Dieãn vaên keát thuùc Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
Dieãn vaên keát thuùc Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ.
Roma (VietCatholic News 24-10-2015) - Toái thöù Baåy 24 thaùng 10 naêm 2015, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ ngoû lôøi vôùi caùc tham döï vieân Thöôïng Hoäi Ñoàng sau khi vieäc boû phieáu cho vaên kieän cuoái cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy ñaõ hoaøn taát. Döôùi ñaây laø baøi noùi chuyeän cuûa ngaøi:
Thöa caùc thöôïng phuï, caùc Hoàng Y vaø caùc giaùm muïc, anh chò em thaân meán,
Tröôùc nhaát, toâi muoán taï ôn Thieân Chuùa, Ñaáng, qua Chuùa Thaùnh Thaàn, ñaõ höôùng daãn dieãn trình Thöôïng Hoäi Ñoàng cuûa chuùng ta trong nhöõng naêm thaùng qua, Ñaáng maø söï trôï giuùp khoâng bao giôø thieáu ñoái vôùi Giaùo Hoäi.
Lôøi caùm ôn taän ñaùy loøng toâi xin ñöôïc ngoû vôùi Ñöùc Hoàng Y Lorenzo Baldisseri, toång thö kyù Thöôïng Hoäi Ñoàng, Ñöùc Cha Fabio Fabene, phoù toång thö kyù cuûa noù, vaø cuøng vôùi caùc ngaøi, toång töôøng vieân, Ñöùc Hoàng Y Peter Erd#, vaø thö kyù ñaëc bieät, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Bruno Forte, caùc chuû tòch ñaïi bieåu, caùc soaïn taùc vieân, caùc tham vaán vieân vaø caùc thoâng dòch vieân, vaø taát caû nhöõng ai ñaõ laøm vieäc khoâng meät moûi vaø heát söùc taän tuïy cho Giaùo Hoäi: toâi xin heát loøng caùm ôn!
Thöa caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng, caùc Ñaïi Dieän Anh Em, caùc döï thính vieân vaø caùc thaåm vaán vieân, caùc cha xöù vaø caùc gia ñình, toâi cuõng muoán caùm ôn toaøn theå quùy vò vì söï tham döï tích cöïc vaø höõu hieäu cuûa quùy vò.
Vaø toâi xin caùm ôn taát caû nhöõng ngöôøi nam nöõ khoâng ñöôïc neâu teân ñaõ ñoùng goùp moät caùch quaûng ñaïi cho coâng lao cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy baèng caùch aâm thaàm laøm vieäc phía haäu tröôøng.
Xin quùy vò an taâm veà lôøi caàu nguyeän cuûa toâi, xin Chuùa thöôûng coâng cho taát caû quùy vò baèng muoân vaøn ôn thaùnh doài daøo cuûa Ngöôøi.
Khi theo doõi coâng lao cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, toâi töï hoûi mình: ñoái vôùi Giaùo Hoäi, keát thuùc Thöôïng Hoäi Ñoàng daønh cho gia ñình naøy coù nghóa gì?
Chaéc chaén, Thöôïng Hoäi Ñoàng khoâng phaûi laø vieäc thanh thoûa moïi vaán ñeà caàn phaûi giaûi quyeát vôùi gia ñình, maø ñuùng hôn laø coá gaéng nhìn caùc vaán ñeà naøy döôùi aùnh saùng Tin Möøng vaø truyeàn thoáng cuõng nhö 2 ngaøn naêm lòch söû cuûa Giaùo Hoäi, ñem laïi nieàm vui hy voïng maø khoâng rôi vaøo vieäc deã daõi nhaéc laïi nhöõng gì hieån nhieân hay ñaõ töøng noùi tôùi.
