Taøi lieäu choáng toå chöùc toäi phaïm "ndrangheta"
cuûa caùc Giaùm Muïc vuøng Calabria nam Italia
Taøi lieäu choáng toå chöùc toäi phaïm "ndrangheta" cuûa caùc Giaùm Muïc vuøng Calabria nam Italia.
Roma (SD 30-06-2016; Vat. 10-07-2016) - Trong caùc ngaøy vöøa qua caùc Giaùm Muïc vuøng Calabria, nam Italia, ñaõ cho xuaát baûn cuoán saùch töïa ñeà "Toå chöùc toäi phaïm ndrangheta laø phaûn Phuùc AÂm". Saùch ñöôïc bieân soaïn bôûi Linh Muïc Enzo Gabrielli, giaùm ñoác vaên phoøng truyeàn thoâng xaõ hoäi cuûa toång giaùo phaän Cosenza-Bisignano, vaø Linh muïc Giovanni Scarpino, giaùm ñoác vaên phoøng truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø vaên hoùa cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vuøng Calabria. Cuoán saùch thu thaäp caùc taøi lieäu cuûa caùc giaùo phaän vuøng naøy lieân quan tôùi naïn toäi phaïm coù toå chöùc, maø tieáng vuøng Calabria goïi laø "ndrangheta" trong suoát 100 naêm qua, baét ñaàu töø Thö muïc vuï Muøa Chay naêm 1916, cho tôùi Taøi lieäu höôùng daãn töïa ñeà "Cho moät vieäc rao truyeàn Tin Möøng môùi cuûa loøng ñaïo ñöùc bình daân" naêm 2015, töø taøi lieäu "Thaùnh Theå vaø vieäc taùi thieát luaân lyù xaõ hoäi" Muøa Chay naêm 1947 tôùi thö muïc vuï "Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vuøng Calabria choáng laïi toå chöùc mafia, teä naïn laøm maát danh döï cuûa xaõ hoäi" naêm 1975, vaø caùc taøi lieäu khaùc trong suoát moät theá kyû.
Trong phaàn giôùi thieäu saùch Ñöùc Cha Vincenzo Bertolone, Toång Giaùm Muïc Catanzaro-Squillace, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Calabria, vieát: "Nôi ñaâu con baïch tuoäc cuûa naïn toäi phaïm coù toå chöùc baùm vaøo vaø coøn gaët haùi caùc naïn nhaân, thì nôi ñoù Giaùo Hoäi khoâng chæ haïn cheá vaøo vieäc laøm vang voïng leân, nhöng coøn tuyeân boá coù thuoác ñeà khaùng choáng thuoác ñoäc mafia, vì xaùc tín raèng chæ toá caùo, phoøng ngöøa vaø tröøng phaït teä naïn mafia khoâng thoâi, thì khoâng ñuû, maø caàn loan baùo töø ñaàu Tin Möøng cuûa loøng thöông xoùt, hoaø bình vaø hoaùn caûi nöõa, trong moät noã löïc chung cuûa vieäc taùi truyeàn giaûng Tin Möøng".
Ñöùc Cha Bertolone vieát tieáp trong phaàn giôùi thieäu: "Giaùo Hoäi, maø cho tôùi thôøi Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II nhieàu ngöôøi vaãn ñònh nghóa laø "Giaùo Hoäi thinh laëng", ñaõ trôû thaønh Giaùo Hoäi phaùt bieåu, goïi hoûi, keâu môøi toân troïng caùc luaät leä cuûa con ngöôøi vaø cuûa Thieân Chuùa; Giaùo Hoäi laéng nghe vaø troâng thaáy; moät Giaùo Hoäi chu toaøn vieäc rao truyeàn Tin Möøng trong thieän ích vaø trong hoøa bình; moät Giaùo Hoäi laät ñoå moïi con ñöôøng hay phöông theá toäi phaïm; moät Giaùo Hoäi goïi yù thöùc toäi phaïm laø "chuû thuyeát voâ thaàn" vaø "voâ toân giaùo", leân aùn möu toan gian aùc vaø ma quyû baét chöôùc caùc leã nghi vaø ngoân ngöõ toân giaùo, hay teä hôn laøm sai laïc caùc cuoäc röôùc, caùc trang troïng toân giaùo, caùc ñeàn thaùnh vaø caùc hoäi ñoaøn ñöùc tin. Caùc Giaùo Hoäi cuûa vuøng Calabria trong 50 naêm qua ñaõ böôùc ñi giöõa daân chuùng, trong moät "vuøng ñaát xinh ñeïp vaø cay ñaéng", baèng caùch cuøng nhau tìm nhaän dieän caùc loä trình can ñaûm nhaèm thanh taåy taâm tình toân giaùo moät caùch trung thöïc laø lieâm chính".
