Thöôïng Hoäi Ñoàng
phuùc trình phaàn hai cuûa caùc nhoùm noùi tieáng Anh
Thöôïng Hoäi Ñoàng, phuùc trình phaàn hai cuûa caùc nhoùm noùi tieáng Anh.
Roma (VietCatholic News 20-10-2015) - Phuùc trình phaàn hai cuûa caùc nhoùm noùi tieáng Anh trong khoùa hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc 2015 veà Gia Ñình:
I. Nhoùm A
Ñieàu hôïp vieân: Ñöùc Hoàng Y George PELL
Töôøng trình vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Joseph Edward KURTZ
Trong Chuùa Gieâsu, ñaáng laøm troïn maïc khaûi cuûa Thieân Chuùa, gia ñình khaùm phaù ñöôïc ôn goïi cuûa mình trong ôn goïi phoå quaùt neân thaùnh. Ñoái vôùi caùc moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu, moïi ôn goïi ñeàu keâu môøi ngöôøi ta vaø caùc coäng ñoàng vaøo hai chieàu kích khaùc bieät nhau nhöng boå tuùc cho nhau. Chuùng ta ñöôïc keâu goïi hieäp thoâng vaø chuùng ta ñöôïc keâu goïi truyeàn giaùo.Ta thaáy ñieàu naøy trong ôn goïi cuûa 12 toâng ñoà. Caùc ngaøi ñöôïc keâu goïi trôû thaønh baïn höõu cuûa Chuùa Gieâsu vaø ñöôïc sai ñi ñeå rao giaûng. Ñieàu aáy cuõng ñuùng ñoái vôùi caùc moân ñeä khaùc, nhöõng ngöôøi ñöôïc keâu goïi vaøo ñôøi soáng gia ñình. Nhoùm chuùng toâi suy tö veà ôn phuùc vaø ôn goïi naøy, vaø veà vieäc caàu nguyeän vaø bieän phaân nhö laø phöông theá phaùt huy noù.
Duø nghóa chöõ "ôn goïi" khaù roõ raøng khi aùp duïng vaøo chöùc linh muïc, nhöng khi ta noùi veà nhöõng chöõ nhö "ôn goïi vaøo ñôøi soáng hoân nhaân", ta caàn nhieàu nghóa roõ raøng hôn. Ta phaûi nhìn nhaän raèng gia ñình cuõng coù moät ôn goïi.
Nhìn qua laêng kính Thaùnh Gia Thaát Nadareùt, baûn vaên seõ toát hôn neáu bieát söû duïng Thaùnh Kinh caùch doài daøo hôn, nhaát laø Tin Möøng Luca, caùc chöông 1 vaø 2, cuõng nhö caùc ñieån hình töø Cöïu Öôùc. Raát nhieàu caëp vôï choàng trong Thaùnh Kinh, nhö caùc caëp trong Saùch Toâbia, ñaõ ñaùp öùng ôn goïi böôùc vaøo hoân nhaân vaø ñôøi soáng gia ñình moät caùch töôi ñeïp xieát bao.
Vieãn kieán cuûa Giaùo Hoäi veà ôn goïi cuûa gia ñình naém baét ñöôïc veû ñeïp tình yeâu hieán mình cuûa Thieân Chuùa. Nhieàu löu yù ñaõ ñöôïc daønh cho vieäc ñònh vò moät neàn taûng thaàn hoïc vöõng vaøng cho khoa sö phaïm Thieân Chuùa, phaùt sinh töø vieäc traøn ñoå tình yeâu cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi. ÔÛ coát loõi gia ñình laø haønh ñoäng saùng taïo nguyeân thuûy, vieäc cöùu chuoäc cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø vieäc höôùng tôùi söï soáng ñôøi ñôøi. Öu tieân laéng nghe Lôøi Thieân Chuùa vaø böôùc theo Chuùa Gieâsu khai môû ra tin vui cho gia ñình, daãn tôùi cuoäc soáng haân hoan cuõng nhö vieäc hoaùn caûi moãi ngaøy moãi saâu saéc hôn, töø boû tính ích kyû vaø toäi loãi.
