Naêm thaùnh trong Thaùnh Kinh
laø naêm cuûa loøng thöông xoùt
Naêm thaùnh trong Thaùnh Kinh laø naêm cuûa loøng thöông xoùt.
Vatican (Vat. 10-02-2016) - Naêm Thaùnh trong Thaùnh Kinh nhaèm giuùp daân soáng tình huynh ñeä cuï theå, trôï giuùp laãn nhau. Coù theå noùi noù laø "naêm thaùnh cuûa loøng thöông xoùt", bôûi vì ñöôïc soáng trong vieäc chaân thaønh tìm kieám thieän ích cuûa ngöôøi anh em caàn ñöôïc trôï giuùp.
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi nhö treân trong buoåi tieáp kieán chung tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu saùng thöù tö 10 thaùng 2 naêm 2016. Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ trình baày vieäc thaønh laäp naêm thaùnh trong Thaùnh Kinh, nhö keå trong saùch Leâvi. Noù laø moät thôøi ñieåm toät ñænh cuûa cuoäc soáng toân giaùo vaø xaõ hoäi cuûa daân Israel. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích Naêm Thaùnh nhö sau:
Cöù moãi 50 naêm "trong ngaøy ñeàn toäi" (Lv 25,9), khi loøng thöông xoùt Chuùa ñöôïc khaån caàu treân toaøn daân, tieáng tuø vaø loan baùo moät bieán coá giaûi phoùng lôùn. Chuùng ta ñoïc thaáy trong saùch Leâvi: "Caùc ngöôi seõ coâng boá naêm thöù naêm möôi laø naêm thaùnh vaø seõ tuyeân caùo trong xöù leänh aân xaù cho moïi ngöôøi soáng taïi ñoù. Ñoái vôùi (caùc) ngöôi, ñoù laø thôøi kyø toaøn xaù: moãi ngöôøi trong caùc ngöôi seõ trôû veà phaàn sôû höõu cuûa mình, moãi ngöôøi seõ trôû veà doøng hoï cuûa mình. Naêm toaøn xaù ñoù, moãi ngöôøi trong caùc ngöôi seõ trôû veà phaàn sôû höõu cuûa mình." (Lv 25,10.13). Theo caùc chæ daãn naøy, neáu coù ai ñaõ bò boù buoäc baùn ñaát ñai hay nhaø cuûa mình, trong naêm thaùnh coù theå taùi chieám höõu chuùng. Vaø neáu coù ai ñaõ maéc nôï vaø khoâng theå traû chuùng neân bò boù buoäc phaûi phuïc vuï chuû nôï, thì coù theå ñöôïc töï do trôû veà gia ñình mình, vaø coù laïi ñöôïc gia taøi cuûa mình.
Ñoù ñaõ laø moät loaïi "tha nôï toång quaùt", qua ñoù moïi ngöôøi ñuôïc pheùp trôû veà tình traïng ban ñaàu, vôùi vieäc xoùa boû moïi nôï naàn, traû laïi ñaát ñai vaø laïi coù theå höôûng söï töï do cuûa caùc thaønh phaàn daân Thieân Chuùa. Moät daân toäc "thaùnh thieän", trong ñoù caùc chæ daãn nhö chæ daãn cuûa naêm thaùnh nhaèm choáng laïi söï ngheøo tuùng vaø baát bình ñaúng, baèng caùch baûo ñaûm cho moïi ngöôøi moät cuoäc soáng xöùng ñaùng vaø moät vieäc phaân chia ñaát ñai coâng baèng ñeå coù theå ôû vaø laáy ra töø ñoù thöïc phaåm nuoâi thaân. YÙ töôûng chính yeáu ñoù laø ñaát ñai thuoäc veà Thieân Chuùa vaø ñaõ ñöôïc uyû thaùc cho con ngöôøi (x. St 1,28-29), vaø vì theá khoâng ai coù theå chieám höõu noù cho rieâng mình baèng caùch taïo ra caùc tình traïng baát bình ñaúng.
