Baøi giaûng cuûa Ñöùc Phanxicoâ
trong Thaùnh Leã taïi Ñeàn Ñöùc Meï Guadalupe
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Phanxicoâ trong Thaùnh Leã taïi Ñeàn Ñöùc Meï Guadalupe.
Guadalupe (VietCatholic News 13-02-2016) - Vaøo ngaøy ñaày ñuû ñaàu tieân cuûa ngaøi trong chuyeán toâng du Meã Taây Cô, 13 thaùng Hai naêm 2016, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ cöû haønh Thaùnh Leã taïi Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng Guadalupe ôû Mexico City. Ñeàn Nöõ Trinh Guadalupe laø ñòa ñieåm haønh höông Coâng Giaùo ñöôïc nhieàu ngöôøi vieáng thaêm nhaát treân theá giôùi vaø laø moät ñeàn thôø heát söùc quan troïng ñoái vôùi vò Giaùo Hoaøng Chaâu Myõ Latin ñaàu tieân naøy.
Trong baøi giaûng cuûa ngaøi, laáy höùng töø caâu truyeän Nöõ Trinh Maria ñi thaêm vieáng ngöôøi chò em hoï cuûa mình laø EÂlisabeùt, Ñöùc Phanxicoâ nhaán maïnh tôùi tieáng "xin vaâng" cuûa Ñöùc Meï, hoaøn toaøn phoù thaùc cho Thieân Chuùa, khieán ngaøi mau maén ra ñi gaëp gôõ ngöôøi khaùc.
Ngaøi noùi: Ñöùc Meï Guadalupe "muoán ñeán vôùi caùc cö daân cuûa laõnh thoå Myõ Chaâu naøy trong con ngöôøi cuûa ngöôøi thoå daân Juan Diego" vaø "ngaøi ñaõ vaø vaãn tieáp tuïc ñoàng haønh vôùi vieäc phaùt trieån cuûa laõnh thoå dieãm phuùc Meã Taây Cô naøy".
Nhaéc ñeán Pheùp Laï thöù nhaát naêm 1531, Ñöùc Phanxicoâ noùi raèng "Thieân Chuùa ñaùnh thöùc nieàm hy voïng cuûa nhöõng ngöôøi beù nhoû, ñau khoå, di taûn hoaëc bò baùc boû, taát caû nhöõng ai caûm thaáy khoâng coù choã xöùng ñaùng treân laõnh thoå naøy".
Thaùnh Juan, ngöôøi töï coi mình laø beù nhoû vaø baát xöùng, ñaõ caûm nghieäm ñöôïc trong ñôøi mình ñieàu gì laø hy voïng, ñieàu gì laø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Ngaøi ñöôïc keâu goïi xaây döïng moät ñeàn thôø vaø caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng hieåu ra raèng caùc ñeàn thôø maø caùc ngaøi ñöôïc keâu goïi xaây döïng chính laø ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi bò aùp böùc.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên baøi giaûng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng:
Chuùng ta vöøa nghe Ñöùc Maria ñaõ gaëp ngöôøi chò em hoï EÂlisabeùt cuûa ngaøi ra sao. Ngaøi voäi vaõ ra ñi, khoâng moät chuùt hoaøi nghi do döï, khoâng giaûm nhòp böôùc, ñeå ñöôïc ôû beân caïnh ngöôøi thaân thuoäc cuûa ngaøi ñang ôû cöõ vaøo nhöõng thaùng cuoái cuøng cuûa thai kyø.
Cuoäc gaëp gôõ cuûa Ñöùc Maria vôùi thieân thaàn khoâng giöõ ngaøi ôû laïi nhaø vì ngaøi khoâng heà coi mình laø ngöôøi ñöôïc öu ñaõi, hay laøm cho ngaøi do döï trong vieäc phaûi xa lìa nhöõng ngöôøi ôû chung quanh ngaøi. Traùi laïi, noù ñoåi môùi vaø linh höùng moät thaùi ñoä maø vì ñoù, Ñöùc Maria ñöôïc vaø luoân ñöôïc bieát ñeán: ngaøi laø ngöôøi phuï nöõ bieát noùi "xin vaâng", moät lôøi "xin vaâng" hoaøn toaøn phoù thaùc trong tay Thieân Chuùa, vaø ñoàng thôøi, laø moät lôøi "xin vaâng" hoaøn toaøn phoù thaùc trong tay anh chò em mình. Ñaây laø lôøi "xin vaâng" thuùc ñaåy ngaøi cho ñi phaàn toát nhaát cuûa chính ngaøi, ra ñi gaëp gôõ ngöôøi khaùc.
