Lieâm chính, moät nhaân ñöùc hieám coù
trong xaõ hoäi toân thôø tieàn baïc
Lieâm chính, moät nhaân ñöùc hieám coù trong xaõ hoäi toân thôø tieàn baïc.
Panama (Vat. 18-04-2016) - Töø vaøi tuaàn qua ñaõ xaûy ra vuï ñoäng ñaát khieán cho nhieàu giôùi chöùc chính trò, doanh thöông vaø nam nöõ ngheä só cuõng nhö caùc nhaø theå thao quoác teá baét ñaàu caûm thaáy chao ñaûo.
Ñoù laø vuï Panama papers, goàm 11.5 trieäu tin töùc taøi lieäu lieân quan tôùi vieäc troán thueá cuûa nhieàu nhaân vaät quan troïng treân theá giôùi, ñaõ bò ñaùnh caép hay do moät toå chöùc chuyeån tôùi cô quan baùo chí ñieàu tra goàm nhieàu thaønh vieân, trong ñoù coù caû tuaàn san Expresso cuûa Italia. Vaø theá laø caùc nhaät baùo theá giôùi cho chaïy caùc haøng tít noùng boûng khieán cho Panama trôû thaønh moät trong caùc thieân ñöôøng troán thueá noåi tieáng.
Ñaây laø vuï tin töùc troán chaïy lôùn nhaát trong lòch söû taøi chaùnh theá giôùi. Chuùng lieân quan tôùi 200,000 toå chöùc laøm aên ôû haûi ngoaïi do vaên phoøng Mossack Fonseca, coù truï sôû taïi thaønh phoá Panama, taïo ra taïi 21 thieân ñaøng troán thueá: töø quaàn ñaûo Caraibi cho tôùi caùc nöôùc nhoû taïi Thaùi Bình Döông, töø ñaûo Chypre cho tôùi sa maïc Nevada beân Hoa Kyø. Chuû nhaân cuûa chuùng laø haøng chuïc ngaøn khaùch haøng vaø coâng daân thuoäc 200 quoác gia treân theá giôùi.
Cuoäc ñieàu tra ñaõ baét ñaàu töø moät naêm qua, töø khi 11.5 trieäu tin töùc ñieän töû ñöôïc chuyeån cho nhaät baùo Nam Ñöùc Sudeutsche Zeitung, vaø ñöôïc nhaät baùo naøy chia seû vôùi caùc nhaät baùo khaùc, thaønh vieân cuûa toå chöùc baùo chí ñieàu tra quoác teá. Caùc giôùi chöùc thueá vuï cuûa nhieàu quoác gia nhö Ñöùc vaø Hoa Kyø ñaõ baét ñaàu ñöa ra caùc bieän phaùp ñoái phoù.
Trong soá ra ngaøy 8 thaùng 4 naêm 2016 tuaàn san Expresso ñaõ coâng boá danh saùch 100 treân 800 caùc nhaø kinh doanh, thöông maïi, giôùi taøi chaùnh, theå thao, ngheä só vaø caùc chuyeân vieân laøm aên Italia dính líu trong vuï naøy, keå caû vaøi nhaân vaät chính trò nhö Luca Corderro di Montezemolo, Carlo Verdone chuû tòch haõng maùy bay Alitalia, hay nhaø veõ kieåu thôøi trang Valentino.
Caùc tin töùc lieân quan tôùi caùc hoaït ñoäng troán thueá töø naêm 1977 tôùi 2015 cho thaáy moät baûn töôøng trình chöa töøng coù veà caùc doøng soâng tieàn baïc chaûy qua heä thoáng toaøn caàu. Caùc ngaân khoaûn khoång loà haøng ngaøn tyû myõ kim naøy laø tieàn troán thueá, gian tham hoái loä, hay cuûa caû caùc toå chöùc toäi phaïm.
Caùc vuï xì caêng ñan naøy ñaõ khieán cho moät vaøi ngöôøi phaûi töø chöùc nhö tröôøng hôïp cuûa thuû töôùng Islen. Trong khi thuû töôùng Cameron cuûa Anh quoác phaûi töôøng trình tröôùc Quoác Hoäi, vaø trong caùc ngaøy qua ñaõ xaûy ra caùc cuoäc xuoáng ñöôøng bieåu tình cuûa daân chuùng ñoøi oâng töø chöùc. Trong soá caùc chính trò gia bò nghi ngôø môû caùc tröông muïc taïi Panama hay moät thieân ñaøng troán thueá naøo khaùc ôû nöôùc ngoaøi cuõng coù caùc chính khaùch coäng söï vieân cuûa toång thoáng Nga Vladimir Putin, toång thoáng Ucraina Petro Poroschenko, gia ñình cuûa toång thoáng Ilham Aliyev cuûa Azerbaigian, con caû cuûa toång thoáng Pakistan Nawaz Sharif, vaø thaân nhaân cuûa Chuû tòch Trung Quoác Taäp Caän Bình, cuõng nhö taân toång thoáng Argentina Mauricio Macri, nguyeân thò tröôûng Buenos Aires, vaø laø moät doanh thöông. OÂng Macri laø ngöôøi quaûn trò vaø chuû tòch moät coâng ty taïi Bahamas do vaên phoøng Mossack Fonseca quaûn lyù. Phaùt ngoân vieân cuûa toång thoáng Argentina cho bieát coâng ty aáy thuoäc gia ñình toång thoáng vaø toång thoáng khoâng coù coå phaàn caù nhaân trong ñoù. Laäp tröôøng töông töï cuõng ñaõ ñöôïc phaùt ngoân vieân cuûa toång thoáng Poroshenko coâng boá. OÂng cho bieát hai coâng ty taïi British Virgin Islands cuõng nhö hai coâng ty khaùc treân ñaûo Chypre vaø Hoaø Lan khoâng lieân quan gì tôùi hoaït ñoäng chính trò cuûa toång thoáng, laø moät doanh thöông coù moät haõng saûn xuaát thöïc phaåm lôùn.
