Höôùng ñi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
ñeà ra cho Giaùo Hoäi taïi Italia
Höôùng
ñi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñeà ra cho Giaùo Hoäi taïi Italia.
Saùng ngaøy 10 thaùng 11 naêm 2015, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaén nhuû Giaùo Hoäi taïi Italia soáng khieâm toán, gaàn guõi thöïc taïi daân chuùng, taïi Ñaïi Hoäi Coâng giaùo toaøn quoác Italia laàn thöù 5, tieán haønh trong Nhaø thôø chính toøa Firenze. |
Firenze (Vat. 10-11-2015) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaén nhuû Giaùo Hoäi taïi Italia soáng khieâm toán, gaàn guõi thöïc taïi daân chuùng, ñöøng aùm aûnh tìm quyeàn bính vaø vinh danh, khoâng caäy vaøo söùc rieâng mình.
Treân ñaây laø noäi dung baøi huaán duï daøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha saùng ngaøy 10 thaùng 11 naêm 2015 taïi Ñaïi Hoäi Coâng giaùo toaøn quoác Italia laàn thöù 5, tieán haønh trong Nhaø thôø chính toøa Firenze.
Giaõ töø thaønh phoá Prato luùc 9 giôø 20 phuùt, Ñöùc Thaùnh Cha ñaùp tröïc thaêng ñeán thaønh phoá Firenze chæ caùch ñoù 30 caây soá ñöôøng chim bay. Toång giaùo phaän naøy hieän do Ñöùc Hoàng Y Giuseppe Bertori cai quaûn vaø hieän coù 850 ngaøn tín höõu Coâng Giaùo.
Ñeán nôi ngaøi ñaõ vieáng thaêm gieáng röûa toäi noåi tieáng roài tieán vaøo Nhaø thôø chính toøa Ñöùc Meï Boâng Hoa caïnh ñoù. Taïi ñaây caùc Giaùm Muïc vaø 2,500 ñaïi bieåu cuûa 220 giaùo phaän Italia ñaõ daønh cho Ñöùc Thaùnh Cha moät cuoäc tieáp ñoùn noàng nhieät.
Chính taïi nôi ñaây töø chieàu 9 thaùng 11 naêm 2015, ñang dieãn ra Ñaïi hoäi Coâng giaùo toaøn quoác Italia laàn thöù 5 vôùi chuû ñeà "Trong Chuùa Gieâsu Kitoâ, moät thuyeát nhaân baûn môùi".
Trong coâng nghò naøy, caùc ñaïi bieåu baøn veà nhöõng bieán chuyeån veà vaên hoùa vaø xaõ hoäi thôøi nay, ngaøy caøng aûnh höôûng ñeán taâm thöùc vaø phong tuïc cuûa con ngöôøi, nhieàu khi töôùc boû nhöõng nguyeân taéc vaø giaù trò cô baûn ñoái vôùi cuoäc soáng baûn thaân, gia ñình vaø xaõ hoäi. Trong boái caûnh ñoù, Ñaïi hoäi tìm kieám höôùng ñi vaø nhöõng ñeà nghò cuï theå cho vieäc muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi.
Sau lôøi chaøo cuûa Ñöùc Hoàng Y Angelo Bagnasco, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia, ñaõ coù 3 chöùng töø ñöôïc trình baøy vôùi Ñöùc Thaùnh Cha, moät phuï nöõ, moät ñoâi vôï choáng vaø ñaëc bieät laø cha Bledar Ximli, ngöôøi Albani, nguyeân laø moät thieáu nieân sinh tröôûng trong moät gia ñình voâ thaàn, vöôït bieân sang Italia, soáng döôùi caùc gaàm caàu vaø aên ôû caùc quaùn aên cuûa Caritas, nhöng roài caäu beù ñöôïc 1 cha sôû tieáp ñoùn, giuùp hoïc haønh vaø tìm coâng aên vieäc laøm. Anh ta trôû laïi ñaïo vaø veà sau ñaõ ñi tu laøm linh muïc.
