Toaø Thaùnh mong muoán ñaøo saâu theâm
cuoäc ñoái thoaïi vôùi Do thaùi giaùo
Toaø Thaùnh mong muoán ñaøo saâu theâm cuoäc ñoái thoaïi vôùi Do thaùi giaùo.
Roma (WHÑ 11-12-2015) - Hoâm thöù Naêm 10 thaùng 12 naêm 2015, Uyû ban Lieân laïc vôùi Do Thaùi giaùo thuoäc Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh veà Hieäp nhaát Kitoâ giaùo ñaõ giôùi thieäu baûn "suy tö thaàn hoïc" veà moät soá vaán ñeà nhaïy caûm.
Ñaây khoâng phaûi laø moät taøi lieäu "huaán quyeàn" hay "giaùo lyù", nhöng chæ muoán laøm phong phuù vaø taêng cöôøng chieàu kích thaàn hoïc cuûa cuoäc ñoái thoaïi giöõa Do Thaùi giaùo vaø Coâng giaùo.
Baûn suy tö ñöôïc aán haønh trong khuoân khoå kyû nieäm naêm möôi naêm ban haønh Tuyeân ngoân Nostra Aetate.
"Kitoâ höõu vaø ngöôøi Do Thaùi laø nhaát ñònh phuï thuoäc laãn nhau". "Cuoäc ñoái thoaïi giöõa hai beân khoâng chæ laø moät löïa choïn, nhöng laø moät boån phaän, ñaëc bieät veà phöông dieän thaàn hoïc": naêm möôi naêm sau Coâng ñoàng Vatican II, Roma ñaõ ñöa ra moät baûn "suy tö thaàn hoïc veà moái quan heä giöõa ngöôøi Coâng giaùo vaø ngöôøi Do Thaùi".
Baûn suy tö goàm khoaûng 10 trang, ñöôïc coâng boá hoâm thöù Naêm 10 thaùng 12 naêm 2015. Vôùi nhan ñeà "Khi Thieân Chuùa ñaõ ban ôn vaø keâu goïi, thì Ngöôøi khoâng heà ñoåi yù (Rm 11,29)", laø keát quaû cuûa hai naêm röôõi laøm vieäc mieät maøi cuûa Uyû ban Lieân laïc vôùi Do Thaùi giaùo, vôùi söï hôïp taùc cuûa Boä Giaùo lyù ñöùc tin.
Ñoái thoaïi "noäi boä toân giaùo" hay "trong gia ñình"
Trong cuoäc hoïp baùo giôùi thieäu taøi lieäu naøy, cha Norbert Hoffman, Thö kyù cuûa Uyû ban, cho bieát: "Döï aùn naøy ñaõ baét ñaàu töø naêm 2005, khi ñoù laø kyû nieäm boán möôi naêm Tuyeân ngoân Nostra Aetate, maø soá 4 ñaõ "ñöa moái quan heä giöõa Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø daân toäc Do Thaùi vaøo moät khung thaàn hoïc môùi". Vì nhieàu lyù do khaùc nhau, coâng trình phaûi keùo daøi ñeán naêm nay môùi hoaøn taát.
Lôøi töïa cuûa Taøi lieäu noùi roõ: Ñaây khoâng phaûi laø moät taøi lieäu "huaán quyeàn" hay "giaùo lyù", nhöng chæ muoán laø moät "coâng cuï" cho caùc cuoäc thaûo luaän trong töông lai. Ñöùc hoàng y Kurt Koch, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toaø Thaùnh veà Hieäp nhaát Kitoâ giaùo cho bieát, ñaây chính laø "moät muïc tieâu quan troïng ñoái vôùi Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ".
Theo taøi lieäu naøy, veà quan ñieåm thaàn hoïc, ñoái thoaïi vôùi Do Thaùi giaùo "coù tính chaát hoaøn toaøn khaùc, vaø ôû moät bình dieän hoaøn toaøn khaùc vôùi vieäc ñoái thoaïi vôùi caùc toân giaùo khaùc treân theá giôùi". "Ñoái vôùi caùc Kitoâ höõu, Ñöùc tin cuûa ngöôøi Do Thaùi ñöôïc chöùng thöïc trong Kinh Thaùnh (...) khoâng phaûi laø moät toân giaùo khaùc nhöng laø neàn taûng cuûa ñöùc tin Kitoâ giaùo." Vì theá Taøi lieäu naøy thích duøng kieåu noùi ñoái thoaïi "noäi boä toân giaùo" hay "trong gia ñình".
