Naïn nghieän ngaäp ma tuùy moät thaùch ñoá
ñoái vôùi gia ñình, xaõ hoäi vaø Giaùo Hoäi
Naïn nghieän ngaäp ma tuùy moät thaùch ñoá ñoái vôùi gia ñình, xaõ hoäi vaø Giaùo Hoäi.
Argentina (Vat. 6-08-2016) - Ngaøy 26 thaùng 6 haèng naêm laø "Ngaøy quoác teá choáng naïn nghieän ngaäp ma tuùy". Ngaøy naøy ñaõ do Lieân Hieäp Quoác Thaønh laäp hoài naêm 1987 nhaèm gaây yù thöùc cho moïi thaønh phaàn xaõ hoäi ñoái vôùi hieän töôïng nghieän ngaäp ma tuyù ngaøy caøng traàm troïng treân theá giôùi hieän nay. Nhaân dòp naøy Ñöùc Cha Vicente Bokalic, Giaùm Muïc Santiago del Estero, vaø Ñöùc Cha Melitoùn Chavez, Giaùm Muïc Anhatuya, beân Argentina, ñaõ coâng boá thö muïc vuï chung baùo ñoäng hieän töôïng traàm troïng naøy. Caùc Giaùm Muïc vieát trong thö: "Hieän töôïng nghieän ngaäp ma tuyù laø moät caáp baùch muïc vuï, bôûi vì noù ñaû thöông taát caû moïi thaønh phaàn cuûa gia ñình nhaân loaïi: ngöôøi giaàu vaø ngöôøi ngheøo, ngöôøi treû, ngöôøi lôùn vaø ngöôøi giaø, nam giôùi vaø nöõ giôùi. Ma tuyù laø haäu quaû vaø ñoàng thôøi laø lyù do cuûa moät söï suy ñoài luaân lyù ñaïo ñöùc lôùn vaø cuûa tình traïng thoái naùt gia taêng trong cuoäc soáng xaõ hoäi. Noù soi moøn chính teá baøo cuûa cuoäc soáng luaân lyù, cuûa caùc töông quan lieân baûn vò vaø cuûa söï chung soáng daân söï. Hieän töôïng naøy coù theå goõ cöûa nhaø cuûa chuùng ta baát cöù luùc naøo, vaø ñaû thöông baát cöù thaønh phaàn naøo trong gia ñình cuûa chuùng ta. Vieäc duøng ma tuyù khoâng chæ giaûn löôïc vaøo moät cung caùch haønh xöû caù nhaân, maø coøn phaùt trieån trong tình traïng khoâng bò tröøng phaït hoaøn toaøn, moät neàn kinh teá leùn luùt, vaø moät toäi phaïm coù muïc ñích saûn xuaát, buoân baùn ma tuyù treân bình dieän roäng raõi. Naïn nhaân tieàm naêng laø giôùi treû, maø xaõ hoäi chuùng ta thöôøng toân laøm thaàn töôïng, nhöng cuõng khinh reû hoï, vì khoâng giuùp hoï tröôûng thaønh, tìm ra choã ñöùng cuûa hoï trong xaõ hoäi, vaø khaùm phaù ra yù nghóa cuoäc soáng vaø hy voïng nôi töông lai."
Caùc Giaùm Muïc vieát tieáp trong thö muïc vuï: "Con caùi chuùng ta, anh em vaø ban beø cuûa chuùng ta keâu xin chuùng ta haõy laøm moät caùi gì ñoù. Raát thöôøng khi ñoù laø tieáng theùt thaàm laëng... Vaán ñeà ma tuyù laø moät trong caùc vaán ñeà traàm troïng nhaát cuûa thôøi ñaïi chuùng ta. Giôùi phuï huynh, caùc linh muïc, tu só, giaùo daân laø caùc chöùng nhaân vaø caùc taùc nhaân tìm hieåu, can thieäp vaø coáng hieán caùc cô caáu taäp theå giuùp cai nghieän vaø thaêng tieán phaåm giaù con ngöôøi. Nhö baø meï hieàn traøn ñaày yeâu thöông Giaùo Hoäi lo laéng cho cuoäc soáng cuûa con caùi mình. Caùc anh chò em bò taøn phaù naøy phaûi ñöôïc coi laø caùc baûn vò con ngöôøi, chöù khoâng phaûi laø moät vaán ñeà, khoâng phaûi laø moät tröôøng hôïp caàn phaân tích, nhöng nhö laø moät ngöôøi caàn yeâu thöông; khoâng phaûi laø moät caù nhaân caàn nhoài soï vaø ñieàu kieän hoùa, nhöng caàn ñöôïc giuùp ñôõ ñeå khaùm phaù ra caùc phong phuù rieâng cuûa hoï. Vì theá chuùng ta caàn gaëp gôõ nhau ñeå thöïc hieän daán thaân naøy. Chuùng ta taát caû haõy cuøng nhau laøm vieäc: Giaùo Hoäi, Nhaø Nöôùc, caùc toå chöùc xaõ hoäi, ngöôøi lôùn vaø giôùi treû, hoïc ñöôøng vaø gia ñình. Chuùng ta haõy taùi chieám laïi yù nghóa ñích thaät cuûa cuoäc soáng".