Cuoán saùch cuõng laáy laïi caùc dieãn vaên vaø baøi giaûng cuûa thaùnh Gioan Phaoloâ II trong chuyeán vieáng thaêm muïc vuï vuøng Calabria hoài thaùng 10 naêm 1984, ñöôïc coi nhö laø "lôøi loan baùo hy voïng", cuõng nhö lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI trong chuyeán vieáng thaêm ngaøy muøng 9 thaùng 10 naêm 2011, trong ñoù ngaøi môøi goïi ngöôøi daân Calabria tin nôi Thieân Chuùa nhieàu hôn, vì ñöùc tin chaân thaät laø thuoác choáng laïi naïn toäi phaïm coù toå chöùc. Saùch cuõng laáy laïi baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong chuyeán vieáng thaêm Cassano allo Jonio ngaøy 21 thaùng 6 naêm 2014. Vôùi caùc lôøi leõ cöùng raén, roõ raøng vaø nghieâm khaéc caùc vò ñaõ keâu goïi moïi thaønh vieân cuûa caùc toå chöùc toäi phaïm mafia, camorra, ndrangheta töø boû con ñöôøng baïo löïc gian aùc toäi loãi vaø söï döõ, ñeå hoaùn caûi taâm loøng, trôû veà vôùi cuoäc soáng ngay laønh lieâm chính.
Ngaøy muøng 9 thaùng 5 naêm 1993 trong baøi giaûng thaùnh leã cöû haønh taïi quaûng tröôøng caùc ñeàn thaùnh ôû Agrigento, nam Italia, Ñöùc Gioan Phaoloâ ñaõ gioùng leân lôøi keâu môøi vaø caûnh caùo sau ñaây: "Coù moät laàn Thieân Chuùa ñaõ noùi: chô gieát ngöôøi. Con ngöôøi, baát cöù toå chöùc naøo cuûa con ngöôøi, toäi phaïm mafia coù theå thay ñoåi vaø chaø ñaïp quyeàn raát thaùnh naøy cuûa Thieân Chuùa, Toâi noùi vôùi caùc ngöôøi höõu traùch: Haõy hoaùn caûi! Moät ngaøy kia söï phaùn xöû cuûa Thieân Chuùa seõ tôùi".
Trong chuyeán vieáng thaêm muïc vuï toång giaùo phaän Palermo thuû phuû ñaûo Sicilia nam Italia ngaøy muøng 3 thaùng 10 naêm 2010 Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khích leä giôùi treû ñòa phöông nhö sau: "Caùc con ñöøng sôï haõi choáng laïi söï döõ! Cuøng nhau caùc con seõ nhö moät caùnh röøng lôùn leân, coù leõ moät caùch laëng leõ, nhöng coù khaû naêng ñem laïi hoa traùi, ñem laïi söï soáng vaø canh taân vuøng ñaát cuaû caùc con moät caùch saâu roäng! Ñöøng nhöôïng boä tröôùc caùc gôïi yù cuûa toå chöùc toäi phaïm mafia, laø moät con ñöôøng cuûa söï cheát, khoâng phuø hôïp vôùi Tin Möøng!"
Trong chuyeán vieáng thaêm muïc vuï vuøng Calabria ngaøy 21 thaùng 6 naêm 2014 Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ maïnh meõ toá caùo caùc toå chöùc toäi phaïm Ndrangheta. Giaûng trong thaùnh leã cöû haønh tröôùc 250,000 tín höõu taïi taïi baõi ñaát troáng Sibari Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Khi ngöôøi ta thay theá vieäc toân thôø Thieân Chuùa baèng vieäc toân thôø tieàn baïc, thì môû ra con ñöôøng daãn ñöa tôùi toäi loãi, lôïi nhuaän caù nhaân vaø ñaøn aùp. Khi ngöôøi ta khoâng toân thôø Thieân Chuùa, thì nguôøi ta trôû thaønh nhöõng keû toân thôø söï döõ, nhö nhöõng ngöôøi soáng nhôø vieäc laøm aên xaáu, baïo löïc, vaø vuøng ñaát xinh ñeïp bieát bao cuûa anh chò em bò caùc aûnh höôûng cuûa toäi naøy. Toå chöùc ndrangheta laø ñieàu naøy: toân thôø söï döõ vaø khinh reû thieän ích chung. Caàn phaûi choáng laïi söï döõ naøy, ñaåy noù ra xa, caàn phaûi noùi khoâng vôùi noù... Nhöõng ngöôøi khoâng ôû treân con ñöôøng naøy cuûa söï thieän, nhö nhöõng thaønh vieân cuûa toå chöùc mafia, nhöõng ngöôøi naøy khoâng soáng hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa, hoï bò döùt pheùp thoâng coâng".
