Ñöùc Thaùnh Cha

baét ñaàu vieáng thaêm Coäng Hoøa Armeni

Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu vieáng thaêm Coäng Hoøa Armeni.

Yerevan (Vat. 24-06-2016) - Chieàu ngaøy 24 thaùng 6 naêm 2016, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ñeán Yerevan ñeå baét ñaàu chuyeán vieáng thaêm 3 ngaøy taïi Coäng hoøa Armeni, cho ñeán chieàu chuùa nhaät 26 thaùng 6 naêm 2016.

Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm muïc vuï thöù 14 cuûa ngaøi taïi nöôùc ngoaøi vaø Armeni laø quoác gia thöù 22 ñöôïc ngaøi ñeán thaêm. Ñöùc Thaùnh Cha seõ trôû laïi vuøng Caucase naøy ñeå vieáng thaêm 2 nöôùc laùng gieàng cuûa Armeni laø Coäng hoøa Georgia vaø Azerbaigian vaøo thaùng 9 naêm 2016.

Cuøng ñi vôùi Ñöùc Thaùnh Cha treân chuyeán bay coù ñoaøn tuøy tuøng goàm 30 ngöôøi vaø 70 kyù giaû Italia vaø quoác teá, khoâng keå hôn 600 kyù giaû ñaõ ñaêng kyù taïi phoøng baùo chí cuûa Armeni ñeå theo doõi vaø töôøng thuaät veà cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.

Armeni laø moät quoác gia beù nhoû chæ roäng gaàn 30 ngaøn caây soá vuoâng, vôùi hôn 2 trieäu 900 ngaøn daân cö, trong ñoù 90% laø tín höõu thuoäc Giaùo Hoäi Armeni toâng truyeàn, vaø khoaûng 10% töùc laø 280 ngaøn tín höõu Coâng Giaùo Armeni, vôùi 3 giaùo phaän do 3 Giaùm Muïc coi soùc vaø 40 giaùo xöù ñöôïc 30 Linh Muïc trieàu vaø doøng phuï traùch. Ngoaøi ra coù 50 ngaøn tín höõu Coâng Giaùo la tinh sinh soáng taïi nöôùc naøy.

Treân huy hieäu chính thöùc cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha coù haøng chöõ: "Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ taïi Armenia töø 24 ñeán 26 thaùng 6 naêm 2016. Cuoäc vieáng thaêm taïi nöôùc Kitoâ ñaàu tieân." Armeni ñaõ ñöôïc röûa toäi theo Kitoâ giaùo hoài naêm 301, töùc laø 12 naêm tröôùc khi ñeá quoác Roma ñöôïc hoaøng ñeá Constantino tha baét ñaïo.

Bieán coá kyû nieäm 1,700 naêm Armeni laõnh nhaän bí tích röûa toäi ñaõ ñöôïc möøng troïng theå caùch ñaây 15 naêm (2001), ñaëc bieät vôùi cuoäc vieáng thaêm cuûa thaùnh Gioan Phaoloâ 2 Giaùo Hoaøng taïi ñaây töø ngaøy 25 ñeán 27 thaùng 9 naêm 2001.

Tieáp ñoùn

Sau 4 giôø bay, vöôït qua 3 ngaøn caây soá, Ñöùc Thaùnh Cha vaø ñoaøn tuøy tuøng ñaõ tôùi phi tröôøng Zvartnots cuûa thuû ñoâ Yerevan vaøo luùc gaàn 3 giôø chieàu giôø ñòa phöông, töùc laø gaàn 1 giôø tröa giôø Roma. Yerevan ôû cao ñoä 1 ngaøn meùt vaø coù töø 3 ngaøn naêm nay. Ñaây cuõng laø thaønh phoá lôùn nhaát cuûa Armeni vôùi hôn 1 trieäu 200 ngaøn daân cö, töùc laø chieám hôn 1 phaàn 3 daân soá toaøn quoác.

Toång thoáng Coäng hoøa Armeni, OÂng Serzb Sargsyan, cuøng vôùi phu nhaân vaø Ñöùc Toång Thöôïng phuï Karekin II vaø Ñöùc Thöôïng Phuï Coâng Giaùo Armeni Greùgoire Pierre 20 Ghabroan cuøng moät soá Giaùm Muïc Coâng Giaùo vaø chính quyeàn ñaõ chaøo ñoùn Ñöùc Thaùnh Cha taän chaân thang maùy bay. Hai em beù trong y phuïc truyeàn thoáng ñaõ daâng cho ngaøi baùnh vaø muoái nhö moät cöû chæ chaøo möøng.

Sau nghi thöùc chaøo côø vaø duyeät qua haøng quaân danh döï, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc thaùp tuøng veà truï sôû Giaùo Hoäi Armeni Toâng Truyeàn ôû Etchmiadzin caùch ñoù 12 caây soá.