Huaán duï cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Trong baøi huaán duï daøi tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha ñi töø nhaän xeùt veà böùc bích hoïa taïi voøm nhaø thôø chính toøa Firenze dieãn taû caûnh phaùt xeùt chung: söï kieän Chuùa Kitoâ töø ngöôøi bò quan Philatoâ xeùt xöû trôû thaønh Chuùa Gieâsu ngoài treân ngai thaåm phaùn, vò thaåm phaùn töø bi thöông xoùt. Ngaøi noùi:
"Trong aùnh saùng cuûa vò Thaåm Phaùn töø bi aáy, chuùng ta quì goái thôø laïy, vaø chaân tay chuùng ta ñöôïc vöõng maïnh. Chuùng ta chæ coù theå noùi veà thuyeát nhaân baûn ñi töø vò trí trung taâm cuûa Chuùa Gieâsu, khaùm phaù nôi Ngaøi nhöõng neùt trong khuoân maët chaân thöïc cuûa con ngöôøi. Chính töø söï chieâm ngaém toân nhan Chuùa Gieâsu chòu cheát vaø soáng laïi, chuùng ta môùi taùi taïo nhaân tính cuûa chuùng ta, keå caû nhaân tính bò phaân hoùa vì nhöõng moûi meät cuûa cuoäc soáng hoaëc bò toäi loãi ghi daáu.
Ñi töø tieàn ñeà treân ñaây, nhaát laø töø toân nhan moät vò Thieân Chuùa daõ nhaän laáy thaân phaän ngöôøi toâi tôù, bò tuûi nhuïc vaø vaâng phuùc cho ñeán cheát (Xc Ph 2,7), Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ruùt ra nhöõng heä luaän cho cuoäc soáng cuûa Kitoâ höõu, 3 taâm tình maø caùc moân ñeä cuûa Chuùa caàn phaûi coù:
- Tröôùc tieân laø taâm tình khieâm toán: "Moãi ngöôøi trong anh chò em, vôùi taát caû loøng khieâm toân, haõy coi ngöôøi khaùc troïng hôn mình" (Ph 2.3), thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi nhö theá vôùi caùc tín höõu thaønh Philipheâ. Tieáp ñeán thaùnh nhaân noùi: Chuùa Gieâsu khoâng coi laø moät "ñaëc aân" söï kieän Ngöôøi laø Thieân Chuùa (Ph 2,6). Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng: ôû ñaây coù moät söù ñieäp roõ raøng. Söï aùm aûnh muoán baûo toàn danh tieáng, ñòa vò vaø aûnh höôûng cuûa mình, khoâng theå thuoäc vaøo soá nhöõng taâm tình cuûa chuùng ta. Chuùng ta phaûi tìm vinh danh Thieân Chuùa, vaø vinh danh naøy khoâng truøng vôùi vinh danh cuûa chuùng ta. Vinh quang cuûa Thieân Chuùa toûa saùng raïng ngôøi trong söï khieâm haï cuûa hang ñaù maùng coû Beâlem hoaëc trong thaäp giaù oâ nhuïc Chuùa Kitoâ, luoâm laøm cho chuùng ta ngaïc nhieân.
- Moät taâm tình khaùc cuûa Chuùa Gieâsu mang laïi hình thaùi cho thuyeát nhaân baûn Kitoâ laø thaùi ñoä voâ vò lôïi. Thaùnh Phaoloâ yeâu caàu: "Moãi ngöôøi ñöøng tìm tö lôïi, nhöng haõy tìm lôïi ích cho ngöôøi khaùc" (Ph 2,4). Vì vaäy, thay vì tö lôïi, chuùng ta phaûi tìm haïnh phuùc cho ngöôøi caïnh chuùng ta. Nhaân tính cuûa Kitoâ höõu laø luoân ñi ra ngoaøi. Nhaân tính aáy khoâng phaûi laø töï yeâu mình, töï tham chieáu mình. Khi con tim chuùng ta giaøu coù vaø maõn nguyeän veà mình, thì khoâng coøn choã cho Thieân Chuùa nöõa. Vì theá, chuùng ta haõy traùnh kheùp mình trong nhöõng cô caáu mang laïi moät söï baûo veä giaû taïo, trong nhöõng qui luaät bieán chuùng ta thaønh nhöõng thaåm phaùn khoâng bieát muûi loøng, trong nhöõng taäp quaùn laøm cho chuùng ta yeân haøn (EV 49).