Thaät theá, hieän töôïng nghieän ngaäp ma tuyù treân theá giôùi ngaøy nay laø moät thaùch ñoá raát lôùn ñoái vôùi gia ñình, xaõ hoäi vaø Giaùo Hoäi. Thoáng keâ cho bieát coù khoaûng 200 trieäu ngöôøi duøng ma tuyù ít nhaát moät laàn trong naêm, vaø coù 25 trieäu ngöôøi nghieän ngaäp ma tuyù. Moãi naêm coù 200,000 ngöôøi cheát vì caùc beänh taät lieân quan tôùi vieäc duøng ma tuyù. Ña soá caùc naïn nhaân laø giôùi treû, nhöng soá ngöôøi tröôûng thaønh cuõng khoâng phaûi laø ít. Soá ngöôøi treû nghieän ma tuyù ñaõ gia taêng gaáp ñoâi trong caùc naêm qua. Vaø soá ngöôøi treû duøng caây cannabis ñaõ gia taêng gaáp ba. Ma tuyù coù haïi cho söùc khoûe, vì noù taïo ra caùc phaûn öùng tieâu cöïc tuyø theo loaïi, lieàu löôïng vaø soá laàn söû duïng. Nhöng taát caû moïi loaïi ma tuyù ñeàu coù caùc haäu quaû töùc khaéc treân cô theå con ngöôøi, vaø chuùng cuõng thöôøng coù haäu quaû tieâu cöïc treân söï phaùt trieån taâm lyù vaø caûm xuùc cuûa con ngöôøi, vì chuùng taùc ñoäng maïnh treân naõo boä vaø khieán cho con nguôøi khoâng töï chuû ñöôïc nöõa. Trong soá caùc chaát ma tuyù thoâng duïng nhaát coù: thuoác phieän, heroine, cocaine, anfetamine, cannabis vaø caùc loaïi ma tuùy hoaù hoïc ñuû loaïi gaây aûo töôûng, thoâi mieân vaø giaûm ñau.
Thaät ra, ngöôøi ta khoâng coù con soá chính xaùc lieân quan tôùi nhöõng ngöôøi duøng ma tuyù hay nghieän ma tuyù, nhaát laø taïi caùc nöôùc ngheøo AÙ chaâu, Phi chaâu vaø chaâu Myõ La tinh, nôi caùc chính quyeàn thöôøng khoâng kieåm soaùt ñöôïc nhieàu tænh traïng xaõ hoäi trong nöôùc. Pakistan laø nöôùc coù nhieàu ngöôøi duøng heroine nhaát, trong khi Hoa Kyø chieám kyû luïc trong vieäc söû duïng cocaine, vaø loaïi ma tuyù naøy ñang höôùng tôùi choã chinh phuïc thò tröôøng AÂu chaâu vaø caùc vuøng coøn laïi treân theá giôùi.
