Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
nhaân Ngaøy Theá giôùi Di Daân vaø Ngöôøi Tò Naïn 2016
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaân Ngaøy Theá giôùi Di Daân vaø Ngöôøi Tò Naïn 2016 (17 thaùng 01 naêm 2016).
Roma (WHÑ 16-01-2016) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ caûnh giaùc raèng "döûng döng vaø im laëng ñoái vôùi thaûm caûnh ngöôøi di daân vaø tò naïn laø môû ñöôøng cho söï ñoàng loõa, khi chuùng ta chöùng kieán nhö khaùn giaû caùi cheát vì ngoäp thôû, vì kieät löïc, baïo löïc vaø ñaém taøu". Ngaøi baøy toû laäp tröôøng treân ñaây trong söù ñieäp coâng boá saùng ngaøy 1 thaùng 10 naêm 2015, nhaân ngaøy Theá giôùi di daân vaø tò naïn seõ ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 17 thaùng 1 naêm 2016, vôùi chuû ñeà "Ngöôøi di daân vaø tò naïn goïi hoûi chuùng ta. Caâu traû lôøi cuûa Tin Möøng Loøng Thöông Xoùt". Söù ñieäp ñöôïc giôùi thieäu trong cuoäc hoïp baùo taïi Vatican do Ñöùc Hoàng Y Antonio Maria Veglioø, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh muïc vuï di daân vaø ngöôøi löu ñoäng, cuøng vôùi vò Toång thö kyù laø Ñöùc Cha Joseph Kalathiparampil. Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaân Ngaøy Theá giôùi Di Daân vaø Ngöôøi Tò Naïn 2016:
Di daân vaø ngöôøi tò naïn thaùch ñoá chuùng ta
Lôøi giaûi ñaùp töø Tin Möøng cuûa Loøng Thöông Xoùt
Anh chò em thaân meán,
Trong Troïng saéc coâng boá môû Naêm Thaùnh ngoaïi thöôøng veà Loøng Thöông Xoùt, toâi ñaõ löu yù raèng: "nhieàu luùc chuùng ta ñöôïc keâu goïi chieâm ngaém loøng thöông xoùt caùch chaêm chuù hôn vaø nhôø ñoù chuùng ta coù theå trôû neân daáu chæ ñaày hieäu naêng hôn cho hoaït ñoäng cuûa Chuùa Cha trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta" (Misericordiae Vultus, 3).
Tình yeâu cuûa Thieân Chuùa muoán vöôn ñeán moïi ngöôøi vaø töøng ngöôøi. Nhöõng ai ñoùn nhaän voøng tay trìu meán cuûa Chuùa Cha thì hoï seõ trôû neân muoân vaøn caùnh tay roäng môû vaø voøng tay trìu meán giuùp moïi ngöôøi caûm nhaän ñöôïc yeâu thöông nhö treû thô vaø "thaân thuoäc moät nhaø" trong gia ñình nhaân loaïi. Söï chaêm nom ñaày tình phuï töû cuûa Thieân Chuùa traûi roäng ñeán heát thaûy moïi ngöôøi, nhö muïc töû chaêm nom ñoaøn chieân cuûa mình, nhöng cuï theå laø moái baän taâm ñeán nhöõng con chieân mang thöông tích, kieät söùc vaø ñau yeáu.
Chuùa Gieâsu noùi vôùi chuùng ta raèng Chuùa Cha cuùi xuoáng naâng ñôõ nhöõng ai ngheøo yeáu veà theå lyù hay luaân lyù; tình traïng caøng traàm troïng thì quyeàn naêng cuûa loøng Chuùa thöông xoùt caøng bieåu loä höõu hieäu. Trong thôøi ñaïi cuûa chuùng ta, laøn soùng di daân ñang taêng traøn treân toaøn theá giôùi. Nhöõng ngöôøi tò naïn vaø nhöõng ngöôøi troán chaïy khoûi queâ höông ñang thaùch ñoá moïi caù nhaân cuõng nhö coäng ñoàng, keå caû nhöõng loái soáng truyeàn thoáng; nhieàu luùc hoï ñaûo loän nhöõng nhaän thöùc veà vaên hoùa vaø xaõ hoäi maø hoï ñoái dieän.
