Bieán coá chính cuûa ñöùc tin laø chieán thaéng
cuûa Thieân Chuùa treân khoå ñau vaø caùi cheát
Bieán coá chính cuûa ñöùc tin laø chieán thaéng cuûa Thieân Chuùa treân khoå ñau vaø caùi cheát.
Vatican (Vat. 5-06-2016) - Bieán coá chính cuûa ñöùc tin laø chieán thaéng cuûa Thieân Chuùa treân khoå ñau vaø caùi cheát. Chuùa Gieâsu xin cho Ngaøi caùi cheát cuûa chuùng ta, ñeå giaûi thoaùt chuùng ta khoûi noù, vaø trao ban söï soáng trôû laïi cho chuùng ta.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi nhö treân trong baøi giaøng thaùnh leã phong hieån thaùnh cho chaân phöôùc linh muïc Stanislao Chuùa Gieâsu Maria Papczynski, ngöôøi Ba Lan, vaø nöõ Chaân phöôùc Maria Elisabetta Hesselblad, ngöôøi Thuïy Ñieån, cöû haønh luùc 10 giôø röôõi saùng Chuùa Nhaät 5 thaùng 6 naêm 2016 tröôùc theàm ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ.
Cuøng ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha coù 470 vò goàm caùc Hoàng Y, Toång Giaùm Muïc, Giaùm Muïc vaø linh muïc. Ñaûm traùch phaàn thaùnh ca trong thaùnh leã ngoaøi ca ñoaøn Sistina cuûa Toaø Thaùnh, coøn coù ca ñoaøn höôùng daãn, ca ñoaøn giaùo phaän Concorida Podenone, ca ñoaøn Goteborg vaø ca ñoaøn Bro Chamber.
Tham döï thaùnh leã cuõng coù giôùi chöùc ñaïo ñôøi cuûa hai nöôùc Ba Lan vaø Thuïy Ñieån, goàm toång thoáng Ba Lan, Boä tröôûng vaên hoùa vaø toân giaùo vaø ñaïi söù cuûa hai nöôùc, cuõng nhö hôn 50,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông, trong ñoù cuõng coù moät soá linh muïc tu só Vieät Nam ñang tu hoïc taïi Roma, vaø vaøi vò ñeán töø Thuïy Ñieån.
Sau lôøi chaøo ñaàu leã coäng ñoaøn ñaõ haùt kinh xin Chuùa Thaùnh Thaàn ñeán. Tieáp ñeán Ñöùc Hoàng Y Angelo Amato, Toång tröôøng Boä Phong Thaùnh, xin Ñöùc Thaùnh Cha toân phong hai chaân phöôùc leân haøng hieån thaùnh vaø ngaøi ñoïc tieåu söû cuûa hai vò.
Chaân phöôùc Stanislao Gieâsu Maria Papczynski sinh naêm 1631 taïi Podegrodzie, trong toång giaùo phaän Cracovia, beân Ba Lan. Sau thôøi gian huaán luyeän, Stanislao gia nhaäp doøng caùc cha Scolopi, roài ñöôïc thuï phong Linh Muïc. Cha noåi tieáng laø baäc thaày cuûa khoa huøng bieän vaø giaûng thuyeát, cuõng nhö laø cha giaûi toäi, ñaëc bieät laø cuûa Ñöùc Söù Thaàn Toaø Thaùnh Antonio Pignatelli, sau naøy laø Ñöùc Giaùo Hoaøng Innocenzo XII, vaø cuûa vua Gioan III Sobieski. Cha vieát cuoán Templum Dei Misticum Ñeàn thôø thaàn bí cuûa Thieân Chuùa, trong ñoù cha trình baày chöông trình cuoäc soáng thieâng lieâng, nhaát laø cho giaùo daân, vì cha xaùc tin raèng hoï cuõng ñöôïc môøi goïi neân thaùnh.
Naêm 1670 cha Papczynski ra khoûi doøng Scolopi vôùi pheùp chuaån, vaø thaønh laäp moät doøng môùi vôùi teân goïi laø "Tu só thaùnh maãu cuûa Ñöùc Meï Voâ Nhieãm Nguyeân Toäi", vôùi ñaëc suûng phoå bieán loøng toân suøng Ñöùc Meï Voâ Nhieãm Nguyeân Toäi, caàu nguyeän cho caùc linh hoàn trong luyeän nguïc, ñaëc bieät cho caùc naïn nhaân chieán tranh vaø dòch haïch, vaø trôï giuùp muïc vuï cho caùc cha sôû.
