? Coù leõ Ñöùc Thaùnh Cha sôï raèng coù theå coù caùc aâm höôûng treân thieåu soá coâng giaùo beân Thoå Nhó Kyø chaêng?
Ñaùp: Khi toâi ñaõ phaûi noùi ñieàu gì ñoù khoâng vöøa loøng Thoå Nhó Kyø, nhöng maø toâi ñaõ chaéc chaén, thì toâi ñaõ noùi, vôùi caùc haäu quaû maø anh chò em bieát ñoù. Toâi ñaõ noùi nhöõng lôøi aáy vaø toâi chaéc chaén! Toâi ñaõ khoâng noùi, bôûi vì toâi chöa chaéc chaén, vôùi caùc tin töùc maø toâi ñaõ nhaän ñöôïc, lieân quan tôùi ñieàu gì ñang xaûy ra ôû ñoù. Toâi laéng nghe caùc tin töùc ñeán Phuû Quoác Vuï Khanh Toaø Thaùnh, vaø caû caùc tin ñeán töø vaøi nhaø phaân tích chính trò quan troïng. Toâi ñang nghieân cöùu tình hình caû vôùi caùc nhaân vieân cuûa Phuû Quoác Vuï Khanh vaø caâu chuyeän vaãn chöa roõ raøng. Coù ñuùng thaät laø phaûi luoân luoân traùnh söï döõ cho caùc tín höõu coâng giaùo - vaø taát caû chuùng ta ñeàu laøm ñieàu naøy - nhöng maø khoâng phaûi vôùi giaù cuûa söï thaät. Coù nhaân ñöùc caån troïng - phaûi noùi ñieàu naøy khi nhö trong tröôøng hôïp cuûa toâi anh chò em laø caùc chöùng nhaân ñoù, khi toâi ñaõ phaûi noùi ñieàu gì ñoù lieân quan tôùi Thoå Nhó Kyø, thì toâi ñaõ noùi.
- Tôùi phieân chò Frances D' Emilio cuûa Haõng thoâng tin AP, laø haõng thoâng tin lôùn tieáng Anh
Hoûi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha caâu hoûi cuûa con laø moät caâu hoûi maø nhieàu ngöôøi ñaõ ñaët ra trong caùc ngaøy naøy, bôûi vì ñaõ ñöôïc ñöa ra aùnh saùng laø caûnh saùt Australia hình nhö ñang ñieàu tra caùc lôøi toá caùo môùi choáng laïi Ñöùc Hoàng Y Pell, vaø laàn naøy caùc lôùi toá caùo lieân quan tôùi caùc laïm duïng tính duïc treû vò thaønh nieân, raát khaùc vôùi caùc lôøi toá caùo tröôùc ñaây. Ñieàu con töï hoûi vaø bieát bao nhieâu ngöôøi khaùc hoû:i ñoù laø theo Ñöùc Thaùnh Cha ñaâu laø ñieàu ñuùng ñaén caàn laøm cho Ñöùc Hoàng Y Pell,, xeùt vì tình hình nghieâm troïng, ñòa vò quan troïng nhö theá cuûa ngaøi vaø söï tin töôûng maø Ñöùc Hoàng Y höôûng töø phía Ñöùc Thaùnh Cha?
Ñaùp: Xin caùm ôn chò. Caùc tin töùc ñaàu tieân tôùi ñaõ laãn loän. Ñoù ñaõ laø caùc tin töùc cuûa 40 naêm veà tröôùc, vaø ban ñaàu caûnh saùt cuõng ñaõ khoâng chuù yù tôùi. Ñoù laø moät ñieàu laãn loän. Roài taát caû caùc lôøi toá caùo ñaõ ñöôïc trình baày vôùi coâng lyù, vaø trong luùc naøy thì chuùng ôû trong tay coâng lyù. Khoâng ñöôïc phaùn xöû tröôùc khi coâng lyù phaùn xöû. Neáu toâi ñöa ra moät phaùn xöû phoø hay choáng Ñöùc Hoàng Y Pell, thì seõ laø ñieàu khoâng toát, bôûi vì nhö vaäy laø toâi xeùt xöû tröôùc. Duùng thaät laø coù söï nghi ngôø. Vaø coù nguyeân taéc roõ raøng cuûa luaät phaùp: "trong nghi ngôø thì phoø bò can". Chuùng ta phaûi ñôïi coâng lyù, chöù khoâng tröôùc heát laøm moät cuoäc phaùn xöû truyeàn thoâng, vì ñieàu naøy khoâng giuùp ích gì. Söï phaùn xöû cuûa caùc lôøi beùp xeùp. Ngöôøi ta khoâng bieát keát quûa seõ ra sao. Xin haõy chuù yù tôùi ñieàu coâng lyù seõ quyeát ñònh. Moät khi coâng lyù ñaõ noùi, thì toâi seõ leân tieáng.
