Caùc hình thöùc toân suøng
Loøng Thöông Xoùt Chuùa
Caùc
hình thöùc toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa.
Maãu cuûa taám hình Loøng Thöông Xoùt Chuùa ñaõ do chính Chuùa Gieâsu cho chò Faustina thaáy trong thò kieán ngaøy 22 thaùng 2 naêm 1931 trong phoøng cuûa tu vieän taïi Plock. |
Roma (Vat. 25-12-2015) - Coù nhieàu hình thöùc trong vieäc toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa:
Thöù nhaát laø hình Loøng Thöông Xoùt Chuùa.
Maãu cuûa taám hình naøy ñaõ do chính Chuùa Gieâsu cho chò Faustina thaáy trong thò kieán ngaøy 22 thaùng 2 naêm 1931 trong phoøng cuûa tu vieän taïi Plock. Chò ghi laïi trong nhaät kyù nhö sau: "Ban chieàu khi ñang ôû trong phoøng cuûa mình, toâi troâng thaáy Chuùa Gieâsu maëc chieác aùo traéng: moät tay giô leân ñeå chuùc laønh, trong khi tay kia chaïm vaøo aùo treân ngöïc, töø ñoù nhích ra beân caïnh ñeå cho hai luoàng saùng lôùn phaùt ra, moät ñoû, moät nhaït... Sau moät chuùt Chuùa Gieâsu noùi vôùi toâi: "Con haõy veõ moät hình gioáng maãu con troâng thaáy, beân döôùi vieát: "Gieâsu, con tín thaùc nôi Chuùa!" (Nhaät kyù r. 74). "Cha muoán taám hình naøy ñöôïc laøm pheùp moät caùch troïng theå vaøo ngaøy Chuùa Nhaät thöù nhaát sau leã Phuïc Sinh, Chuùa Nhaät naøy phaûi laø leã cuûa Loøng Thöông Xoùt" (Nhaät kyù, tr. 75).
YÙ nghóa taám hình naøy gaén lieàn moät caùch maät thieát vôùi phuïng vuï cuûa ngaøy Chuùa Nhaät ñoù. Trong ngaøy naøy Giaùo Hoäi ñoïc Phuùc AÂm theo thaùnh Gioan mieâu taû bieán coá Chuùa Gieâsu phuïc sinh hieän ra trong Nhaø Tieäc Ly vaø vieäc thaønh laäp bí tích saùm hoái (Ga 20,19-29) Nhö theá, böùc hình dieãn taû Chuùa Cöùu Theá phuïc sinh ñem ñeán cho coïn ngöôøi nieàm an bình vôùi vieäc tha thöù caùc toäi loãi, vôùi giaù traû laø cuoäc Khoå Naïn vaø caùi cheát cuûa Ngöôøi treân thaäp giaù. Caùc tia saùng cuûa maùu vaø nöôùc voït ra töø traùi tim Chuùa Gieâsu bò löôõi ñoøng ñaâm thaâu vaø caùc veát seïo cuûa caùc thöông tích cuûa vieäc ñoùng ñanh ñöa chuùng ta trôû veà vôùi caùc bieán coå cuûa ngaøy Thö Saùu Tuaàn Thaùnh (Ga 19,17-18.33-37). Hình Chuùa Gieâsu Thöông Xoùt quy tuï trong noù caû hai trình thuaät noùi leân tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi con ngöôøi.
Trong hình cuûa Chuùa Kitoâ coù hai tia aùnh saùng. Thaùnh nöõ Faustina hoûi Chuùa Gieâsu yù nghóa cuûa hai tia aùnh saùng naøy vaø Ngaøi giaûi thích chuùng nhö sau: "Tia saùng laït dieãn taû Nöôùc khieán cho caùc linh hoàn neân coâng chính; tia saùng ñoû dieãn taû Maùu laø söï soáng cuûa caùc linh hoàn. Phuùc cho ngöôøi soáng döôùi boùng chuùng" (Nhaät kyù, tr.235). Linh hoàn ñöôïc thanh taåy bôûi bí tích röûa toäi vaø bí tích saùm hoái, trong khi löông thöïc toát nhaát cho noù laø bí tích Thaùnh Theå. Nhö vaäy, hai tia saùng naøy bieåu töôïng cho caùc bí tích thaùnh vaø taát caû moïi aân suûng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, coù bieåu töôïng kinh thaùnh laø nöôùc, vaø caû giao öôùc môùi cuûa Thieân Chuùa vôùi con ngöôøi ñöôïc kyù keát baèng maùu Chuùa Kitoâ.
