Lôøi caàu cuûa oâng Tobít vaø cuûa coâ Sara
Lôøi caàu cuûa oâng Tobít vaø cuûa coâ Sara.
Vatican (Vat. 10-08-2016) - Saùch Toâbia laø moät cuoán saùch ngaén nhöng trình baày loøng ñaïo ñöùc saâu xa cuûa moät gia ñình do thaùi vôùi raát nhieàu giaùo huaán lieân quan tôùi cuoäc soáng thöôøng ngaøy. Saùch ghi laïi nhieàu lôøi caàu caûm ñoäng cuûa oâng Toâbít vaø cuûa coâ Sara con daâu töông lai cuûa oâng.
OÂng Toâbít bò ñi ñaày sang Niniveâ, nhöng vaãn trung thaønh vôùi Do thaùi giaùo vaø khoâng chaïy theo caùc thoùi tuïc cuûa daân ngoaïi nhö nhöõng ngöôøi do thaùi khaùc. Chuùa laïi cho oâng trôû thaønh ngöôøi mua saém cho vua Sanmanaxe taát caû nhöõng ñieàu vua caàn duøng. OÂng thöôøng quaûng ñaïi giuùp ñôõ caùc ngöôøi ñoàng höông ngheøo khoù.
Sau khi vua Sanmanaxe baêng haø, thaùi töû Sankheârip leân noái ngoâi. Vì noùi nhöõng lôøi phaïm thöôïng neân vua Sankheâríp bò Thieân Chuùa phaït. Vua phaãn noä gieát nhieàu ngöôøi Do thaùi. Tuy coù leänh caám oâng Tobít luoân laáy troäm xaùc hoï maø choân vì loøng thöông xoùt caùc ngöôøi ñoàng höông. Nhöng coù moät ngöôøi toá caùo vôùi nhaø vua. Vua tìm gieát oâng neân oâng phaûi laån traùnh vaø maát heát nhaø cöûa gia taøi saûn nghieäp. Khoâng ñaày boán möôi ngaøy sau hai thaùi töû noåi leân gieát vua cha roài boû troán. Hoaøng töû Exakhaùtñoân leân noái ngoâi vaø ñaët Akhica, con trai oâng Anaeân, em trai oâng Toâbít laøm ngöôøi troâng coi vieäc taøi chính caû nöôùc, vaø naém quyeàn ñieàu khieån toaøn boä coâng vieäc quaûn trò.
OÄng Toâbít vaãn tieáp tuïc can ñaûm choân caát caùc ngöôøi ñoàng höông bò gieát. Moät hoâm sau khi choân moät ngöôøi bò treo coå ngoaøi quaûng tröôøng oâng veà nhaø taém röûa vaø ngoài nghæ döôùi böùc töôøng. OÂng bò phaân chim rôi vaøo maét vaø bò muø. Baø Anna vôï oâng phaûi deät vaûi kieám soáng. Moät hoâm baø ñöôïc oâng chuû cho moät con deâ ñem veà nhaø. Nghe tieáng deâ keâu oâng Toâbít töôûng laø deâ aên troäm baét baø traû laïi. Tuy baø Anna giaûi thích cho oâng hieåu nhöng oâng khoâng tin vaø baét baø traû laïi. Baø giaän choàng vaø noùi: "Caùc vieäc boá thí cuûa oâng ôû ñaâu? Caùc vieäc nghóa cuûa oâng ñaâu caû roài? Ñoù, ai cuõng bieát laø oâng ñöôïc buø ñaép nhö theá naøo roài!" OÂng Toâbít loøng traøn ngaäp öu phieàn, reân la keâu khoùc vaø baét ñaàu thôû than caàu nguyeän vôùi Chuùa nhö sau:
"Laïy Chuùa, Ngaøi laø Ñaáng coâng chính, moïi vieäc Ngaøi laøm ñeàu chính tröïc, taát caû ñöôøng loái Ngaøi ñeàu laø töø bi vaø chaân thaät; chính Ngaøi xeùt xöû theá gian. Vaø giôø ñaây, laïy Chuùa, xin Ngaøi nhôù ñeán con, xin ñoaùi nhìn vaø chôù phaït con vì nhöõng toäi con ñaõ phaïm vaø nhöõng ñieàu ngu muoäi cuûa con cuõng nhö cuûa cha oâng con. Caùc ngaøi ñaõ ñaéc toäi tröôùc Thaùnh Nhan vaø baát tuaân meänh leänh cuûa Ngaøi. Ngaøi ñaõ ñeå chuùng con bò cöôùp phaù, phaûi tuø ñaøy vaø cheát choùc, neân troø cöôøi, ñeà taøi chaâm bieám vaø bia nhuïc maï cho moïi daân toäc, nôi chuùng con ñaõ bò Ngaøi phaân taùn. Vaâng, caùc phaùn quyeát cuûa Ngaøi thì nhieàu vaø chaân