- Cha Lombardi noùi baây giôø chuùng ta nhöôøng lôøi cho anh Hernaùn Reyes cuûa ñaøi truyeàn hình Myõ. Anh ñaïi dieän cho caùc nhaø baùo Myõ Latinh.
Hoûi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, söùc khoeû cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ra sao sau cuù ngaõ hoâm tröôùc? Chuùng con thaáy Ñöùc Thaùnh Cha khoûe khoaén. Ñaây laø caâu hoûi thöù nhaát. Caâu hoûi thöù hai laø: trong tuaàn vöøa qua ngoaïi tröôûng Ernesto Samper ñaõ noùi tôùi moät söï trung gian cuûa Vaticaêng beân Venezuela. Ñaây coù phaûi laø moät cuoäc ñoái thoaïi cuï theå hay khoâng? Noù coù phaûi laø moät khaû theå thöïc söï hay khoâng ? Vaø Ñöùc Thaùnh Cha coù nghó raèng vieäc trung gian naøy, vôùi söù meänh cuûa Giaùo Hoäi coù theå trôï giuùp oån ñònh quoác gia naøy khoâng?
Ñaùp: Tröôùc heát laø cuù ngaõ.. Toâi ñaõ nhìn Ñöùc Meï vaø toâi ñaõ queân laø coù baäc thang... Toâi ñang caàm bình höông trong tay... Khi toâi caûm thaáy laø mình teù, toâi ñeå cho mình ngaõ, vaø ñieàu naøy ñaõ cöùu toâi. Bôûi vì neáu toâi ñaõ choáng cöï laïi, thì chaéc laø ñaõ coù caùc haäu quaû. Khoâng coù gì. Toâi raát khoeû maïnh.
Caâu hoûi thöù hai lieân quan tôùi Venezuela. Caùch ñaây hai naêm toâi ñaõ coù moät cuoäc gaëp gôõ vôùi toång thoáng Maduro raát laø tích cöïc. Theá roài toång thoáng ñaõ xin ñöôïc tieáp kieán naêm ngoaùi: vaøo ngaøy Chuùa Nhaät, moät ngaøy sau khi toâi töø Sarajevo trôû veà. Nhöng roài oâng ñaõ huyû boû cuoäc gaëp gôõ aáy, bôûi vì oâng ñaõ bò vieâm tai, vaø khoâng theå tôùi. Roài sau ñoù toâi ñaõ ñeå cho thôøi gian qua ñi, roài vieát cho oâng moät böùc thö. Ñaõ coù caùc tieáp xuùc cho moät cuoäc gaëp gôõ vaø anh ñaõ nhaéc tôùi. Vaâng, vôùi caùc ñieàu kieän trong caùc tröôøng hôïp naøy. Vaø trong luùc naøy thì toâi khoâng chaéc chaén vaø khoâng theå baûo ñaûm ñieàu ñoù: nhö vaäy roõ raøng chöa? Toâi khoâng chaéc chaén laø ngöôøi ta ñang nghó raèng trong nhoùm trung gian coù ai ñoù vaø toâi khoâng bieát caû chính quyeàn nöõa coù muoán moät ñaïi dieän cuûa Toaø Thaùnh hay khoâng - toâi khoâng chaéc chaén. Ñieàu naøy laø cho tôùi luùc toâi ñaõ ñi khoûi Roma. Nhöng caùc söï vieäc coøn ôû ñoù. Trong nhoùm coù oâng Zapatero cuûa Taây Ban Nha, oâng Torrijos vaø moät ngöôøi nöõa vaø moät ngöôøi thöù tö ngöôøi ta noùi laø cuûa Toaø Thaùnh. Nhöng toâi khoâng chaéc chaén veà ñieàu naøy.