Hình cuûa Chuùa Gieâsu Thöông Xoùt thöôøng ñöôïc goïi laø hình Loøng Chuùa Thöông Xoùt, bôûi vì trong maàu nhieäm phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi con ngöôøi ñöôïc veùn môû moät caùch roõ raøng hôn. Böùc hình khoâng chæ dieãn taû loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, maø con nhaéc cho kitoâ höõu nhôù tôùi boån phaän phaûi tin caäy ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø soáng loøng baùc aùi tích cöïc ñoái vôùi tha nhaân. Trong phaàn döôùi cuûa böùc hình - do yù muoán cuûa Chuùa Kitoâ - coù vieát caùc lôøi: "Gieâsu, con tín thaùc nôi Chuùa". Ngoaøi ra Chuùa Gieâsu coøn noùi: "Böùc hình naøy phaûi nhaéc nhôù caùc ñoøi buoäc cuûa Loøng Thöông Xoùt cuûa Cha, bôûi vì caû loøng tin maïnh meõ nhaát cuõng khoâng ích lôïi gì, neáu khoâng coù caùc vieäc laøm" (Nhaät kyù, tr. 457).
Chuùa Gieâsu ñaõ ñöa ra caùc lôøi höùa lôùn lao cho nhöõng ai toân kính aûnh Chuùa Gieâsu Thöông Xoùt: ôn cöùu roãi ñôøi ñôøi, caùc tieán boä treân con ñöôøng höôùng tôùi söï troïn laønh kitoâ, ôn coù moät caùi cheát haïnh phuùc vaø caùc ôn khaùc nöõa, neáu con ngöôøi xin chuùng vôùi loøng tin töôûng. "Qua böùc hình naøy Cha seõ ban nhieàu ôn cho caùc linh hoàn, vì theá moãi linh hoàn phaûi coù theå ñeán vôùi noù" (Nhaät Kyù, tr. 379).
Thöù hai laø leã kính Loøng Thöông Xoùt.
Noù chieám choã quan troïng nhaát trong taát caû moïi hình thaùi toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa ñaõ ñöôïc veùn môû cho thaùnh nöõ Faustina. Laàn ñaàu tieân Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi thaùnh nöõ veà vieäc thaønh laäp leã naøy laø taïi Plock vaøo naêm 1931, khi Ngaøi truyeàn cho thaùnh nöõ yù muoán cuûa Ngaøi lieân quan tôùi böùc hình: " Cha öôùc ao raèng böùc hình maø con seõ veõ baèng buùt, ñöôïc laøm pheùp caùch long troïng trong ngaøy Chuùa Nhaät thöù nhaát sau leã Phuïc Sinh; Chuùa Nhaät naøy phaûi laø leã cuûa Loøng Thöông Xoùt" (Nhaät kyù, tr. 75).
Vieäc choïn ngaøy Chuùa Nhaät thöù nhaát sau leã Phuïc Sinh laøm ngaøy leã loøng thöông xoùt coù moät yù nghóa thaàn hoïc saâu xa, cho thaáy moái daây lieân laïc maïnh meõ giöõa maàu nhieäm phuïc sinh cuûa vieäc Cöùu Chuoäc vaø maàu nhieäm Loøng Thöông Xoùt Chuùa. Moái daây naøy ñöôïc nhaán maïnh veà sau bôûi Tuaàn Cöûu Nhaät kính Loøng Chuùa Thöông Xoùt, tröôùc ngaøy leã vaø baét ñaàu vaøo ngaøy Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh, trong ñoù tín höõu laàn haït kính Loøng Thöông Xoùt.
Ngaøy leã khoâng phaûi chæ laø moät ngaøy ñaëc bieät toân thôø Thieân Chuùa trong maàu nhieäm loøng thöông xoùt, nhöng coøn laø thôøi gian ôn thaùnh cho taát caû moïi ngöôøi. Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: "Cha öôùc mong raèng leã Loøng Thöông Xoùt laø söï baûo veä vaø aån naùu cho taát caû moïi linh hoàn, vaø caùch ñaëc bieät cho caùc keû toäi loãi ñaùng thöông" (Nhaät kyù, tr. 440). "Caùc linh hoàn hö ñi maëc duø Cuoäc Khoå Naïn ñau thöông cuûa Cha. Cha ban cho chuùng laàn cöùu roãi cuoái cuøng, nghóa laø leã Loøng Thöông Xoùt cuûa Cha. Neáu chuùng khoâng toân thôø Loøng Thöông Xoùt cuûa Cha, chuùng seõ cheát ñôøi ñôøi" (Nhaät kyù, tr. 561).