Baûn saéc röûa toäi cuûa moïi Kitoâ höõu chín muøi trong vöôøn öôm gia ñình, voán laø ngöôøi rao giaûng Tin Möøng tröôùc heát vaø ñeä nhaát ñaúng, nôi ñoù, ta bieän phaân ñöôïc ôn goïi böôùc vaøo moät baäc soáng ñaëc thuø. Trong naêm Ñôøi Soáng Thaùnh Hieán naøy, chuùng ta caûm taï ñaëc bieät vì ôn phuùc coù nhöõng ngöôøi nam nöõ trong ñôøi soáng tu trì vaø gia ñình hoï.
Taøi lieäu cuoái cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng seõ toát hôn neáu chòu xem xeùt "caùc thöïc haønh toát nhaát" laø caùc thöïc haønh chæ cho caùc gia ñình thaáy phaûi soáng thöïc ôn goïi cuûa hoï caùch troïn veïn vaø trung thaønh hôn ra sao. ÔÛ taâm ñieåm caùc "thöïc haønh toát nhaát" naøy laø vieäc tieáp nhaän Lôøi Chuùa trong gia ñình. Chuùng toâi ñaëc bieät nhaéc tôùi caùc tieán boä lôùn lao trong Giaùo Hoäi trong hôn 50 naêm qua nhôø ñoù vieäc nghieân cöùu vaø suy tö Saùch Thaùnh ñaõ ñöôïc hoäi nhaäp vaøo ñôøi soáng caùc gia ñình. Duø nhieàu ñieàu vaãn coøn caàn phaûi laøm, söï tieán boä nhö theá caàn ñöôïc nhìn nhaän. Caùc "thöïc haønh toát nhaát" naøy cuõng neân noùi tôùi vieäc daäy giaùo lyù thích ñaùng, vieäc caàu nguyeän vaø thôø phöôïng, keå caû vieäc caàu nguyeän trong moãi gia ñình. Moät ôn goïi nhö theá chaéc chaén seõ khoân ngoan vaø minh nhieân khuyeán khích vieäc söû duïng caùc lôøi caàu nguyeän vaø nghi thöùc coù tính aù phuïng vuï trong khung caûnh gia ñình.
Chuùng toâi cuõng ñaõ baøn tôùi caùc caâu hoûi lieân heä tôùi phöông phaùp luaän. Trong quaù khöù, Ñöùc Thaùnh Cha thöôøng söû duïng baûn vaên ñaõ ñöôïc chaáp thuaän sau cuøng laøm caên baûn cho moät Toâng Huaán vaø chuùng toâi ñaõ noùi tôùi tính höõu hieäu cuûa phöông thöùc naøy. Tuy nhieân, chuùng toâi nhìn nhaän caùc haïn cheá cuûa moät baûn vaên seõ ñöôïc chaáp thuaän vaøo luùc keát thuùc Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy. Duø moïi coá gaéng neân ñöôïc ñöa ra ñeå cung caáp moät ngoân ngöõ hôïp lyù hoùa vaø loâi cuoán, lo ngaïi haøng ñaàu vaãn laø söï minh baïch cuûa nhöõng lôøi giaûi thích coù cô sôû vöõng vaøng ñoái vôùi giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà hoân nhaân vaø gia ñình".
Vôùi ñoâi maét ngaém nhìn Chuùa Gieâsu, chuùng toâi taï ôn vì ôn goïi cuûa gia ñình, moät ôn goïi tieán tôùi hieäp thoâng vôùi Ngöôøi vaø vôùi nhau vaø laø ôn goïi ñi truyeàn giaùo khaép treân theá giôùi.