thaät; Ngaøi ñoái xöû nhö theá vôùi con vì toäi loãi con, bôûi chuùng con ñaõ khoâng thi haønh meänh leänh Ngaøi vaø ñaõ chaúng soáng theo chaân lyù tröôùc nhan Ngaøi. Vaø nay, xin Ngaøi ñoái xöû vôùi con theo sôû thích cuûa Ngaøi, xin truyeàn ruùt sinh khí ra khoûi con, ñeå con bieán khoûi maët ñaát vaø trôû thaønh buïi ñaát. Quaû thaät, ñoái vôùi con, cheát coøn hôn soáng, vì con ñaõ nghe nhöõng lôøi nhuïc maï doái gian khieán con phaûi buoàn phieàn quaù ñoãi. Laïy Chuùa, xin truyeàn leänh cho con ñöôïc giaûi thoaùt khoûi soá kieáp gian khoå naøy. Xin ñeå con ra ñi vaøo coõi ñôøi ñôøi. Laïy Chuùa, xin ñöøng ngoaûnh maët khoâng nhìn con. Quaû thaät, ñoái vôùi con, thaø cheát coøn hôn laø suoát ñôøi phaûi nhìn thaáy bao nhieâu gian khoå, vaø phaûi nghe nhöõng lôøi nhuïc maï."
Cuõng trong ngaøy hoâm aáy, ôû EÙc-ba-tan xöù Meâ-ñi, coâ Xa-ra, con gaùi oâng Ra-gu-eân, ñaõ nghe moät trong nhöõng ngöôøi tôù gaùi cuûa cha coâ noùi lôøi nhuïc maï. Soá laø coâ ñaõ ñöôïc gaû cho baûy ngöôøi choàng, nhöng hoï ñaõ bò aùc quyû AÙt-moâ-ñai-oâ gieát cheát tröôùc khi aên ôû vôùi coâ theo tuïc leä vôï choàng. Ngöôøi tôù gaùi noùi: "Chính coâ laø keû saùt phu! Coi ñoù, coâ ñaõ coù baûy ñôøi choàng maø chaúng ñöôïc mang teân oâng naøo! Taïi sao chæ vì maáy ngöôøi choàng cuûa coâ ñaõ cheát maø coâ laïi ñaùnh ñaäp chuùng toâi? Thoâi, ñi vôùi maáy oâng aáy cho roài, vaø ñöøng bao giôø chuùng toâi thaáy coâ coù con caùi gì heát!" Vaäy ngaøy hoâm aáy, loøng coâ Xa-ra öu phieàn vaø coâ keâu khoùc. Roài leân laàu treân ôû nhaø cha coâ, coâ ñònh thaét coå töï töû. Nhöng nghó laïi, coâ töï nhuû: "Seõ khoâng bao giôø ngöôøi ta nhuïc maï ñöôïc cha toâi vaø noùi vôùi ngöôøi: "OÂng chæ coù moät coâ con gaùi yeâu quyù, theá maø vì baïc phaän, coâ ñaõ thaét coå töï töû! Nhö vaäy, toâi seõ laøm cho tuoåi giaø cuûa cha toâi phaûi buoàn phieàn ñi xuoáng aâm phuû. Neân toát hôn laø toâi ñöøng thaét coå töï töû, maø phaûi caàu xin Chuùa cho toâi cheát ñi, ñeå ñôøi toâi khoâng coøn phaûi nghe nhöõng lôøi nhuïc maï nöõa." Ngay luùc aáy, coâ dang hai tay veà phía cöûa soå, caàu nguyeän raèng:
"Chuùc tuïng Chuùa, laïy Thieân Chuùa töø nhaân! Chuùc tuïng danh Chuùa ñeán muoân ñôøi, vaø moïi coâng trình cuûa Chuùa phaûi chuùc tuïng Ngaøi muoân muoân thuôû. Giôø ñaây, maët con höôùng veà Chuùa, maét con nhìn leân Ngaøi. Xin Chuùa phaùn, thì con seõ ñöôïc bieán khoûi maët ñaát vaø khoâng coøn phaûi nghe nhöõng lôøi nhuïc maï nöõa. Laïy Chuùa Teå, Ngaøi bieát con trong saïch, khoâng heà vöông oâ ueá cuûa ñaøn oâng; con ñaõ khoâng laøm oâ danh chính mình cuõng khoâng laøm oâ danh cha con treân ñaát khaùch löu ñaøy. Con laø con moät cuûa cha con, vaø ngöôøi ñaâu coù con naøo khaùc ñeå thöøa keá; ngöôøi cuõng khoâng coù anh em caän thaân, khoâng coøn ai trong hoï haøng, ñeå con phaûi giöõ thaân laøm vôï ngöôøi aáy. Con ñaõ maát caû baûy ngöôøi choàng, vaäy con coøn soáng nöõa laøm chi? Neáu Chuùa khoâng öng laøm cho con cheát, thì laïy Chuùa, xin ñoaùi nghe con keå leå noãi nhuïc nhaèn."