Taàm quan troïng cuûa ngaøy leã naøy ñöôïc ño löôøng vôùi caùc lôøi höùa ngoaïi thöôøng maø Chuùa Gieâsu ñaõ coät buoäc vaøo noù. Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: "Trong ngaøy ñoù, ai ñeán gaàn suoái nguoàn söï soáng, ngöôøi ñoù seõ ñöôïc tha heát moïi toäi vaø hình phaït" (Nhaït kyù, tr. 235). "Trong ngaøy ñoù ruoät Loøng Thöông Xoùt cuûa Cha seõ môû ra, Cha seõ tuoân ñoå caû moät bieån ôn thaùnh treân caùc linh hoàn ñeán gaàn suoái nguoàn Loøng Thöông Xoùt cuûa Cha... Ñöøng coù linh hoàn naøo sôï haõi ñeán gaàn Cha, caû khi toäi loãi cuûa noù coù ñoû nhö son ñi nöõa" (Nhaït kyù, tr. 441).
Ñeå ñöôïc caùc ôn lôùn lao naøy caàn phaûi chu toaøn caùc ñieàu kieän cuûa vieäc toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa (tin töôûng nôi loøng nhaân laønh cuûa Thieân Chuùa vaø soáng baùc aí tích cöïc vôùi tha nhaân), ôû trong tình traïng ôn thaùnh (sau khi xöng toäi) vaø röôùc leã moät caùch xöùng ñaùng. "Khoâng coù moät linh hoàn naøo seõ tìm ñöôïc söï coâng chính hoaù cho tôùi khi naøo höôùng tôùi Loøng Thöông Xoùt Cha vôùi söï tin töôûng, vaø vì theá ngaøy Chuùa Nhaät ñaàu tieân sau leã Phuïc Sinh phaûi laø leã Loøng Thöông Xoùt, vaø caùc linh muïc trong ngaøy ñoù phaûi noùi vôùi caùc linh hoàn veà Loøng Thöông Xoùt vó ñaïi vaø khoân doø cuûa Cha" (Nhaät kyù, tr. 378).
Thöù ba laø Chuoãi nhoû Loøng Thöông Xoùt Chuùa.
Noù ñaõ ñöôïc Chuùa Gieâsu ñoïc cho thaùnh nöõ Faustina ghi laïi taïi Vilnius ngaøy 13-14 thaùng 9 naêm 1935 nhö laø lôøi caàu nguyeän giuùp nguoâi côn giaän cuûa Thieân Chuùa (Nhaät kyù tr. 327-329). Ai ñoïc chuoãi nhoû naøy thì daâng leân Thieân Chuùa Cha "Thaân xaùc, Maùu, Linh Hoàn vaø Thieân Tính" cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ ñeå khaån naøi loøng thöông xoùt cho caùc toäi rieâng, cho caùc toäi cuûa tha nhaân vaø cuûa toaøn theá giôùi, ñoàng thôøi trong khi keát hieäp vôùi hieán leã cuûa Chuùa Gieâsu cuõng höôùng tôùi tình yeâu maø Thieân Chuùa Cha treân trôøi ban cho Chuùa Con, vaø trong Ngöôøi ban cho taát caû moïi ngöôøi.
