Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia
Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia.
Roma (SD 16-11-2015; Vat. 12-01-2016) - Cuoäc hoïp cuûa Maïng löôùi giaùo hoäi Amazzonia veà vieäc baûo veä moâi sinh vuøng naøy döôùi aùnh saùng Thoâng ñòeâp Laudato si' cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Trong caùc ngaøy 16 ñeán 18 thaùng 11 naêm 2015 cuoäc hoïp cuûa Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia ñaõ dieãn ra taïi Bogotaø thuû ñoâ Colombia. Tham döï cuoäc hoïp coù hôn 100 ngöôøi goàm caùc Hoàng Y vaø Giaùm Muïc cuøng vôùi 80 tu só, caùc nhaân vieân muïc vuï nam nöõ vaø ñaïi dieän caùc thoå daân vaø 9 nöôùc thaønh vieân thuoäc nhoùm Xuyeân Amazzonia. Muïc ñích phieân hoïp laø ñeå cuøng nhau phaân tích thöïc taïi cuûa vuøng Amazzonia cuõng nhö traû lôøi cho caùc thaùch ñoá giaùo hoäi vaø xaõ hoäi maø Giaùo Hoäi soáng trong coâng taùc muïc vuï cho caùc daân toäc soáng taïi Amazzonia vaø ñeå baûo veä meï thieân nhieân. Moät trong caùc khiaù caïnh neàn taûng cuûa phieân hoïp laø laéng nghe tieáng keâu than vaø caùc nieàm hy voïng cuûa vaøi boä laïc thoå daân, maø Giaùo Hoäi ñang trôï giuùp vaø ñoàng haønh. Ñieàu moïi ngöôøi chôø ñôïi laø vieäc xaây döïng moät maïng löôùi lieân ñôùi maïnh meõ nhaäp theå vaøo moät thöïc taïi ñang coù raát nhieàu thaùch ñoá cam go, nhöng cuõng daäy giöõ gìn thuï taïo trong hieän taïi vaø trong töông lai. Moät muïc tieâu khaùc nöõa cuûa phieân hoïp laø ñeà ra moät chieán thuaät höõu hieäu hôn giuùp tieáp tuïc cuûng coá maïng löôùi nhö laø vieäc phuïc vuï caùc thoå daân vaø laø moät phaàn sinh hoaït tích cöïc cuûa Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Myõ chaâu Latinh goïi taét laø CELAM.
Amazzonia laø moät vuøng ñaát roäng 7 trieäu caây soá vuoâng coù 9 nöôùc bao quanh laø Brasil, Venezuela, Ecuador, Colombia, Bolivia, Peruø, Guyana, Suriname vaø Guyana Phaùp. Ñaây laø vuøng ñaát coù 40 trieäu daân sinh soáng, trong ñoù coù gaàn 3 trieäu thoå daân thuoäc 390 chuûng toäc noùi 240 thöù tieáng khaùc nhau. Caû khi hieän nay 20% dieän tích röøng giaø Amazzonia ñaõ bò taøn phaù, noù vaãn tieáp tuïc laø moät kho taøng phong phuù vaø laø nôi sinh soáng cuûa moät phaàn tö caùc loaïi thuù vaät vaø thaûo moäc cuûa toaøn theá giôùi.
Raát tieác töø bao thaâp nieân qua Amazzonia laø vuøng ñaát ngaøy caøng bò taøn phaù vaø ñe doïa nhieàu hôn bôûi caùc döï aùn khai thaùc quaëng moû, bôûi vieäc khai thaùc troàng tæa moät loaïi saûn phaåm duy nhaát, bôûi caùc thay ñoåi khí haäu ñe ñoïa naëng neà cuoäc soáng vaø quyeàn töï quyeát cuûa caùc daân toäc soáng trong vuøng naøy, nhaát laø xuùc phaïm ñeán Chuùa Kitoâ nhaäp theå nôi caùc nhoùm thoå daân, caùc noâng daân ngheøo, caùc ngöôøi goác phi chaâu vaø caùc ngöôøi daân soáng taïi caùc thaønh thò.