Vôùi pheùp cuûa Ñöùc Cha Stefano Wierzbowski, Giaùm Muïc Poznan, cha lui veà tòch lieâu Korabiew, xaây nhaø ñaàu tieân cuûa doøng vaø vieát Hieán phaùp. Tieáp ñeán cha soáng taïi moät nhaø thôø nhoû goïi laø "Nhaø tieäc ly cuûa Chuùa taïi Gieâsusalem môùi, nay laø Gora Kalwaria, cuøng vôùi caùc anh em cuøng doøng hoaït ñoäng toâng ñoà vaø baùc aùi, trôï giuùp daân ngheøo vuøng queâ.
Cha Stanislao ñaõ veà Roma ñeå xin Toaø Thaùnh chaáp nhaän doøng vaø doøng ñaõ ñöôïc Toaø Thaùnh chaáp nhaän naêm 1699. Giai ñoaïn cuoái cuøng cuoäc ñôøi cha bò ghi daáu bôûi beänh taät. Vaø cha ñaõ qua ñôøi trong höông thôm thaùnh thieän ngaøy 17 thaùng 9 naêm 1701 vaø ñöôïc an taùng trong nhaø thôø Tieäc Ly tai Gora Kalwaria. Cha ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI phong Chaân phöôùc ngaøy 16 thaùng 9 naêm 2007.
Chò Maria Elisabetta Hesselblad sinh taïi Faglavik beân Thuî Ñieån ngaøy muøng 4 thaùng 6 naêm 1870. Ngaøy töø ngaøy coøn beù, khi nghe lôøi Chuùa lieân quan tôùi moät chuoàng chieân vaø moät muïc töû duy nhaát, coâ ñaõ baét ñaàu tuy tö veà söï hieäp nhaát trong Giaùo Hoäi. Naêm leân 18 tuoåi ñeå giuùp gia ñình chò Maria Elisabetta di cö sang Myõ tìm vieäc laøm. Chính trong moâi tröôøng môùi naøy chò tieáp xuùc vôùi caùc tín höõu coâng giaùo, vaø baét ñaàu con ñöôøng tieán tôùi gaàn Giaùo Hoäi vaø laõnh nhaän bí tích Röûa Toäi naêm 1902. Vì moät taät beänh ñaõ coù töø hoài coøn nhoû nay trôû laïi, chò haàu nhö gaàn cheát, vaø öôùc mong qua ñôøi taïi Nhaø thaùnh nöõ Brigida ôû Roma. Vì theá chò sang Roma vaø chính taïi ñaây chò ñaõ caûm nhaän ñöôïc ôn goïi soáng ñôøi tu trì, xin gia nhaäp vaø khaán trong doøng Brigida. Taïi Roma chò Maria Elisabetta nhaän 3 öùng sinh ngöôøi Anh vaø cuøng vôùi caùc chò naøy baét ñaàu thaønh laäp moät doøng môùi laáy teân laø doøng Chuùa Cöùu Theá Raát Thaùnh cuûa thaùnh nöõ Brigida. Ñöôïc linh höùng bôûi moät tinh thaàn truyeàn giaùo maõnh lieät vaø noàng nhieät ñoái vôùi söï hieäp nhaát cuûa caùc tín höõu kitoâ, chò quaûng ñaïi phuïc vuï vaø trôï giuùp daân ngheøo trong thôøi Ñeä Nhò Theá Chieán vaø ñaõ ñöôïc caùc chính quyeàn vaø daân chuùng ghi ôn. Chò qua ñôøi taïi Roma ngaøy 24 thaùng 4 naêm 1957. Trong Naêm Thaùnh 2000 chò ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II toân phong Chaân phöôùc. Môùi ñaây Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ cho pheùp Boä Phong Thaùnh coâng boá caùc saéc leänh nhìn nhaän caùc pheùp laï nhôø lôøi baàu cöû cuûa hai chaân phöôùc. Hoài thaùng 3 naêm 2016 Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ hoïp coâng nghò caùc Hoâng Y vaø quyeát ñònh toân hai vò leân haøng hieån thaùnh.
