Dieãn vaên cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
vôùi caùc nhaø caàm quyeàn daân söï Meã Taây Cô
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vôùi caùc nhaø caàm quyeàn daân söï Meã Taây Cô.
Mexicoâ (VietCatholic News 13-02-2016) - Vieäc ñaàu tieân trong ngaøy ñaày ñuû thöù nhaát ôû Meã Taây Cô cuûa Ñöùc Phanxicoâ laø tôùi Cung Ñieän Quoác Gia ñeå gaëp gôõ Toång Thoáng Enrique Pena Nieto, caùc nhaø caàm quyeàn daân söï vaø ngoaïi giao ñoaøn. Taïi ñaây, ngaøi ñaõ ñoïc baøi dieãn vaên ñaàu tieân trong chuyeán toâng du 6 ngaøy cuûa ngaøi:
Thöa Toång Thoáng, toâi caùm ôn ngaøi veà nhöõng lôøi nghinh ñoùn cuûa ngaøi. Toâi sung söôùng ñöôïc ñaët chaân leân ñaát Meã Taây Cô, ñaát nöôùc chieám moät choã ñaëc bieät trong traùi tim Myõ Chaâu. Hoâm nay, toâi ñeán nhö moät nhaø truyeàn giaùo cuûa loøng thöông xoùt vaø hoøa bình nhöng cuõng nhö moät ngöôøi con muoán toân kính meï mình, Nöõ Trinh Dieãm Phuùc Guadalupe, vaø ñaët mình döôùi söï chaêm soùc khoân nguoâi cuûa ngaøi.
Coá gaéng laøm moät ñöùa con ngoan, böôùc theo böôùc ñi cuûa meï chuùng ta, toâi muoán chính toâi baøy toû loøng toân troïng ñoái vôùi daân toäc naøy vaø ñoái vôùi maûnh ñaát naøy, moät ñaát nöôùc heát söùc phong phuù veà vaên hoùa, lòch söû, vaø tính ña daïng. Thöa Toång Thoáng, qua ngaøi, toâi muoán chaøo kính vaø oâm hoân nhaân daân Meã Taây Cô trong nhieàu bieåu thöùc cuûa hoï vaø trong tình hình ña daïng nhaát hoï töøng kinh qua. Caùm ôn quùi vò ñaõ nghinh ñoùn toâi tôùi laõnh thoå quùy vò.
Meã Taây Cô laø moät quoác gia vó ñaïi. Noù ñöôïc chuùc phuùc vôùi nhöõng taøi nguyeân thieân nhieân phong phuù vaø moät sinh thaùi ña daïng meânh moâng, traûi daøi khaép laõnh thoå. Vò trí ñòa dö öu tieân cuûa noù bieán noù thaønh ñieåm qui chieáu ñoái vôùi Myõ Chaâu; vaø caùc neàn vaên hoùa baûn ñòa mestizo vaø criollo ñaõ mang laïi cho noù moät baûn saéc rieâng, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho moät söï phong phuù vaên hoùa khoâng luoân deã daøng tìm thaáy vaø nhaát laø löôïng giaù. Söï khoân ngoan cuûa toå tieân bieåu hieän qua chuû nghóa ña vaên hoùa laø moät trong caùc taøi nguyeân vó ñaïi nhaát, vöôït xa, veà ñôøi ngöôøi. Ñoù laø moät baûn saéc töø töø hoïc ñöôïc caùch phaûi töï leân khuoân mình ra sao giöõa muoân hình muoân daïng vaø nay chaéc chaén ñaõ taïo neân moät di saûn phong phuù caàn ñöôïc ñaùnh giaù, khuyeán khích vaø baûo veä.
Toâi tin vaø daùm noùi raèng ngaøy nay, söï phong phuù chính cuûa Meã Taây Cô coù moät khuoân maët treû; ñuùng theá, söï phong phuù naøy chính laø giôùi treû cuûa quùy vò. Hôn moät nöûa daân soá cuûa quùy vò laø ngöôøi treû. Ñieàu naøy laøm cho vieäc döï tính vaø ñaët keá hoaïch cho töông lai, cho ngaøy mai trôû thaønh khaû höõu. Ñieàu naøy ñem laïi hy voïng vaø vieãn aûnh töông lai. Daân toäc naøo coù moät daân soá treû trung laø moät daân toäc coù khaû naêng töï canh taân vaø bieán ñoåi; noù laø moät lôøi môøi nhìn veà töông lai vôùi nieàm hy voïng vaø, ngöôïc laïi, noù thaùch thöùc chuùng ta moät caùch tích cöïc taïi ñaây vaø ngay baây giôø. Thöïc taïi naøy nhaát ñònh daãn chuùng ta tôùi choã phaûi suy nghó veà caùc traùch nhieäm cuûa mình khi ñeà caäp tôùi vieäc xaây döïng moät loaïi Meã Taây Cô nhö loøng chuùng ta mong muoán, moät Meã Taây Cô maø chuùng ta muoán trao laïi cho caùc theá heä ñang ñeán. Noù cuõng daãn chuùng ta tôùi choã hieåu ra raèng töông lai ñaày hy voïng phaûi ñöôïc taïo döïng trong hieän taïi bôûi nhöõng con ngöôøi nam nöõ chính tröïc, trung thöïc, vaø coù khaû naêng laøm vieäc cho ích chung, "caùi ích chung" maø ôû theá kyû 21 naøy ngöôøi ta ít khi chòu tìm kieám. Kinh nghieäm daïy chuùng ta raèng moãi khi chuùng ta tìm con ñöôøng ñaëc quyeàn hay ñaëc lôïi cho moät soá ít ngöôøi maø gaây haïi tôùi lôïi ích moïi ngöôøi, chaúng sôùm thì muoän, ñôøi soáng xaõ hoäi seõ trôû thaønh maûnh ñaát maàu môõ cuûa tham nhuõng, buoân baùn ma tuùy, loaïi tröø caùc neàn vaên hoùa khaùc, baïo löïc vaø buoân ngöôøi, baét coùc vaø cheát choùc, ñem laïi ñau khoå vaø moät söï phaùt trieån trì treä.
