Ñöùc Phanxicoâ môû Cöûa Naêm Thaùnh
taïi Nhaø Thôø Chính Toøa Bangui ôû Trung Phi
Ñöùc Phanxicoâ môû Cöûa Naêm Thaùnh taïi Nhaø Thôø Chính Toøa Bangui ôû Trung Phi.
Bangui, Trung Phi (VietCatholic News 29-11-2015) - Theo tin Ñaøi Phaùt Thanh Vatican, caùc linh muïc, tu só, giaùo lyù vieân vaø giôùi treû, toái Chuùa Nhaät, 29 thaùng 11 naêm 2015, ñaõ cuøng Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cöû haønh Thaùnh Leã taïi Nhaø Thôø Chính Toøa Bangui, Thuû Ñoâ Coäng Hoøa Trung Phi Chaâu. Trong buoåi cöû haønh naøy, ngaøi ñaõ môû Cöûa Thaùnh cuûa Nhaø Thôø Chính Toøa ñeå khôûi ñaàu Naêm Thaùnh Thöông Xoùt. Naêm naøy seõ chính thöùc baét ñaàu vaøo ngaøy 8 thaùng 12 naêm 2015. Nhöng Ñöùc Phanxicoâ muoán khai maïc moät caùch töôïng tröng Naêm Thaùnh Thöông Xoùt ngay taïi Coäng Hoøa Trung Phi naøy. Ngaøi keâu goïi moïi ngöôøi caàu nguyeän cho hoøa bình taïi xöù sôû naøy vaø taïi moïi quoác gia ñang khoán khoå vì chieán tranh vaø tranh chaáp. Khi ngaøi vöøa môû toang hai caùnh cöûa baèng goã, coäng ñoaøn ñaõ voã tay vang doäi vaø ca haùt töng böøng tröôùc khi Ñöùc Giaùo Hoaøng baét ñaàu cöû haønh Thaùnh Leã Chuùa Nhaät thöù nhaát Muøa Voïng.
Trong baøi giaûng leã, Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi veà ôn goïi ngöôøi Kitoâ höõu phaûi yeâu thöông keû thuø, cho raèng tình yeâu naøy baûo veä chuùng ta "khoûi côn cam doã tìm caùch traû thuø vaø caùi voøng luaån quaån traû ñuõa khoâng thoâi". Döôùi ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên baøi giaûng leã cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ:
Vaøo Chuùa Nhaät thöù nhaát Muøa Voïng naêm nay, muøa phuïng vuï cuûa haân hoan mong chôø Ñaáng Cöùu Roãi vaø laø bieåu töôïng cuûa nieàm hy voïng Kitoâ Giaùo, Thieân Chuùa ñaõ ñem toâi tôùi ñaây giöõa anh chò em, taïi laõnh thoå naøy, trong khi Giaùo Hoäi hoaøn vuõ ñang chuaån bò môû Naêm Thaùnh Thöông Xoùt. Toâi ñaëc bieät vui möøng thaáy chuyeán vieáng thaêm muïc vuï cuûa toâi truøng vôùi vieäc môû Naêm Thaùnh ôû xöù sôû cuûa anh chò em. Töø ngoâi nhaø thôø chính toøa naøy, toâi heát taâm heát trí vaø vôùi tình aâu yeám lôùn lao vöôn tôùi moïi linh muïc, moïi tu só nam nöõ, moïi nhaân vieân muïc vuï cuûa quoác gia naøy, nhöõng ngöôøi ñang hôïp nhaát moät caùch thieâng lieâng vôùi chuùng ta trong giaây phuùt naøy. Qua anh chò em, toâi muoán chaøo hoûi moïi ngöôøi daân cuûa Coäng Hoøa Trung Phi: ngöôøi beänh, ngöôøi giaø caû, nhöõng ai töøng traûi nghieäm caùc thöông tích cuûa ñôøi soáng. Moät soá nhöõng ngöôøi naøy coù leõ ñang chaùn chöôøng vaø maát sinh khí, chæ muoán ñöôïc boá thí, boá thí côm baùnh, boá thí coâng lyù, boá thí löu taâm vaø toát buïng.
Nhöng, cuõng nhö caùc Toâng Ñoà Pheâroâ vaø Gioan treân ñöôøng tôùi Ñeàn Thôø, nhöõng ngöôøi khoâng coù vaøng coù baïc ñeå taëng ngöôøi baát toaïi tuùng thieáu, toâi ñeán ñaây ñem laïi söùc maïnh vaø quyeàn löïc cuûa Thieân Chuùa; vì nhöõng thöù naøy ñem haøn gaén laïi cho chuùng ta, giuùp chuùng ta ñöùng daäy baèng ñoâi chaân vaø böôùc vaøo moät cuoäc soáng môùi, "qua tôùi bôø beân kia" (xem Lc 8:22).