II. Nhoùm B
Ñieàu hôïp vieân: Ñöùc Hoàng Y Vincent Gerard NICHOLS
Töôøng trình vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Diarmuid MARTIN
Nhoùm chuùng toâi söû duïng moät caùch tieáp caän ñoåi môùi trong vieäc khaûo saùt Phaàn II. Chuùng toâi thöøa nhaän tính trung taâm cuûa phaàn naøy ñoái vôùi toaøn boä cuoäc suy tö cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Ngoaøi vieäc khaûo saùt töøng ñoaïn cuûa Taøi Lieäu Laøm Vieäc, nhoùm chuùng toâi coøn tröôùc heát tìm caùch nhaän dieän moät soá chuû ñeà caên baûn cuûa neàn khoân ngoan Giaùo Hoäi veà hoân nhaân vaø gia ñình maø chuùng toâi caûm thaáy phaûi daønh choã öu tieân trong baûn töôøng trình cuoái cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Moät suy tö ñoåi môùi vaø saâu saéc hôn veà neàn thaàn hoïc hoân nhaân phaûi laø moät trong caùc hoa traùi cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Caùc chuû ñeà naøy bao goàm: Sö Phaïm Thieân Chuùa, Lôøi Thieân Chuùa trong Gia Ñình, Tính Baát Khaû Tieâu vaø Loøng Trung Thaønh, Gia Ñình vaø Giaùo Hoäi, Thöông Xoùt vaø Tan Naùt. Nhoùm chuùng toâi ñeà nghò caùc söûa ñoåi caù bieät cho moät soá ñoaïn, nhöng treân heát, tìm caùch saép xeáp laïi thöù töï cuûa moät soá ñoaïn ñeå phuïc hoài doøng chaåy töï nhieân cuûa caùc ñoaïn trong Baûn Töôøng Trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng (Relatio Synodi).
Nhoùm chuùng toâi maïnh meõ khuyeán caùo ñieàu naøy: toaøn boä Phaàn II neân ñöôïc daãn nhaäp baèng moät suy tö chi tieát hôn veà Gia Ñình vaø Khoa Sö Phaïm Thieân Chuùa. Suy tö naøy seõ taïo ra soá 37 môùi.
Noù neân minh taû vieäc sö phaïm Thieân Chuùa ñoái vôùi hoân nhaân vaø gia ñình ñaõ ñoàng haønh ra sao suoát lòch söû cöùu roãi vaø tieáp tuïc cho tôùi taän ngaøy nay. Chuùng toâi ñeà nghò ñoaïn naøy khôûi ñaàu vôùi Saùch Saùng Theá, saùch ñaõ töøng cung caáp caâu ñònh nghóa veà hoân nhaân nhö laø moät cuoäc phoái hôïp ñoäc ñaùo giöõa moät ngöôøi ñaøn oâng vaø moät ngöôøi ñaøn baø, moät cuoäc phoái hôïp toaøn dieän vaø thaân maät ñeán ñoä vì noù ngöôøi ñaøn oâng seõ lìa cha lìa meï ñeå hôïp nhaát vôùi vôï mình. Trình thuaät veà vieäc saùng taïo ra hoân nhaân naøy cuõng trình baày vôùi ta ba ñaëc tính neàn taûng cuûa hoân nhaân, nhö ñaõ coù töø nguyeân thuûy, laø ñôn hoân, vónh vieãn vaø bình ñaúng giöõa caùc giôùi tính.
Tuy nhieân, khi toäi loãi böôùc vaøo lòch söû nhaân loaïi, noù mang theo vieäc laät nhaøo ba ñaëc tính neàn taûng noùi treân. Ña hoân, ly dò vaø ngöôøi vôï leä thuoäc choàng trôû neân khoâng nhöõng chuyeän thoâng thöôøng maø coøn ñöôïc ñònh cheá hoùa trong nhieàu giôùi cuûa xaõ hoäi Do Thaùi. Qua caùc tieân tri, Thieân Chuùa khoâng ngöøng keâu goïi phaûi thay ñoåi tình huoáng toäi loãi naøy vaø taùi laäp phaåm giaù nguyeân thuûy cho hoân nhaân, moät ñieàu chæ coù theå coù vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ. Tieân tri Hoâseâ thaáy söï keát hôïp vaø tình yeâu giöõa choàng vaø vôï laø moät maãu möïc thích ñaùng ñeå minh hoïa tình yeâu cuûa Thieân Chuùa daønh cho daân Ngöôøi. Dieãm Ca cho ta moät suy tö ñoäc ñaùo veà tình yeâu nhaân baûn, coi noù nhö cuoäc ñoái thoaïi giöõa hai keû yeâu nhau ñang ca ngôïi laãn nhau, mong moûi nhau vaø haân hoan trong tình thaân maät tính duïc.