"Toøa Thaùnh" Etchmiadzin

Thaønh phoá naøy chæ coù 56 ngaøn daân cö caùch thuû ñoâ Yerevan 18 caây soá veà maïn taây, goàm nhieàu dinh thöï khaùc nhau, trong ñoù coù dinh toâng toøa, Nhaø thôø chính toøa, giaùo phuû, chuûng vieän, nhaø khaùch vaø moät baûo taøng vieän löu tröõ nhieàu baûo vaät vaø thuû baùn quí giaù. Ñaây laø "Vatican" cuûa Giaùo Hoäi Armeni toâng truyeàn, trung taâm haønh chaùnh vaø toân giaùo cuûa Armeni sau khi Kitoâ giaùo ñöôïc choïn laøm quoác giaùo taïi ñaây töø naêm 301.

Theo truyeàn thoáng, caùc cuoäc vieáng thaêm cuûa caùc vò thuû laõnh toân giaùo baét ñaàu vôùi moät nghi thöùc caàu nguyeän ngaén taïi Nhaø thôø chính toøa ôû Etchmiadzin vaø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuõng khoâng ñi ra ngoaøi thoâng leä ñoù cuûa Giaùo Hoäi Armeni Toâng truyeàn.

Nghi thöùc baét ñaàu baèng baøi nguyeän ca Hrashapar daâng kính thaùnh Gregorio Vò Soi saùng, trong khi Ñöùc Thaùnh Cha vaø Ñöùc Karekin II cuøng hoân baøn thôø, vaø hai vò Giaùm Muïc ñoïc thaùnh vònh 122: "Vui döôøng naøo khi thieân haï baûo toâi: Naøo ta haõy ñi veà nhaø Chuùa. Chaân chuùng toâi ñaõ döøng laïi ôû cöûa ngöôi, hôõi Jerusalem!".

Leân tieáng sau lôøi chaøo möøng cuûa Ñöùc Toång thöôïng Phuï Karekin, Ñöùc Thaùnh Cha ca ngôïi ñöùc tin cuûa nhaân daân Armeni, söï giao haûo vaø coäng taùc toát ñeïp giöõa Giaùo Hoäi naøy vôùi Coäng Giaùo, ñoàng thôøi ngaøi nhaéc ñeán nhöõng thaùch ñoá ñang chôø ñôïi hai Giaùo Hoäi. Ngaøi noùi:

"Trong dòp long trong naøy, toâi caûm taï Chuùa vì aùnh saùng ñöùc tin ñöôïc thaép leân nôi ñaát nöôùc cuûa anh chò em, nieàm tin ñaõ mang laïi cho Armeni caên tính ñaëc thuø vaø laøm cho Armeni trôû thaønh söù giaû cuûa Chuùa Kitoâ giöõa caùc daân nöôùc. Chuùa Kitoâ laø vinh quang, laø aùnh saùng, laø maët trôøi chieáu soi anh chò em vaø ban cho anh chò em söï soáng môùi, thaùp tuøng vaø naâng ñôõ anh chò em, ñaëc bieät trong nhöõng luùc thöû thaùch cam go. Toâi cuùi ñaàu tröôùc loøng thöông xoùt cuûa Chuùa, Ñaáng ñaõ muoán cho Armeni trôû thaønh quoác gia ñaàu tieân, ngay töø naêm 301, ñoùn nhaän Kitoâ giaùo nhö toân giaùo cuûa mình, trong moät thôøi kyø ñeá quoác Roma vaãn coøn hung haêng baùch haïi.

Nieàm tin nôi Chuùa Kitoâ, ñoái vôùi Armeni khoâng phaûi nhö chieác aùo ngöôøi ta coù theå maëc vaøo hoaëc côûi ra tuøy theo hoaøn caûnh hoaëc theo cô hoäi thuaän tieän, nhöng laø moät thöïc taïi caáu thaønh chính caên tính cuûa mình, moät hoàng aân bao la caàn ñoùn nhaän vaø gìn giöõ vôùi quyeát taâm vaø loøng can ñaûm, duø phaûi hy sinh maïng soáng. Nhö Thaùnh Gioan Phaoloâ 2 ñaõ vieát, "Vôùi pheùp röûa cuûa coäng ñoaøn Armeni [...] ñaõ naûy sinh moät caên tính môùi cuûa daân toäc, sau naøy trôû neân thaønh phaàn caáu thaønh vaø khoâng theå taùch rôøi khoûi chính baûn theå cuûa Armeni. Töø ñoù khoâng coøn coù theå nghó raèng, trong soá caùc yeáu toá caáu thaønh caên tính aáy, khoâng coù nieàm tin nôi Chuùa Kitoâ nhö moät yeáu toá noøng coát" (Toâng Thö nhaân 1,700 naêm daân Armeni chòu pheùp röûa, 2-2-2001). Xin Chuùa chuùc laønh cho anh chò vì chöùng taù ñöùc tin saùng ngôøi, chöùng toû cuï theå hieäu naêng maïnh meõ vaø phong phuù cuûa pheùp röûa toäi ñöôïc laõnh nhaän caùch ñaây hôn 1,700 naêm..