Ñieàu naøy hoâm nay chuùng ta coù theå nghó tôùi noù, vaø taùi suy tö. Moãi ngöôøi trong con tim mình haõy nghó xem mình coù quaù nhieàu söï khoâng. Taïi sao laïi khoâng ñeå laïi cho nhöõng ngöôøi khoâng coù gì caû? Möôøi phaàn traêm, naêm möôøi phaàn traêm... Toâi noùi: Xin Chuùa Thaùnh Thaàn gôïi höùng cho töøng ngöôøi trong anh chò em.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Vôùi naêm thaùnh ai ñaõ trôû thaønh ngheøo tuùng laïi coù ñieàu caàn thieát ñeå soáng, vaø ai ñaõ trôû thaønh giaàu coù thì traû laïi cho ngöôøi ngheøo nhöõng gì ñaõ laáy cuûa hoï. Muïc ñích ñaõ laø moät xaõ hoäi döïa treân söï bình ñaúng vaø tình lieân ñôùi, nôi söï töï do, ñaát ñai vaø tieàn cuûa laïi trôû thaønh moät thieän ích cho taát caû moïi ngöôøi, chöù khoâng phaûi chæ cuûa vaøi ngöôøi, nhö ñang xaûy ra baây giôø, neáu toâi khoâng laàm... Hay ít nhieàu caùc con soá khoâng chaéc chaén, nhöng 80% cuûa caûi toaøn nhaân loaïi naèm trong tay cuûa 20% toáng soá daân hoaøn caàu. Ñaây laø moät naêm thaùnh - vaø toâi noùi leân ñieàu naøy khi nhaéc tôùi lòch söû cöùu roãi cuûa chuùng ta - ñeå hoaùn caûi, ñeå cho con tim chuùng ta trôû thaønh lôùn lao hôn, quaûng ñaïi hôn, laø con Thieân Chuùa hôn, vôùi nhieàu tình yeâu hôn. Toâi xin noùi vôùi anh chò em moät ñieàu: neáu öôùc mong naøy, neáu naêm thaùnh naøy khoâng ñi tôùi caùc tuùi, thì khoâng phaûi laø naêm thaùnh ñích thaät. Anh chò em ñaõ hieåu chöa? Vaø ñieàu naøy laø ôû trong Thaùnh Kinh ñaáy! Giaùo hoaøng naøy khoâng cheá ra ñaâu: Noù ôû trong Thaùnh Kinh ñaáy! Muïc ñích nhö toâi ñaõ noùi ñoù laø moät moät xaõ hoäi döïa treân söï bình ñaúng vaø tình lieân ñôùi, nôi söï töï do, ñaát ñai vaø tieàn cuûa laïi trôû thaønh moät thieän ích cho taát caû moïi ngöôøi chöù khoâng phaûi chæ cuûa vaøi ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích theâm muïc ñích cuûa naêm thaùnh nhö sau:
Thaät theá, naêm thaùnh coù nhieäm vuï giuùp daân soáng moät tình huynh ñeä cuï theå, ñöôïc laøm thaønh bôûi vieäc trôï giuùp nhau. Chuùng ta coù theå noùi raèng naêm thaùnh kinh thaùnh ñaõ laø moät "naêm thaùnh cuûa loøng thöông xoùt", bôûi vì ñöôïc soáng trong vieäc chaân thaønh tìm kieám thieän ích cuûa ngöôøi anh em caàn ñöôïc giuùp ñôõ.
Caùc cô caáu vaø luaät leä khaùc cai quaûn cuoäc soáng cuûa daân Thieân Chuùa cuõng naèm trong ñöôøng höôùng naøy, ñeå coù theå soáng kinh nghieäm loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa qua kinh nghieäm cuûa con ngöôøi. Trong caùc ñieàu luaät naøy chuùng ta tìm thaáy caùc chæ daãn coù giaù trò cho caû ngaøy nay nöõa, khieán cho chuùng ta suy tö. Chaúng haïn, luaät kinh thaùnh daäy ñoùng thueá thaäp phaân, daønh cho caùc thaày Levi, ñaëc traùch phuïng töï, vì caùc vò khoâng coù ñaát ñai, vaø daønh cho ngöôøi ngheøo, treû moà coâi, ngöôøi goaù buïa (x. Ñnl 14,22-29). Nghóa laø ngöôøi ta thaáy tröôùc raèng moät phaàn möôøi cuûa vieäc thu hoaïch hay cuûa caùc khoaûn ñeán töø caùc sinh hoaït khaùc, ñöôïc trao cho nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc che chôû vaø ôû trong tình traïng caàn, nhö theá ñeå taïo ra caùc ñieàu kieän thuaän tieän cho söï bình ñaúng töông ñoái beân trong daân, trong ñoù taát caû moïi ngöôøi phaûi soáng nhö anh chò em vôùi nhau.