Nhöng sö phaïm Thieân Chuùa trong lòch söû cöùu roãi lieân quan tôùi hoân nhaân vaø gia ñình ñaõ ñaït tôùi ñænh cao cuûa noù vôùi vieäc Con Thieân Chuùa böôùc vaøo lòch söû con ngöôøi, khi Chuùa Gieâsu sinh ra trong moät gia ñình. Ngöôøi ta vaãn coi laø khoâng thích hôïp khi moät baäc thaày Do Thaùi chuyeän troø vôùi moät phuï nöõ, nhöng Chuùa Gieâsu laïi daùm noùi vôùi moät ngöôøi ñaøn baø, laïi laø ngöôøi ñaøn baø xöù Samaria, moät thöù toäi nhaân coù tieáng vaø "bò tuyeät thoâng", moät ñieàu coøn gaây tai tieáng hôn nhieàu nöõa. Vôùi moät ngöôøi ñaøn baø ñöôïc ñem tôùi tröôùc maët Ngöôøi tröôùc khi naøng bò neùm ñaù do söï kieän phaïm toäi ngoaïi tình, Ngöôøi noùi: "Toâi khoâng keát aùn chò. Chò haõy ñi bình an vaø ñöøng phaïm toäi nöõa". Ngöôøi töøng laøm baån baøn tay Ngöôøi baèng vieäc laøm, nhöng khoâng baèng nhöõng hoøn ñaù duøng ñeå lieäng vaøo ngöôøi khaùc.
Nhoùm chuùng toâi trình baày baûn vaên ñaõ soaïn thaûo naøy baèng caùch nhìn nhaän raèng noù daøi doøng vaø môùi laï, nhung xem ra khoâng phuø hôïp vôùi phöông phaùp luaän cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Taïi sao chuùng toâi cho nhö theá? Vì chæ nhôø suy tö veà sö phaïm Thieân Chuùa, chuùng ta môùi hieåu ñöôïc thöøa taùc vuï cuûa ta laø phaûn chieáu ñöùc nhaãn naïi vaø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Keá hoaïch Thieân Chuùa tieáp dieãn ngay trong thôøi ta. Chính sö phaïm Thieân Chuùa ñaõ cung caáp noäi dung vaø cung gioïng cho giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi. Ngaøy nay, sö phaïm Thieân Chuùa vaãn ñang tieáp tuïc khoâng ngöøng keâu goïi caùc gia ñình hoùan caûi, chöõa laønh vaø thöông xoùt khi hoï coá gaéng theå hieän ôn Chuùa keâu goïi hoï.
Bôûi theá, Nhoùm chuùng toâi baét tay vaøo vieäc aùp duïng sö phaïm naøy vaøo vieäc tìm kieám moät ngoân ngöõ deã hieåu ñoái vôùi con ngöôøi nam nöõ thôøi ta. Song song vôùi chöõ "baát khaû tieâu" chuùng toâi ñeà nghò duøng moät thöù ngoân ngöõ bôùt luaät leä hôn, nhöng bieåu loä toát hôn maàu nhieäm tình yeâu Thieân Chuùa, noùi tôùi hoân nhaân nhö moät ôn thaùnh, moät chuùc phuùc vaø nhö moät giao öôùc yeâu thöông suoát ñôøi.
Chuùng toâi nhaéc nhôù chöùng töø cuûa caùc caëp vôï choàng vaãn soáng troïn veïn cuoäc hoân nhaân Kitoâ Giaùo, coi noù nhö moät giao öôùc yeâu thöông maõn ñôøi, tính vónh vieãn ñeán cheát cuûa noù nhö moät daáu chæ loøng trung thaønh cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi daân cuûa Ngöôøi. Thöïc vaäy, chuùng ta coù theå noùi raèng Thieân Chuùa nhaän ra hình aûnh cuûa chính Ngöôøi trong loøng trung thaønh cuûa caùc ngöôøi phoái ngaãu vaø cuûng coá hoa traùi naøy cuûa ôn thaùnh Ngöôøi baèng söï chuùc phuùc cuûa Ngöôøi.
Nhö theá yù nghóa saâu xa nhaát cuûa tính baát khaû tieâu nôi hoân nhaân laø vieäc khaúng ñònh vaø baûo veä caùc ñaëc tính töôi ñeïp vaø tích cöïc treân voán naâng ñôõ hoân nhaân vaø cuoäc soáng gia ñình, nhaát laø trong nhöõng luùc soùng gío vaø tranh chaáp. Bôûi theá, Giaùo Hoäi troâng chôø ôû vôï choàng nhö trung taâm cuûa caû gia ñình; vaø ñeán löôït noù, gia ñình troâng chôø Chuùa Gieâsu nhaát laø tình yeâu trung thaønh cuûa Ngöôøi trong boùng toái cuûa thaäp giaù.