Chuùa Gieâsu khoâng baûo chuùng ta qua bôø beân kia moät mình; thay vaøo ñoù, Ngöôøi yeâu caàu chuùng ta cuøng qua vôùi Ngöôøi, khi moãi ngöôøi chuùng ta ñaùp laïi ôn goïi chuyeân bieät cuûa mình. Chuùng ta caàn hieåu raèng ta chæ coù theå qua bôø beân kia vôùi Ngöôøi maø thoâi, nhôø bieát töï giaûi thoaùt mình khoûi nhöõng yù nieäm chia reõ veà gia ñình vaø doøng maùu ñeå xaây döïng moät Giaùo Hoäi nhö laø gia ñình Thieân Chuùa, môû cöûa chaøo ñoùn moïi ngöôøi, bieát quan taâm tôùi nhöõng ngöôøi thieáu thoán hôn caû. Ñieàu naøy ñoøi ta phaûi gaàn guõi vôùi caùc anh chò em cuûa ta; noù haøm nguï moät tinh thaàn hieäp thoâng. Ñaây chuû yeáu khoâng phaûi laø vaán ñeà taøi chaùnh; maø laø döï phaàn vaøo ñôøi soáng cuûa daân Chuùa, vaøo vieäc giaûi thích lyù do nieàm hy voïng cuûa chuùng ta (xem 1Pr 3:15), vaøo vieäc chöùng thöïc loøng thöông xoùt voâ bôø cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng "toát laønh [vaø] daïy doã caùc keû toäi loãi ñang ñi ñöôøng" nhö Thaùnh Vònh Ñaùp Ca cuûa phuïng vuï Chuùa Nhaät hoâm nay töøng vieát (Tv 24:8). Chuùa Gieâsu daïy chuùng ta raèng Cha cuûa chuùng ta ôû treân trôøi "laøm maët trôøi moïc leân cho caû ngöôøi xaáu laãn ngöôøi toát" (Mt 5:45). Chính mình ñaõ caûm nghieäm ñöôïc söï tha thöù, chuùng ta cuõng phaûi tha thöù cho ngöôøi khaùc. Ñaây laø ôn goïi neàn taûng cuûa ta: "do ñoù, caùc con phaûi hoaøn thieän nhö Cha caùc con ôû treân trôøi hoaøn thieän vaäy" (Mt 5:48).
Moät trong caùc ñaëc ñieåm chuû yeáu cuûa ôn goïi neân hoaøn thieän noùi treân laø yeâu thöông keû thuø cuûa chuùng ta; ñieàu naøy seõ baûo beä chuùng ta khoûi côn cam doã tìm caùch traû thuø vaø caùi voøng luaån quaån traû ñuõa khoâng thoâi. Chuùa Gieâsu ñaëc bieät nhaán maïnh tôùi khía caïnh naøy trong chöùng töø Kitoâ Giaùo (xem Mt 5:46-47). Do ñoù, nhöõng ai rao giaûng Tin Möøng ñeàu phaûi laø nhöõng ngöôøi tröôùc nhaát vaø treân heát thöïc haønh söï tha thöù, phaûi laø caùc chuyeân vieân hoøa giaûi, chuyeân vieân thöông xoùt. Ñoù laø caùch chuùng ta giuùp caùc anh chò em ta "qua bôø beân kia", baèng caùch chæ cho hoï thaáy bí quyeát söùc maïnh, nieàm hy voïng vaø nieàm vui cuûa ta, taát caû ñeàu baét nguoàn töø Thieân Chuùa, vì chuùng ñaët cô sôû treân xaùc tín raèng Ngöôøi ôû trong thuyeàn vôùi chuùng ta. Nhö Ngöôøi ñaõ laøm vôùi caùc toâng ñoà luùc laøm baùnh hoùa nhieàu theá naøo, Chuùa cuõng uûy thaùc ôn phuùc cuûa Ngöôøi cho chuùng ta nhö vaäy, ñeå ta ra ñi vaø phaân phoái chuùng khaép nôi, baèng caùch coâng boá nhöõng lôøi traán an cuûa Ngöôøi raèng: "Naøy, ngaøy giôø ñaõ ñeán ñeå Ta laøm neân troïn caùc lôøi höùa Ta ñaõ ngoû vôùi Nhaø Israel vaø Nhaø Giuña" (Gr 33:14).