Laéng nghe ñoaïn Tin Möøng naøy taïi nôi naøy quaû coù moät yù nghóa ñaëc bieät. Ñöùc Maria, ngöôøi phuï nöõ bieát noùi lôøi "xin vaâng" cuûa mình, cuõng muoán ñeán vôùi caùc cö daân cuûa laõnh thoå Myõ Chaâu naøy trong con ngöôøi cuûa ngöôøi thoå daân laø Thaùnh Juan Diego. Ngöôøi töøng rong ruoåi caùc neûo ñöôøng ôû Giuñeâa vaø Galileâ theá naøo, thì ngaøi cuõng böôùc qua Tepeyac nhö theá, mình vaän boä ñoà thoå daân vaø söû duïng ngoân ngöõ cuûa hoï, ñeå caû ngaøi nöõa ñaõ vaø tieáp tuïc ñoàng haønh vôùi vieäc phaùt trieån cuûa laõnh thoå dieãm phuùc Meã Taây Cô naøy. Ngaøi ñaõ toû mình vôùi ngöôøi beù nhoû Juan ra sao, ngaøi cuõng tieáp tuïc toû mình vôùi taát caû chuùng ta nhö theá, nhaát laø vôùi nhöõng ngöôøi caûm thaáy "voâ gia trò" nhö ngöôøi beù nhoû naøy (xem Nican Mopohua, 55). Vieäc löïa choïn ñaëc bieät naøy, moät löïa choïn maø ta coù theå goïi laø öu tieân, khoâng heà choáng laïi baát cöù ai nhöng ñuùng hôn coù lôïi cho moïi ngöôøi. Ngöôøi thoå daân beù nhoû Juan, ngöôøi töï goïi mình laø "caùi quai da, caùi khung ñeo löng, caùi ñuoâi, caùi caùnh, bò aùp böùc bôûi gaùnh naëng cuûa ngöôøi khaùc" (Ibid.), ñaõ trôû thaønh "moät vò ñaïi söù, ñaùng tin hôn heát".
Buoåi saùng aáy, thaùng Möôøi Hai naêm 1531, pheùp laï ñaàu tieân ñaõ dieãn ra, sau naøy trôû thaønh kyù öùc soáng ñoäng cuûa taát caû nhöõng gì Ñeàn Thaùnh naøy baûo veä. Buoåi saùng hoâm ñoù, trong cuoäc gaëp gôõ ñoù, Thieân Chuùa ñaõ ñaùnh thöùc nieàm hy voïng cuûa ñöùa con Juan cuûa Ngöôøi, vaø nieàm hy voïng cuûa caû daân toäc anh. Buoåi saùng hoâm ñoù, Thieân Chuùa ñaõ ñaùnh thöùc nieàm hy voïng cuûa nhöõng con ngöôøi beù nhoû, ñau khoå, di taûn hay bò baùc boû, cuûa taát caû nhöõng ngöôøi caûm thaáy mình khoâng coù choã ñöùng xöùng ñaùng treân laõnh thoå naøy. Buoåi saùng hoâm ñoù, Thieân Chuùa ñaõ ñeán gaàn vaø vaãn coøn ñeán gaàn caùc traùi tim ñau khoå nhöng raát kieân cöôøng cuûa raát nhieàu ngöôøi meï, ngöôøi cha, oâng baø töøng chöùng kieán con caùi mình lìa gia ñình, trôû thaønh maát taêm hoaëc thaäm chí bò nhöõng teân toäi phaïm baét coùc.