Nhaân daân Meã Taây Cô ñaët troïn nieàm hy voïng cuûa hoï vaøo moät baûn saéc ñaõ ñöôïc leân khuoân trong caùc thôøi ñieåm thöû thaùch vaø khoù khaên cuûa lòch söû. Baûn saéc naøy ñaõ ñöôïc reøn ñuùc bôûi caùc chöùng taù coâng daân tuyeät vôøi, nhöõng ngöôøi hieåu roõ raèng muoán vöôït qua caùc tình huoáng phaùt sinh töø söï coá chaáp cuûa chuû nghóa duy caù nhaân, ñieàu caàn laø phaûi coù ñoàng taâm nhaát trí giöõa caùc ñònh cheá chính trò, xaõ hoäi vaø taøi chaùnh, vaø cuûa moïi ngöôøi nam nöõ daán thaân cho ích chung vaø phaùt huy phaåm giaù con ngöôøi nhaân baûn.
Moät neàn vaên hoùa toå tieân cuøng vôùi vieäc khuyeán khích caùc taøi nguyeân nhaân baûn nhö neàn vaên hoùa cuûa quùy vò phaûi laø moät kích thích ñeå tìm ra caùc hình thöùc môùi cho ñoái thoaïi, thöông thaûo vaø baéc caàu coù theå höôùng daãn chuùng ta treân con ñöôøng lieân ñôùi daán thaân. Khôûi ñi töø nhöõng con ngöôøi töï cho mình laø Kitoâ höõu, ñaây laø moät daán thaân maø taát caû chuùng ta phaûi cam keát, ñeå xaây döïng "moät ñôøi soáng chính trò treân caên baûn thöïc söï con ngöôøi" (Gaudium et Spes, 73), vaø moät xaõ hoäi trong ñoù, khoâng ai caûm thaáy mình laø naïn nhaân cuûa neàn vaên hoùa vöùt boû.
Caùc nhaø laõnh ñaïo ñôøi soáng xaõ hoäi, vaên hoùa vaø chính trò coù moät nghóa vuï ñaëc thuø laø ñem laïi cho moïi coâng daân cô hoäi ñeå ñoùng goùp xöùng ñaùng cho chính töông lai cuûa hoï, beân trong gia ñình hoï vaø trong moïi phaïm vi dieãn ra caùc töông taùc nhaân baûn vaø xaõ hoäi. Vôùi caùch naøy, hoï seõ giuùp caùc coâng daân thöïc söï coù quyeàn söû duïng caùc cuûa caûi vaät chaát vaø taâm linh heát söùc caàn thieát: nhaø ôû thoûa ñaùng, vieäc laøm xöùng ñaùng, thöïc phaåm, coâng lyù thöïc söï, an ninh höõu hieäu, moät moâi tröôøng laønh maïnh vaø yeân oån.
Ñaây khoâng chæ laø vaán ñeà caàn phaûi caäp nhaät vaø caûi thieän luaät leä, moät ñieàu luoân caàn thieát, nhöng ñuùng hôn caàn phaûi khaån thieát ñaøo taïo traùch nhieäm baûn thaân nôi moãi caù nhaân, vôùi vieäc toân troïng ñaày ñuû ñoái vôùi ngöôøi khaùc vì moïi ngöôøi nam nöõ ñeàu coù chung traùch nhieäm phaûi coå vuõ vieäc thaêng tieán quoác gia. Ñaây laø moät nghóa vuï lieân quan tôùi moïi ngöôøi Meã Taây Cô thuoäc caùc laõnh vöïc khaùc nhau, baát keå laø coâng hay tö, laø taäp theå hay caù nhaân.
Thöa Toång Thoáng, toâi baûo ñaûm vôùi ngaøi raèng trong coá gaéng naøy, Chính Phuû Meã Taây Cô coù theå troâng caäy vaøo söï hôïp taùc cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, moät Giaùo Hoäi voán ñoàng haønh vôùi ñôøi soáng cuûa quoác gia naøy vaø luoân ñoåi môùi cam keát vaø söï saün saøng cuûa mình ñeå phuïc vuï chính nghóa vó ñaïi cuûa nhaân loaïi: xaây döïng neàn vaên minh tình thöông.
Toâi saün saøng du haønh khaép ñaát nöôùc xinh ñeïp vaø roäng lôùn naøy nhö moät nhaø truyeàn giaùo vaø nhö moät ngöôøi haønh höông muoán ñöôïc cuøng quùy vò ñoåi môùi caûm nghieäm thöông xoùt nhö moät chaân trôøi môùi ñaày cô may nhaát ñònh seõ ñem laïi coâng lyù vaø hoøa bình. Toâi cuõng xin phoù thaùc trong taàm nhìn cuûa Ñöùc Maria, Nöõ Trinh Dieãm Phuùc Guadalupe, ñeå nhôø lôøi caàu baàu cuûa ngaøi, Cha hay thöông xoùt seõ ban ôn ñeå nhöõng ngaøy naøy vaø töông lai cuûa laõnh thoå naøy seõ laø moät cô hoäi ñeå gaëp gôõ, hôïp nhaát vaø hoaø bình. Xin caùm ôn quùy vò.
Vuõ Vaên An