Moái quan heä ñaëc bieät giöõa Cöïu Öôùc vaø Taân Öôùc
Moät phaàn quan troïng khaùc noùi veà moái quan heä ñaëc bieät giöõa Cöïu Öôùc vaø Taân Öôùc. Taøi lieäu nhaán maïnh: "Giaùo hoäi khoâng thay theá daân Israel cuûa Thieân Chuùa". Vaø: "Giao öôùc môùi khoâng huyû boû nhöõng giao öôùc tröôùc ñoù, nhöng laøm cho nhöõng giao öôùc aáy ñöôïc hoaøn taát. Khi Chuùa Kitoâ ñeán, caùc Kitoâ höõu hieåu raèng taát caû nhöõng gì ñaõ dieãn ra tröôùc kia caàn phaûi ñöôïc giaûi thích laïi."
Moät vaán ñeà thaàn hoïc neàn taûng khaùc laø "ôn cöùu roãi": thaät vaäy, laøm theá naøo dung hoøa ñöôïc xaùc tín veà "thöïc teá raèng ngöôøi Do Thaùi ñöôïc döï phaàn vaøo ôn cöùu roãi cuûa Thieân Chuùa laø ñieàu khoâng theå tranh caõi", vôùi tuyeân xöng cuûa ñöùc tin Kitoâ giaùo raèng "chæ coù theå coù moät con ñöôøng ñeán vôùi ôn cöùu roãi", laø Chuùa Kitoâ? Taøi lieäu thuù nhaän raèng: ñieàu naøy "vaãn coøn laø moät maàu nhieäm khoân doø cuûa Thieân Chuùa".
Caùc vaán ñeà "gai goùc"
Trong phaàn cuoái, taøi lieäu ñeà caäp ñeán "caùc vaán ñeà gai goùc" - theo caùch noùi cuûa Ñöùc hoàng y Koch. "Khaùi nieäm 'söù maïng ñoái vôùi ngöôøi Do Thaùi' laø moät trong nhöõng vaán ñeà aáy, vì 'theo quan ñieåm cuûa ngöôøi Do Thaùi', noù chaïm ñeán chính hieän höõu cuûa daân toäc Do Thaùi".
Ñang khi vaãn nhaéc laïi raèng "Giaùo hoäi Coâng giaùo khoâng chuû tröông vaø khoâng khuyeán khích baát kyø söù maïng truyeàn giaùo mang tính cô cheá cuï theå naøo ñoái vôùi ngöôøi Do Thaùi", taøi lieäu naøy keâu goïi caùc Kitoâ höõu "laøm chöùng cho ñöùc tin cuûa mình, vôùi loøng khieâm toán vaø söï teá nhò, baèng caùch nhìn nhaän ngöôøi Do Thaùi laø nhöõng ngöôøi ñöôïc thöøa höôûng Lôøi Thieân Chuùa", vaø khoâng bao giôø queân "thaûm hoaï dieät chuûng Shoah".
Maët khaùc, khi traû lôøi caùc phoùng vieân hoûi veà ñieàu naøy, Ñöùc hoàng y Koch nhìn nhaän raèng "ngöôøi Do Thaùi ñaõ hieåu khoâng ñuùng" veà lôøi caàu nguyeän cuûa ngaøy thöù Saùu Tuaàn Thaùnh theo nghi thöùc ñaëc bieät vaø ngaøi khuyeân neân duøng nghi thöùc thoâng thöôøng, ñeå "traùnh gaây hieåu laàm"...
Taøi lieäu cuûa Uyû ban Lieân laïc vôùi Do Thaùi giaùo cuõng nhaéc laïi raèng "Trong cuoäc ñoái thoaïi Do Thaùi giaùo-Kitoâ giaùo, hoaøn caûnh cuûa caùc coäng ñoàng Kitoâ giaùo ôû Israel cuõng ñöôïc ñaëc bieät löu taâm".
(Theo La Croix)
Minh Ñöùc