Vaøo buoåi saùng hoâm ñoù, Juan caûm nghieäm ñöôïc trong ñôøi mình hy voïng laø gì, loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa laø gì. Anh ñaõ ñöôïc choïn ñeå giaùm saùt, troâng coi, baûo veä vaø coå vuõ vieäc xaây döïng ñeàn thaùnh naøy. Trong nhieàu dòp, anh noùi vôùi Ñöùc Meï raèng anh khoâng phaûi laø ngöôøi thích ñaùng; traùi laïi, neáu ngaøi muoán coâng vieäc ñöôïc tieán trieån, ngaøi neân choïn nhöõng ngöôøi khaùc, vì anh voán khoâng coù hoïc, hay bieát vieát vaø khoâng thuoäc nhoùm nhöõng ngöôøi coù theå bieán noù thaønh thöïc taïi. Ñöùc Maria, ñaáng raát kieân nhaãn, caùi kieân nhaãn phaùt sinh töø traùi tim hay thöông xoùt cuûa Chuùa Cha, noùi vôùi anh: anh seõ laø ñaïi söù cuûa ngaøi.
Baèng caùch treân, Ñöùc Meï ñaõ coù theå ñaùnh thöùc moät ñieàu maø chính anh khoâng bieát phaûi phaùt bieåu ra sao, moät thöù ngoïn côø ñích thöïc cuûa tình yeâu vaø coâng lyù: khoâng ai bò loaïi ra ngoaøi vieäc xaây döïng moät ñeàn thaùnh khaùc, ñeàn thaùnh söï soáng, ñeàn thaùnh caùc coäng ñoàng, caùc xaõ hoäi vaø caùc neàn vaên hoùa cuûa chuùng ta. Taát caû chuùng ta ñeàu caàn thieát, nhaát laø nhöõng ngöôøi bình thöôøng khoâng ñaùng keå vì "khoâng xöùng vôùi nghóa vuï" hoaëc "khoâng coù caùc ngaân khoaûn caàn thieát" ñeå xaây döïng caùc coâng trình naøy. Ñeàn Thaùnh cuûa Thieân Chuùa chính laø söï soáng cuûa con caùi Ngöôøi, cuûa moïi ngöôøi trong baát cöù ñieàu kieän naøo, nhaát laø cuûa nhöõng ngöôøi treû khoâng töông lai ñang gaëp voâ vaøn tình huoáng ñau ñôùn vaø nguy hieåm, vaø cuûa ngöôøi cao nieân, nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc thöøa nhaän, bò queân laõng vaø ñaåy xa cho khuaát maét. Ñeàn Thaùnh cuûa Thieân Chuùa laø caùc gia ñình cuûa chuùng ta chæ caàn nhöõng ñieàu chuû yeáu nhaát ñeå phaùt trieån vaø tieán boä. Ñeàn Thaùnh Thieân Chuùa laø göông maët cuûa nhieàu ngöôøi ta gaëp moãi ngaøy#
Vieáng ñeàn thaùnh naøy, cuøng nhöõng ñieàu ñaõ xaåy ra cho Juan Diego cuõng coù theå xaåy ra cho chuùng ta. Anh chò em haõy nhìn Meï Dieãm Phuùc töø beân trong caùc ñau khoå cuûa chuùng ta, caùc noãi sôï cuûa chuùng ta, nieàm voâ voïng cuûa chuùng ta, nieàm saàu khoå cuûa chuùng ta, vaø noùi vôùi Meï, "Con bieát daâng gì vì con laø keû voâ hoïc?" Chuùng ta ngöôùc nhìn leân Meï baèng ñoâi maét noùi leân tö töôûng cuûa mình: coù bieát bao tình huoáng khieán chuùng ta baát löïc, khieán chuùng ta caûm thaáy raèng chaúng coøn choã naøo ñeå hy voïng, ñeå thay ñoåi, ñeå bieán ñoåi.
Vaø do ñoù, moät chuùt thinh laëng seõ coù ích ñeå ta döøng laïi ngaém nhìn Meï vaø nhaéc laïi cho ngaøi nghe nhöõng lôøi leõ sau ñaây cuûa moät ñöùa con yeâu quùy khaùc:
Laïy Meï, chæ nhìn Meï thoâi,
chæ daønh ñoâi maét cho Meï,
chæ nhìn Meï maø khoâng noùi lôøi naøo,
keå vôùi Meï moïi ñieàu, moät caùch khoâng lôøi vaø toân kính.
Meï ñöøng khuaáy ñoäng baàu khí tröôùc maët Meï;
chæ naâng niu noãi coâ ñôn bò ñaùnh caép cuûa con
baèng ñoâi maét yeâu thöông tình maãu thaân cuûa Meï,
trong toå aám cuûa thöûa ñaát trinh trong cuûa Meï.