Nhieäm vuï cuûa chuùng ta laø laøm vieäc ñeå theá giôùi naøy trôû thaønh moät nôi toát ñeïp hôn vaø tranh ñaáu. Ñöùc tin cuûa chuùng ta coù tính chaát caùch maïng, coù söï thuùc ñaåy ñeán töø Chuùa Thaùnh Linh. Chuùng ta phaûi theo söï thuùc ñaåy aáy ñeå ra khoûi mình, ñeå trôû thaønh nhöõng ngöôøi theo Tin Möøng cuûa Chuùa. Baát kyø cuoäc soáng naøo ñeàu ñöôïc ñònh giaù theo khaû naêng hieán thaân.
- Taâm tình thöù ba cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ laø haïnh phuùc. Kitoâ höõu laø ngöôøi haïnh phuùc, laø ngöôøi mang trong mình nieàm vui Phuùc AÂm. Trong caùc moái phuùc thaät, Chuùa chæ cho chuùng ta con ñöôøng caàn ñi theo. Khi theo con ñöôøng aáy, loaøi ngöôøi chuùng ta coù theå ñaït tôùi haïnh phuùc chaân thöïc nhaát, haïnh phuùc nhaân traàn vaø thaàn linh... Caùc moái phuùc thaät chuùng ta ñoïc trong Tin Möøng baét ñaàu vôùi moät lôøi chuùc phuùc vaø keát thuùc baèng moät lôøi höùa an uûi... Ñeå ñöôïc haïnh phuùc, ñeå neám höôûng söï an uûi cuûa tình baïn vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ, caàn coù moät con tim roäng môû. Haïnh phuùc laø moät söï ñaùnh cuoäc vaát vaû, vôùi nhöõng töø boû, laéng nghe vaø hoïc hoûi, vaø nhöõng hoa traùi cuûa noù ñöôïc gaët haùi trong thôøi gian, mang laïi cho chuùng ta moät nieàm an bình khoân saùnh: "Caùc ngöôøi haõy neám höôûng xem Chuùa toát laønh döôøng naøo!" (Tv 34,9).
Khieâm toán, voâ vò lôïi, haïnh phuùc, ñoù laø 3 neùt maø hoâm nay toâi muoán trình baøy cho anh chò em ñeå suy nieäm veà thuyeát nhaân baûn Kitoâ naûy sinh töø nhaân tính cuûa Con Thieân Chuùa. Nhöõng neùt naøy cuõng coù nhöõng heä luaän ñoái vôùi Giaùo Hoäi taïi Italia ngaøy nay, Giaùo Hoäi ngaøy hoâm nay ñang nhoùm hoïp ñeå ñoàng haønh.
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích: Nhöõng neùt naøy noùi vôùi chuùng ta raèng chuùng ta khoâng ñöôïc ñeå cho mình bò aùm aûnh vì quyeàn löïc, caû khi quyeàn löïc aáy coù veû höõu ích vaø thöïc duïng theo hình aûnh xaõ hoäi cuûa Hoäi Thaùnh. Neáu Giaùo Hoäi khoâng coù nhöõng taâm tình cuûa Chuùa Gieâsu, thì seõ bò laïc höôùng, maát yù nghóa. Nhöõng taâm tình cuûa Chuùa Gieâsu noùi vôùi chuùng ta raèng moät Giaùo Hoäi nghó ñeán mình vaø nhöõng lôïi loäc cuûa mình thì thaät laø buoàn. Sau cuøng, nhöõng moái phuùc thaät chính laø caùi göông soi trong ñoù chuùng ta nhìn thaáy chính mình, caùi göông giuùp chuùng ta bieát mình coù ñang ñi ñuùng ñöôøng hay khoâng.