Ngaøy caøng coù theâm nhieàu naïn nhaân cuûa baïo löïc vaø ngheøo ñoùi rôøi boû queâ höông mình bò nhöõng keû buoân ngöôøi boùc loät, treân con ñöôøng ñeán vôùi giaác mô veà moät töông lai toát ñeïp hôn. Neáu may maén soáng soùt sau khi bò laïm duïng vaø sau cuoäc haønh trình ñaày gian truaân, hoï laïi phaûi ñoái maët vôùi nhöõng moái nghi ngaïi vaø sôï haõi chöïc chôø. Sau heát, hoï luoân phaûi ñoái maët vôùi vieäc thieáu nhöõng chính saùch minh baïch vaø thöïc teá veà quy ñònh tieáp nhaän ngöôøi di daân, vaø cung caáp nhöõng chöông trình hoäi nhaäp ngaén haïn hay daøi haïn, toân troïng quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa moïi ngöôøi.
Hôn bao giôø heát, Tin Möøng cuûa Loøng Thöông Xoùt ñang lay ñoäng löông taâm chuùng ta, khoâng ñeå chuùng ta voâ caûm vôùi noãi ñau cuûa ngöôøi khaùc, vaø chæ cho chuùng ta phöông thöùc ñaùp laïi noãi ñau aáy - döïa treân neàn taûng cuûa ñöùc Tin-Caäy-Meán, theå hieän caùch cuï theå qua nhöõng vieäc thöông xoùt, phaàn hoàn cuõng nhö phaàn xaùc.
Döôùi aùnh saùng cuûa nhöõng thöïc teá naøy, toâi ñaõ choïn chuû ñeà cho Ngaøy Theá Giôùi Di Daân vaø Tò Naïn 2016 laø "Di daân vaø ngöôøi tò naïn ñang thaùch ñoá chuùng ta. Lôøi giaûi ñaùp töø Tin Möøng cuûa Loøng Thöông Xoùt".
Caùc laøn soùng di daân hieän nay laø moät thöïc taïi taát yeáu khoâng theå phuû nhaän. Vaán ñeà quan troïng cuûa chuùng ta laø phaûi giaûi quyeát thaûm traïng naøy baèng caùch cung caáp nhöõng chöông trình chæ roõ nguyeân nhaân vaø heä quaû cuûa di daân, bao goàm caû nhöõng haäu quaû taùc ñoäng ñeán xaõ hoäi vaø con ngöôøi. Haèng ngaøy, soá phaän bi thöông cuûa haøng trieäu con ngöôøi ñang chaát vaán coäng ñoàng quoác teá töø haäu quaû buøng noå cuûa nhöõng khuûng hoaûng nhaân ñaïo khoâng theå chaáp nhaän ôû nhieàu nôi treân theá giôùi. Khi chuùng ta bình taâm vaø thinh laëng ñöùng nhìn ngöôøi khaùc ñang cheát daàn vì ngoät ngaït, vì ñoùi khaùt, vì baïo löïc vaø cheát chìm laø chuùng ta ñoàng loõa vôùi toäi aùc.
Baát luaän treân bình dieän lôùn hay nhoû, ngay caû khi chæ coù moät ngöôøi bò thieät maïng thì söï vieäc naøy vaãn luoân laø bi kòch. Di daân laø anh chò em cuûa chuùng ta ñang ra söùc tìm kieám moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn, thoaùt caûnh ngheøo ñoùi, naïn boùc loät vaø phaân phoái caùch baát coâng caùc taøi nguyeân phong phuù cuûa haønh tinh naøy - leõ ra phaûi ñöôïc chia seû bình ñaúng cho taát caû moïi ngöôøi. Chaúng phaûi chuùng ta ñeàu mong muoán coù moät cuoäc soáng toát hôn, ñaày ñuû hôn vaø thònh vöôïng hôn ñeå chia seû vôùi nhöõng ngöôøi thaân yeâu cuûa chuùng ta hay sao?