Vieäc nhaán maïnh tôùi sö phaïm Thieân Chuùa cuõng chuù muïc vaøo tính trung taâm cuûa Lôøi Thieân Chuùa trong thaàn hoïc hoân nhaân, trong vieäc chaêm soùc muïc vuï cho gia ñình, vaø trong loøng ñaïo ñöùc gia ñình. Coäng ñoàng Kitoâ höõu chaøo ñoùn Lôøi Thieân Chuùa moät caùch ñaëc bieät trong Phuïng Vuï Chuùa Nhaät. Nhö theá, moät muïc tieâu cho moïi caëp vôï choàng vaø moïi gia ñình laø cuøng nhau thôø phöôïng moät caùch trung thaønh taïi moïi Thaùnh Leã Chuùa Nhaät.
Caùc caëp vôï choàng vaø caùc gia ñình cuõng gaëp Lôøi Thieân Chuùa trong haøng loaït caùc hình thöùc suøng kính vaø cöû haønh voán laø thaønh phaàn cuûa gia taøi Coâng Giaùo. Loøng ñaïo ñöùc naøy bao goàm vieäc cuøng nhau laõnh nhaän bí tích hoøa giaûi, caàu nguyeän chung vaø ñoïc Saùch Thaùnh, cuõng nhö caùc cuoäc gaëp gôõ khaùc vôùi Lôøi Thieân Chuùa trong giaùo lyù vaø caàu nguyeän. Coù ngöôøi nhaán maïnh raèng tröôøng Coâng Giaùo laø caùnh tay vöôn daøi cuûa giaùo lyù giaùo xöù vaø giaùo lyù gia ñình. Thöôïng Hoäi Ñoàng neân khuyeán khích caùc cha meï tìm kieám nhöõng tröôøng naøy nhö phöông caùch loâi cuoán ñoäc ñaùo ñeå thaêng tieán vaø thaâm haäu hoùa vieäc giaùo duïc toân giaùo voán ñaõ ñöôïc baét ñaàu trong gia ñình.
Taát caû chuùng ta ñeàu caàn ñeán loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Ngaøy nay, trong nhieàu xaõ hoäi, ñang coù moät caûm thöùc töï cho mình laø ñuû, theo ñoù, ngöôøi ta caûm thaáy hoï khoâng caàn ñöôïc thöông xoùt vaø cuõng khoâng bieát toäi leä cuûa mình. Coù luùc, ñieàu naøy laø do khoâng ñöôïc hoïc giaùo lyù ñaày ñuû veà toäi, khoâng nhaän bieát toäi laø laøm thöông toån tôùi moái lieân heä cuûa ta vôùi Thieân Chuùa vaø vôùi nhau, moät thöông toån chæ coù theå ñöôïc chöõa laønh bôûi söùc maïnh cöùu vôùt cuûa loøng Chuùa thöông xoùt.
Maët khaùc, coù theå ta hay coù khuynh höôùng muoán ñaët giôùi haïn cuûa con ngöôøi leân loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Nhoùm chuùng toâi caûm thaáy nhu caàu raát maïnh caàn phaûi suy nghó saâu xa hôn veà moái lieân heä giöõa loøng thöông xoùt vaø coâng lyù, nhaát laø nhö ñaõ ñöôïc trình baày trong Misericordiae Vultus .
Khi saép söûa baét ñaàu suy tö veà caùc tình huoáng khoù khaên seõ ñöôïc khaûo saùt ôû phaàn thöù ba, chuùng ta neân luoân nhôù raèng Thieân Chuùa khoâng bao giôø töø boû loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi. Chính loøng thöông xoùt maïc khaûi göông maët thöïc söï cuûa Thieân Chuùa. Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa vöôn tôùi moïi ngöôøi chuùng ta, nhaát laø nhöõng ngöôøi ñau khoå, yeáu ñuoái vaø thaát baïi. "Hôõi Ephraim, laøm sao Ta coù theå boû rôi ñöôïc ngöôi! Hôõi Israel, laøm sao ta coù theå trao noäp ngöôi#Traùi tim Ta thoån thöùc, loøng caûm thöông cuûa Ta trôû neân aám aùp vaø dòu daøng" (Hs 11:8-9). Nhö Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ nhaán maïnh trong Misericordiae Vultus, loøng giaän döõ cuûa Thieân Chuùa chæ trong giaây phuùt, nhöng loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi keùo daøi maõi maõi.