- Tôùi phieân anh Antoine-Marie Izoard cuûa haõng tin Media Phaùp vaø chuùng ta bieát nöôùc Phaùp ñang soáng nhöõng gì trong caùc ngaøy naøy.
Hoûi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, tröôùc heát con chuùc möøng Ñöùc Thaùnh Cha vaø cha Lombardi vaø cha Spadaro veà leã thaùnh Ignazio. Caâu hoûi cuûa con hôi khoù moät chuùt. Sau vuï saùt haïò man rôï cha Jacques Hamel trong nhaø thôø ñang khi ngaøi ñang thaùnh leã, caùc tín höõu coâng giaùo khoâng phaûi chæ beân Phaùp ñaõ bò soác naëng, nhö Ñöùc Thaùnh Cha bieát. Caùch ñaây boán hoâm ôû ñaây Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ laïi noùi raèng moïi toân giaùo ñeàu muoán hoaø bình. Tuy nhieân, vò linh muïc thaùnh thieän 86 tuoåi naøy ñaõ bò gieát moät caùch roõ raøng laø nhaân danh Hoài giaùo. Vì theá thöa Ñöùc Thaùnh Cha, con coù hai caâu hoûi ngaén: Taïi sao khi noùi tôùi caùc haønh ñoäng baïo löïc naøy, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ luoân luoân noùi tôùi caùc ngöôøi khuûng boá maø khoâng bao giôø noùi tôùi Hoài giaùo. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ khoâng bao giôø duøng töø Hoài giaùo... Theá roài ngoaøi lôøi caàu nguyeän vaø vieäc ñoái thoaïi, ñöông nhieân laø raát noøng coát, ñaâu laø saùng kieân cuï theå Ñöùc Thaùnh Cha coù theå baét ñaàu hay gôïi yù ñeå choáng laïi baïo löïc hoài giaùo?
Ñaùp: Toâi khoâng thích noùi tôùi baïo löïc hoài giaùo, bôûi vì moïi ngaøy khi ñoïc baùo toâi thaáy caùc baïo löïc, ôû Italia ñaây: ngöôøi thì gieát hoân theâ cuûa mình, ngöôøi khaùc gieát meï vôï... Vaø ñaây laø caùc tín höõu coâng giaùo baïo löïc ñöoïc röûa toäi... Hoï laø caùc tín höõu coâng giaùo baïo löïc. Neáu toâi noùi tôùi baïo löïc hoài giaùo, thì toâi cuõng phaûi noùi tôùi baïo löïc coâng giaùo. Khoâng phaûi moïi tín höõu hoài ñeåu baïo löïc; khoâng phaûi moïi tín höõu coâng giaùo ñeàu baïo löïc. Noù gioáng nhö moät loaïi traùi caây hoãn hôïp: coù moïi thöù; coù nhöõng keû baïo löïc cuûa caùc toân giaùo naøy. Coù moät ñieàu thaät: ñoù laø trong moïi toân giaùo ñeàu luoân luoân coù moät nhoùm nhoû quaù khích. Quùa khích. Chuùng ta cuõng coù. Vaø khi chuû tröông quaù khích ñi tôùi choã gieát ngöôøi - vaø ngöôøi ta coù theå gieát cheát vôùi caùi löôõi, vaø ñieàu naøy chính toâng ñoà Giacoâbeâ noùi tôùi chöù khoâng phaûi toâi ñaâu, vaø cuõng gieát vôùi con dao - toâi tin raèng khoâng ñuùng vieäc ñoàng hoùa Hoài giaùo vôùi baïo löïc. Ñaây laø ñieàu khoâng ñuùng vaø khoâng thaät. Toâi ñaõ coù moät cuoäc noùi chuyeän daøi vôùi Ñaïi Imam cuûa Ñaïi hoïc Al-Azhar, vaø toâi bieát hoï nghó gì: hoï tìm kieám hoaø bình, gaëp gôõ. Ñöùc Söù Thaàn cuûa moät nuôùc Phi chaâu coù noùi vôùi toâi raèng