Cuõng coù luaät lieân quan tôùi caùc cuûa ñaàu muøa nöõa. Noù laø caùi gì vaäy? Phaàn ñaàu tieân cuûa vieäc thu hoaïch muøa maøng, laø phaàn quyù baùu nhaát, phaûi ñöôïc chia seû vôùi caùc thaày Leâvi vaø ngöôøi ngoaïi quoác (x. Ñnl 18,4-5; 26,1-11), laø nhöõng ngöôøi khoâng coù ruoäng ñoàng, vaø nhö vaäy ñoái vôùi hoï ñaát ñai cuõng laø nguoàn cuûa thöïc phaåm vaø söï soáng." Ñaát thì khoâng ñöôïc baùn ñöùt, vì ñaát laø cuûa Ta, coøn caùc ngöôi chæ laø ngoaïi kieàu, laø khaùch troï nhaø Ta". (Lv 25,23). Chuùng ta taát caû laø khaùch troï cuûa Chuùa, trong khi chôø ñôïi queâ höông treân trôøi (x. Dt 11,13-16); 1 Pr 2,11), ñöôïc môøi goïi khieán cho theá giôùi tieáp ñoùn chuùng ta coù theå ôû ñöôïc vaø nhaân baûn. Vaø bieát bao cuûa ñaàu muøa ngöôøi may maén hôn coù theå cho ngöôøi ñang gaëp khoù khaên.
Bieát bao nhieâu cuûa ñaàu muøa! Caùc cuûa ñaàu muøa khoâng phaûi chæ laø caùc hoa traùi cuûa ruoäng ñoàng, maø cuûa moïi saûn phaåm cuûa lao ñoäng, cuûa löông boång, cuûa tieàn tieát kieäm. cuûa bieát bao nhieâu ñieàu ngöôøi ta coù theå coù vaø ñoâi khi ngöôøi ta phung phí.
Ñieàu naøy cuõng xaûy ra ngaøy nay nöõa. Trong Vaên phoøng töø thieän cuûa toaø thaùnh coù bieát bao nhieâu thö ñöôïc göûi tôùi beân trong coù chuùt tieàn: "Ñaây laø moät phaàn löông cuûa con ñeå giuùp ngöôûi khaùc." Vaø ñaây laø ñieàu ñeïp: giuùp ñôõ ngöôøi khaùc, giuùp ñôõ caùc toå chöùc töø thieän, caùc nhaø thöông, nhaø döôõng laõo# cho nhöõng ngöôøi ngoaïi quoác, ngöôøi xa laï vaø khaùch qua ñöôøng. Chuùa Gieâsu ñaõ laø khaùch qua ñöôøng beân Ai Caäp.
Chính khi nghó tôùi ñieàu naøy Thaùnh Kinh lieân tuïc khích leä ñaùp traû laïi caùc lôøi xin vay möôïn moät caùch quaûng ñaïi, khoâng tính toaùn heïp hoøi vaø khoâng ñoøi laõi khoâng theå traû ñöôïc: "Neáu ngöôøi anh em cuûa (caùc) ngöôi laâm caûnh tuùng thieáu, vaø khoâng traû nôï ñöôïc (caùc) ngöôi, thì (caùc) ngöôi phaûi naâng ñôõ noù, duø noù laø ngoaïi kieàu hay khaùch troï, ñeå noù coù theå soáng beân (caùc) ngöôi. Vôùi noù, (caùc) ngöôi khoâng ñöôïc laáy laõi aên lôøi, nhöng (caùc) ngöôi phaûi kính sôï Thieân Chuùa, vaø ngöôøi anh em cuûa (caùc) ngöôi seõ coù theå soáng beân (caùc) ngöôi. (Caùc) ngöôi khoâng ñöôïc cho noù vay baïc cuûa (caùc) ngöôi ñeå laáy laõi vaø vay löông thöïc cuûa (caùc) ngöôi ñeå aên lôøi.". Giaùo huaán naøy luoân luoân thôøi söï.