Sau lôøi nguyeän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha coäng ñoaøn ñaõ haùt kinh caàu caùc Thaùnh. Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñoïc coâng thöùc ghi teân hai chaân phöôùc vaøo trong soå boä caùc thaùnh. Thaùnh tích cuûa hai vò ñaõ ñöôïc röôùc leân ñaët treân beä cao beân traùi baøn thôø, vaø ñöôïc Phoù teá xoâng höông. Ñöùc Hoàng Y Amato ñaõ caùm ôn Ñöùc Thaùnh Cha toân phong hai chaân phöôùc leân haøng hieån thaùnh.
Thaùnh leã ñaõ tieáp tuïc vôùi kinh Vinh danh vaø phaàn phuïng Lôøi Chuùa. Baøi ñoïc thöù nhaát baèng tieáng Anh, Thaùnh vònh ñöôïc haùt baèng tieáng YÙ, baøi ñoïc hai baèng tieáng Ba Lan. Phuùc AÂm ñaõ ñöôïc haùt baèng tieáng Latinh vaø tieáng Hy Laïp.
Giaûng trong thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ quaûng dieãn yù nghóa caùc baøi ñoïc Chuùa Nhaät thöù 10 thöôøng nieân naêm C keå laïi pheùp laï ngoân söù Elia ñaõ laøm ñeå cho con baø goaù thaønh Sarepta hoài sinh, vaø pheùp laï Chuùa Gieâsu ñaõ laøm cho anh con trai baø goaù thaønh Naim soáng laïi. Ngaøi noùi: Lôøi Chuùa maø chuùng ta vöøa nghe tuyeân ñoïc daãn chuùng ta tôùi bieán coá chính cuûa ñöùc tin: ñoù laø chieán thaéng cuûa Thieân Chuùa treân khoå ñau vaø caùi cheát. Ñoù laø Tin Möøng cuûa hy voïng voït leân töø Maàu nhieäm phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ, giaõi toaû töø göông maët Ngaøi, veùn môû Thieân Chuùa Cha Ñaáng an uûi cuûa ngöôøi saàu khoå. Lôøi aáy môøi goïi chuùng ta keát hieäp maät thieát vôùi cuoäc khoå naïn cuûa Chuùa Gieâsu, Chuùa chuùng ta, ñeå quyeàn naêng söï phuïc sinh cuûa Ngaøi ñöôïc toû hieän nôi chuùng ta. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích theâm nhö sau:
Thaät vaäy, trong cuoäc khoå naïn cuûa Chuùa Kitoâ coù caâu traû lôøi cuûa Thieân Chuùa cho tieáng keâu aâu lo vaø ñoâi khi giaän döõ, maø kinh nghieäm cuûa khoå ñau vaø caùi cheát daáy leân trong chuùng ta. Ñaây khoâng phaûi laø troán chaïy Thaäp giaù, nhöng ôû laïi ñoù, nhö Trinh Nöõ Meï ñaõ laøm, Meï laø Ñaáng, khi cuøng chòu khoå ñau vôùi Chuùa Gieâsu, ñaõ nhaän ñöôïc ôn hy voïng choáng laïi moïi hy voïng (x. Rm 4,18).
Ñaây cuõng ñaõ laø kinh nghieäm cuûa hai chaân phöôùc Stanislao Gieâsu Maria vaø Maria Elisabetta Hesselblad, maø hoâm nay chuùng ta toân phong leân haøng hieån thaùnh: hai vò ñaõ keát hieäp maät thieát vôùi cuoäc khoå naïn cuûa Chuùa Gieâsu, vaø nôi caùc vò ñaõ toû loä quyeàn naêng söï phuïc sinh cuûa Ngaøi.
Baøi ñoïc thöù nhaát vaø Phuùc AÂm cuûa cuûa Chuùa Nhaät hoâm nay giôùi thieäu vôùi chuùng ta hai daáu chæ laï luøng cuûa söï soáng laïi, daáu chæ thöù nhaát do ngoân söù Elia laøm, daáu chæ thöù hai do Chuùa Gieâsu laøm. Trong caû hai tröôøng hôïp, ngöôøi cheát laø hai con trai raát treû cuûa hai baø goaù ñöôïc hoài sinh vaø traû laïi cho meï hoï.