Coù 5 vuøng ñòa lyù saûn xuaát nhieàu ma tuyù nhaát theá giôùi. Beân Trung Ñoâng "vuøng nöûa vaønh traêng vaøng" goàm Iran, Afghanistan, Pakistan AÁn Ñoä vaø Nepal haèng naêm saûn xuaát 1,500 taán thuoác phieän, trong ñoù moät phaàn ba ñöôïc bieán cheá thaønh heroine. Afghanistan laø nöôùc saûn xuaát thuoác phieän ñöùng haøng thöù hai sau Myanmar. Thöù hai laø vuøng Ñoâng Nam AÙ coù "Tam giaùc vaøng" bao goàm Myanmar, Laøo vaø Thaùi Lan saûn xuaát moãi naêm töø 3,000 tôùi 3,500 taán thuoác phieän. Töø vaøi naêm nay vuøng Vaân Nam beân Trung Quoác giaùp giôùi vôùi Myanmar vaø Laøo, cuõng gia taêng saûn xuaát thuoác phieän. Vuøng thöù ba laø Chaâu Myõ Latinh haàu nhö ñoäc quyeàn trong vieäc saûn xuaát caây Coca ñöôïc troàng taïi Peruø, Bolivia, Colombia, Ecuador vaø Guatemala. Peruø ñöùng ñaàu theá giôùi trong vieäc saûn xuaát Cocaine, nhöng Colombia môùi laø nöôùc ñoäc quyeàn bieán cheá vaø buoân baùn Cocaine. Vuøng thöù boán laø caùc cöïu coäng hoaø Lieân Xoâ thuoäc Trung AÙ nhö Uzbekistan vaø Azerbaijan. Vuøng thöù naêm laø Phi chaâu nam sa maïc Sahara ñaëc bieät laø vuøng taây nhö Nigeria vaø Kenya.
Noùi chung, vieäc troàng caây ma tuyù laø con ñeû cuûa naïn ngheøo tuùng vaø keùm phaùt trieån. Vieäc troàng caây ma tuyù khieán cho ñaát ñai bò soi moøn. Sinh hoaït saûn xuaát vaø buoân baùn ma tuyù goùp phaàn vaøo vieäc taïo ra tình traïng gian tham hoái hoä cuûa caùc giôùi chöùc chính trò. Taïi nhieàu nôi neáu khoâng phaûi laø chính quyeàn tröïc tieáp ñieàu haønh, thì coù caùc nhoùm vaø caùc toå chöùc vieäc troàng, cheá bieán vaø buoân baùn ma tuyù, vôùi caùc löïc löôïng vuõ trang rieâng, taïo thaønh tình traïng moät nöôùc trong moät nöôùc. Trong nhieàu tröôøng hôïp khaùc ma tuyù ñöôïc duøng ñeå vuõ trang caùc nhoùm khaùc nhau nhö caùc phong traøo ñoøi ñoäc laäp, hay caùc phieán quaân, caùc nhoùm hoài giaùo Afghan, caùc nhoùm Kashmiri vaø Sikh beân AÁn Ñoä, caùc nhoùm phieán quaân taïi Mindanao beân Philippines, caùc nhoùm Somali vaø Kurdes.
Raát thöôøng khi vieäc buoân baùn ma tuyù ñi ñoâi vôùi vieäc buoân baùn khí giôùi, nhö tröôøng hôïp caùc nöôùc vuøng Balcan. Ñoâi khi vaø ñaây laø tröôøng hôp cuûa Mayanmar, Afghanistan, Colombia vaø Sicilia, vieäc buoân baùn ma tuyù laøm naûy sinh ra naïn khuûng boá, taøn saùt vaø chieán tranh giöõa caùc nhoùm buoân baùn ma tuyù khaùc nhau, khieán cho haøng ngaøn ngöôøi thieät maïng. Caùc toå chöùc baát hôïp phaùp khoång loà naøy caàn coù caùc caên cöù ñöôïc che chôû vaø coù söï ñoàng loaõ cuûa caùc giôùi chöùc chính quyeàn, caùc nhaø baêng vaø caùc cô caáu taøi chaùnh saün saøng giuùp röûa tieàn baån thæu vaø ñaàu tö vaøo caùc baát ñoäng saûn, hay tröông muïc ngaân haøng vaø caùc coå phaàn, caùc sinh hoaït kyõ ngheä, thöông maïi hay mua vuõ khí toái taân gieo kinh hoaøng cho xaõ hoäi. Chuyeän nhöõng ngöôøi nghieän ma tuyù cuôùp cuûa gieát ngöôøi, ñoâi khi gieát chính cha meï baïn beø, ngöôøi thaân cuûa mình, khi hoï leân côn muoán coù tieàn mua ma tuùy maø xin khoâng ñuôïc, laø nhöõng thaûm caûnh xaûy ra ñoù ñaây haèng ngaøy treân theá giôùi.
Quaû thaät, ma tuyù ñaõ trôû thaønh moät thaùch ñoá lôùn maø gia ñình, toaøn xaõ hoäi vaø Giaùo Hoäi phaûi ñöông ñaàu. Caàn phaûi coù söï coäng taùc quoác teá saâu roäng bao goàm moïi cô caáu vaø löïc löôïng xaõ hoäi môùi mong chieán thaéng ñöôïc teä naïn traàm troïng naøy.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)