trong thuû ñoâ luoân luoân coù moät haøng ngöôøi daøi xeáp haøng vaøo Cöûa Thaùnh: vaøi ngöôøi ñeán caùc toaø xöng toäi, ngöôøi khaùc thì vaøo gheá quyø caàu nguyeän Nhöng ña soá tieán tôùi caàu nguyeän tröôùc baøn thôø Ñöùc Meï: ñoù laø caùc tín höõu hoài muoán cöû haønh Naêm Thaùnh. Hoï laø anh em. Khi toâi ôû beân Trung Phi, toâi ñaõ ñeán vôùi hoï vaø imam cuõng ñaõ leo leân xe vôùi toâi. Chuùng ta coù theå soáng chung toát vôùi nhau. Nhöng coù caùc nhoùm nhoû cuoàng tín. Vaø toâi cuõng töï hoûi coù bieát bao ngöôøi treû - bieát bao ngöôøi treû maø ngöôøi aâu chaâu chuùng ta ñaõ ñeå cho hoï troáng roãng lyù töôûng, khoâng coù coâng vieäc laøm, tìm ñeán vôùi ma tuyù, röôïu cheø vaø hoï ñeán ñaàu quaân vaøo caùc nhoùm cuoàng tín naøy. Phaûi, chuùng ta coù theå noùi raèng caùi goïi laø ISIS laø moät nhaø nuôùc hoài töï giôùi thieäu nhö laø baïo löïc vì khi noù cho chuùng ta thaáy theû caên cöôùc cho chuùng ta thaáy hoï caét coå ngöôøi Ai Caäp hay laøm caùc ñieàu khaùc treân bôø bieån Libi nhö theá naøo. Nhöng ñaây laø moät nhoùm nhoû cuoàng tín, goïi laø ISIS. Nhöng khoâng theå noùi raèng - toâi tin laø noù khoâng thaät vaø khoâng ñuùng - noùi raèng Hoài giaùo laø khuûng boá.
Hoûi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha coøn moät saùng kieán cuï theå giuùp choáng laïi naïn khuûng boá, baïo löïc thì sao?
Ñaùp: Khuûng boá ôû khaép nôi! Xin anh haõy nghó tôùi naïn khuûng boá boä toäc taïi vaøi nöôùc Phi chaâu... Khuûng boá - toâi khoâng bieát coù neân noùi khoâng vì hôi nguy hieåm.. Khuûng boá lôùn maïnh, khi khoâng coù moät löïa choïn khaùc, khi ôû trung taâm cuûa neàn kinh teá theá giôùi coù thaàn tieàn chöù khoâng coù baûn vò con ngöôøi, ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ. Ñaây ñaõ laø naïn khuûng boá ñaàu tieân roài. Baïn ñaõ xua ñuoåi söï tuyeät dieäu cuûa thuï taïo laø ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, vaø baïn ñaõ ñaët vaøo ñoù tieàn baïc. Ñaây laø söï khuûng boá neàn taûng choáng laïi nhaân loaïi. Chuùng ta haõy nghó tôùi ñieàu ñoù.
- Cha Lombardi caùm ôn Ñöùc Thaùnh Cha vaø noùi saùng nay Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ loan baùo Ngaøy Quoác Teá Giôùi Treû laàn tôùi seõ ñöôïc toå chöùc beân Panama. ÔÛ ñaây coù moät nhaø baùo muoán kính taëng ÑTC moät moùn quaø ñeå chuaån bò cho ngaøy naøy. Nhaø baùo ngöôøi Panama hoûi Ñöùc Thaùnh Cha:
Hoûi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi trong cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc thieän nguyeän vieân laø coù leõ Ñöùc Thaùnh Cha seõ khoâng coù maët ôû Panama. Ñöùc Thaùnh Cha khoâng theå laøm ñieàu naøy ñaâu, vì chuùng con ñôïi Ñöùc Thaùnh Cha beân Panama.