Bieát bao gia ñình soáng treân væa heø, naïn nhaân cuûa naïn cho vay aên lôøi caét coå! Chuùng ta haõy caàu nguyeän ñeå trong naêm thaùnh naøy Chuùa caát khoûi con tim cuûa taát caû moïi ngöôøi öôùc muoán coù nhieàu cuûa caûi hôn, laø naïn cho vay naëng laõi. Ai quaûng ñaïi trôû laïi laø ngöôøi cao caû.
Bieát bao nhieâu tình traïng cho vay naëng laõi chuùng ta bò boù buoäc troâng thaáy, vaø chuùng coù theå ñem tôùi cho caùc gia ñình bieát bao khoå ñau vaø aâu lo! Vaø bieát bao laàn, trong tuyeät voïng, bieát bao ngöôøi keát thuùc trong vieäc quyeân sinh, vì hoï khoâng chòu ñöïng ñöôïc nöõa vaø khoâng coù hy voïng, khoâng coù baøn tay giô ra trôï giuùp hoï: chæ coù baøn tay tôùi baét hoï traû tieàn laõi thoâi. Ñaây laø moät toäi troïng, cho vay naëng laõi laø moät toäi troïng keâu leân tôùi Thieân Chuùa. Traùi laïi, Chuùa ñaõ höùa phöôùc laønh cho ngöôøi môû roäng tay cho ñi moät caùch roäng raõi (x. Dnl 15,10). Ngaøi seõ cho baïn gaáp ñoâi, coù leõ khoâng phaûi laø tieàn baïc nhöng caùc söï khaùc, nhöng Chuùa seõ luoân luoân cho baïn gaáp ñoâi.
Anh chò em thaân meán. söù ñieäp kinh thaùnh raát roõ raøng: can ñaûm roäng môû cho söï chia seû vaø ñoù laø loøng thöông xoùt! Vaø neáu chuùng ta muoán loøng thöông xoùt töø Thieân Chuùa, thì haõy baét ñaàu loøng thöông xoùt giöõa chuùng ta. Chuùng ta haõy baét ñaàu loøng thöông xoùt giöõa caùc ngöôøi ñoàng höông, giöõa caùc gia ñình, giöõa caùc daân toäc, giöõa caùc ñaïi luïc. Goùp phaàn vaøo vieäc thöïc hieän moât traùi ñaát khoâng coù ngöôøi ngheøo coù nghóa laø xaây döïng moät xaõ hoäi khoâng kyø thò, döïa treân tình lieân ñôùi ñöa tôùi vieâc chia seû nhöõng gì mình coù, trong moät vieäc phaân chia caùc taøi nguyeän döïa treân tình huynh ñeä vaø coâng lyù.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo nhieàu nhoùm khaùc nhau, trong ñoù coù caùc ñoaøn haønh höông ñeán töø Phaùp, Anh, Ai len, Croatia, Ñaøi Loan, Hoa Kyø, Ba Lan. Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha,
Ngaøi môøi goïi moïi ngöôøi caàu nguyeän cho nhau trong muøa chay, laø thôøi gian cuûa söï hoaùn caûi, ñeå coù theå soáng kinh nghieäm loøng thöông xoùt cuûa Chuùa vaø thoâng truyeàn noù cho caùc anh chò em ngheøo khoù nhaát.