Chaéc chaén Thöôïng Hoäi Ñoàng khoâng phaûi laø chuyeän tìm caùc giaùi phaùp thaáu ñaùo cho moïi khoù khaên vaø baát traéc ñang thaùch thöùc vaø ñe doïa gia ñình, maø ñuùng hôn, nhìn caùc khoù khaên vaø baát traéc naøy trong aùnh saùng ñöùc tin, caån thaän nghieân cöùu chuùng vaø ñöông ñaàu vôùi chuùng moät caùch khoâng sôï haõi, khoâng vuøi ñaàu ta vaøo trong caùt.
Thöôïng Hoäi Ñoàng laø ñeå thuùc giuïc moïi ngöôøi bieát ñaùnh giaù taàm quan troïng cuûa ñònh cheá gia ñình vaø hoân nhaân giöõa moät ngöôøi ñaøn oâng vaø moät ngöôøi ñaøn baø, ñaët caên baûn treân tính neân moät vaø tính khoâng theå huûy tieâu cuûa noù, vaø bieát traân quùy noù nhö laø caên baûn neàn taûng cuûa xaõ hoäi vaø nhaân sinh.
Thöôïng Hoäi Ñoàng laø vieäc laéng nghe vaø laøm ngöôøi khaùc laéng nghe tieáng noùi cuûa caùc gia ñình vaø cuûa caùc muïc töû cuûa Giaùo Hoäi, nhöõng ngöôøi ñaõ tôùi Roâma naøy, mang treân vai gaùnh naëng vaø hy voïng, nhöõng phong phuù cuøng thaùch ñoá cuûa caùc gia ñình khaép theá giôùi.
Thöôïng Hoäi Ñoàng laø ñeå bieåu loä sinh löïc cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, moät Giaùo Hoäi khoâng sôï khuaáy ñoäng caùc löông taâm cuøn nhuït hay laøm dô tay mình baèng nhöõng cuoäc thaûo luaän sinh ñoäng vaø thaønh thöïc veà gia ñình.
Thöôïng Hoäi Ñoàng laø ñeå coá gaéng nhìn vaø giaûi thích caùc thöïc taïi, caùc thöïc taïi cuûa ngaøy nay, baèng con maét Thieân Chuùa, ñeå ñoát leân ngoïn löûa ñöùc tin vaø soi saùng taâm hoàn ngöôøi ta trong thôøi buoåi naûn loøng, khuûng hoaûng xaõ hoäi, kinh teá vaø luaân lyù, cuõng nhö chuû nghóa bi quan ñang moãi ngaøy moãi gia taêng.
Thöôïng Hoäi Ñoàng laø vieäc laøm chöùng ñeå moïi ngöôøi thaáy raèng ñoái vôùi Giaùo Hoäi, Tin Möøng vaãn tieáp tuïc laø nguoàn sinh töû maõi maõi môùi meû, choáng laïi baát cöù nhöõng ai "nhoài soï" noù thaønh nhöõng vieân ñaù cheát duøng ñeå neùm vaøo ngöôøi khaùc.
Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng laø vieäc vaïch traàn nhöõng traùi tim kheùpt kín thöôøng naáp ñaøng sau caùc giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi hay caùc yù ngay laønh, ñeå ngoài leân toøa Moâseâ maø phaùn xöû, ñoâi khi vôùi loøng töï toân vaø phieán dieän, nhöõng vuï aùn khoù khaên vaø caùc gia ñình thöông tích.
Thöôïng Hoäi Ñoàng laø vieäc laøm cho roõ raèng Giaùo Hoäi laø Giaùo Hoäi cuûa ngöôøi ngheøo trong tinh thaàn vaø cuûa nhöõng ngöôøi coù toäi ñi tìm söï tha thöù, khoâng chæ cuûa nhöõng ngöôøi coâng chính vaø thaùnh thieän, maø ñuùng hôn cuûa nhöõng ngöôøi coâng chính vaø thaùnh thieän chæ vì caûm thaáy mình laø nhöõng keû toäi loãi khoán cuøng.