Trong moät baøi phoûng vaán daønh cho chöông trình YÙ ngöõ ñaøi Vaticaêng lieân quan tôùi vieäc cho phaùt haønh cuoán saùch noùi treân Ñöùc Toång Giaùm Muïc Bertolone khaúng ñònh raèng: "Nhöõng ngöôøi nam nöõ cuûa caùc toå chöùc mafia, camorra hay ndrangheta thaønh vieân cuûa caùc toå chöùc toäi phaïm naøy töï ñaët mình ngoaøi Giaùo Hoäi. Raát thöôøng khi nhöõng ngöôøi coù cuoäc soáng toäi phaïm naøy tieáp tuïc tham döï cuoäc soáng cuûa caùc coäng ñoaøn kitoâ treân bình dieän toân giaùo vaø ñaïo ñöùc bình daân, hoï xin ñöôïc laø cha meï ñôõ ñaàu, xin cho con caùi hoï ñöôïc laõnh nhaän caùc bí tích. Trong caùc tröôøng hôïp naøy hoï baét chöôùc ñöùc tin chaân thaät, vaø vì vaäy hoï gioáng nhö moät thuoác ñoäc, moät loaïi coû luøng trong ruoäng luùa toát laø Giaùo Hoäi. Luùa toát khoâng theå laø tieáng vang hay laø loa phoùng thanh cuûa moät cung caùch soáng ngoaïi ñaïo, caû khi noù coù ñöôïc trang ñieåm baèng caùc tö töôûng kinh thaùnh hay ñöôïc so saùnh vôùi vieäc mua chuoäc trong caùc bí tích khai taâm kitoâ. Vì theá caàn phaûi ñaët vaán naïn lieân quan tôùi lyù do cuûa söï cuøng hieän höõu cuûa caây daïi, coû luøng, nghóa laø cuûa naïn toäi phaïm coù toå chöùc trong caùc hình thaùi vaø caùc thay hình ñoåi daïng khaùc nhau cuûa noù ñoái vôùi luùa toát. Trong caùch thöùc naøy Giaùo Hoäi trôï giuùp kitoâ höõu khoâng bao giôø trôû thaønh tieáng voïng cuûa caùc yeâu saùch vaø ñoøi hoûi toäi phaïm, baèng caùch loät maët naï taâm tình toân giaùo giaû hieäu vaø cung caùch haønh xöû ngoaïi giaùo, maø khoâng xaâm laán laõnh vöïc chuyeân bieät cuûa vieäc phoøng ngöøa vaø ñaøn aùp hình söï cuûa caùc vò höõu traùch ñoái vôùi caùc toäi phaïm cuûa toå chöùc mafia. Theo Ñöùc Cha Bertolone Giaùo Hoäi ñaõ luoân luoân toá caùo vaø leân tieáng maø khoâng sôï haõi naïn toäi phaïm coù toå chöùc. Moät traêm naêm taøi lieäu: Giaùo Hoäi, maø cho tôùi thôøi Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II ñaõ bò nhieàu ngöôøi ñònh nghóa nhö laø Giaùo Hoäi thinh laëng tröôùc vaøi hieän töôïng toäi phaïm, ñaõ trôû thaønh Giaùo Hoäi leân tieáng, keâu goïi toân troïng luaät leä cuûa con ngöôøi vaø cuûa Thieân Chuùa vaø môøi goïi soáng cuoäc soáng toát cuûa Tin Möøng.
