Beá maïc Coâng ñoàng
Giaùo hoäi Chính thoáng göûi söù ñieäp cho theá giôùi
Beá maïc Coâng ñoàng, Giaùo hoäi Chính thoáng göûi söù ñieäp cho theá giôùi.
Hy Laïp (WHÑ 02-07-2016) - Sau moät tuaàn thaûo luaän giöõa möôøi Giaùo hoäi Chính thoáng taïi Kriti, Coâng ñoàng Toaøn Chính thoáng ñaõ beá maïc hoâm Chuùa nhaät 26 thaùng 06 naêm 2016 vôùi moät söù ñieäp mang cung gioïng ngoân söù.
Nhöõng cuoäc tranh caõi doâng daøi dieãn ra ñeán taän phuùt choùt. Nhöng vaøo chieàu toái thöù Baûy 25 thaùng 06 naêm 2016, caùc chuyeân vieân cuûa "Ñaïi Coâng ñoàng thaùnh Chính thoáng" nhoùm hoïp taïi Kriti töø ñaàu tuaàn ñaõ doác söùc hoaøn thaønh hai baûn vaên: moät thoâng ñieäp vaø moät söù ñieäp keát thuùc, ngaén hôn nhieàu, göûi ñeán "caùc tín höõu Chính thoáng vaø moïi ngöôøi thieän chí", trong nghi thöùc beá maïc vaøo Chuùa nhaät 26 thaùng Saùu naêm 2016 taïi nhaø thôø Thaùnh Pheâroâ vaø Thaùnh Phaoloâ ôû Chania.
Theo nguoàn tin thaân caän töø uyû ban soaïn thaûo, chính vò giaùo chuû raát coù uy tín cuûa Giaùo hoäi Albania laø Toång giaùm muïc Anastasios Tirana ñaõ thuùc ñaåy ñeå Giaùo hoäi Chính thoáng coù theå trao cho theá giôùi moät söù ñieäp mang tính "ngoân söù" trong moät ngoân ngöõ "roõ raøng vaø ñôn giaûn". Keát quaû laø moät baûn vaên daøi naêm trang cho thaáy caùc Giaùo hoäi Ñoâng phöông khoâng phaûi khoâng muoán bieát ñeán nhöõng thaùch ñoá cuûa moät theá giôùi ñaày hoãn loaïn, maëc duø moät chöông trình nghò söï raát eo heïp vaø caùc cuoäc thaûo luaän coù khi khieán cho ngöôøi ta nghó ngöôïc laïi.
Nhöõng truïc traëc trong vieäc toå chöùc
Chaéc haún, ñaõ chæ coù möôøi trong soá möôøi boán Giaùo hoäi cuûa Chính thoáng giaùo (goàm 300 trieäu tín höõu) thöïc söï tham döï Coâng ñoàng. Thaäm chí chính Giaùo hoäi Chính thoáng Nga (vôùi 150 trieäu tín höõu) - khoâng tham döï Coâng ñoàng -, ñaõ aùp ñaët caùc ñieàu kieän cuûa mình khi dôøi söï kieän naøy töø trung taâm cuûa Istanbul, nôi ñaët Toaø Thöôïng phuï Constantinopolis, ñeán Kolymbari, moät ngoâi laøng yeân tónh ven bieån ôû cöïc taây cuûa ñaûo Kriti ...
Nhöõng truïc traëc trong vieäc toå chöùc, söï bieät laäp cuûa caùc ñoaøn ñaïi bieåu trong moät khu vöïc hoaøn toaøn ñoùng kín, söï nhieät tình cuûa caùc nhaø toå chöùc -laø nhöõng ngöôøi Myõ thaân caän vôùi Toaø Thöôïng phuï Constantinopolis- nhaèm giöõ cho coâng chuùng vaø caùc nhaø baùo khoâng ñeán gaàn, caû trong caùc buoåi leã... taát caû nhöõng ñieàu aáy khieán cho söï kieän naøy bò giôùi haïn daãu cho ñaõ ñöôïc trình baøy nhö laø moät söï kieän lòch söû.
Moät thaønh coâng cho Thöôïng Phuï Constantinopolis
Keå töø khi ly khai vôùi Roma vaøo naêm 1054, chöa bao giôø taát caû caùc Giaùo hoäi töï trò nhoùm hoïp vôùi nhau. Ngoaøi ra tieán trình chuaån bò Coâng ñoàng naøy, ñaõ baét ñaàu töø hôn nöûa theá kyû nay theo böôùc Coâng ñoàng Vatican II ôû phöông Taây, haún laø ñeå göûi ñeán cho theá giôùi moät daáu chæ söï hieäp nhaát ñöùc tin cuûa Chính thoáng giaùo.