Vaøo luùc naøy cuûa lòch söû nhaân loaïi -ñöôïc ghi daáu baèng nhöõng cuoäc di daân vó ñaïi- caên tính khoâng phaûi laø chuyeän thöù yeáu. Ngöôøi di daân bò buoäc phaûi thay ñoåi ít nhieàu caên tính vaø duø muoán hay khoâng, nhöõng ngöôøi ñoùn nhaän hoï cuõng buoäc phaûi thay ñoåi. Chuùng ta phaûi laøm sao ñeå nhöõng kinh nghieäm veà söï thay ñoåi naøy khoâng gaây trôû ngaïi cho söï phaùt trieån thöïc thuï nhöng trôû neân cô hoäi taêng tieán ñích thöïc cho con ngöôøi, xaõ hoäi vaø tinh thaàn; moät söï taêng tieán toân troïng vaø phaùt huy nhöõng giaù trò giuùp chuùng ta nhaân haäu hôn, quaân bình hôn trong töông quan vôùi Chuùa, vôùi ngöôøi khaùc vaø vôùi thuï taïo?
Söï hieän dieän cuûa di daân vaø ngöôøi tò naïn thaùch ñoá quyeát lieät nhöõng coäng ñoàng tieáp nhaän hoï. Nhöõng coäng ñoàng naøy phaûi ñoái maët vôùi nhöõng tình huoáng môùi, coù theå taïo neân nhöõng khoù khaên nghieâm troïng neáu khoâng ñöôïc taùc ñoäng, giaûi quyeát vaø ñieàu chænh moät caùch thích hôïp. Laøm sao chuùng ta baûo ñaûm ñöôïc raèng söï hoäi nhaäp seõ laøm phong phuù cho caû ñoâi beân, khai môû nhöõng trieån voïng tích cöïc cho caùc coäng ñoàng, vaø traùnh ñöôïc caùc nguy cô kyø thò, phaân bieät chuûng toäc, chuû nghóa quoác gia cöïc ñoan hoaëc tinh thaàn baøi ngoaïi? Maïc khaûi Kinh Thaùnh thuùc baùch chuùng ta ñoùn tieáp khaùch laï; Kinh Thaùnh baûo chuùng ta raèng khi laøm nhö theá laø chuùng ta môû cöûa cho Thieân Chuùa, vaø nhaän ra dung nhan cuûa chính Ñöùc Kitoâ nôi göông maët cuûa tha nhaân. Nhieàu toå chöùc, hieäp hoäi, phong traøo, caùc nhoùm, caùc toå chöùc cuûa giaùo phaän, quoác gia vaø quoác teá ñang traûi nghieäm söï kyø dieäu vaø nieàm vui cuûa gaëp gôõ, cuûa chia seû vaø tình lieân ñôùi. Hoï ñaõ nghe thaáy tieáng noùi cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ: "Naøy ñaây Ta ñöùng tröôùc cöûa vaø goõ" (Kh 3,20). Theá nhöng nhöõng tranh luaän veà ñieàu kieän vaø giôùi haïn caàn ñaët ra cho vieäc tieáp nhaän ngöôøi di daân vaãn ñang tieáp dieãn, khoâng chæ ôû caáp ñoä chính saùch quoác gia maø coøn ôû moät soá coäng ñoaøn giaùo xöù, nôi maø söï bình laëng laâu nay nhö ñang bò ñe doïa.