Thôøi khaéc qua ñi voäi vaõ, vaø moät caùch chaùt chuùa,
caùi hao huït cuûa söï soáng vaø söï cheát nghieán naùt ngöôøi khôø daïi.
Laïy Meï, chæ nhìn Meï thoâi, chæ ngaém Meï thoâi
baèng traùi tim trôû neân thinh laëng nhôø söï aâu yeám cuûa Meï,
söï im laëng cuûa Meï, trong traéng nhö hueä ñoàng.
Vaø nhôø ngaém nhìn Meï, chuùng ta seõ nghe laïi ñieàu Meï muoán nhaén nhuû chuùng ta moät laàn nöõa, "hôõi con cöng beù nhoû, ñieàu gì laøm taâm hoàn con buoàn saàu?" (Nican Mopohua, 107). "nhöng neáu Meï khoâng ôû ñaây vôùi con, ai seõ coù vinh döï laøm meï cuûa con?" (Ibid., 119).
Ñöùc Maria noùi vôùi chuùng ta raèng ngaøi ñöôïc "vinh döï" laøm Meï chuùng ta., baûo ñaûm vôùi ta raèng nhöõng ngöôøi ñau khoå khoâng khoùc loùc voâ ích. Nhöõng ngöôøi naøy laø lôøi caàu nguyeän thinh laëng daâng leân tôùi trôøi, luoân tìm ñöôïc choã aån naùu döôùi taø aùo Meï. Trong ngaøi vaø vôùi ngaøi, Thieân Chuùa ñaõ bieán chính Ngöôøi thaønh anh em vaø ñoàng baïn cuûa chuùng ta treân ñöôøng löõ thöù; Ngöôøi vaùc thaäp giaù vôùi chuùng ta ñeå chuùng ta khoâng bò traán aùp bôûi ñau khoå.
Meï khoâng phaûi laø meï cuûa caùc con sao? Meï khoâng ôû ñaây hay sao? Meï baûo ta: caùc con ñöøng ñeå thöû thaùch vaø ñau khoå traán aùp caùc con. Hoâm nay, Meï sai chuùng ta ra ñi moät laàn nöõa; hoâm nay, Meï ñeán vôùi chuùng ta moät laàn nöõa: caùc con haõy laø ñaïi söù cuûa Meï, ñaïi söù Meï phaùi ñi ñeå xaây döïng caùc ñeàn thaùnh môùi, ñoàng haønh vôùi nhieàu cuoäc ñôøi, lau khoâ nhieàu nöôùc maét. Haõy ñôn giaûn trôû thaønh ñaïi söù cuûa Meï baèng caùch cuøng böôùc caùc neûo ñöôøng cuûa khu xoùm, cuûa coäng ñoàng, cuûa giaùo xöù caùc con; chuùng ta coù theå xaây döïng caùc ñeàn thaùnh baèng caùch chia seû nieàm vui vì bieát raèng chuùng ta khoâng coâ ñôn, vì Ñöùc Maria luoân ñoàng haønh vôùi chuùng ta. Ngaøi baûo ta: haõy laø ñaïi söù cuûa Meï, cung caáp thöïc phaåm cho ngöôøi ñoùi aên, thöùc uoáng cho ngöôøi khaùt uoáng, nôi truù aån cho ngöôøi thieáu thoán, quaàn aùo cho ngöôøi traàn truoàng vaø thaêm vieáng ngöôøi beänh. Haõy trôï giuùp ngöôøi laân caän, tha thöù cho baát cöù ai xuùc phaïm ñeán caùc con, an uûi ngöôøi saàu khoå, kieân nhaãn vôùi ngöôøi khaùc, vaø treân heát tìm kieám vaø caàu nguyeän cuøng Thieân Chuùa.
Haù Meï khoâng phaûi laø Meï caùc con sao? Haù Meï ñang khoâng ôû ñaây vôùi caùc con sao? Ñöùc Meï noùi vôùi chuùng ta nhö theá moät laàn nöõa. Caùc con haõy ra ñi xaây döïng ñeàn thaùnh Meï, giuùp Meï naâng cao cuoäc soáng cuûa con caùi nam nöõ cuûa Meï, voán cuõng laø anh chò em cuûa caùc con.
Vuõ Vaên An