Ngay luùc aáy, lôøi caàu xin cuûa hai ngöôøi laø Toâ-bít vaø Xa-ra ñaõ ñöôïc ñoaùi nghe tröôùc nhan vinh hieån cuûa Thieân Chuùa. Vaø thieân söù Ra-pha-en ñöôïc sai ñeán chöõa laønh cho caû hai. OÂng Toâ-bít thì ñöôïc khoûi caùc veát seïo traéng ôû maét, ñeå oâng ñöôïc ngaém nhìn taän maét aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa; coøn coâ Xa-ra, con gaùi oâng Ra-gu-eân, thì ñöôïc keát duyeân vôùi caäu Toâ-bi-a, con trai oâng Toâ-bít, vaø ñöôïc thoaùt khoûi tay aùc quyû AÙt-moâ-ñai-oâ.
Trong nhöõng ngaøy aáy oâng Toâbít söïc nhôù laïi soá baïc ñaõ göûi oâng Gabaen taïi Ragheâ beân xöù Meâñi neân sai con trai laø Tobia ñi laáy laïi soá baïc aáy. Khi Toâbia ñi tìm moät ngöôøi daãn ñöôøng thì Thieân Chuùa sai thieân thaàn Raphael ñeán tröôùc maët döôùi hình haøi moät thanh nieân. Ngöôøi baïn treû cho Toâbia bieát laø anh ta thoâng thaïo heát caùc ñöôøng, vì thöôøng ñeán Meâñi vaø troï taïi nhaø oâng Gabaen. Toâbia möøng rôõ baùo tin cho cha bieát. Thieân söù vaøo nhaø, vaø oâng Toâ-bít leân tieáng chaøo tröôùc. Thieân söù noùi: "Chuùc möøng, chuùc möøng oâng vui maïnh!" OÂng Toâ-bít noùi: "Coøn vui gì nöõa maø vui? Toâi laø ngöôøi ñaõ muø caû hai maét, khoâng coøn thaáy aùnh saùng maët trôøi, nhöng naèm trong boùng toái nhö nhöõng ngöôøi ñaõ cheát khoâng ñöôïc ngaém nhìn aùnh saùng. Tuy toâi soáng, maø ôû giöõa ngöôøi cheát, nghe tieáng ngöôøi, nhöng chaúng thaáy moät ai." Thieân söù noùi vôùi oâng: "OÂng haõy tin töôûng. Chuùa saép chöõa laønh cho oâng roài! Haõy tin töôûng." OÂng Toâ-bít noùi: "Toâ-bi-a, con trai toâi, muoán ñi ñeán xöù Meâ-ñi. Anh coù theå cuøng ñi vôùi noù vaø ñöa noù tôùi ñoù ñöôïc khoâng? Toâi seõ traû coâng cho anh, ngöôøi anh em aï." Thieân söù noùi: "Toâi coù theå ñi vôùi caäu aáy. Toâi ñaõ qua Meâ-ñi nhieàu laàn, ñaõ ngang doïc khaép caùc ñoàng baèng laïi bieát heát nuùi non vaø ñöôøng saù ôû ñoù." OÂng Toâ-bít noùi: "Naøy ngöôøi anh em! Gia toäc anh nhö theá naøo, vaø thuoäc chi toäc naøo? Xin ngöôøi anh em cho toâi bieát." Thieân söù noùi: "Chi toäc toâi can gì ñeán oâng?" OÂng Toâ-bít noùi: "Naøy ngöôøi anh em, toâi muoán bieát söï thaät: anh laø con ai vaø danh taùnh laø gì?" Thieân söù ñaùp: "Toâi laø A-da-ri-a, con Kha-nan-gia ñaïi nhaân, trong haøng anh em