III. Nhoùm C
Ñieàu hôïp vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Eamon Martin
Töôøng trình vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Mark Benedict Coleridge
Sau coâng vieäc cuûa tuaàn leã ñaàu, chuùng toâi quyeát ñònh theo moät caùch tieáp caän khaùc ñoái vôùi Phaàn II cuûa Taøi Lieäu Laøm Vieäc vaø ñoïc noù nhanh hôn laø ñoái vôùi Phaàn I. Nhôø bieát roõ traùch vuï cuûa mình, caùch tieán haønh cuûa chuùng toâi ñaõ khaù hôn, vaø ñieàu naøy ñaùng khích leä khi chuùng toâi baét ñaàu nghieân cöùu Phaàn III, daøi vaø phöùc taïp hôn.
Nay toâi xin trình baày caùc vaán ñeà thuoäc Phaàn II ñöôïc coi laø nhöõng vaán ñeà chính trong caùc cuoäc thaûo luaän cuûa chuùng toâi.
1) Caàn noùi lôøi ñaùnh giaù cao vaø khích leä töï ñaùy loøng ñoái vôùi caùc caëp vôï choàng, nhôø ôn Chuùa, ñang soáng cuoäc hoân nhaân Kitoâ Giaùo cuûa hoï nhö moät ôn goïi chaân chính, vì ñieàu naøy quaû laø moät vieäc phuïc vuï Giaùo Hoäi vaø theá giôùi caùch ñoäc ñaùo.
2) Caàn khai trieån cho caùc caëp vôï choàng vaø caùc gia ñình moät chöông trình giaùo lyù phuø hôïp vôùi caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau, ñònh kyø duyeät xeùt laïi caùc chöông trình naøy vaø thích öùng Caùc Chæ Thò Giaùo Lyù Toaøn Quoác döôùi aùnh saùng caùc chöông trình naøy khi coù theå.
3) Caàn khai trieån caùc taøi nguyeân trong laõnh vöïc caàu nguyeän cuûa gia ñình, caû chính thöùc laãn khoâng chính thöùc, caû coù tính phuïng vuï laãn chæ laø suøng kính. Caùc taøi nguyeân naøy taát nhieân cuõng phaûi nhaäy caûm ñoái vôùi vaên hoùa.
4) Caàn thaêm doø theâm khaû naêng caùc caëp hieän ñang keát hoân daân söï hoaëc ñang soáng vôùi nhau coù cô khôûi ñaàu cuoäc haønh trình tieán tôùi hoân nhaân bí tích, ñeå khuyeán khích vaø ñoàng haønh vôùi hoï trong haønh trình naøy.
5) Caàn trình baày tính baát khaû tieâu cuûa hoân nhaân nhö moät ôn phuùc Chuùa ban hôn laø moät gaùnh naëng vaø tìm ra caùch tích cöïc ñeå noùi veà noù, sao cho ngöôøi ta löôïng giaù ñöôïc troïn veïn ôn phuùc naøy. Ñieàu naøy lieân quan tôùi vaán ñeà roäng lôùn hôn veà ngoân ngöõ, vì Thöôïng Hoäi Ñoàng ñang tìm caùch leân khuoân moät ngoân ngöõ ñöôïc Taøi Lieäu Laøm Vieäc moâ taû laø "coù tính bieåu töôïng", "coù tính caûm nghieäm", "mang nhieàu yù nghóa", "roõ raøng", "côûi môû", "vui töôi", "laïc quan" vaø "ñaày hy voïng".