Phaùt bieåu trong phieân hoïp, Ñöùc Hoàng Y Claudio Hummes, Chuû tòch Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia, ñaõ khaúng ñònh raèng caùc daân toäc soáng trong vuøng naøy phaûi traû giaù ñaét ñoû nhaát vaø ñau khoå nhaát vì söï taøn phaù naøy. Ñöùc Hoàng Y nhaán maïnh raèng ñaây laø moät vaán ñeà luaân lyù ñaïo ñöùc trong ñoù taát caû moïi ngöôøi ñeàu coù phaàn traùch nhieäm ñoái vôùi caùc theá heä töông lai. Nhöng ñaây cuõng laø moät traùch nhieäm toân giaùo nöõa, trong nghóa "Thieân Chuùa ñaõ uyû thaùc cho chuùng ta theá giôùi naøy nhö laø moät moùn quaø caàn giöõ gìn, ñeå vun troàng phaùt trieån noù chöù khoâng phaûi ñeå taøn phaù noù. "Giaùo Hoäi khoâng hieän dieän taïi Amazzonia nhö laø moät ngöôøi soaïn va li ñeå ra ñi sau khi ñaõ khai thaùc noù". Caùc lôøi naøy Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi taïi Rio de Janeiro naêm 2013 muoán neâu baät daán thaân cuûa haøng ngaøn thöøa sai, linh muïc, tu só vaø giaùo daân ngay töø khi khaùm phaù ra Chaâu Myõ cuõng nhö taàm quan troïng cuûa hoï ñoái vôùi hieän taïi vaø töông lai cuûa Myõ chaâu Latinh.
Phaùt bieåu trong dòp naøy, Ñöùc Hoàng Y Peter Turkson, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Coâng Lyù vaø Hoaø Bình nhaán maïnh raèng caàn phaûi tìm ra mo thöùc toân troïng phaåm giaù con ngöôøi trong vieäc quaûn trò vaø khai thaùc caùc taøi nguyeân thieân nhieân trong vuøng Amazzonia, laøm sao ñeå thaêng tieán söï phaùt trieån kinh teá cuûa vuøng naøy vaø phaùt huy vieäc quaûn trò daân chuû bao goàm söï tham döï cuûa moïi taàng lôùp xaõ hoäi, vôùi muïc ñích laø thieän ích chung ñích thöïc cuûa gia ñình nhaân loaïi.
Tröôùc ñoù trong caùc ngaøy 17 tôùi 22 thaùng 8 naêm 2015 UÛy ban ñieàu haønh cuûa Maïng löôùi Xuyeân Amazzonia ñaõ trieäu taäp moät phieân hoïp taïi Manaus beân Brasil coù söï tham döï cuûa moät soá thaønh vieân thuoäc caùc uûy ban cuûa Maïng löôùi bao goàm caùc nhoùm ñaëc traùch veà truyeàn thoâng; caùc thoå daân; caùc maïng löôùi quoác teá; caùc Moâ thöùc phaùt trieån thay theá; caùc thay ñoåi khí haäu vaø cuoäc soáng laønh maïnh; vieäc ñaøo taïo vaø caùc phöông phaùp muïc vuï; caùc quyeàn con ngöôøi vaø beânh vöïc quoác teá, cuõng nhö nhoùm nghieân cöùu. Muïc ñích phieân hoïp taïi Manaus laø ñeå chia seû caùc tieán boä chuyeân bieät lieân quan tôùi vieäc xaùc ñònh kieåu phuïc vuï trong söù meänh cuûa Maïng löôùi Xuyeân Amazzonia, nhö laø UÛy ban ñieàu haønh, vaên phoøng thö kyù ñieàu haønh vaø döï aùn hoäi nhaäp. Cuõng ñaõ coù moät thôøi gian ñöôïc daønh cho vieäc chia seû taàm quan troïng cuûa caùc ñieåm chieán thuaät vaø ñaøo saâu linh ñaïo cuûa Maïng löôùi Xuyeân Amazzonia döôùi aùnh saùng cuûa Thoâng ñieäp Laudato si' cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.
Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia môùi ñöôïc thaønh laäp naêm 2015 beân Brasil, vaø laø saùng kieán ñöôïc ñeà xuaát bôûi caùc Giaùm Muïc cuûa caùc tieåu bang bao goàm vuøng Amazzonia trong laõnh thoå caùc giaùo phaän cuûa caùc vò. Coù taát caû 9 quoác gia trong vuøng Amazzonia: ñoù laø Brasil bao goàm 67%, Bolivia, Peruø, Colombia, Venezuela, Ecuador, Guiana, Guiana Phaùp, vaø Suriname. Tham döï phieân hoïp taïi Manaus ngoaøi caùc Giaùm Muïc coøn coù caùc linh muïc, tu só, caùc thöøa sai caùc doøng laøm vieäc trong vuøng Amazzonia vaø giaùo daân nam nöõ. Theâm vaøo ñoù cuõng coù söï hieän dieän cuûa ñaïi dieän vaøi toå chöùc Caritas quoác gia cuõng nhö anh chò em giaùo daân thuoäc nhieàu toå chöùc cuûa Giaùo Hoäi. Muïc ñích cuûa Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia laø keát hieäp caùc noã löïc cuûa Giaùo Hoäi trong vieäc khích leä, baûo veä vaø giöõ gìn vuøng Amazzonia meânh moâng ñeå thaêng tieán thieän ích toaøn veïn cho con ngöôøi, baûo veä caùc quyeàn con ngöôøi, phaùt trieån vieäc rao truyeàn Tin Möøng, vaên hoùa , xaõ hoäi, vaø kinh teá cuûa ngöôøi daân, ñaëc bieät laø cuûa caùc thoå daân. Ñaây laø moät toå chöùc ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ khuyeán khích vaø uûng hoä. Nhoùm thaønh laäp toå chöùc naøy ñaëc bieät quy chieáu lôøi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi trong Ngaøy Quoác Teá Giôùi Treû taïi Rio de Janeiro naêm 2013, khi ngaøi khaúng ñònh raèng: "Amazzonia laø moät kieåm thöïc ñònh ñoaït, moät thöû thaùch ñoái vôùi Giaùo Hoäi vaø xaõ hoäi, moät lôøi keâu goïi maïnh meõ ñoái vôùi vieäc toân troïng toaøn thuï taïo, maø Thieân Chuùa ñaõ uyû thaùc cho con ngöôøi, ñeå saên soùc vaø gìn giöõ noù nhö moät ngoâi vöôøn, chöù khoâng phaûi ñeå khai thaùc boùc loät noù moät caùch daõ man röøng ruù".
Chính vôùi tinh thaán aáy trong caùc ngaøy töø muøng 9 tôùi 12 thaùng 9 naêm 2014, Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia ñaõ trieäu taäp phieân hoïp khai maïc taïi Brasilia veà ñeà taøi "Xuyeân Amazzonia: Laù phoåi cuûa haønh tinh". Cuoäc hoïp do UÛy ban Coâng Lyù Hoaø Bình vaø Lieân Ñôùi cuûa Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Myõ chaâu Latinh cuøng toå chöùc vôùi Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Brasil, Caritas chaâu Myõ Latinh vaø Lieân hieäp caùc tu só nam nöõ Myõ chaâu Latinh. Muïc ñích laø ñeå traû lôøi cho caùc thaùch ñoá truyeàn giaùo khoång loà maø vuøng Amazzonia ñöa ra cho Giaùo Hoäi cuõng nhö traû lôøi cho caùc xung khaéc maø moâ thöùc phaùt trieån hieän nay gaây ra cho vuøng Amazzonia vaø caùc daân toäc soáng trong vuøng. Ngoaøi ra cuõng laø ñeå phoái hôïp vaø cuûng coá daán thaân cuûa nhieàu toå chöùc giaùo hoäi cho ñeán nay ñaõ hoaït ñoäng ñeå baûo veä vuøng Amazzonia nhöng moät caùch rieâng reõ, raûi raùc, thieáu thoáng nhaát.