cuûa oâng." OÂng Toâ-bít noùi: "Naøy ngöôøi anh em, chuùc anh maïnh khoeû vaø ñöôïc vaïn an! Xin ñöøng phieàn loøng, neáu nhö toâi ñaõ muoán bieát söï thaät veà gia toäc cuûa anh. Hoaù ra anh laø ngöôøi anh em hoï haøng cuûa toâi, thuoäc gioáng doøng toân quyù vaø löông thieän. Toâi coù bieát hai oâng Kha-nan-gia vaø Na-than, caùc con cuûa Sô-ma-gia ñaïi nhaân. Hai oâng ñaõ cuøng ñi vôùi toâi ñeán Gieâ-ru-sa-lem thôø laïy Chuùa vaø ñaõ khoâng rôøi xa chính loä. Anh em cuûa anh laø ngöôøi löông thieän; goác gaùc anh toát laønh, vaäy xin chuùc möøng anh!" OÂng coøn noùi: "Toâi seõ traû coâng cho anh moãi ngaøy moät quan tieàn vaø seõ ñaøi thoï nhöõng gì anh caàn duøng, cuõng nhö toâi xöû vôùi con toâi vaäy. Anh haõy ñi vôùi con toâi, roài toâi seõ taëng thuø lao cho anh." Thieân söù noùi: "Toâi seõ ñi vôùi caäu aáy. Xin oâng ñöøng sôï, chuùng toâi ra ñi maïnh khoeû vaø seõ trôû veà vôùi oâng maïnh khoeû, vì ñöôøng ñi raát an toaøn." OÂng Toâ-bít noùi: "Xin Chuùa chuùc laønh cho anh, ngöôøi anh em aï!" Roài oâng goïi con trai ñeán vaø baûo: "Naøy con, haõy chuaån bò haønh lyù vaø ra ñi vôùi ngöôøi anh em cuûa con. Xin Thieân Chuùa laø Ðaáng ngöï treân trôøi gìn giöõ hai anh em ñi ñöôøng bình an, roài ñöa caùc con maïnh khoeû veà vôùi cha. Xin thieân söù cuûa Ngöôøi cuøng ñi ñeå phuø hoä hai anh em con!"
Tröôùc khi leân ñöôøng, Toâ-bia-a hoân cha meï caäu. OÂng Toâ-bít noùi: "Con ñi maïnh gioûi!" Meï caäu khoùc oaø leân vaø noùi vôùi oâng Toâ-bít: "Taïi sao oâng sai con toâi ñi? Sôùm chieàu noù chaúng phaûi laø nôi nöông töïa cho chuùng ta! Chaúng soáng quaán quyùt beân chuùng ta ñoù sao? Tieàn röøng baïc beå nghóa lyù gì ñaâu saùnh vôùi maïng soáng cuûa con chuùng ta! Ðöùc Chuùa ñaõ cho chuùng ta ñöôïc soáng, chöøng ñoù laø ñuû roài." OÂng Toâ-bít noùi vôùi baø: "Baø ñöøng coù lo laéng: con chuùng ta maïnh khoeû ra ñi, noù cuõng maïnh khoeû trôû veà vôùi chuùng ta, vaø maét baø seõ thaáy ngaøy noù maïnh khoeû trôû veà vôùi baø. Ðöøng lo laéng, ñöøng sôï gì cho chuùng noù, em aï! Vì seõ coù thieân thaàn baûn meänh cuøng ñi vôùi con chuùng ta, cuoäc haønh trình cuûa noù seõ thaønh coâng, vaø noù seõ trôû veà maïnh khoeû!" Baø lieàn nín, khoâng khoùc nöõa.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)