Vôùi lôøi caàu naøy ngöôøi ta cuõng xin "loøng thöông xoùt cho chuùng ta vaø cho toaøn theá giôùi",vaø nhö theá ngöôøi ta chu toaøn moät cöû chæ cuûa loøng thöông xoùt. Vôùi söï tin töôûng hoaøn toaøn nôi Thieân Chuùa vaø vieäc gaén boù vôùi yù muoán cuûa Ngaøi, tín höõu coù theå chôø ñôïi vieäc thaønh toaøn caùc lôøi höùa cuûa Chuùa Kitoâ, caùch rieâng caùc lôøi höùa lieân quan tôùi giôø cheát: ôn hoaùn caûi vaø moät caùi cheát thanh thaûn. Khoâng chæ nhöõng ai laàn haït kính Loøng Thöông Xoùt seõ nhaän ñöôïc caùc ôn ñoù, nhöng caû ngöôøi haáp hoái maø ngöôøi ta laàn haït kính Loøng Thöông Xoùt beân caïnh hoï nöõa. Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: "Khi chuoãi Loøng Thöông Xoùt ñöôïc laàn beân caïnh ngöôøi haáp hoái, côn giaän cuûa Thieân Chuùa ñöôïc nguoâi ngoai, vaø Loøng Thöông Xoùt khoân doø bao boïc linh hoàn" (Nhaät kyù, tr. 487). Lôøi höùa toång quaùt noùi raèng: "Vì vieäc laàn haït naøy Cha thích ban cho taát caû nhöõng gì hoï seõ xin Cha" (Nhaät kyù, tr. 806). "Vôùi chuoãi loøng thöông xoùt con seõ ñöôïc moïi söï, neáu ñieàu con xin phuø hôïp vôùi YÙ muoán cuûa Cha" (Nhaät kyù, tr. 897). Thaät theá, taát caû nhöõng gì traùi nghòch vôùi yù muoán cuûa Thieân Chuùa thì khoâng phaûi laø moät thieän ích cho con ngöôøi, vaø caùch rieâng cho haïnh phuùc vónh cöûu cuûa noù.
Trong moät luùc khaùc Chuùa Gieâsu noùi: "Vôùi vieäc laàn chuoãi loøng thöông xoùt coøn ñöa nhaân loaïi tôùi gaàn Cha" (Nhaät kyù, tr. 543). "Loøng Thöông Xoùt cuûa Cha seõ bao boïc trong khi soáng vaø ñaëc bieät trong giôø cheát caùc linh hoàn seõ laàn chuoãi haït naøy" (Nhaät kyù tr. 463).
Thöù tö laø giôø cuûa Loøng Thöông Xoùt.
Vaøo thaùng 10 naêm 1937 taïi Cracovia Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi thaùnh nöõ Faustina toân kính giôø cheát cuûa Chuùa. "Moãi khi con nghe ñoàng hoà ñieåm ba giôø, haõy nhôù dìm toaøn thaân mình con trong Loøng Thöông Xoùt cuûa Cha, baèng caùch thôø laäy noù vaø chuùc tuïng noù; haõy khaån naøi quyeàn naêng cuûa noù cho toaøn theá giôùi vaø ñaëc bieät cho caùc keû toäi loãi ñaùng thöông, bôûi vì chính trong giôø ñoù Loøng Thöông Xoùt ñöôïc môû toang ra cho moïi taâm hoàn" (Nhaät kyù, tr. 820).
Roài Chuùa noùi theâm: "Con gaùi cuûa Cha, trong giôø ñoù haõy ñi Ñaøng Thaùnh Giaù, neáu caùc boån phaän khoâng cho pheùp con, vaø neáu con khoâng ñi Ñaøng Thaùnh Giaù ñöôïc, thì ít nhaát haõy vaøo nhaø nguyeän moät luùc vaø toân kính Traùi Tim Cha trong Bí Tích Cöïc Thaùnh traøn ñaày Loøng Thöông Xoùt. Vaø neáu con khoâng theå ñeán nhaø nguyeän, thì haõy caàm trí caàu nguyeän ít nhaát trong moät luùc ngaén taïi nôi con ñang ôû" (Nhaät kyù, tr. 820)
Giaùo sö thaàn hoïc gia Rozycki chæ ra caùc ñieàu kieän ñeå lôøi caàu nguyeän noùi leân trong luùc ñoù ñöôïc laéng nghe: noù phaûi höôùng veà Chuùa Gieâsu vaø ñöôïc ñoïc vaøo luùc 3 giôø chieàu, phaûi quy chieáu caùc giaù trò vaø coâng nghieäp Cuoäc Khoå Naïn cuûa Chuùa Kitoâ. Chuùa Gieâsu ñaõ höùa: "Trong giôø ñoù con seõ ñöôïc taát caû cho con vaø cho caùc ngöôøi khaùc, trong giôø ñoù ôn thaùnh ñöôïc ban cho toaøn theá giôùi, Loøng Thöông Xoùt chieán thaéng coâng lyù" (Nhaät kyù tr. 820).
Thöù naêm laø phoå bieán vieäc toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa.