Ngöôøi ñaøn baø Sarepta, laø phuï nöõ khoâng do thaùi, nhöng ñaõ tieáp ñoùn ngoân söù Elia vaøo nhaø; baø noåi giaän vôùi ngoân söù vaø vôùi Thieân Chuùa, bôûi vì chính trong luùc ngoân söù laø khaùch troï nhaø baø, thì ñöùa con trai cuûa baø bò ñau vaø taét thôû treân tay baø. Khi ñoù ngoân söù Elia noùi vôùi baø: "Haõy ñöa con baø cho toâi" (1 V 17,19). Ñaây laø töø chiaø khoùa: noù dieãn taû thaùi ñoä cuûa Thieân Chuùa tröôùc caùi cheát cuûa chuùng ta, trong moïi hình thaùi cuûa noù; ngoân söù khoâng noùi: "Haõy giöõ laáy noù vaø töï lieäu laáy" nhöng noùi: "Haõy ñöa noù cho toâi". Thaät vaäy ngoân söù ñaõ beá ñöùa beù, ñöa noù leân phoøng beân treân, vaø ôû ñoù moät mình "chieán ñaáu vôùi Thieân Chuùa" trong lôøi caàu nguyeän, baèng caùch ñaët ñeå Thieân Chuùa tröôùc söï voâ lyù cuûa caùi cheát. Vaø Chuùa ñaõ laéng nghe lôøi caàu cuûa ngoân söù Elia, bôûi vì chính Ngaøi laø Thieân Chuùa noùi vaø haønh ñoäng qua oâng. Chính Ngaøi, qua mieäng ngoân söù, ñaõ noùi vôùi ngöôøi ñaøn baø: "Ñöa con baø cho toâi". Vaø baây giôø chính ngoân söù traû laïi ñöùa con soáng cho baø meï.
Tieáp tuïc baøi giaûng Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Söï dòu hieàn cuûa Thieân Chuùa ñöôïc maïc khaûi traøn ñaày nôi Chuùa Gieâsu. Chuùng ta ñaõ nghe trong Tin Möøng (Lc 7,11-17) Chuùa Gieâsu cho thaáy Ngaøi raát caûm thöông baø goùa thaønh Naim ôû Galileâa, ñang ñi theo ñöùa con trai duy nhaát coøn thanh xuaân ra moä. Nhöng Chuùa Gieâsu tôùi gaàn, ñuïng vaøo caùng, chaën ñoaøn ngöôøi ñöa ñaùm laïi, vaø chaéc chaén ñaõ vuoát ve göông maët ñaày nöôùc maét cuûa baø meï ñaùng thöông aáy. Ngaøi noùi vôùi baø: "Ñöøng khoùc" (Lc 7,13) nhö theå noùi vôùi baø: "Haõy cho toâi con baø". Chuùa Gieâsu xin cho Ngaøi caùi cheát cuûa chuùng ta, ñeå giaûi thoaùt chuùng ta khoûi noù, vaø trao ban söï soáng trôû laïi cho chuùng ta Thaät theá, thanh nieân aáy tænh daäy nhö theå töø moät giaác nguû saâu, vaø baét ñaàu noùi. Vaø Chuùa Gieâsu traû caäu laïi cho meï caäu" (c.15). Ngaøi khoâng phaûi laø moät nhaø aûo thuaät! Ngaøi laø söï dòu hieàn cuûa Thieân Chuùa nhaäp theå, nôi Ngaøi hoaït ñoäng söï caûm thöông voâ bieân cuûa Thieân Chuùa Cha.