Trong söù ñieäp göûi Ñöùc Cha Pedro Ricardo Barreto Jimero, Toång Giaùm Muïc Huancayo, kieâm chuû tòch UÛy ban Coâng Lyù vaø Hoaø Bình cuûa Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Myõ chaâu Latinh vaø caùc tham döï vieân, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ baày toû vui möøng vì thaáy lôøi ngaøi keâu goïi thaønh laäp maïng löôùi môùi naøy cho caùc vaán ñeà moâi sinh vuøng Amazzonia ñaõ ñöôïc tieáp nhaän. Söù ñieäp mang chöõ kyù cuûa Ñöùc Hoàng Y Pietro Parolin, Quoác Vuï Khanh Toaø Thaùnh, nhaéc laïi lôøi keâu goïi Ñöùc Thaùnh Cha ñöa ra trong buoåi gaëp gôõ caùc Giaùm Muïc Brasil ngaøy 27 thaùng 7 naêm 2013, lieân quan tôùi vieäc toân troïng vaø giöõ tìn toaøn thuï taïo maø Thieân Chuùa ñaõ uyû thaùc cho con ngöôøi, khoâng phaûi ñeå khai thaùc noù moät caùch röøng ruù, nhöng ñeå bieán noù trôû thaønh moät ngoâi vöôøn. Ngaøi noùi: Trong thaùch ñoá muïc vuï cho vuøng Amazzonia toâi khoâng theå khoâng caùm ôn nhöõng gì Giaùo Hoäi Brasil ñang laøm, nhöng caàn phaûi ñaåy maïnh coâng vieäc naøy cuûa Giaùo Hoäi. Tröôùc bieát bao nhieâu saùng kieán cuûa Giaùo Hoäi coâng giaùo ñoái vôùi vuøng Amazzonia, nhöng cho ñeán nay coù tính caùch coâ laäp, rôøi raïc.
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi Giaùo Hoäi cuøng nhau hieäp nhaát ñaùp traû laïi caùc thaùch ñoá ñoù, baèng caùch cuøng soáng vôùi nhau, hoaø nhaäp, troän laãn vaøo nhau, gaëp gôõ nhau, chung vai saùt caùnh, naém laáy tay nhau, döïa vaøo nhau vaø tham döï vaøo ngoïn thuyû trieàu hôi hoãn ñoän naøy, nhöng noù coù theå bieán thaønh moät kinh nghieäm ñích thaät cuûa tình huynh ñeä, moät ñoaøn xe lieân ñôùi, moät cuoäc haønh höông thaùnh thieän. Nhö theá caùc khaû theå truyeàn thoâng lôùn hôn seõ ñöôïc dieãn taû ra baèng caùc khaû theå gaëp gôõ vaø lieân ñôùi to lôùn hôn giöõa taát caû moïi ngöôøi. Neáu chuùng ta coù theå ñi theo con ñöôøng naøy, thì seõ laø moät ñieàu toát ñeïp bieát bao, chöõa laønh bieát bao, giaûi phoùng bieát bao, laøm naûy sinh hy voïng bieát bao! Ra khoûi chính mình ñeå hieäp nhaát vôùi ngöôøi khaùc laø ñieàu toát" (Nieàm Vui Tin Möøng).
Ñöùc Thaùnh Cha caàu chuùc cho "saùng kieán naøy traøn ñaày thaønh coâng, nhöng cuõng nhaéc laïi raèng maïng löôùi vi tính phaûi laø moät nôi giaàu nhaân baûn tính, khoâng phaûi laø moät maïng löôùi caùc daây nhôï, nhöng laø caùc con ngöôøi. Lang thang treân caùc maïng vi tính khoâng ñuû, vieäc keát noái caàn phaûi ñöôïc ñoàng haønh bôûi moät söï gaëp gôõ thaät söï: Chuùng ta khoâng theå soáng moät mình, kheùp kín trong chính mình. Chuùng ta caàn yeâu thöông vaø ñöôïc yeâu thöông, chuùng ta caàn söï dòu hieàn. Chæ nhö theá, nhôø maïng löôùi noái keát chöùng taù kitoâ môùi coù theå ñeán vôùi caùc vuøng ngoaïi oâ cuûa cuoäc soáng con ngöôøi, vaø cho pheùp men kitoâ laøm cho caùc neàn vaên hoùa soáng ñoäng cuûa vuøng Amazzonia vaø caùc gia trò cuûa noù trôû neân phong phuù." Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha "caàu chuùc Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia goùp phaàn phaùt trieån caùc cô may hieåu bieát vaø lieân ñôùi giöõa caùc caù nhaân vaø daân toäc vôùi nhau, luoân luoân phaûn aùnh Chuùa Kitoâ, laø AÙnh Saùng caùc quoác gia, raïng ngôøi treân göông maët cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ vaø caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông".