Vaø caùch ñaây ñuùng 100 naêm caùc Giaùm Muïc vuøng Calabria ñaõ coâng boá thö muïc vuï chung Muøa Chay naêm 1916 trình baày moät caùch roõ raøng laäp tröôøng cuûa Giaùo Hoäi vaø ñaët neàn cho moät giaùo lyù giuùp thanh taåy loøng ñaïo ñöùc bình daân. Trong soá caùc ñieåm yeáu keùm ñöôïc nhaéc tôùi coù caùc cuoäc röôùc kieäu, vaøi troø laøm cha meï ñôõ ñaàu, vieäc ñaøo taïo giaùo só sô saøi, caùc yeáu keùm cuûa caùc Giaùm Muïc. Caùc ñieåm naøy seõ ñöôïc nhaän dieän vaø ñeà caäp tôùi trong caùc taøi lieäu coâng boá töø töø sau ñoù, ngaøy caøng roõ raøng hôn, vaø Giaùo Hoäi coâng khai traùnh xa söï suy ñoài, nhaát laø traùnh xa nhöõng gì dính líu tôùi hieän töôïng thuoäc loaïi toäi phaïm mafia. Hoaït ñoäng muïc vuï chung cuûa caùc Giaùm Muïc, vieäc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vuøng Calabria coâng khai ñöa ra laäp tröôøng cuûa Giaùo Hoäi ñoái vôùi vaán ñeà, cuõng nhö caùc phaùt bieåu vaø giaûng daäy cuûa töøng vò, ñaõ môû ra caùc con ñöôøng môùi cho vieäc cuøng nhau toá caùo teä naïn toäi phaïm, vieäc duyeät xeùt laïi hieän töôïng naøy, daán thaân gaït boû naïn toäi phaïm baèng caùch cuûng coá caùc ñöôøng höôùng giaùo duïc, ñaøo taïo giôùi treû, nhaát laø cuûng coá chöùng taù kitoâ treân bình dieän cuoäc soáng caù nhaân vaø coäng ñoaøn. Thaät laø hay khi lòch söû cuûa daán thaân naøy cho chuùng ta chöùng kieán moät huaán quyeàn xaõ hoäi ñích thöïc trong vieäc chieán ñaáu vaø thanh taåy cuûa caùc Giaùm Muïc vuøng Calabrria. Ñaõ coù nhieàu ñieàu ñöôïc noùi vaø laøm, nhöng coøn raát nhieàu ñieàu phaûi laøm.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho ñaøi Vaticaêng ngaøy 23 thaùng 6 naêm 2015 Ñöùc Cha Salvatore Nunnari, hoài ñoù laø chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vuøng Calabria, kieâm Giaùm quaûn toâng toaø giaùo phaän Cosenza, ñaõ tuyeân boá: "Toå chöùc toäi phaïm Ndrangheta choáng Giaùo Hoäi vaø choáng Tin Muøng". Ñöùc Cha ñaõ ñöa ra lôøi tuyeân boá naøy sau khi coù cuoäc hoïp giöõa ban thöôøng vuï cuûa caùc Giaùm Muïc vuøng Calabria vôùi moät phaùi ñoaøn cuûa Uyû ban quoác hoäi choáng toå chöùc toäi phaïm Mafia do daân bieåu Rosy Bindi höôùng daãn. Trong cuoäc hoïp keùo daøi hai giôø röôõi caùc tham döï vieân ñaõ thaûo luaän veà caùc duïng cuï caàn söû duïng ñeå choáng laïi naïn toäi phaïm ndrangheta vaø daán thaân cuûa Giaùo Hoäi trong vieäc maïnh meõ leân aùn moät hieän töôïng laïm duïng ñöùc tin. Ñöùc Cha cho bieát caùc thaønh vieân cuûa toå chöùc toäi phaïm ndrangheta tìm caùch hieän dieän trong caùc leã nghi toân giaùo, troïng theå cuûa cuoäc soáng ñöùc tin cuûa chuùng toâi, toâi nghó tôùi caùc cuoäc röôùc kieäu, vaø caùc cuùi ñaàu. Ñaây laø thoùi quen cuûa caùc thaønh vieân toå chöùc ndrangheta. Khi khieâng kieäu ñi qua tröôùc nhaø cuûa caùc tay anh chò ñaàu soû cuûa toå chöùc, nhöõng ngöôøi khieâng kieäu tìm caùch cho töôïng treân kieäu cuùi chaøo toû loøng cung kính ñoái vôùi hoï.