Ñoái dieän vôùi caùc vaán naïn naøy, Giaùo hoäi coù theå laøm gì khaùc hôn ngoaøi vieäc ñoùn nhaän linh höùng bôûi cuoäc ñôøi vaø Lôøi cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ? Caâu traû lôøi cuûa Tin Möøng chính laø loøng thöông xoùt. Tröôùc heát, Loøng Thöông Xoùt naøy chính laø hoàng aân cuûa Thieân Chuùa Cha ñöôïc maïc khaûi trong Chuùa Con. Loøng Thöông Xoùt cuûa Thieân Chuùa khôi daäy nieàm vui caûm taï vì nieàm hy voïng nôi maàu nhieäm cöùu ñoä baèng giaù maùu Chuùa Kitoâ ñaõ môû ra cho chuùng ta. Loøng Thöông Xoùt nuoâi döôõng vaø taêng cöôøng tình lieân ñôùi vôùi tha nhaân nhö moät caùch ñeàn ñaùp tình yeâu khoan dung cuûa Thieân Chuùa "ñaõ ñöôïc ñoå vaøo loøng chuùng ta nhôø Thaùnh Thaàn" (Rm 5,5). Moãi ngöôøi chuùng ta coù traùnh nhieäm veà ngöôøi soáng beân caïnh mình: chuùng ta laø ngöôøi troâng nom anh chò em mình, baát keå hoï soáng ôû ñaâu. Öu tö ñeán vieäc nuoâi döôõng töông quan toát ñeïp vôùi tha nhaân vaø khaû naêng vöôït thaéng nhöõng ñònh kieán vaø sôï haõi laø nhöõng thaønh toá noøng coát cho söï thaêng tieán neàn vaên hoùa gaëp gôõ, ôû ñoù chuùng ta khoâng chæ caàn ñöôïc chuaån bò ñeå trao ban nhöng coøn ñöôïc nhaän laõnh töø ngöôøi khaùc.
Trong thöïc teá, loøng hieáu khaùch taêng trieån töø hai phía cho vaø nhaän. Treân quan ñieåm naøy, ñieàu quan troïng laø nhìn nhaän ngöôøi di daân khoâng chæ ñôn thuaàn ôû tình traïng hôïp phaùp hay baát hôïp phaùp cuûa hoï, nhöng treân heát hoï laø con ngöôøi vôùi phaåm giaù caàn ñöôïc baûo veä vaø chính hoï coù khaû naêng ñoùng goùp cho söï tieán boä vaø phuùc lôïi chung cuûa xaõ hoäi. Ñaëc bieät laø khi hoï trôû neân coù traùch nhieäm vôùi nhöõng ngöôøi tieáp nhaän hoï, traân troïng caùc di saûn vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nöôùc chuû nhaø, tuaân thuû luaät phaùp hieän haønh vaø coäng taùc vôùi nhöõng nhu caàu cuûa ñaát nöôùc. Chuùng ta khoâng theå chæ thu goïn vaán ñeà di daân vaøo phöông dieän chính trò vaø phaùp lyù, vaøo nhöõng hoaït ñoäng kinh teá vaø söï kieän nhieàu neàn vaên hoaù soáng chung cuï theå vôùi nhau trong moät laõnh thoå. Taát caû nhöõng ñieàu naøy boå sung cho vieäc baûo veä vaø thaêng tieán con ngöôøi, cho neàn vaên hoùa gaëp gôõ, vaø söï hieäp nhaát caùc daân toäc, chính nôi aáy Tin Möøng cuûa Loøng Thöông Xoùt linh höùng vaø khích leä nhöõng caùch theá canh taân vaø bieán ñoåi toaøn nhaân loaïi.