Tham döï cuoäc hoïp ñaõ coù 50 ngöôøi goàm Giaùm Muïc, Linh Muïc, tu só nam nöõ vaø giaùo daân ñaïi dieän cho caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông vaø caùc toå chöùc noùi treân. Trong caùc ñeà taøi ñöôïc thaûo luaän coù caùc döï aùn kinh teá lôùn, hoaït ñoäng cuûa caùc chính quyeàn quoác gia trong Saùng kieán ñoái vôùi vieäc hoäi nhaäp haï taàng cô sôû mieàn Nam Myõ vaø caùc haäu quûa cuûa caùc thay ñoåi khí haäu ñoái vôùi vuøng Amazzonia. YÙ töôûng höôùng daãn cuoäc hoïp ñaõ laø lôøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi vôùi caùc Giaùm Muïc Brasil: "Amazzonia laø moät traéc nghieäm ñònh ñoaït ñoái vôùi Giaùo Hoäi, moät thöû thaùch ñoái vôùi töông laïi cuûa toaøn vuøng".
Taøi lieäu Hoäi nghò cuûa Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Myõ chaâu Latinh trieäu taäp taïi Aparecida cuõng yeâu caàu taïo ra yù thöùc trong caùc daân toäc Myõ chaâu Latinh veà taàm quan troïng cuûa vuøng Amazzonia ñoái vôùi toaøn nhaân loaïi. Caàn thieát laäp giöõa caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông cuûa caùc quoác gia nam myõ vuøng Amazzonia moät muïc vuï chung vôùi caùc öu tieân khaùc nhau, ñeå taïo ra moät moâ thöùc phaùt trieån öu tieân cho daân ngheøo cuõng nhö cho vieäc phuïc vuï coâng ích. Maïng löôùi ñöôïc thaønh laäp quy tuï caùc khaùc bieät vaên hoùa, ñòa lyù vaø thöøa taùc: töø caùc thöøa sai hoäi nhaäp vaøo caùc coäng ñoaøn coâ laäp trong röøng, cho tôùi caùc nhoùm theo doõi tình traïng soáng cuûa caùc thoå daân hay daân ngheøo trong caùc vuøng ngoaïi oâ caùc thaønh phoá vuøng Amazzonia, ñoái thoaïi vôùi caùc haøng giaùo phaåm vaø caùc cô quan do Giaùo Hoäi phoái hôïp. Caùc tham döï vieân ñeàu yù thöùc roõ raøng ñaây khoâng phaûi laø moät döï aùn chính trò hay xaõ hoäi, maø laø moät loä trình tinh thaàn ñích thaät, moät cuoäc "haønh höông thaùnh", nhö söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñònh nghóa.
Trong soá caùc ngöôøi tham döï cuoäc hoïp cuõng coù caùc tu só doøng Comboni hoaït ñoäng trong nhieàu nöôùc khaùc nhau vuøng Amazzonia. Chaúng haïn coù döï aùn IIRSA muoán xaây döïng caùc cô caáu haï taàng cô sôû ñeå noái lieàn hai bôø ñaïi döông ñi ngang qua vuøng Amazzonia, khôûi haønh töø Tumaco beân Colombia, vaø Esmeraldas beân Ecuador, ñeå tôùi bôø bieån phía ñoâng cuûa chaâu Myõ Latinh ñeán caùc thaønh phoá caûng nhö Beleùm trong bang Paraù hay Saõo Luis trong bang Maranhaõo. Caùc tu só Comboni hieän dieän trong taát caû caùc vuøng naøy vaø caùc vò phaûi phoái hôïp vôùi nhau, bôûi vì hieän töôïng baïo löïc moâi sinh cuûa caùc döï aùn phaùt trieån ñang ñöôïc nhieàu coâng ty ña quoác thöïc hieän khoâng döïa treân quyeàn lôïi vaø söï tham döï cuûa caùc coäng ñoaøn vaø ngöôøi daân soáng trong caùc vuøng ñaát naøy. Chính vì theá caùc tu só Comboni cuõng phaûi baét ñaàu suy tö trong caùi luaän lyù xuyeân Amazzonia, laõnh caùc traùch nhieäm uu tieân qua caùc cuoäc ñoái thoaïi lieân tænh doøng.