Lieäu Ñöùc thöôïng phuï Bartholomaios cuûa Constantinopolis coù thaønh coâng trong vuï ñaùnh cöôïc naøy hay khoâng? Moät chuyeân vieân cuûa moät phaùi ñoaøn nhaän ñònh: "Duø sao chuùng toâi vaãn coù theå noùi ñeán moät thaønh coâng. Chaúng ai ñoùng saäp cöûa laïi ôû doïc ñöôøng vaø saùu vaên baûn ñöa ra ñeå boû phieáu cuoái cuøng ñaõ ñöôïc thoâng qua" (*).
"Taàm quan troïng ñaëc bieät" cuûa cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc Kitoâ höõu khaùc
Quaû vaäy, chính baûn vaên veà ñaïi keát ñaõ keát tinh phaàn coát yeáu cuûa caùc thaûo luaän, caùc giaùm muïc baûo thuû nhaát khoâng muoán nhìn nhaän caùc heä phaùi Kitoâ giaùo khaùc laø nhöõng Giaùo hoäi ñích thöïc. Ñöôïc daãn daét bôûi caùc giaùm muïc Hy Laïp, cuoái cuøng caùc giaùm muïc naøy ñaõ chaáp nhaän. Theá laø "Taàm quan troïng ñaëc bieät" cuûa cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc Kitoâ höõu khaùc ñaõ ñöôïc khaúng ñònh ngay töø caùc caùc ñoaïn ñaàu tieân cuûa söù ñieäp cuoái cuøng.
Tieáp theo ñoù laø moät lôøi maïnh meõ göûi ñeán "nhöõng quyeàn löïc maïnh meõ treân traùi ñaát", keâu goïi haõy ngöøng laïi "vieäc baønh tröôùng baïo löïc quaân söï". Ñaëc bieät caùc Giaùo hoäi Chính thoáng ñoøi hoûi phaûi baûo veä caùc Kitoâ vaø caùc nhoùm thieåu soá bò ñaøn aùp taïi Trung Ñoâng. Cuoäc khuûng hoaûng ngöôøi tò naïn voán gaây chia reõ chaâu AÂu vaø lieân heä ñeán nhieàu quoác gia Chính thoáng giaùo cuõng laø trung taâm cuûa nhöõng moái quan taâm.
Moät quan ñieåm cuûa Chính thoáng giaùo mang tính toaøn caàu
Nhöng ngoaøi nhöõng caáp baùch hieän nay, söù ñieäp coøn ñeà caäp ñeán moät vaán ñeà lôùn cuûa Chính thoáng giaùo ôû ñaàu theá kyû XXI naøy: tính ñoäc laäp cuûa Giaùo hoäi ñoái vôùi chính quyeàn. Coâng ñoàng tuyeân boá "Giaùo hoäi Chính thoáng khoâng xen vaøo chính trò", tuy nhieân, Giaùo hoäi Chính thoáng khoâng chaáp nhaän "chuû nghóa theá tuïc" voán "coi aûnh höôûng thieâng lieâng cuûa Giaùo hoäi laø baûo thuû moät caùch voõ ñoaùn". Moät trong nhöõng nhaø soaïn thaûo söù ñieäp nhaán maïnh raèng "Coù moät yù muoán roõ reät, muoán taùch Chính thoáng giaùo ra khoûi böùc bieám hoïa moâ taû toân giaùo naøy".
Vieäc thieát laäp moái lieân heä giöõa khuûng hoaûng sinh thaùi vaø khuûng hoaûng thieâng lieâng, vaø caû nhöõng ruûi ro maø moät neàn kinh teá "trôû thaønh muïc ñích töï taïi" ñem ñeán cho con ngöôøi, hay moät khoa hoïc thoaùt khoûi moïi ñaïo ñöùc, ñoù laø quan ñieåm toaøn caàu cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng laàn ñaàu tieân ñöôïc söù ñieäp naøy neâu ra. "Toaøn vaên söù ñieäp ñaõ ñaït ñöôïc ñoàng thuaän ñeå boán Giaùo hoäi vaéng maët ôû Kriti cuõng coù theå kyù", nguoàn tin treân noùi tieáp. Cuõng nhö Giaùo hoäi Coâng giaùo, coâng cuoäc canh taân cuûa Chính thoáng giaùo cuõng seõ khoâng theå thöïc hieän trong ngaøy moät ngaøy hai.
(Samuel Lieven, La Croix)
- - - - - - - - - - - -
(*) Caùc coäng ñoàng soáng taûn maùc, coâng cuoäc ñaïi keát, vaán ñeà töï trò cuûa caùc Giaùo hoäi, vieäc aên chay, hoân nhaân, söù vuï cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng trong theá giôùi.
Minh Ñöùc