Trong theá giôùi theå thao cuõng coù nhöõng thaønh vieân cuûa toå chöùc tuùc caàu quoác teá FIFA. Chaúng haïn nhö vaên phoøng luaät phaùp cuûa oâng Juan Pedrro Damiani, thaønh vieân cuûa uyû ban luaân lyù cuûa toå chöùc FIFA, coù caùc töông quan thöông maïi vôùi oâng Eugenio Figueredo, phoù chuû tòch cuûa toå chöùc. Cuõng nhö ngoâi sao tuùc caàu Lionel Messi coù coâng ty Mega Star Enterprises Incorporation, taøi töû Xineâ Jackie Chan cuõng daõ nhôø vaên phoøng Fonseca môû cho 6 coâng ty ôû nöôùc ngoaøi. Vaên phoøng Fonseca cuõng ñöùng ra mua chieác taàu du lòch cuûa vua Salman bin Adbulaziz Al Saud cuûa A Raäp Sauñi vaø cuûa vua Mohammed VI cuûa Maroác.
Trong soá caùc nhaø baêng lieân luïy trong vuï Panama Papers coù caùc nhaø baêng UBI, Unicredit, vaø caùc nhaø baêng lôùn nhö UBS cuûa Thuî Só vaø HSBC cuûa Anh quoác phuïc vuï caùc khaùch haøng cuûa mình.
Ngaøy 12 thaùng 4 naêm 2016 caùc vaên phoøng cuûa toå chöùc Mossack Fonseca ñaõ bò caûnh saùt Panama khaùm xeùt. Vuï khaùm xeùt baát thình lình naøy ñaõ do oâng chöôûng lyù ra leänh ñeå kieám soaùt caùc hoaït ñoäng baát hôïp phaùp cuûa vaên phoøng. Vuï khaùm xeùt naøy xaûy ra moät ngaøy tröoùc phieân hoïp taïi Paris cuûa caùc ñieàu tra vieân thuoäc 28 quoác gia nhaèm phaùt ñoäng moät hoaït ñoäng quoác teá ñieàu tra döïa treân söï thuùc ñaày cuûa caùc veùn môû cuûa vuï Panama Papers. Noù nhaém muïc ñích ñeà ra moät chieán thuaät toaøn caàu choáng laïi vieäc troán thueá treân caùc chieàu kích roäng raõi.
Vaên phoøng Mossack Fonseca quaû quyeát mình ñaõ khoâng vi phaïm luaät leä naøo, vì chæ taïo ra caùc tröông muïc ôû nöôùc ngoaøi cho caùc thaân chuû vaø caùc sinh hoaït khaùc khoâng dính líu tôùi caùc tröông muïc naøy. Toång thoáng Juan Carloss Varela cuûa Panama ñaõ baày toû saün saøng khieán cho laõnh vöïc taøi chaùnh cuûa ñaát nöôùc ñöôïc minh baïch hôn, vaø beânh vöïc taâm quan troïng sinh töû cuûa noù ñoái vôùi neàn kinh teá quoác gia. OÂng cuõng yeâu caàu nöôùc Phaùp xeùt laïi vieäc ñöa Panama vaøo trong danh saùch caùc nöôùc khoâng coäng taùc lieân quan tôùi vieäc thoâng tin töùc taøi chaùnh.
Thaät ra, khoâng phaûi baây giôø ngöôøi ta môùi bieát tôùi caùc vuï troán thueá cuûa haàu heát caùc nhaân vaät giaàu trong xaõ hoäi. Sôû dó Thuî Só ñaõ khoâng bao giôø bieát ñeán chieán tranh trong hôn 8 theá kyû, vì noù laø nôi caát giöõ tieàn baïc taøi saûn cuûa haøng laõnh ñaïo theá giôùi, cuûa caùc nöôùc daân chuû cuõng nhö cuûa caùc nöôùc ñoäc taøi. Vaø noù chæ laø moät trong caùc thieân ñaøng troán thueá treân haønh tinh naøy. Theá môùi bieát lieâm chính laø nhaân ñöùc hieám hoi bieát bao trong theá giôùi naèm döôùi quyeàn thoáng trò vaø chæ huy cuûa Thaàn Tieàn!
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)