Khoâng coù toäi aùc dieät chuûng
ñoái vôùi caùc Kitoâ höõu ôû Trung Ñoâng
Ñöùc Thöôïng phuï Twal: "Khoâng coù toäi aùc dieät chuûng ñoái vôùi caùc Kitoâ höõu ôû Trung Ñoâng".
Gieârusalem WHÑ 24-03-2016) - Ñöùc Thöôïng phuï Gieârusalem laø moät trong soá nhieàu ngöôøi cho raèng nhöõng gì ñang xaûy ra ôû caùc vuøng laõnh thoå bò Nhaø nöôùc Hoài giaùo (töï xöng) kieåm soaùt khoâng theå ñöôïc xeáp vaøo loaïi toäi aùc dieät chuûng.
"Toâi khoâng ñoàng yù duøng töø 'dieät chuûng Kitoâ höõu' ñeå noùi veà nhöõng gì ñang xaûy ra ôû Trung Ñoâng. Lôøi tuyeân caùo treân ñaõ quaù muoän, khi moïi söï ñaõ xaûy ra vaø chaúng coøn phuø hôïp vôùi thöïc teá", ñoù laø yù kieán cuûa Ñöùc Toång giaùm muïc Fouad Twal, Thöôïng phuï Gieârusalem, trong phaàn traû lôøi phoûng vaán cuûa Vatican Insider. Phaûn baùc cuûa Ñöùc Thöôïng phuï Twal veà vieäc chính phuû Hoa Kyø quyeát ñònh goïi caùc haønh ñoäng baïo löïc cuûa Nhaø nöôùc Hoài giaùo töï xöng (Daesh) laø "dieät chuûng", ñaõ nhaän ñöôïc söï uûng hoä cuûa Ñöùc Toång giaùm muïc Syria Jacques Behnan Hindo vaø Ñöùc Thöôïng phuï Liban Bechara Boutros Rai.
- Thöa Ñöùc Thöôïng phuï, ngaøi coù ñoàng yù vieäc goïi nhöõng gì ñang xaûy ra taïi caùc vuøng laõnh thoå do ISIS kieåm soaùt laø "dieät chuûng"?
- Khoâng, toâi khoâng ñoàng yù vôùi caùch goïi naøy. Lôøi tuyeân caùo treân ñaõ quaù muoän, khi moïi söï ñaõ xaûy ra vaø chaúng coøn phuø hôïp vôùi thöïc teá. Moïi ngöôøi ñeàu ñaõ thoaùt ñöôïc hay ñaõ cheát. Nhieàu ngöôøi khaùc khoâng phaûi Kitoâ höõu cuõng laø naïn nhaân cuûa baïo löïc, trong ñoù coù ngöôøi Hoài giaùo. Coù nhöõng naïn nhaân khaùc coøn theâ thaûm hôn chuùng toâi.
- Taïi sao ngaøi noùi ñaõ quaù muoän?
- Chaâu AÂu vaø Hoa Kyø ñaõ phaûn öùng quaù muoän vaø nhaän ra raèng hoï khoâng theå theo ñuoåi chöông trình chia caét Trung Ñoâng cuûa hoï. Chuùng ta phaûi nhôù laïi nhöõng haäu quaû cuûa caùc vuï can thieäp quaân söï, cuûa moät soá cuoäc chieán dieãn ra ôû khu vöïc cuûa chuùng toâi. Neáu baïn muoán coù hoaø bình, haõy ñem hoaø bình ñeán nhaø ngöôøi khaùc, chöù khoâng phaûi laø chieán tranh.
- Coù nhöõng cheá ñoä ñoäc taøi caàn phaûi laät ñoå ...
- Trong moät chuyeán vieáng thaêm Phaùp, moät nhaø ngoaïi giao ñaõ ñöôïc hoûi lyù do taïi sao coù raát nhieàu ngöôøi mong muoán loaïi boû Assad (Toång thoáng Syria). OÂng traû lôøi raèng vì caàn phaûi baûo veä nhaân quyeàn ñaõ bò vi phaïm. Ngöôøi ta hoûi vaën laïi: Vaäy taïi sao khoâng baét ñaàu töø AÛ Raäp Xeâ-uùt? Caùc tieâu chuaån khaùc nhau ñöôïc aùp duïng veà maët nhaân quyeàn, neáu caùc quoác gia laø ñoàng minh vôùi phöông Taây. Thöïc teá laø moät giaûi phaùp ñaõ ñöôïc döï truø chæ trong moät vaøi thaùng. Nhöng cuoäc chieán ñaõ keùo daøi trong nhieàu naêm.
- Ngaøi nghó raèng böôùc tieáp theo seõ laø gì?
- Thaät khoâng may laø chaúng coù giaûi phaùp kyø dieäu naøo. ISIS khoâng phaûi töø treân trôøi rôi xuoáng, noù sinh ra töø boái caûnh ngheøo ñoùi, baát coâng vaø ñoäc taøi, ñöôïc nuoâi döôõng bôûi naïn buoân baùn vuõ khí naëng, maø Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ ñaõ raát can ñaûm chæ thaúng ra moãi khi ngaøi noùi veà tình traïng naøy. Caàn phaûi ñaùnh baïi ISIS baèng moïi caùch coù theå, nhöng chuùng ta ñöøng töï löøa doái mình: ngay caû khi Daesh ñaõ bò xoaù soå khoâng coøn chieán binh naøo, thì hieän töôïng naøy cuõng seõ trôû laïi neáu chuùng ta khoâng loaïi tröø nhöõng nguyeân nhaân gaây ra noù, nhö nhöõng baát coâng vaø naïn buoân baùn vuõ khí baát hôïp phaùp.
- Ñöùc Thöôïng phuï ñang laøm gì ñeå giuùp ñôõ ngöôøi tò naïn?
- Coù 740,000 ngöôøi tò naïn ôû Jordan. Trong soá ñoù chæ coù 28,000 ngöôøi laø Kitoâ höõu. Chuùng toâi laøm nhöõng gì coù theå ñeå giuùp ñôõ hoï. Hoäi ñoàng Giaùm muïc Italia ñaõ ñaõ giuùp chuùng toâi thöïc hieän caùc döï aùn, chaúng haïn giuùp treû em ñöôïc ñeán tröôøng.
(Vatican Insider)
Minh Ñöùc