Trong caùc baøi ñoïc cuûa phuïng vuï Chuùa Nhaät hoâm nay, ta coù theå thaáy caùc khía caïnh khaùc nhau cuûa ôn cöùu roãi ñöôïc Thieân Chuùa coâng boá ôû treân; chuùng laø nhöõng coät moác ñeå höôùng daãn ta treân ñöôøng söù meänh. Tröôùc nhaát, haïnh phuùc maø Thieân Chuùa höùa ban ñöôïc trình baày nhö laø coâng lyù. Muøa Voïng laø moät thôøi kyø ñeå ta coá gaéng môû roäng traùi tim mình ra tieáp nhaän Chuùa Cöùu Theá, Ñaáng chæ coù Ngöôøi môùi coâng chính vaø laø Quan AÙn duy nhaát coù theå ban cho moãi ngöôøi chuùng ta phaàn cuûa mình. ÔÛ ñaây cuõng nhö ôû nhöõng nôi khaùc, bieát bao con ngöôøi nam nöõ ñang khao khaùt ñöôïc toân troïng, coù coâng lyù, ñöôïc bình ñaúng, aáy theá nhöng chöa thaáy ñöôïc daáu hieäu tích cöïc naøo ôû chaân trôøi. Ñaây laø nhöõng ngöôøi ñöôïc Chuùa ñem ôn phuùc coâng lyù cuûa Ngöôøi tôùi cho (x3m Gr 33:15). Ngöôøi tôùi laøm phong phuù cho lòch söû baûn thaân vaø lòch söû taäp theå cuûa chuùng ta, laøm phong phuù caùc nieàm hy voïng ñaõ vôõ vaø caùc khaùt voïng voâ duïng cuûa ta. Vaø Ngöôøi sai ta ñi ñeå coâng boá ñaëc bieät vôùi nhöõng ai ñang bò aùp böùc bôûi nhöõng keû quyeàn theá cuûa theá gian hay ñang bò oaèn löng döôùi gaùnh naëng cuûa toäi loãi, raèng "Giuña seõ ñöôïc cöùu vôùt vaø Gieârusalem seõ ñöôïc an toaøn. Vaø ñaây laø teân noù seõ ñöôïc goïi 'Chuùa laø söï coâng chính cuûa ta'" (Gr 33:16). Ñuùng, Thieân Chuùa laø söï coâng chính; Thieân Chuùa laø coâng lyù. Do ñoù, ñaây laø lyù do taïi sao caùc Kitoâ höõu treân theá giôùi ñöôïc keâu goïi phaûi laøm vieäc cho hoøa bình xaây döïng treân coâng lyù.
Ôn cöùu roãi cuûa Thieân Chuùa maø chuùng ta mong ñôïi cuõng ñöôïm muøi yeâu thöông. Trong luùc chuaån bò möøng maàu nhieäm Giaùng Sinh, chuùng ta laøm soáng laïi cuoäc haønh trình töøng chuaån bò cho daân Chuùa ñoùn nhaän Chuùa Con, Ñaáng ñaõ tôùi ñeå maïc khaûi ñieàu naøy: Thieân Chuùa khoâng nhöõng chæ laø söï coâng chính, maø coøn laø vaø tröôùc heát laø tình yeâu nöõa (xem 1Ga 4:8). ÔÛ khaép nôi, nhaát laø taïi nhöõng nôi baïo löïc, haän thuø, baát coâng vaø baùch haïi ñang hoaønh haønh, caùc Kitoâ höõu ñöôïc keâu goïi laøm chöùng cho vò Thieân Chuùa voán laø tình yeâu naøy. Khi khuyeán khích caùc linh muïc, caùc tu só nam nöõ, vaø caùc giaùo daân daán thaân, nhöõng ngöôøi, trong xöù sôû naøy, ñang soáng caùc nhaân ñöùc Kitoâ Giaùo, ñoâi luùc ñeán ñoä anh huøng, toâi hieåu roõ ñieàu naøy: khoaûng caùch giöõa lyù töôûng nhieàu ñoøi hoûi naøy vaø chöùng taù thöïc söï cuûa caùc Kitoâ höõu ñoâi luùc raát lôùn lao. Vì lyù do naøy, toâi xin laëp laïi lôøi caàu nguyeän cuûa Thaùnh Phaoloâ: "Thöa anh chò em, xin Chuùa laøm anh chò em gia taêng vaø doài daøo trong tình yeâu thöông laãn nhau vaø yeâu thöông moïi ngöôøi nam nöõ" (1 Tx 3:12). Nhôø theá, ñieàu maø ngöôøi ngoaïi giaùo töøng noùi veà caùc Kitoâ höõu tieân khôûi maõi seõ ôû tröôùc maét ta nhö moät haûi ñaêng: "Xem kìa hoï yeâu thöông nhau, hoï thöïc söï yeâu thöông nhau xieát bao" (Tertullian, Apology, 39, 7).
