Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
göûi Dieãn ñaøn Kinh teá Theá giôùi taïi Davos
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi Dieãn ñaøn Kinh teá Theá giôùi taïi Davos:
"Con ngöôøi phaûi daãn daét söï phaùt trieån coâng ngheä, chöù khoâng ñeå noù laøm chuû mình"
Roma (WHÑ 21-01-2016) - Ngaøy 20 thaùng 01 naêm 2016, Phoøng Baùo chí Toaø Thaùnh coâng boá Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi Dieãn ñaøn Kinh teá Theá giôùi taïi Davos.
Söù ñieäp naøy ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha kyù ngaøy 30 thaùng Möôøi Hai naêm 2015, vaø ñöôïc göûi cho Giaùo sö Klaus Schwab, Chuû tòch ñieàu haønh Dieãn ñaøn Kinh teá Theá giôùi, nhaân Dieãn ñaøn ñöôïc toå chöùc töø ngaøy 20 ñeán 23 thaùng Gieâng naêm 2016 taïi Davos (Thuïy Só).
Ñeà taøi cuûa Dieãn ñaøn naêm 2016 laø "Laøm chuû cuoäc caùch maïng coâng nghieäp laàn thöù tö".
Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên cuûa Söù ñieäp:
* * *
Kính göûi Giaùo sö Klaus Schwab,
Chuû tòch ñieàu haønh Dieãn ñaøn Kinh teá Theá giôùi
Tröôùc heát, toâi muoán caûm ôn Giaùo sö ñaõ coù nhaõ yù môøi toâi phaùt bieåu vôùi cuoäc hoïp haèng naêm cuûa Dieãn ñaøn Kinh teá Theá giôùi taïi Davos-Klosters vaøo cuoái thaùng Gieâng vôùi ñeà taøi: "Laøm chuû cuoäc caùch maïng coâng nghieäp laàn thöù tö".
Toâi chaân thaønh caàu chuùc cuoäc gaëp gôõ naøy gaët haùi nhieàu thaønh quaû. Ñaây laø cuoäc gaëp gôõ nhaèm coå voõ traùch nhieäm laâu daøi ñoái vôùi xaõ hoäi vaø moâi tröôøng thoâng qua vieäc ñoái thoaïi trong tinh thaàn xaây döïng veà phía chính quyeàn, caùc nhaø doanh nghieäp, giôùi chöùc daân söï, cuõng nhö quyù vò ñaïi bieåu thuoäc caùc lónh vöïc chính trò, taøi chính vaø vaên hoùa.
Bình minh cuûa ñieàu ñöôïc meänh danh laø "cuoäc caùch maïng coâng nghieäp laàn thöù tö" ñi keøm vôùi yù thöùc ngaøy caøng roõ veà vieäc suy giaûm khoâng theå traùnh khoûi vaø raát baïo lieät veà soá löôïng vieäc laøm. Nhöõng nghieân cöùu môùi ñaây cuûa Toå chöùc Lao ñoäng Quoác teá cho thaáy con soá thaát nghieäp hieän nay leân ñeán haøng traêm trieäu ngöôøi. Vieäc caùc neàn kinh teá ñöôïc "taøi chính hoùa" vaø "coâng ngheä hoùa", mang tính toaøn caàu vaø taïi caùc quoác gia, ñaõ phaùt sinh söï bieán ñoäng saâu xa trong lónh vöïc lao ñoäng. Tình traïng suy giaûm khaû naêng coù ñöôïc vieäc laøm höõu ích vaø xöùng ñaùng, cuøng vôùi vieäc giaûm bôùt caùc nguoàn baûo veä cuûa xaõ hoäi, ñaõ gaây ra söï gia taêng ñaùng lo ngaïi veà tình traïng baát bình ñaúng vaø ngheøo tuùng. Roõ raøng caàn phaûi taïo ra nhöõng moâ hình kinh doanh môùi, ñoàng thôøi coå voõ söï phaùt trieån coâng ngheä tieân tieán, sao cho coù theå duøng vaøo vieäc taïo theâm lao ñoäng xöùng ñaùng cho moïi ngöôøi, nhaèm duy trì vaø cuûng coá caùc quyeàn xaõ hoäi vaø baûo veä moâi tröôøng. Con ngöôøi phaûi daãn daét söï phaùt trieån coâng ngheä, chöù khoâng ñeå noù laøm chuû mình!