6) Caàn ruùt tæa saâu xa hôn vaø phong phuù hôn töø Thaùnh Kinh, khoâng phaûi chæ trích daãn caùc baûn vaên Thaùnh Kinh maø coøn trình baày Thaùnh Kinh nhö moät daï con (matrix) cho cuoäc soáng hoân nhaân vaø gia ñình Kitoâ höõu. Gioáng nhö taïi Vatican II, Thaùnh Kinh phaûi laø taøi nguyeân haøng ñaàu ñoái vôùi vieäc leân khuoân moät ngoân ngöõ môùi ñeå noùi veà hoân nhaân vaø gia ñình; vaø coù theå duøng Toâng Huaán Verbum Domini laøm moät taøi nguyeân ñeå ruùt ra caùc gôïi yù thöïc tieãn.
7) Khi noùi veà nieàm vui cuûa ñôøi soáng hoân nhaân vaø gia ñình, ta cuõng caàn noùi tôùi nhöõng hy sinh vaø thaäm chí caû ñau khoå maø ñôøi soáng naøy bao haøm, vaø do ñoù, caàn phaûi ñaët nieàm vui vaøo ñuùng boái caûnh cuûa noù laø maàu nhieäm Vöôït Qua.
8) Caàn nhìn roõ raøng hôn vieäc qua caùc thôøi ñaïi, laøm theá naøo Giaùo Hoäi ñaõ tieán tôùi choã hieåu saâu saéc hôn vaø vaø trình baày chaéc chaén hôn giaùo huaán veà hoân nhaân vaø gia ñình, moät giaùo huaán voán coù goác reã nôi chính Chuùa Kitoâ. Giaùo huaán naøy luoân khoâng thay ñoåi nhöng vieäc phaùt bieåu noù ra vaø vieäc thöïc haønh döïa treân vieäc phaùt bieåu naøy thì khoâng nhö theá.
9) Caàn hieåu vôùi nhieàu saéc thaùi hôn lyù do taïi sao giôùi treû ngaøy nay laïi quyeát ñònh khoâng keát hoân hay hoaõn vieäc keát hoân, thöôøng laø khaù laâu. Taøi Lieäu Laøm Vieäc trình baày söï sôï seät nhö laø ñoäng löïc chuû choát. Nhöng ñieàu cuõng ñuùng söï thaät laø ñoâi khi giôùi treû khoâng thaáy troïng ñieåm cuûa hoân nhaân hoaëc coi noù chæ laø vieäc hoaøn toaøn coù tính baûn thaân hay rieâng tö khieán cho nghi thöùc coâng coäng trôû thaønh khoâng lieân heä gì vôùi hoï. Trong nhieàu caùch, hoï coøn chòu taùc ñoäng bôûi moät neàn vaên hoùa löïa choïn chuyeân luøi böôùc tröôùc vieäc phaûi ñoùng cöûa, vaø thích thöû nghieäm baát cöù moái lieân heä naøo tröôùc khi thöïc hieän cam keát cuoái cuøng. Caùc nhaân toá kinh teá maïnh meõ cuõng taùc ñoäng treân hoï. Cho neân ta neân yù töù ñoái vôùi caùch ñoïc quaù ñôn giaûn moät hieän töôïng phöùc taïp.
10) Moät ñieàu maø Thöôïng Hoäi Ñoàng caàn xem xeùt laø ñöa ra moät baûng lieät keâ caùc saùng kieán hay chieán thuaät thöïc tieãn ñeå naâng ñôõ caùc gia ñình vaø giuùp ñôõ nhöõng gia ñình naøo ñang gaëp khoù khaên. Baûng lieät keâ naøy phaûi cuï theå vaø phaûi phuø hôïp vôùi ñaëc tính chuû yeáu thöïc tieãn cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng thöù hai naøy veà hoân nhaân vaø gia ñình.
Nhieàu ñieåm treân ñaây nhaän ñöôïc söï ñoàng thuaän, moät soá ñieåm ñöôïc thoûa thuaän lôùn neáu khoâng muoán noùi laø gaàn nhö toaøn theå, chæ moät soá nhoû caùc ñieàu aáy laø coù baát ñoàng ñaùng keå maø thoâi.