Chaøo caùc treû em giuùp leã giaùo phaän Bolzano-Bresanone, do Ñöùc Cha Ivo Muser höôùng daãn, cuõng nhö Hieäp hoäi "Cho ngai toaø thaùnh Pheâroâ", Ñöùc Thaùnh Cha noùi trong caùc ngaøy tôùi ñaây ngaøi seõ toâng du Meâxicoâ vaø gaëp gôõ Ñöùc Thöôïng Phuï Kirill beân Cuba. Ngaøi xin moïi ngöôøi giuùp lôøi caàu nguyeän cho hai bieán coá naøy. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng chaøo caùc giaùo vieân vaø hoïc sinh caùc tröôøng Barreiro, Braganca, Coimbra vaø Lisboa Boà Ñaøo Nha. Ngaøi chuùc moïi ngöôøi gioáng Chuùa Gieâsu vaø gaët haùi nhieàu hoa traùi trong muøa chay naêm thaønh naøy. Ngaøi cuõng chaøo ca ñoaøn Thaùnh Rafka ñeán töø Libaêng vaø caùc tín höõu Trung Ñoâng. Chaøo caùc ñoaøn haønh höông Ba Lan ÑTC noùi muøa chay trong Naêm Thaùnh laø dòp thuaän tieän ñeå xin Chuùa tha thöù cho moïi söï döõ vaø môû roäng traùi tim cho caùc coâng vieäc baùc aùi.
Ngaøi cuõng chaøo caùc giaùm ñoác hieäp hoäi Giaùo hoaøng truyeàn giaùo giaùo phaän Italia, thaønh vieân phong traøo Giang tay, vaø caùc giaùo vieân giaùo lyù giaùo phaän Concordia Pordenone, cuõng nhö hoïc sinh nhieàu tröôøng khaùc nhau. Ngaøi caàu chuùc vieäc böôùc qua Cöûa Thaùnh giuùp hoï laø chöùng nhaân cho Chuùa qua caùc coâng taùc trôï giuùp baùc aùi.
Vôùi ngöôûi treû, caùc ngöôøi ñau yeáu vaø caùc ñoâi taân hoân Ñöùc Thaùnh Cha noùi leã Tro môû ñaàu muøa chay baét ñaàu loä trình ôn thaùnh nhö moät cuoäc trôû veà vôùi Thieân Chuùa Cha Töø Bi. Ngaøi khích leä ngöôøi ñau yeáu daâng caùc khoå ñau cho ôn hoaùn caûi cuûa nhöõng ngöôøi soáng xa Chuùa, vaø nhaén nhuû caùc ñoâi taân hoân xaây döïng cuoäc soáng gia ñình treân ñaù taûng tình yeâu cuûa Thieân Chuùa.
Ngaøy 11 thaùng 2 hoâm nay laø ngaøy leã nhôù Ñöùc Meï Loä Ñöùc cuõng laø Ngaøy quoác teá caùc beänh nhaân laàn thöù 24 ñöôïc cöû haønh taïi Nagiareùt. Trong söù ñieäp cho naêm nay chuùng ta ñaõ suy tö veà vai troø khoâng theå thay theá ñöôïc cuûa Meï Maria trong tieäc cöôùi laøng Cana. "Ngöôøi baûo baát cöù ñieàu gì, haõy laøm ñieàu ñoù" (Ga 2,5). Trong söï lo laéng cuûa Meï Maria phaûn aùnh söï dòu hieàn cuûa Thieân Chuùa vaø loøng laønh voâ bieân cuûa Chuùa Gieâsu Töø Bi. Toâi xin môøi goïi anh chò em caàu nguyeän cho caùc beänh nhaân vaø laøm cho hoï caûm thaáy tình yeâu thöông cuûa chuùng ta. Öôùc chi söï dòu hieàn cuûa Meï Maria hieän dieän trong cuoäc soáng cuûa bieát bao nhieâu ngöôøi ôû beân caïnh caùc beänh nhaân baèng caùch bieát tieáp nhaän caùc nhu caàu cuûa hoï, keå caû nhöõng nhu caàu khoâng theå nhaän ra, vì ñöôïc nhìn vôùi con maét traøn ñaày tình yeâu thöông.
Buoåi tieáp kieán ñaõ keát thuùc vôùi Kinh Laäy Cha vaø pheùp laønh toaø thaùnh Ñöùc Thaùnh Cha ban cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)