Theo giaùo sö thaàn hoïc gia Rozycki lôøi Chuùa Gieâsu höùa cuõng lieân quan tôùi vieäc phoå bieán loøng toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa. "Caùc linh hoàn phoå bieán vieäc toân suøng Loøng Thöông Xoùt cuûa Cha, Cha che chôû hoï suoát ñôøi, nhö moät baø meï dòu daøng che chôû ñöùa con thô coøn ñang buù söõa, vaø trong giôø cheát Cha seõ khoâng laø moät thaåm phaùn ñoái vôùi chuùng, nhöng laø Ñaáng Cöùu Ñoä xoùt thöông" (Nhaät kyù tr. 604).
Noøng coát cuûa vieäc toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa heä taïi thaùi ñoä cuûa tín höõu kitoâ tin töôûng nôi Thieân Chuùa vaø soáng baùc aùi tích cöïc ñoái vôùi tha nhaân. Chuùa Gieâsu ñoøi hoûi loøng tin töôûng cuûa caùc thuï taïo (x, Nhaät kyù tr. 597) vaø caùc vieäc baùc aùi, baèng haønh ñoäng, lôøi noùi vaø lôøi caàu nguyeän. "Con phaûi cho thaáy loøng thöông xoùt ñoái vôùi tha nhaân luoân luoân vaø ôû khaép moïi nôi: con khoâng theå mieãn cho mình ñieàu naøy, cuõng khoâng ñöôïc khöôùc töø hay bieän minh cho mình" (Nhaät kyù, tr. 457). Chuùa Kitoâ muoán raèng caùc ngöôøi toân kính Ngaøi moãi ngaøy phaûi chu toaøn ít nhaát laø moät haønh ñoäng baùc aùi ñoái vôùi ngöôøi khaùc.
Vieäc phoå bieán loøng toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa khoâng nhaát thieát ñoøi hoûi nhieàu lôøi noùi, nhöng ñoøi buoäc phaûi coù ñöùc tin, loøng tin töôûng nôi Thieân Chuùa vaø loøng thöông xoùt ngaøy caøng lôùn hôn. Trong cuoäc soáng cuûa mình thaùnh nöõ Faustina ñaõ laøm göông cho vieäc toâng ñoà naøy.
Vieäc toân suøng Loøng Thöông Xoùt Chuùa ñöa ñeán choã canh taân cuoäc soáng tu trì trong Giaùo Hoäi, trong tinh thaàn cuûa söï tin töôûng kitoâ vaø loøng thöông xoùt. Döôùi khía caïnh naøy chuùng ta gaëp thaáy trong caùc trang nhaät kyù töû töôûng cuûa thaùnh Faustina veà moät "doøng tu môùi", ñoù cuõng laø öôùc muoán chính Chuùa Gieâsu ñaõ toû cho chò bieát. Tö töôûng naøy ñaõ coù moät tieán trieån chaéc chaén: töø moät doøng chieâm nieäm trôû thaønh moät phong traøo ñöôïc laøm thaønh bôûi caùc doøng hoaït ñoäng cuõng nhö bôûi giaùo daân. Coäng ñoaøn lôùn naøy vöôït qua caùc quoác tòch laø moät gia ñình ñöôïc coät buoäc bôûi Thieân Chuùa trong maàu nhieäm Loøng Thöông Xoùt cuûa Ngaøi, vaø hieäp nhaát bôûi öôùc muoán suy nieäm ñaëc tính naøy cuûa Chuùa trong con tim, baèng caùch bieåu loä noù ra trong caùc haønh ñoäng rieâng laøm vinh danh Chuùa trong moïi linh hoàn. Ñoù laø moät coäng ñoaøn bao goàm nhieàu ngöôøi, trong caùc caùch thöùc khaùc nhau tuøy theo ñieàu kieän vaø ôn goïi cuûa mình (linh muïc, tu só hay giaùo daân soáng giöõa ñôøi), soáng lyù töôûng tin möøng cuûa loøng tin töôûng vaø thöông xoùt, loan baùo maàu nhieäm khoân taû Loøng Thöông Xoùt Chuùa vôùi chính cuoäc soáng cuûa mình vaø baèng lôøi noùi, vaø khaån naøi Loøng Thöông Xoùt cuûa Thieân Chuùa cho toaøn theá giôùi.
Söù meänh cuûa thaùnh nöõ Faustina tìm ra moät nguoàn gôïi höùng trong Thaùnh Kinh, vaø phaûn aùnh trong caùc taøi lieäu cuûa Giaùo Hoäi, nhaát laø trong Thoâng ñieäp Dives in misercordia Thieân Chuùa giaøu loøng xoùt thöông cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)