Chính vì theá neân hoài thaùng 2 naêm 2014 caùc Giaùm Muïc vuøng Calabria chuùng toâi ñaõ baét ñaàu nghieân cöùu tình hình naøy ñeå soaïn thaûo moät taøi lieäu muïc vuï. Khi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ñeán thaêm muïc vuï Cassano ngaøy 21 thaùng 6 naêm 2014 vaø ñaõ maïnh meõ leân tieáng choáng laïi caùc toå chöùc toäi phaïm vaø döùt pheùp thoâng coâng caùc thaønh vieân cuûa toå chöùc ndrangheta, taøi lieäu naøy ñaõ ñöôïc soaïn thaûo xong vaø coù töïa ñeà laø "Laøm chöùng cho Tin Möøng". Taøi lieäu khoâng choáng laïi ai heát, nhöng khích leä moïi ngöôøi laøm chöùng cho Tin Möøng ñeå trôû laïi vôùi söï thaät. Vaø chuùng toâi ñaõ noùi moät caùch roõ raøng vôùi caùc thaønh vieân ndrangheta raèng: "Quyù vò khoâng coù gì dính daùng vôùi Giaùo Hoäi. Nhöng Giaùo Hoäi chôø ñôïi quyù vò". Möôøi hai Giaùo Hoäi ñòa phöông cuûa chuùng toâi ñaõ hoäi hoïp vôùi nhau vì xaùc tín raèng toå chöùc toäi phaïm ndrangheta laø moät söï döõ cuûa vuøng Calabria. Caùc thaønh vieân cuûa toå chöùc naøy khoâng dính daùng gì vôùi Giaùo Hoäi, maëc duø hoï coù caùc hình caùc thaùnh nhöng khoâng dính daùng gì tôùi Giaùo Hoäi vaø Tin Möøng. Khoâng phaûi Giaùo Hoäi loaïi tröø hoï, nhöng chính hoï töï ñaët mình ra ngoaøi Giaùo Hoäi. Giaùo Hoäi chôø ñôïi hoï hoaùn caûi ñeå laïi coù hoï trong loøng mình. Nhöng trong söï roõ raøng cuûa caùc laäp tröôøng hoï khoâng theå coù söï ñoàng yù cuûa Giaùo Hoäi vì hoï choáng laïi Giaùo Hoäi. Ai laàm laïc haõy tìm ñöôøng trôû veà, khi ñoù seõ coù ñoái thoaïi. Giaùo Hoäi khoâng phaùn xeùt, nhöng gaëp gôõ. Thöông xoùt vaø coâng lyù ñi ñoâi vôùi nhau.
Thaät ra, taøi lieäu laø moät hy voïng cho nhöõng ngöôøi nhaän ra söï döõ maø hoï ñang laøm, söï döõ maø hoï bò lieân luïy trong ñoù, vì hoï coù theå trôû veà. Nhöng ôû ñaây loøng thöông xoùt ñi ñoâi vôùi coâng lyù. Noù laø moät roäng môû cho hy voïng vì caùc anh chò em naøy coù theå trôû veà, baèng caùch chöùng minh cho thaáy hoï laø nhöõng ngöôøi ñaõ thöïc söï thay ñoåi. Ñöùc Cha Nunnari nhaán maïnh raèng caùc lieân laïc giöõa toå chöùc toäi phaïm ndrangheta vaø Giaùo Hoäi phaûi bò beû gaãy hoaøn toaøn. Ñöùc Cha noùi: chuùng toâi ñaõ nghó laø khoâng ñöôïc ñeå cho caùc linh muïc cuûa chuùng toâi coâ ñôn. Hoï phaûi caûm thaáy coù moät Giaùo Hoäi ñöùng sau löng hoï, coù moät Giaùm Muïc yeåm trôï hoï. Vì theá taøi lieäu chuùng toâi ñaõ soaïn thaûo coù caùc ñöôøng neùt chung lieân quan tôùi caùc vaán ñeà nhö: ñaùm tang cuûa caùc ngöôøi toäi phaïm, cuûa ngöôøi thuû laõnh, phaûi traû lôøi nhö theá naøo, caùc bí tích ban cho nhöõng ngöôøi naøy. Nghóa laø chuùng toâi ñöa ra caùc ñöôøng neùt chung noøng coát, vaø moãi Giaùm Muïc coâng boá saéc leänh trong giaùo phaän cuûa mình. Vaø toâi hy voïng taøi lieäu mau choùng ñöôïc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vuøng Calabria thoâng qua, sau khi thaûo luaän vaø söûa ñoåi nhöõng gì caàn thieát.
(SD 30-6-2016)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)