Ñöùc Phanxicoâ gaëp gôõ
giôùi kinh doanh Meã Taây Cô
Ñöùc Phanxicoâ gaëp gôõ giôùi kinh doanh Meã Taây Cô.
Mexcoâ (VietCatholic News 17-02-2016) - Vaøo ngaøy cuoái cuøng trong chuyeán vieáng thaêm Meã Taây Cô 5 ngaøy cuûa ngaøi, sau khi vieáng Trung Taâm Ñieàu Chænh Xaõ Hoäi Soá Ba, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ gaëp gôõ caùc nhaø laõnh ñaïo giôùi kinh doanh vaø ñaïi dieän Phoøng Thöông Maõi taïi Vieän Cao Ñaúng Giaùo Duïc Colegio de Bachilleres cuûa tieåu bang Chihuahua.
Ngaøi keâu goïi hoï ñaàu tö vaøo töông lai baèng caùch taïo caùc cô hoäi laøm vieäc laâu daøi vaø coù nhieàu lôïi nhuaän cho giôùi treû.
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên baøi dieãn vaên cuûa ngaøi:
Anh chò em thaân meán,
Toâi muoán gaëp gôõ anh chò em ôû ñaây taïi maûnh ñaát Juaùrez naøy vì moái lieân heä ñaëc bieät cuûa thaønh phoá naøy vôùi theá giôùi lao ñoäng. Toâi bieát ôn khoâng nhöõng vì nhöõng lôøi nghinh ñoùn vaø caùc chöùng töø cuûa anh chò em, caùc chöùng töø noùi leân caùc noãi lo aâu, caùc nieàm vui vaø hy voïng cuûa ñôøi soáng anh chò em, maø caû vì dòp may ñöôïc chia seû vaø suy nghó vôùi nhau naøy. Baát cöù ñieàu gì ta coù theå laøm ñeå phaùt huy ñoái thoaïi, gaëp gôõ, vaø tìm caùc giaûi phaùp vaø cô hoäi toát hôn ñeàu ñaõ laø moät thaønh töïu caàn ñöôïc ñaùnh giaù vaø ñeà cao. Hieån nhieân, vaãn caàn phaûi laøm nhieàu hôn nöõa, vaø hoâm nay, chuùng ta khoâng ñöôïc ñeå lôõ cô may gaëp gôõ, thaûo luaän, ñoái chaát hay tìm kieám naøo. Ñaây laø caùch duy nhaát ta coù theå xaây döïng cho ngaøy mai, taïo ra caùc moái lieân heä laâu daøi coù khaû naêng cung caáp moät khuoân khoå caàn thieát ñeå, töø töø, ta coù theå taùi thieát caùc moái lieân keát xaõ hoäi voán bò hö haïi quaù nhieàu bôûi thieáu thoâng ñaït vaø thieáu loøng toân troïng toái thieåu ñoái vôùi vieäc chung soáng xaõ hoäi. Thaønh thöû, toâi yeâu caàu anh chò em, vaø toâi hy voïng raèng dòp naøy coù theå giuùp xaây döïng töông lai. Öôùc chi ñaây laø cô may toát ñeå reøn ñuùc Meã Taây Cô, moät vieäc maø nhaân daân vaø con caùi Meã Taây Cô xöùng ñaùng ñöôïc höôûng.
Toâi muoán baøn theâm ñieåm cuoái cuøng vöøa noùi. Hoâm nay, ôû ñaây, coù nhöõng toå chöùc coâng nhaân khaùc nhau vaø ñaïi dieän Phoøng Thöông Maõi vaø caùc hieäp hoäi kinh doanh. Thoaït nhìn, coù theå coi hoï nhö caùc ñòch thuû vôùi nhau, nhöng hoï hôïp nhaát vôùi nhau bôûi cuøng moät traùch nhieäm: tìm caùch taïo cô hoäi nhaân duïng xöùng ñaùng vaø coù lôïi cho xaõ hoäi vaø nhaát laø cho giôùi treû cuûa laõnh thoå naøy. Moät trong caùc ñaïi hoïa lôùn nhaát ñoái vôùi giôùi treû laø thieáu cô hoäi hoïc haønh vaø vieäc laøm laâu daøi vaø coù lôïi nhuaän, moät vieäc laøm cho pheùp hoï laøm vieäc cho töông lai. Trong nhieàu tröôøng hôïp, vieäc thieáu cô hoäi naøy daãn tôùi caùc tình huoáng ngheøo ñoùi. Roài söï ngheøo ñoùi naøy trôû thaønh thöûa ñaát phaùt sinh khieán ngöôøi treû sa vaøo voøng buoân baùn ma tuùy vaø baïo löïc. Ñoù laø moät xa xæ phaåm maø khoâng ai ñuû söùc mua; chuùng ta khoâng theå ñeå hieän taïi vaø töông lai Meã Taây Cô coâ ñôn vaø bò boû rôi.