Thöôïng Hoäi Ñoàng laø vieäc coá gaéng môû ra nhieàu chaân trôøi bao quaùt hôn, vöôït leân treân caùc lyù thuyeát aâm möu vaø caùc quan ñieåm bò che maét, ñeå baûo veä vaø truyeàn baù töï do cuûa con caùi Thieân Chuùa, vaø ñeå thoâng truyeàn veû ñeïp cuûa Söï Môùi Meû Kitoâ Giaùo, ñoâi khi ñöôïc caån vaøo moät ngoân ngöõ coå loã hay khoâng taøi naøo hieåu ñöôïc.
Trong suoát Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy, nhieàu yù kieán khaùc nhau, voán ñöôïc noùi ra moät caùch töï do, vaø coù luùc, chaúng may, khoâng hoaøn toaøn coù yù toát, chaéc chaén ñaõ daãn tôùi moät cuoäc ñoái thoaïi phong phuù vaø sinh ñoäng; caùc yù kieán naøy ñöa ra moät hình aûnh soáng ñoäng veà moät Giaùo Hoäi khoâng chæ bieát "ñoùng moäc", nhöng ñaõ muùc ñöôïc töø nguoàn suoái ñöùc tin cuûa mình nhöõng laøn nöôùc nuoâi soáng laøm töôi maùt caùc taâm hoàn nöùt neû.
Vaø, khoâng keå moät soá vaán ñeà tín lyù ñaõ ñöôïc Huaán Quyeàn Giaùo Hoäi xaùc ñònh roõ raøng, chuùng ta cuõng ñaõ thaáy coù nhöõng ñieàu xem ra bình thöôøng ñoái vôùi moät giaùm muïc taïi moät luïc ñòa, nhöng bò coi laø xa laï, thaäm chí gaây tai tieáng ñoái vôùi moät giaùm muïc taïi moät luïc ñòa khaùc; coù nhöõng ñieàu bò coi laø vi phaïm moät quyeàn naøo ñoù trong moät xaõ hoäi, nhöng laïi ñöôïc coi nhö moät qui ñònh hieån nhieân vaø baát khaû vi phaïm taïi moät xaõ hoäi khaùc; coù nhöõng ñieàu vôùi ngöôøi naøy laø töï do löông taâm, nhöng vôùi ngöôø kia noù ñôn giaûn chæ laø hoãn ñoän. Caùc neàn vaên hoùa quaû raát ña daïng, vaø moãi nguyeân taéc toång quaùt caàn phaûi ñöôïc hoäi nhaäp vaên hoùa, neáu noù muoán ñöôïc toân troïng vaø aùp duïng. Thöôïng Hoäi Ñoàng naêm 1985, ñeå kyû nieäm 20 naêm keát thuùc Coâng Ñoàng Vatican II, coù noùi tôùi vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa nhö laø "vieäc thay ñoåi thaâm haäu caùc giaù trò vaên hoùa chaân chính qua vieäc tích hôïp chuùng vaøo Kitoâ Giaùo, vaø laøm cho caùc neàn vaên hoùa nhaân baûn khaùc nhau beùn reã vaøo Kitoâ Giaùo". Hoäi nhaäp vaên hoùa khoâng laøm yeáu caùc giaù trò ñích thöïc, maø chöùng toû söùc maïnh ñích thöïc vaø söï chaân chính cuûa chuùng, vì chuùng thích öùng maø khoâng thay ñoåi; thöïc vaäy, chuùng aâm thaàm vaø töø töø bieán ñoåi caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau.
Cuõng nhôø söï phong phuù trong tính ña daïng cuûa ta, ta ñaõ thaáy cuøng moät thaùch thöùc aáy ñang ôû tröôùc maët ta: ñoù laø thaùch thöùc coâng boá Tin Möøng cho con ngöôøi nam nöõ thôøi nay, vaø baûo veä gia ñình khoûi moïi taán kích yù thöùc heä vaø caù nhaân chuû nghóa.