Moät Giaùo Hoäi coù 3 neùt vöøa noùi - khieâm toán, voâ vò lôïi, haïnh phuùc - laø moät Giaùo Hoäi bieát nhaän ra hoaït ñoäng cuûa Chuùa trong theá giôùi, trong neàn vaên hoùa, trong cuoäc soáng thöôøng nhaät cuûa daân chuùng.
Hai caùm doã caàn traùnh
Tieáp tuïc baøi huaán duï taïi Ñaïi Hoäi Coâng Giaùo Italia, Ñöùc Thaùnh Cha noùi ñeán 2 trong soá nhieàu caùm doã maø Giaùo Hoäi caàn traùnh.
Tröôùc tieân laø caùm doã caäy vaøo söùc rieâng mình. Caùm doã naøy thuùc ñaåy Giaùo Hoäi khoâng coøn khieâm toán, voâ vò lôïi vaø haïnh phuùc. Thaùi ñoä naøy laøm cho chuùng ta tin töôûng nôi caùc cô caáu, caùc toå chöùc, caùc keá hoaïch hoaøn haûo, tröøu töôïng. Noù cuõng thöôøng laøm cho chuùng ta thích kieåm soaùt, cöùng coûi, duy luaät leä. Qui taéc luaät leä mang laïi cho ngöôøi caäy söùc rieâng mình caûm töôûng an ninh, nghó mình cao troïng hôn, coù moät ñöôøng höôùng chính xaùc, trong ñoù hoï tìm ñöôïc söùc maïnh cho mình, khoâng phaûi trong söï nheï nhaøng cuûa laøn gioù Chuùa Thaùnh Linh thoåi. Ñöùng tröôùc nhöõng tai öông vaø caùc vaán ñeà cuûa Giaùo Hoäi, thaät laø voâ ích khi tìm kieám nhöõng giaûi phaùp trong thaùi ñoä baûo thuû vaø duy caên, cöïc ñoan, trong söï taùi laäp nhöõng ñöôøng loái haønh xöû vaø hình thöùc loãi thôøi, chaúng coù yù nghóa keå caû veà phöông dieän vaên hoùa. Ñaïo lyù Kitoâ khoâng phaûi laø moät heä thoáng kheùp kín, khoâng coù khaû naêng taïo neân nhöõng caâu hoûi, nghi ngôø, vaán naïn, nhöng noù sinh ñoäng, bieát laøm cho ta baát an, linh hoaït. Ñaïo lyù Kitoâ khoâng coù khuoân maët cöùng nhaéc, nhöng coù moät thaân theå chuyeån ñoäng vaø phaùt trieån, coù thòt meàm: ñöôïc goïi laø Chuùa Gieâsu Kitoâ.
Trong chieàu höôùng ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi Giaùo Hoäi taïi Italia haõy ñeå cho mình ñöôïc hôi thôû maïnh meõ ñöa daãn, vaø vì theá maø nhieàu khi baát an. Haõy luoân ñoùn nhaän tinh thaàn cuûa nhöõng nhaø ñaïi thaùm hieåm cuûa mình, say meâ di chuyeån treân caùc con taøu treân bieån khôi vaø khoâng kinh haõi vì caùc bieân giôùi vaø baõo toá.