Ñaùp: Khoâng, khoâng. Neáu toâi seõ khoâng ñi, thì seõ coù Thaùnh Pheâroâ chöù...
Hoûi: Nhöng maø chuùng con tin laø seõ coù Ñöùc Thaùnh Cha. Thay maët cho nhaân daân Panama con xin kính taëng Ñöùc Thaùnh Cha moät chieác aùo soá 17 laø ngaøy sinh cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, vaø moät chieác muõ maø daân queâ Panama thöôøng ñoäi.. Hoï ñaõ xin Ñöùc Thaùnh Cha ñoäi noù. Tuy nhieân neáu Ñöùc Thaùnh Cha muoán chaøo daân Panama, con xin caùm ôn Ñöùc Thaùnh Cha.
Ñaùp: Toâi xin caùm ôn ngöôøi Panama vì ñieàu naøy. Toâi caàu mong anh chò em chuaån bò toát cho Ngaøy Quoác Teá Giôùi Treû vôùi cuøng söùc maïnh, tinh thaàn tu ñöùc, vaø söï saâu xa maø ngöôøi Ba Lan ñaõ laøm, daân chuùng ôû Cracova vaø moïi ngöôøi Ba Lan ñaõ laøm.
- Anh Antoine Marie Izoard thay maët moïi ngöôøi noùi: Thöa Ñöùc Thaùnh Cha nhaân danh caùc ñoàng nghieäp nhaø baùo, bôûi vì con hôi bò boù buoäc ñaïi dieän cho hoï, con cuõng muoán noùi ñoâi lôøi neáu Ñöùc Thaùnh Cha cho pheùp, lieân quan tôùi cha Lombardi ñeå caùm ôn ngaøi.
Khoâng theå toùm taét 10 naêm hoaït ñoäng cuûa cha Lombardi taïi Phoøng Baùo Chí Toaø Thaùnh, vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc, moät vieäc cai quaûn noäi boä chöa töøng coù vaø roài vôùi vieäc Ñöùc Thaùnh Cha ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng vaø caùc kinh ngaïc tieáp theo. Ñieàu chaéc chaén coù theå noùi ñöôïc ñoù laø söï saün saøng lieân tuïc, söï daán thaân vaø taän tuïy cuûa cha Lombardi; khaû naêng khoâng tin ñöôïc cuûa cha trong vieäc traû lôøi vaø khoâng traû lôøi cho caùc caâu hoûi cuûa chuùng con, cho caùc caâu hoûi thöôøng laø laï luøng: vaø ñieàu naøy cuõng laø caû moät ngheä thuaät. Theá roài, cuõng coøn coù tính khoâi haøi hôi theo kieåu ngöôøi Anh cuûa cha nöõa: trong moïi tình traïng, keå caû nhöõng traïng huoáng toài teä nhaát. Vaø chuùng con coù nhieàu thí duï laém.
Dó nhieân laø vôùi nieàm vui chuùng con tieáp ñoùn caùc ngöôøi keá vò cha, hai nhaø baùo gioûi, nhöng chuùng con cuõng khoâng queân raèng cha ñaõ coøn hôn laø moât nhaø baùo, vaø hieän taïi vaãn laø linh muïc vaø linh muïc doøng Teân nöõa. Thaät laø tuyeät vôøi! Chuùng con seõ khoâng queân möøng ngaøi moät caùch xöùng ñaùng vaøo thaùng 9, khi ngaøi baét ñaàu caùc vieäc phuïc vuï khaùc, nhöng ngay hoâm nay chuùng con muoán chuùc möøng ngaøi. Moät lôøi chuùc möøng leã thaùnh I Nhaõ vaø chuùc cha tröôøng thoï, 100 tuoåi nhö ngöôøi ta noùi beân Ba Lan, moät traêm tuoåi phuïc vuï khieâm toán. Beân Ba Lan ngöôøi ta noùi laø "Stolat" . "Stolat thöa cha Lombardi". Sau ñoù moïi ngöôøi ñaõ vui veû aên baùnh ngoït Ñöùc Thaùnh Cha taëng.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)