Moät laàn nöõa toâi xin göûi ñeán taát caû quyù vò lôøi keâu goïi naøy, laø: "Ñöøng queân ngöôøi ngheøo!" Ñaây laø thaùch ñoá thöù nhaát ñaët ra tröôùc quyù vò laø nhöõng nhaø höõu traùch trong giôùi kinh doanh. "Ai coù phöông tieän ñeå soáng moät cuoäc ñôøi töôm taát, thì thay vì baän taâm ñeán nhöõng ñaëc quyeàn, haõy tìm caùch giuùp nhöõng ngöôøi ngheøo khoå nhaát ñeå hoï cuõng coù ñöôïc nhöõng ñieàu kieän soáng xöùng hôïp phaåm giaù con ngöôøi, nhaát laø ñöôïc phaùt trieån khaû naêng cuûa mình veà nhaân baûn, vaên hoùa, kinh teá vaø xaõ hoäi" (Gaëp gôõ Giôùi chöùc Chính quyeàn vaø Ngoaïi giao ñoaøn, Bangui, 29-11-2015).
Chuùng ta khoâng ñöôïc bao giôø cho pheùp "thöù vaên hoùa tieän nghi gaây meâ chuùng ta", khieán chuùng ta khoâng theå "ñoäng loøng traéc aån tröôùc tieáng khoùc ñau thöông cuûa ngöôøi khaùc; chuùng ta khoâng coøn khoùc tröôùc thaûm caûnh cuûa tha nhaân, khoâng coøn ñeå yù hoï ñang caàn chuùng ta quan taâm, coi nhö chuùng ta voâ can vì cho ñoù khoâng thuoäc traùch nhieäm cuûa mình" (Nieàm vui Tin Möøng, 54).
Khoùc tröôùc thaûm caûnh cuûa moïi ngöôøi khoâng nhöõng noùi leân söï chia seû nhöõng ñau khoå cuûa hoï, maø nhaát laø coøn nhaän ra nhöõng vieäc mình laøm ñaõ gaây ra baát coâng vaø baát bình ñaúng. "Haõy môû maét ñeå nhaän ra tình traïng khoán khoå cuûa theá giôùi, ñeå thaáy nhöõng veát thöông cuûa anh chò em chuùng ta ñang bò töôùc maát nhaân phaåm, vaø nhaän thaáy mình ñöôïc môøi goïi laéng nghe tieáng hoï keâu gaøo xin ñöôïc cöùu giuùp. Öôùc gì baøn tay chuùng ta naém laáy ñoâi tay hoï vaø keùo hoï ñeán vôùi chuùng ta, ñeå hoï thaáy aám aùp coù chuùng ta ôû cuøng, coù tình baïn beø, coù tình anh em. Öôùc chi tieáng noùi cuûa hoï trôû thaønh tieáng noùi cuûa chuùng ta, vaø öôùc chi chuùng ta coù theå chung tay phaù ñoå nhöõng raøo caûn cuûa thaùi ñoä döûng döng laõnh ñaïm, vaãn thöôøng ñöôïc duøng ñeå che giaáu thoùi giaû hình vaø tính ích kyû" (Toâng saéc Misericordiae vultus aán ñònh Naêm Thaùnh ngoaïi thöôøng veà Loøng Thöông xoùt, 15).
Thöïc hieän ñöôïc ñieàu ñoù, ta trôû neân nhaân baûn hôn, vì traùch nhieäm ñoái vôùi anh chò em chuùng ta laø phaàn coát yeáu trong nhaân tính chung cuûa chuùng ta. Quyù vò ñöøng sôï môû loøng trí höôùng ñeán ngöôøi ngheøo. Nhôø vaäy quyù vò seõ boäc loä heát khaû naêng kinh teá vaø kyõ thuaät, vaø thaáy mình ñöôïc vui soáng maø chuû nghóa tieâu thuï khoâng theå mang laïi.