- Caùm doã thöù hai Ñöùc Thaùnh Cha keâu goïi caûnh giaùc ñoù laø caùm doã cuûa thuyeát ngoä ñaïo, laøm cho ngöôøi ta tin töôûng nôi lyù luaän hôïp lyù roõ raøng, nhöng laøm cho ta maát ñi söï dòu daøng cuûa thaân mình ngöôøi anh em. Söùc thu huùt cuûa thuyeát ngoä ñaïo laø söï thu huùt cuûa moät ñöùc tín kheùp kín trong thaùi ñoä chuû quan, trong ñoù ngöôøi ta chæ quan taâm ñeán moät kinh nghieäm naøo ñoù hoaëc moät loaït nhöõng lyù leõ vaø kieán thöùc, maø ta coi laø coù theå cuûng coá vaø soi saùng, nhöng trong ñoù chuû theå roát cuoäc bò kheùp kín trong nhöõng lyù leõ hoaëc taâm tình cuûa mình" (EV 94).
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha nhaén nhuû toaøn theå Giaùo Hoäi taïi Italia haõy bao goàm nhöõng ngöôøi ngheøo veà maët xaõ hoäi, nhöõng ngöôøi ngheøo aáy coù moät choã öu tieân trong daân Chuùa, vaø khaû naêng gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi ñeå taïo ñieàu kieän cho tình thaân höõu xaõ hoäi taïi ñaát nöôùc anh chò em, tìm kieám coâng ích.
Söï ñöùng veà phía ngöôøi ngheøo laø "moät hình thöùc ñaëc bieät cuûa quyeàn toái thöôïng trong vieäc thöïc thi ñöùc baùc aùi Kitoâ, ñöôïc toaøn theå truyeàn thoáng cuûa Giaùo hoäi laøm chöùng" (Gioan Phaoloâ 2, Thoâng ñieäp Sollicitudo rei socialis, 42).
Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Toâi cuõng ñaëc bieät khuyeán khích anh chò em coù khaû naêng ñoái thoaïi vaø gaëp gôõ. Gaëp gôõ khoâng phaûi laø thöông thuyeát. Thöông thuyeát laø tìm caùch ruùt ñöôïc phaàn cuûa mình trong caùi baùnh chung. Khoâng phaûi vaäy, nhöng laø tìm kieám coâng ích cho taát caû moïi ngöôøi. .. Chuùng ta phaûi luoân nhôù raèng khoâng coù moät thuyeát nhaân baûn ñích thöïc neáu khoâng coi tình thöông nhö moät moái giaây lieân keát con ngöôøi vôùi nhau, veà phöông dieän lieân chuû theå, cuõng nhö vaà maët xaõ hoäi, chính trò hoaêc trí thöùc.
Ngoaøi ra, anh chò em haõy nhôù raèng caùch ñoái thoaïi toát nhaát khoâng phaûi laø noùi vaø thaûo luaän, nhöng laø laøm moät caùi gì chung, cuøng nhau kieán thieát, xaây döïng: khoâng phaûi moät mình giöõa caùc tín höõu Coâng Giaùo, nhöng cuõng vôùi taát caû moïi ngöôøi thieän chí.
Sau cuøng, ÑTC ñeà nghò raèng trong nhöõng naêm tôùi ñaây, trong moãi coäng ñoaøn, moãi giaùo xöù hoaëc hoäi ñoaøn, trong moãi giaùo phaän vaø giaùo haït, haõy tìm caùch toå chöùc nhöõng coâng nghò ñeå cuøng nhau ñaøo saâu Toâng thö "Nieàm vui Phuùc AÂm" ñeå ruùt ra töø ñoù nhöõng tieâu chuaån thöïc haønh, vaø ñeå thöïc thi nhöõng quyeát ñònh. Toâi chaéc chaén veà khaû naêng cuûa anh chò em hoaït ñoäng trong tinh thaàn saùng taïo ñeå cuï theå hoùa nhöõng nghieân cöùu hoïc hoûi aáy.
Cuoäc gaëp gôõ cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vôùi caùc tham döï vieân Ñaïi hoäi Coâng Giaùo toaøn quoác Italia keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)