Baát haïnh thay, thôøi ta ñang soáng ñaõ aùp ñaët nhieàu khuoân maãu tieän ích kinh teá laøm khôûi ñieåm cho caùc lieân heä baûn thaân. Naõo traïng ñöông thònh coå vuõ caùc lôïi nhuaän lôùn nhaát bao nhieâu coù theå, ngay töùc khaéc, baèng baát cöù giaù naøo. Ñieàu naøy khoâng nhöõng khieán chieàu kích ñaïo ñöùc cuûa kinh doanh bò maát ñi, maø coøn queân raèng ñaàu tö toát nhaát ta coù theå laøm laø ñaàu tö vaøo con ngöôøi, vaøo nhöõng con ngöôøi caù theå vaø vaøo caùc gia ñình. Ñaàu tö toát hôn caû laø ñaàu tö taïo cô hoäi. Naõo traïng ñöông thònh ñaët löu löôïng ngöôøi phuïc vuï löu löôïng voán, trong nhieàu tröôøng hôïp, keát cuïc laø boùc loät coâng nhaân nhö theå hoï laø caùc ñoà vaät ñeå söû duïng roài lieäng boû (xem Laudato Si', 123). Thieân Chuùa muoán ta chòu traùch nhieäm ñoái vôùi caùc noâ leä ngaøy nay, vaø chuùng ta phaûi laøm moïi ñieàu ñeå baûo ñaûm raèng caùc tình huoáng naøy khoâng dieãn ra nöõa. Löu löôïng voán khoâng theà quyeát ñònh löu löôïng vaø ñôøi soáng ngöôøi ta.
Khi ñoái dieän vôùi caùc chuû tröông cuûa Hoïc Thuyeát Xaõ Hoäi Coâng Giaùo, ngöôøi ta thöôøng phaûn ñoái raèng: "caùc giaùo huaán naøy bieán chuùng ta thaønh caùc toå chöùc baùc aùi hay bieán caùc kinh doanh cuûa chuùng ta thaønh caùc ñònh cheá nhaân ñaïo". Khaùt voïng duy nhaát cuûa Hoïc Thuyeát Xaõ Hoäi Coâng Giaùo laø troâng coi söï toaøn veïn cuûa con ngöôøi vaø caùc cô caáu xaõ hoäi. Laàn naøo, vì baát cöù lyù do naøo, söï toaøn veïn naøy bò ñe doïa hay bò ruùt goïn thaønh haøng hoùa tieâu duøng, Hoïc Thuyeát Xaõ Hoäi cuûa Giaùo Hoäi ñeàu seõ laø tieáng noùi tieân tri ñeå che chôû moïi ngöôøi chuùng ta khoûi maát huùt trong bieån tham voïng ñaày quyeán ruõ. Laàn naøo, söï toaøn veïn cuûa con ngöôøi bò vi phaïm, xaõ hoäi seõ baét ñaàu xuoáng doác, theo moät nghóa naøo ñoù. Hoïc thuyeát naøy khoâng choáng baát cöù ai, nhöng mang lôïi laïi cho moïi ngöôøi. Moïi giôùi coù nghóa vuï quan taâm tôùi lôïi ích cuûa moïi ngöôøi; taát caû chuùng ta ñang ôû treân cuøng moät con thuyeàn. Taát caû chuùng ta ñeàu phaûi tranh ñaáu ñeå baûo ñaûm raèng vieäc laøm laø nhöõng giaây phuùt nhaân baûn hoùa luoân nhìn veà töông lai; ñoù laø moät khoâng gian ñeå xaây döïng xaõ hoäi vaø ñeå moïi ngöôøi tham döï vaøo ñoù. Thaùi ñoä naøy khoâng nhöõng cung caáp moät söï caûi thieän laäp töùc , nhöng veà laâu veà daøi, noù cuõng seõ bieán ñoåi xaõ hoäi thaønh moät neàn vaên hoùa coù khaû naêng phaùt huy moät khoâng gian xöùng ñaùng cho moïi ngöôøi. Neàn vaên hoùa, nhieàu laàn phaùt sinh töø söï caêng thaúng naøy, ñang taïo ra moät kieåu lieân heä môùi, moät loaïi lieân heä môùi, moät loaïi quoác gia môùi.