Giaùo hoäi ñöùng veà phía taát caû nhöõng ai tranh ñaáu ñeå baûo veä quyeàn cuûa moãi ngöôøi ñöôïc soáng ñuùng phaåm giaù cuûa mình, tröôùc heát vaø treân heát baèng vieäc thöïc thi quyeàn khoâng phaûi ra ñi ñeå ñoùng goùp cho söï phaùt trieån cuûa chính ñaát nöôùc mình. Tieán trình naøy neân khôûi ñaàu baèng vieäc caàn phaûi trôï giuùp caùc quoác gia maø ngöôøi di daân vaø tò naïn rôøi boû. Ñieàu naøy seõ minh chöùng raèng tình lieân ñôùi, söï hôïp taùc, töông quan quoác teá vaø söï phaân phoái coâng baèng caùc nguoàn taøi nguyeân cuûa traùi ñaát laø thieát yeáu cho nhöõng noã löïc quyeát lieät hôn, nhaèm loaïi boû tình traïng maát quaân bình voán ñöa con ngöôøi, caù nhaân hay taäp theå, ñeán choã rôøi boû moâi tröôøng thieân nhieân vaø vaên hoaù cuûa rieâng hoï, ñaëc bieät ôû caùc quoác gia xuaát phaùt di daân. Duø baát cöù tröôøng hôïp naøo, caàn sôùm heát söùc traùnh nhöõng laøn soùng tò naïn vaø taûn cö do haäu quaû cuûa ngheøo ñoùi, baïo löïc vaø baét bôù. Cuõng caàn ñònh hình coâng luaän caùch ñuùng ñaén, ñeå traùnh nhöõng noãi sôï haõi vaø nhöõng suy ñoaùn voâ caên cöù coù haïi cho di daân. Khoâng ai ñöôïc cho laø mình voâ can tröôùc nhöõng hình thöùc noâ leä môùi do caùc toå chöùc toäi phaïm mua baùn ñaøn oâng, phuï nöõ vaø treû em ñeå cöôõng böùc lao ñoäng trong ngaønh xaây döïng, noâng nghieäp, ngö nghieäp hoaëc döôùi caùc hình thöùc thöông maïi khaùc. Coù bieát bao treû vò thaønh nieân vaãn ñang bò buoäc chieán ñaáu trong caùc löïc löôïng daân quaân nhö nhöõng lính thieáu nhi! Bieát bao ngöôøi laø naïn nhaân cuûa naïn buoân baùn noäi taïng, bò cöôõng böùc ñi aên xin vaø bò boùc loät tình duïc! Bieát bao ngöôøi tò naïn ngaøy nay ñang troán chaïy khoûi nhöõng toäi aùc quaùi dò ñoù, hoï khaån naøi Giaùo hoäi vaø coäng ñoàng nhaân loaïi haõy baûo ñaûm raèng trong voøng tay roäng môû cuûa nhöõng ngöôøi tieáp nhaän, hoï coù theå nhìn thaáy dung maïo cuûa Thieân Chuùa "laø Cha giaøu loøng thöông xoùt vaø laø Chuùa cuûa moïi nguoàn uûi an" (2 Cr 1,3).
Anh chò em di daân vaø tò naïn thaân meán,
Nôi taâm ñieåm cuûa Tin Möøng Loøng Thöông Xoùt, söï gaëp gôõ vaø ñoùn nhaän ngöôøi khaùc ñoàng nhaát vôùi söï gaëp gôõ vaø tieáp ñoùn Thieân Chuùa: Ñoùn nhaän ngöôøi khaùc nghóa laø tieáp ñoùn chính Thieân Chuùa! Anh chò em ñöøng ñeå mình bò cöôùp maát nieàm hy voïng vaø nieàm vui söï soáng phaùt sinh töø vieäc anh chò em caûm nghieäm Loøng Chuùa thöông xoùt, ñöôïc baøy toû nôi nhöõng ngöôøi anh chò em gaëp gôõ trong haønh trình ra ñi!
Toâi phoù thaùc anh chò em cho Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Meï cuûa ngöôøi di daân vaø ngöôøi tò naïn, vaø cho Thaùnh Giuse, Ñaáng ñaõ traûi nghieäm noãi ñaéng cay trong haønh trình di cö ñeán Ai Caäp.
Vôùi nhöõng ai ñang ñoùng goùp raát nhieàu söùc löïc, thôøi gian vaø nguoàn löïc cho vieäc chaêm soùc muïc vuï vaø xaõ hoäi ñoái vôùi ngöôøi di daân, toâi cuõng phoù thaùc anh chò em cho söï chuyeån caàu cuûa caùc Ngaøi.
Toâi öu aùi ban Pheùp Laønh Toaø Thaùnh cho taát caû moïi ngöôøi.
Vatican, ngaøy 12 thaùng 9 naêm 2015,
Leã Kính Danh Thaùnh Ñöùc Maria
Phanxicoâ
(Uyû ban Muïc vuï Di daân chuyeån ngöõ)