Tuy nhieân, moïi ngöôøi cuõng yù thöùc ñöôïc söï beù nhoû vaø gioøn moûng cuûa mình. Chính vì theá tröïc giaùc maïng giaùo hoäi xuyeân Amazzonia môøi goïi tìm ra caùc lieân minh môùi, soáng kinh nghieäm coäng taùc giöõa caùc doøng tu, suy tö trôû laïi söï hieän dieän cuûa caùc coäng ñoaøn tu só taïi Amazzonia, vaø ngaøy caøng phaûi ñònh tính caùc muïc tieâu nhieàu hôn, baét ñaàu baèng vieäc goùp phaàn vaø ñònh höôùng cuûa nhöõng ai coù nhieàu kinh nghieäm hôn. Caùc tu só Comboni laø thaønh vieân cuûa Maïng löôùi Coâng Lyù moâi sinh vaø ñang toå chöùc ñaïi hoäi myõ latinh "Iglesias y Minería" caùc Giaùo Hoäi vaø quaëng moû", quy tuï 70 vò höõu traùch cuûa Giaùo Hoäi neàn taûng nhaèm cuûng coá hoaït ñoäng muïc vuï taïi nhieàu nöôùc khaùc nhau haàu ñoái phoù vôùi caùc haäu quaû taøn phaù tieâu cöïc gaây ra bôûi hoaït ñoäng khai thaùc caùc quaëng moû treân bình dieän quy moâ.
Ngaøy muøng 2 thaùng 3 naêm 2015 taïi Phoøng Baùo Chí cuûa Toaø Thaùnh, ñaõ coù buoåi hoïp baùo giôùi thieäu Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia. Tham döï buoåi hoïp baùo ñaõ coù Ñöùc Hoàng Y Claudio Hummes, nguyeân Toång tröôûng Boä Giaùo Só, Ñöùc Hoàng Y Peter Turkson, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Coâng lyù vaø Hoaø Bình, Ñöùc Cha Pedro Ricardo Barreto Jimero, Toång Giaùm Muïc Huancayo beân Peruø, oâng Michel Roy, Toång thö kyù toå chöùc Caritas Quoác Teá vaø oâng Mauricio Loùpez Oropeza, Thö kyù ñieàu haønh Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia. Caùc vò ñaõ nhaán maïnh raèng Giaùo Hoäi trong vuøng Amazzonia muoán thaønh laäp maïng löôùi naøy ñeå quy tuï caùc noã löïc cuûa toå chöùc, cuõng nhö ñeå khích leä laãn nhau vaø coù moät tieáng noùi ngoân söù yù nghóa hôn treân bình dieän quoác teá, khi coù vaán ñeà lieân quan tôùi vuøng Amazzonia vaø ngöôøi daân soáng taïi ñaây, nhaát laø ngöôøi ngheøo vaø caùc ngöôøi khoâng ñöôïc ai beânh ñôõ.
Trong lôøi chaøo möøng caùc nhaø baùo Ñöùc Hoàng Y Claudio Hummes noùi: "Amazzonia laø moät vuøng coù taàm quan troïng ñònh ñoïat ñoái vôùi töông lai cuûa nhaân loaïi. Trong quaù khöù noù ñaõ ñöôïc ñònh nghóa nhö laø "laù phoåi cuûa theá giôùi". Nhöng caàn phaûi duyeät xeùt laïi ñònh nghóa naøy, nhaát laø bôûi vì Amazzonia laø moät heä thoáng tieàm naêng ñònh ñoaït söï soáng coøn cuûa chính traùi ñaát, raát thöôøng khi laø naïn nhaân cuûa vieäc taøn phaù röøng gia gia taêng chæ ñeå thaêng tieán caùc lôïi loäc kinh teá. Trong boái caûnh naøy toå chöùc Maïng löôùi giaùo hoäi Xuyeân Amazzonia coù tính caùch xuyeân quoác gia vaø xuyeân giaùo hoäi, coù theå goùp phaàn gaây yù thöùc dö luaän quoác teá ñoái vôùi thaùch ñoá baûo veä söï soáng, duy trì moâi sinh laø moät vaán ñeà voâ cuøng caáp thieát maø theá giôùi ngaøy nay ñang phaûi ñöông ñaàu. Söï caáp thieát aáy ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi leân khi phaùt bieåu taïi Hoäi chôï quoác teá Milano 2015: "Con ngöôøi ñoâi khi tha thöù. Traùi ñaát khoâng bao giôø tha thöù". Vì vaäy khoâng theå laàn löõa trong vieäc duy trì chò ñaát, meï ñaát, ñeå noù khoâng traû lôøi vôùi söï taøn phaù".
(SD 16-11-2015)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)