Vaø baèng caùch khoâng bao giôø rôi vaøo nguy cô duy töông ñoái hay nhuïc maï ngöôøi khaùc, ta tìm caùch tieáp nhaän, moät caùch troïn veïn vaø can ñaûm, loøng toát vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng vöôït treân moïi tính toaùn phaøm nhaân cuûa ta vaø chæ muoán "moïi ngöôøi ñöôïc cöùu vôùt" (xem 1Tm 2:4). Baèng caùch naøy, ta muoán caûm nghieäm Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy trong boái caûnh Naêm Thaùnh Ñaëc Bieät veà Loøng Thöông Xoùt, naêm maø Giaùo Hoäi ñang ñöôïc keâu goïi cöû haønh.
Anh em thaân meán,
Traûi nghieäm Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng laøm ta hieåu roõ hôn ñieàu naøy: nhöõng ngöôøi ñích thöïc baûo veä tín lyù khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi ñeà cao chöõ nghóa cuûa noù maø laø tinh thaàn cuûa noù; khoâng ñeà cao caùc yù nieäm maø ñeà cao caùc con ngöôøi; khoâng ñeà cao caùc coâng thöùc maø ñeà cao tính nhöng khoâng cuûa tình yeâu vaø loøng tha thöù cuûa Thieân Chuùa. Ñieàu naøy khoâng heà laøm ta sao laõng söï quan troïng cuûa caùc coâng thöùc, leà luaät vaø giôùi raên Thieân Chuùa, maø ñuùng hôn hieån döông söï cao caû cuûa Thieân Chuùa chaân thaät, Ñaáng khoâng xöû vôùi ta theo coâng traïng cuûa ta, thaäm chí theo vieäc laøm cuûa ta maø hoaøn toaøn theo söï ñaïi löôïng voâ bôø voâ beán cuûa loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi (xem Rm 3:21-30; Tv 129; Lc 11:37-54). Traûi nghieäm naøy phaûi lieân heä tôùi vieäc thaéng vöôït côn caùm doã khoân nguoâi cuûa ngöôøi anh caû (xem Lc 15:25-32) vaø cuûa nhöõng coâng nhaân hay ghen tuoâng (xem Mt 20:1-16). Thöïc vaäy, noù coù nghóa caøng phaûi ñeà cao caùc luaät leä vaø giôùi raên ñöôïc laøm vì con ngöôøi chöù khoâng ngöôïc laïi (xem Mc 2:27).
Theo nghóa treân, vieäc thoáng hoái, caùc vieäc laøm vaø caùc coá gaéng caàn thieát cuûa con ngöôøi mang moät yù nghóa saâu xa hôn, khoâng nhö giaù mua ôn cöùu roãi voán ñaõ ñöôïc Chuùa Kitoâ treân thaäp giaù giaønh cho chuùng ta mieãn phí, maø nhö moät ñaùp traû vôùi Ñaáng ñaõ yeâu thöông ta tröôùc vaø cöùu vôùt ta baèng giaù maùu voâ toäi cuûa Ngöôøi, duø chuùng ta vaãn ñang laø nhöõng keû coù toäi (xem Rm 5:6).
Nhieäm vuï thöù nhaát cuûa Giaùo Hoäi khoâng phaûi laø chuyeån giao caùc keát aùn hay vaï tuyeät thoâng, maø laø coâng boá loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, môøi goïi hoaùn caûi, vaø daãn moïi ngöôøi nam nöõ tôùi ôn cöùu roãi trong Chuùa (xem Ga 12:44-50).