Chuùng ta muoán ñeå laïi cho con chaùu chuùng ta loaïi theá giôùi naøo? Toâi tin raèng ñaïi ña soá chuùng ta coù theå ñoàng yù vôùi nhau. Ñaây chính laø chaân trôøi, laø muïc ñích cuûa chuùng ta, vaø chuùng ta phaûi ñeán vôùi nhau vaø laøm vieäc cho muïc ñích naøy. Ñieàu luoân luoân toát laø nghó veà ñieàu toâi muoán ñeå laïi cho con chaùu toâi; noù cuõng laø caùch toát ñeå nghó tôùi con chaùu ngöôøi khaùc. Anh chò em muoán ñeå laïi cho con chaùu anh chò em loaïi Meã Taây Cô naøo? Anh chò em coù muoán ñeå laïi cho chuùng kyù öùc boùc loät, traû löông khoâng ñuû, saùch nhieãu ôû choã laøm vieäc khoâng? Hay anh chò em muoán ñeå laïi cho chuùng moät neàn vaên hoùa nhaéc tôùi vieäc laøm xöùng ñaùng, moät maùi nhaø rieâng, vaø moät maûnh ñaát ñeå caøy caáy? Chuùng ta muoán thöù vaên hoùa naøo cho nhöõng ngöôøi seõ ñeán sau chuùng ta? Hoï seõ thôû ñöôïc baàu khí naøo? Baàu khí naëc muøi thoái naùt, baïo löïc, baát an vaø ngôø vöïc, hay, traùi laïi, moät baàu khí coù khaû naêng saûn sinh caùc phöông thöùc thay theá, canh taân vaø thay ñoåi?
Toâi bieát raèng caùc vaán ñeà neâu treân khoâng deã daøng, nhöng seõ teä hôn neáu ta trao töông lai vaøo tay thoái naùt, taøn baïo vaø thieáu coâng baèng. Toâi bieát khoâng deã ñem moïi beân laïi vôùi nhau ñeå thöông thuyeát, nhöng seõ teä hôn, vaø keát cuïc seõ taïo ra nhieàu thieät haïi hôn, neáu thieáu caùc cuoäc thöông thuyeát vaø löôïng giaù. Toâi bieát khoâng deã ñi vôùi nhau trong moät theá giôùi caøng ngaøy caøng caïnh tranh vôùi nhau, nhöng seõ teä hôn neáu cho pheùp caùi theá giôùi caïnh tranh naøy phaù huûy soá phaän con ngöôøi. Lôïi loäc vaø tö baûn khoâng phaûi laø moät ñieàu toát vöôït quaù vaø vöôït treân con ngöôøi nhaân baûn; chuùng phaûi phuïc vuï ích chung. Khi ích chung chæ ñöôïc duøng ñeå phuïc vuï lôïi loäc vaø tö baûn, ñieàu duy nhaát giaønh ñöôïc coù teân laø loaïi tröø.
Toâi baét ñaàu baèng vieäc caùm ôn anh chò em vì dòp may ñöôïc hieän dieän vôùi nhau naøy. Baây giôø, toâi muoán môøi anh chò em mô öôùc veà Meã Taây Cô, xaây döïng Meã Taây Cô maø con chaùu chuùng ta ñaùng ñöôïc; moät Meã Taây Cô trong ñoù khoâng ai laø nhaát, nhì hay tö; moät Meã Taây Cô trong ñoù, moãi ngöôøi nhìn thaáy nôi ngöôøi khaùc phaåm giaù cuûa con caùi Thieân Chuùa. Xin Ñöùc Meï Guadalupe cuûa chuùng ta, ñaáng ñaõ hieän ra vôùi Juan Diego, vaø toû loä cho thaáy nhöõng ngöôøi beà ngoaøi xem ra bò boû rôi ñeàu laø caùc chöùng nhaân öu vieät cuûa ngaøi ra sao, giuùp vaø ñoàng haønh vôùi chuùng ta trong vieäc laøm cuûa chuùng ta.
Vuõ Vaên An