Cuoái cuøng, ôn cöùu roãi do Thieân Chuùa coâng boá coù moät söùc maïnh voâ ñòch; söùc maïnh naøy cuoái cuøng seõ laøm ôn cöùu roãi kia chieán thaéng. Sau khi noùi cho caùc moân ñeä bieát caùc daáu hieäu khuûng khieáp tröôùc ngaøy Ngöôøi ñeán, Chuùa Gieâsu keát luaän: "Khi nhöõng ñieàu naøy baét ñaàu dieãn ra, caùc con haõy nhìn leân vaø haõy ngaång cao ñaàu, vì ôn cöùu chuoäc cuûa caùc con ñaõ gaàn keà" (Lc 21:28). Neáu Thaùnh Phaoloâ coù theå noùi tôùi moät tình yeâu "lôùn leân vaø traøn ngaäp", thì ñoù laø vì chöùng taù Kitoâ höõu ñaõ phaûn aûnh söùc maïnh voâ ñòch ñöôïc noùi tôùi trong Tin Möøng. Chính trong söï taøn phaù voâ tieàn khoaùng haäu, Chuùa Gieâsu muoán toû quyeàn löïc vó ñaïi cuûa Ngöôøi, vinh quang khoân saùnh cuûa Ngöôøi (xem Lc 21:27) vaø söùc maïnh cuûa tình yeâu aáy khoâng döøng laïi tröôùc baát cöù ñieàu gì, duø laø tröôùc söï suïp ñoå cuûa caùc taàng trôøi, ñaïi hoïa cuûa theá giôùi hay naùo ñoäng cuûa bieån khôi. Thieân Chuùa maïnh hôn baát cöù ñieàu gì khaùc. Xaùc tín naøy ñem laïi cho tín höõu söï thanh thaûn, loøng can ñaûm vaø söùc maïnh ñeå kieân trì trong ñieàu thieän giöõa nhöõng thöû thaùch cam go nhaát. Duø caû luùc moïi söùc maïnh cuûa Hoûa Nguïc ñeàu ñöôïc xoå loàng, caùc Kitoâ höõu cuõng phaûi ñöùng leân ñaùp laïi lôøi reùo goïi, ngaång cao ñaàu vaø saün saøng coi thöôøng caùc ñaùnh ñaám trong traän chieán naøy, moät traän chieán maø chæ moät mình Thieân Chuùa môùi coù tieáng noùi cuoái cuøng. Vaø lôøi cuoái cuøng ñoù chính laø tình yeâu!
Vôùi taát caû nhöõng ai ñang söû duïng baát chính caùc vuõ khí treân theá giôùi, toâi xin coù lôøi keâu goïi naøy: haõy haï caùc duïng cuï gieát ngöôøi ñoù xuoáng! Thay vaøo ñoù, haõy trang bò cho caùc baïn baèng coâng chính, baèng tình yeâu vaø loøng thöông xoùt, chæ coù chuùng môùi baûo ñaûm ñöôïc hoøa bình. Caùc linh muïc, tu só vaø nhaân vieân muïc vuï giaùo daân thaân meán, laø caùc moân ñeä cuûa Chuùa Kitoâ ôû ñaây treân ñaát nöôùc naøy, nhö teân cuûa noù ñaõ gôïi yù, toïa laïc giöõa trung taâm Phi Chaâu vaø ñöôïc môøi goïi khaùm phaù ra Thieân Chuùa nhö trung taâm ñích thöïc cuûa taát caû nhöõng gì toát ñeïp, ôn goïi cuûa anh chò em laø nhaäp theå chính traùi tim Thieân Chuùa giöõa ñoàng baøo cuûa anh chò em. Xin Chuùa ñoaùi thöông "cuûng coá traùi tim anh chò em trong söï thaùnh thieän, ñeå anh chò em trôû neân voâ tì tích tröôùc maët Thieân Chuùa vaø laø Cha chuùng ta vaøo luùc Chuùa Gieâsu Kitoâ laïi ñeán cuøng vôùi moïi vò thaùnh cuûa ngaøi" (1Tx 3:13). Amen.
Vuõ Vaên An