Chaân Phuùc Phaoloâ VI ñaõ noùi ñieàu treân moät caùch huøng bieän nhö sau: "Nhö theá, ta coù theå töôûng töôïng ra raèng moãi toäi loãi cuûa ta, caùc coá gaéng quay löng ta laïi vôùi Thieân Chuùa ñeàu khôi leân trong Ngöôøi moät moät ngoïn löûa yeâu thöông maõnh lieät hôn, moät yù muoán ñem ta trôû laïi vôùi Ngöôøi vaø vôùi keá hoaïch cöùu roãi cuûa Ngöôøi... Thieân Chuùa, nôi Chuùa Kitoâ, töï bieåu loä Ngöôøi laø Ñaáng toát laønh voâ cuøng... Thieân Chuùa laø Ñaáng toát laønh. Khoâng chæ trong Ngöôøi maø thoâi; Thieân Chuùa, ta haõy noùi trong nöôùc maét, coøn toát laønh vôùi ta nöõa. Ngöôøi yeâu ta, Ngöôøi ñi tìm ta, Ngöôøi nghó ñeán ta, Ngöôøi bieát ta, Ngöôøi chaïm tôùi traùi tim ta vaø Ngöôøi chôø ñôïi ta. Coù theå noùi, Ngöôøi seõ haân hoan trong ngaøy ta trôû veà vaø noùi: 'Laïy Chuùa, xin tha thöù cho con vì loøng toát cuûa Ngaøi'. Nhôø theá, söï thoáng hoái cuûa ta trôû neân nieàm vui cuûa Thieân Chuùa".
Thaùnh Gioan Phaoloâ II cuõng tuyeân boá raèng "Giaùo Hoäi soáng moät cuoäc soáng chaân thöïc khi tuyeân xöng vaø coâng boá loøng thöông xoùt... vaø khi ñem ngöôøi ta tôùi gaàn caùc nguoàn suoái cuûa loøng thöông xoùt cuûa Chuùa Cöùu Theá, moät loøng thöông xoùt maø Giaùo Hoäi laø ngöôøi ñöôïc trao phoù vaø phaân phoái".
Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI cuõng noùi: "Loøng thöông xoùt quaû laû caùi nhaân chính cuûa söù ñieäp Tin Möøng; noù laø chính teân cuûa Thieân Chuùa... Öôùc chi moïi ñieàu Giaùo Hoäi noùi vaø laøm ñeàu bieåu loä loøng thöông xoùt maø Thieân Chuùa caûm nhaän cho nhaân loaïi. Khi phaûi nhaéc nhôû moät söï thaät khoâng ñöôïc nhìn nhaän hay moät ñieàu toát bò phaûn boäi, Giaùo Hoäi luoân laøm theá vì ñöôïc tình yeâu ñaày thöông xoùt thuùc ñaåy, ñeå moïi ngöôøi ñöôïc soáng vaø soáng doài daøo (xem Ga 10:10).
Döôùi aùnh saùng cuûa taát caû caùc ñieàu treân vaø nhôø thôøi ñieåm ñaày ôn thaùnh maø Giaùo Hoäi ñang caûm nghieäm trong khi thaûo luaän veà gia ñình naøy, chuùng ta caûm thaáy ñöôïc phong phuù hoùa laãn nhau. Nhieàu ngöôøi trong chuùng ta caûm nhaän ñöôïc vieäc laøm cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng laø ngöôøi chuû ñaïo vaø höôùng daãn thöïc söï cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Ñoái vôùi taát caû chuùng ta, chöõ "gia ñình" coù moät aâm höôûng môùi, ñeán noãi chính chöõ naøy ñaõ gôïi leân söï phong phuù cuûa ôn goïi gia ñình vaø yù nghóa caùc lao coâng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Thöïc vaäy, ñoái vôùi Giaùo Hoäi, keát thuùc Thöôïng Hoäi Ñoàng coù nghóa trôû veà vôùi cuoäc "haønh trình vôùi nhau" thöïc söï baèng caùch ñem ñeán moïi nôi treân theá giôùi, moïi giaùo phaän, moïi coäng ñoàng vaø moïi hoaøn caûnh, aùnh saùng Tin Möøng, voøng oâm cuûa Giaùo Hoäi vaø söï trôï giuùp cuûa loøng Chuùa thöông xoùt!
Xin caùm ôn quùy vò.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
Vuõ Vaên An