Ñöùc Thaùnh Cha cuõng noùi raèng: "Toâi caûm taï Chuùa vì haønh trình maø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø Giaùo Hoäi Armeni Toâng Truyeàn ñaõ thöïc hieän qua cuoäc ñoái thoaïi chaân thaønh vaø huynh ñeä, ñeå ñaït tôùi söï chia seû troïn veïn baøn tieäc Thaùnh Theå. Xin Chuùa Thaùnh Linh giuùp chuùng ta thöïc hieän söï hieäp nhaát maø Chuùa ñaõ caàu xin, ñeå caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi ñöôïc neân moät, haàu cho theá gian tin.

Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán nhöõng giai ñoaïn quan troïng trong cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát giöõa hai Giaùo Hoäi, vôùi söï ñaåy maïnh trong thôøi gian gaàn ñaây nhôø Ñöùc Toång Thöôïng Phuï Vasken I vaø Karekin I, nhôø thaùnh Gioan Phaoloâ 2 vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16.

Nhaéc ñeán nhöõng thaùch ñoá ñang chôø ñôïi, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:

"Raát tieác laø theá giôùi ñang bò ghi ñaäm nhöõng chia reõ vaø xung ñoät, cuõng nhö nhöõng hình thöùc ngheøo ñoùi traàm troïng veà vaät chaát vaø tinh thaàn, keå caû naïn boùc loät ngöôøi, cho ñeán caû caùc treû em vaø ngöôøi giaø, theá giôùi aáy ñang chôø ñôïi nôi caùc tín höõu Kitoâ moät chöùng taù veà söï quí chuoäng nhau vaø coäng taùc huynh ñeä, laøm cho quyeàn naêng vaø chaân lyù veà söï phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ chieáu toûa raïng ngôøi tröôùc maët moïi löông taâm. Söï daán thaân kieân nhaãn vaø ñoåi môùi tieán veà söï hieäp nhaát troïn veïn, söï taêng cöôøng nhöõng saùng kieán chung vaø söï coäng taùc giöõa moïi moân ñeä cuûa Chuùa ñeå möu coâng ích, gioáng nhö aùnh saùng raïng ngôøi trong ñeâm ñen vaø laø moät lôøi keâu goïi haõy soáng trong tình baùc aùi vaø caûm thoâng nhau, duø coù nhöõng khaùc bieät. Tinh thaàn ñaïi keát coù moät giaù trò göông maãu keå caû ñoái vôùi theá giôùi ôû ngoaøi bieân cöông cuûa coäng ñoàng Giaùo Hoäi, vaø laø moät lôøi maïnh meõ keâu goïi moïi ngöôøi haõy giaûi quyeát nhöõng baát ñoàng baèng con ñöôøng ñoái thoaïi vaø ñeà cao giaù trò cuûa nhöõng gì lieân keát chuùng ta. Ngoaøi ra tinh thaàn ñaïi keát ngaên caûn söï lôïi duïng vaø leøo laùi ñöùc tin, vì noù buoäc phaûi taùi khaùm phaù nhöõng caên coäi chaân thöïc, trao ñoåi, baûo veä vaø phoå bieán chaân lyù trong nieàm toân troïng phaåm giaù cuûa moãi ngöôøi vaø theo nhöõng theå thöùc qua ñoù ngöôøi ta thaáy ñöôïc söï hieän dieän cuûa tình thöông vaø ôn cöùu ñoä maø ta muoán phoå bieán. Nhö theá chuùng ta seõ trình baøy cho theá giôùi moät chöùng taù ñaày söùc thuyeát phuïc, chöùng taù maø theá giôùi raát caàn, ñoù laø Chuùa Kitoâ haèng soáng vaø ñang hoaït ñoäng, Ngaøi luoân coù theå môû ra nhöõng con ñöôøng môùi, hoøa giaûi giöõa caùc daân nöôùc, caùc neàn vaên minh vaø toân giaùo. Chuùng ta laøm chöùng vaø laøm cho chaân lyù naøy trôû neân ñaùng tin, ñoù laø Thieân Chuùa laø tình thöông vaø thöông xoùt."

Cuoäc vieáng thaêm vaø caàu nguyeän keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø Ñöùc Toång Thöôïng Phuï Karekin. Ngaøi nghæ ngôi taïi dinh Toâng Toøa, tröôùc khi ñeán thaêm Toång thoáng Armeni vaø gôõ 240 ngöôøi thuoäc chính quyeàn, ngoaïi giao ñoaøn vaø caùc giôùi chöùc xaõ hoäi vaên hoùa vaøo luùc 5 giôø röôõi chieàu.

G. Traàn Ñöùc Anh, OP

(Radio Vatican)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page