Cuõng laø moät loaïi phuïc sinh söï soáng laïi cuûa toâng ñoà Phaoloâ, töø keû thuø nghòch vaø baùch haïi taøn baïo caùc kitoâ höõu ñaõ trôû thaønh chöùng nhaân vaø ngöôøi loan baùo Tin Möøng (x. Gl 1,13-17). Söï thay ñoåi trieät ñeå naøy ñaõ khoâng phaûi laø coâng trình cuûa thaùnh nhaân, maø laø ôn loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, laø Ñaáng ñaõ choïn thaùnh nhaân vaø keâu goïi thaùnh nhaân vôùi ôn cuûa Chuùa, vaø muoán maïc khaûi trong thaùnh nhaân Con cuûa Ngaøi, ñeå thaùnh nhaân loan baùo Chuùa giöõa muoân daân (cc. 15-16). Thaùnh Phaoloâ noùi raèng Thieân Chuùa Cha ñaõ haøi loøng maïc khaûi Con cuûa Ngaøi, khoâng phaûi chæ cho thaùnh nhaân, nghóa laø haàu nhö in trong con ngöôøi, thòt xaùc vaø tinh thaàn cuûa thaùnh nhaân, caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ. Nhö theá, toâng ñoà seõ khoâng chæ laø moät söù giaû, maø tröôùc heát laø moät chöùng nhaân. AÙp duïng vaøo cuoäc soáng chuùng ta Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Vaø caû vôùi nhöõng ngöôøi toäi loãi, töøng ngöôøi moät, Chuùa Gieâsu khoâng ngöøng laøm raïng ngôøi leân chieán thaéng cuûa ôn thaùnh trao ban söï soáng. Ngaøi noùi vôùi Meï Giaùo Hoäi: "Haõy cho ta caùc con ngöôi", laø chuùng ta taát caû. Ngaøi nhaän laáy treân Ngaøi caùc toäi loãi cuûa chuùng ta, Ngaøi caát chuùng ñi vaø trao ban chuùng ta soáng cho chính Giaùo Hoäi. Vaø ñieàu naøy xaûy ra trong Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt naøy.
Ngaøy hoâm nay Giaùo Hoäi cho chuùng ta thaáy hai ngöôøi con laø chöùng nhaân göông maãu cuûa maàu nhieäm phuïc sinh naøy. Caû hai ñeàu coù theå ca haùt ñôøi ñôøi, vôùi caùc lôøi cuûa taùc giaû Thaùnh vònh: "Ngaøi ñaõ thay ñoåi tieáng than van cuûa con thaønh vuõ ñieäu. OÂi Chuùa, laäy Thieân Chuùa cuûa con, con seõ taï ôn Ngaøi luoân maõi" (Tv 30,12). Vaø chuùng ta taát caû haõy hieäp tieáng noùi raèng: "Con seõ chuùc tuïng Chuùa, vì Ngaøi ñaõ naâng con daäy".
Caùc lôøi nguyeän giaùo daân ñaõ ñöôïc ñoïc trong caùc thöù tieáng: Taây Ban Nha, Thuïy Ñieån, Boà Ñaøo Nhaø, YÙ vaø Hoa. Caùc leã vaät ñaõ ñöôïc moät gia ñình 5 goàm cha meï vôùi 3 con vaø 3 nöõ tu daâng leân Ñöùc Thaùnh Cha.
Haøng chuïc linh muïc ñaõ giöùp Ñöùc Thaùnh Cha cho tín höõu röôùc leã.
Tröôùc khi ñoïc kinh Truyeàn Tin vaø ban pheùp laønh cho moïi ngöôøi Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ngoû lôøi chaøo vaø ñaêc bieät caùm ôn caùc phaùi ñoaøn chính thöùc cuûa hai nöoùc ñaõ ñeán tham döï thaùnh leã toân phong hieån thaùnh cho hai ngöôøi con Ba Lan vaø Thuïy Ñieån. Ngaøi Xin Chuùa chuùc laønh cho hai quoác gia nhôø lôøi baàu cöû cuûa caùc vò. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng chaøo vaø caùm ôn caùc nhoùm haønh höông Italia vaø caùc nöôùc khaùc cuõng nhö tín höõu ñeán töø Estonia, giaùo phaän Bologna vaø caùc ban nhaïc.
Ngaøi môøi moïi ngöôøi höôùng tôùi Ñöùc Trinh Nöõ Maria vaø xin Meï luoân höoùng daãn treân con ñöôøng neân thaùnh vaø xaây döïng coâng lyù vaø hoøa bình moãi ngaøy.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñoïc Kinh Truyeàn Tin vaø ban pheùp laønh Toaø Thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)