Tröôùc nhöõng thay ñoåi saâu xa hieän nay, caùc vò höõu traùch treân theá giôùi ñöùng tröôùc thaùch ñoá phaûi baûo ñaûm raèng cuoäc "caùch maïng coâng ngheä thöù tö" saép tôùi, keát quaû cuûa phaùt minh coâng ngheä ngöôøi maùy roâ-boát, ñoåi môùi khoa hoïc vaø coâng ngheä, seõ khoâng ñöa ñeán huûy dieät nhaân vò - thay con ngöôøi baèng maùy moùc khoâng coù traùi tim - hoaëc bieán haønh tinh chuùng ta thaønh moät maûnh vöôøn troáng roãng chæ daønh cho khoaùi laïc cuûa moät soá ngöôøi öu tuyeån.
Traùi laïi, ñaây laø luùc mang laïi moät cô hoäi quyù giaù cho vieäc höôùng daãn vaø ñieàu khieån tieán trình ñang dieãn ra, vaø cho vieäc xaây döïng nhöõng xaõ hoäi ñöôïc ñaët treân neàn taûng toân troïng phaåm giaù con ngöôøi, khoan dung, töø bi vaø thöông xoùt. Vì vaäy toâi mong quyù vò tieáp tuïc cuoäc baøn luaän veà caùch thöùc xaây döïng töông lai cuûa haønh tinh, "ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta", vaø xin quyù vò haõy cuøng coá gaéng tìm kieám söï phaùt trieån beàn vöõng vaø toaøn dieän.
Nhö toâi vaãn thöôøng noùi vaø baây giôø muoán ñöôïc nhaéc laïi: kinh doanh laø "moät ôn goïi cao quyù, höôùng ñeán vieäc laøm ra cuûa caûi vaø laøm cho theá giôùi neân toát ñeïp hôn cho moïi ngöôøi", nhaát laø "neáu ta hieåu raèng vieäc taïo ra coâng aên vieäc laøm laø moät phaàn thieát yeáu cuûa vieäc phuïc vuï coâng ích" (Laudato Si', 129). Nhö vaäy, kinh doanh coù traùch nhieäm giuùp vöôït qua cuoäc khuûng hoaûng phöùc taïp cuûa xaõ hoäi vaø moâi tröôøng, vaø traùch nhieäm choáng ngheøo ñoùi. Ñieàu naøy taïo ñieàu kieän caûi thieän hoaøn caûnh soáng baáp beânh cuûa haèng trieäu ngöôøi vaø thu heïp hoá phaân caùch xaõ hoäi voán gaây ra nhieàu baát coâng vaø baøo moøn caùc giaù trò caên baûn cuûa xaõ hoäi, nhö bình ñaúng, coâng lyù vaø tình lieân ñôùi.
Nhö vaäy, nhôø phöông tieän höõu hieäu laø ñoái thoaïi, Dieãn ñaøn Kinh teá Theá giôùi coù theå trôû thaønh moät dieãn ñaøn baûo veä vaø gìn giöõ theá giôùi ñöôïc döïng neân, ñeå ñaït tôùi "söï tieán boä laønh maïnh hôn, nhaân baûn hôn, coù tính xaõ hoäi hôn, toaøn dieän hôn" (Laudato Si', 112), vôùi söï quan taâm thích ñaùng caùc muïc tieâu veà moâi tröôøng cuõng nhö phaùt huy toái ña nhöõng noã löïc xoùa ñoùi giaûm ngheøo, nhö ñaõ ñöôïc neâu leân trong Chöông trình haønh ñoäng 2030 vì söï Phaùt trieån beàn vöõng vaø trong Thoûa öôùc Paris ñoái vôùi Coâng öôùc khung veà Bieán ñoåi Khí haäu cuûa Lieân hieäp quoác.
Kinh thöa Giaùo sö chuû tòch, moät laàn nöõa toâi xin chuùc cuoäc hoïp saép tôùi taïi Davos gaët haùi thaønh coâng, vaø xin Chuùa ban phuùc laønh doài daøo cho giaùo sö, cho quyù vò tham döï Dieãn ñaøn vaø cho gia ñình cuûa quyù vò.
Vatican, ngaøy 30 thaùng Möôøi Hai naêm 2015
Phanxicoâ, giaùo hoaøng
Nguoàn: MESSAGE DU PAPE FRANÇOIS AU PROFESSEUR KLAUS SCHWAB PREÙSIDENT EXEÙCUTIF DU WORLD ECONOMIC FORUM
Thaønh Thi chuyeån ngöõ