Moät söï phong phuù lôùn vaø cuõng laø thaùch ñoá lôùn trong caùc cuoäc thaûo luaän cuûa chuùng toâi laø caùc caùch leân moâ thöùc khaùc nhau cho hoân nhaân vaø gia ñình trong caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau coù ñaïi dieän trong nhoùm. Chaéc chaén coù nhöõng ñieåm gaëp nhau, nhôø chuùng toâi coù cuøng moät caûm thöùc veà keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa voán ñöôïc ghi khaéc trong sang theá vaø ñaït tôùi vieân maõn trong Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñinh vaø soáng laïi, nhö Giaùo Hoäi töøng tuyeân xöng. Nhöng nhöõng caùch khaùc nhau qua ñoù maàu nhieäm naøy leân xöông thòt taïi caùc phaàn khaùc nhau treân theá giôùi khieán vieäc quaân bình hoùa giöõa ñòa phöông vaø hoaøn vuõ trôû thaønh moät thaùch ñoá. Ñaây vaãn laø traùch vuï bao truøm cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy.
IV. Nhoùm D
Ñieàu hôïp vieân: Ñöùc Hoàng Y Thomas Christopher Collins
Töôøng trình vieân: Ñ öùc Toång Giaùm Muïc Charles Joseph Chaput, O.F.M. Cap.
Caùc thaønh vieân cuûa Nhoùm D noùi tieáng Anh duyeät laïi Phaàn II nhanh hôn Phaàn I. Chaát lieäu cuõng ñôn giaûn hôn. Vieäc laøm vieäc vôùi nhau vaø ñöa ra caùc nhaän ñònh vaø söûa ñoåi cuõng theá.
Veà gia ñình vaø sö phaïm Thieân Chuùa, caùc thaønh vieân nghó raèng caùc suy nghó trong baûn vaên veà vieäc ñoïc Saùch Thaùnh neân ñöôïc taêng cöôøng hôn nöõa. Caùc ngaøi nhaán maïnh raèng khi laéng nghe Lôøi Chuùa, ta caàn gaëp gôõ noù trong ngöõ caûnh Giaùo Hoäi, thaùnh truyeàn vaø thaåm quyeàn giaùo huaán cuûa caùc vò giaùm muïc. Nhieàu taäp quaùn ñoïc Saùch Thaùnh voán ñaõ hieän dieän trong nhieàu neàn vaên hoùa khaùc nhau cuûa nhoùm noùi tieáng Anh chuùng toâi. Moät soá neân ñöôïc loàng vaøo baûn vaên. Nhieàu thaønh vieân cuûa nhoùm coå vuõ Lectio Divina, ngay caû khi noù ñöôïc ñoïc trong boái caûnh lieân toân. Caùc vò khaùc cho raèng dieãn trình Lectio Divina quaù ö phöùc taïp ñoái vôùi ngöôøi thôøi nay. Moät soá vò giaùm muïc caûm thaáy caàn hieåu roõ hôn moái lieân heä giöõa tính môùi meû cuûa bí tích hoân nhaân Kitoâ Giaùo vaø cô caáu töï nhieân cuûa hoân nhaân töøng ñöôïc ñöa vaøo keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa ngay töø ñaàu. Hoân nhaân töï nhieân cuûa cha oâng nguyeân thuûy cuûa ta cuõng coù traät töï ôn thaùnh rieâng cuûa noù.
Taøi Lieäu Laøm Vieäc khoâng ñònh nghóa hoân nhaân ôû choã naøo caû. Ñaây laø moät thieáu soùt nghieâm troïng. Noù taïo neân mô hoà suoát caû baûn vaên. Phaàn lôùn caùc giaùm muïc lyù luaän raèng ñeå söûa chöõa, taøi lieäu naøy neân vieát theâm caâu ñònh nghóa veà hoân nhaân laáy töø hieán cheá Gaudium et Spes soá 48 cuûa Vatican II: "Ðaáng Taïo Hoùa ñaõ thieát laäp vaø ban nhöõng ñònh luaät rieâng cho ñôøi soáng chung thaân maät vaø cho coäng ñoaøn tình yeâu vôï choàng. Ðôøi soáng chung naøy ñöôïc gaày döïng do giao öôùc hoân nhaân, nghóa laø söï öng thuaän caù nhaân khoâng theå ruùt laïi. Nhö theá, bôûi moät haønh vi nhaân linh, trong ñoù, hai vôï choàng töï hieán cho nhau vaø ñoùn nhaän nhau, nhôø söï an baøi cuûa Thieân Chuùa, phaùt sinh moät ñònh cheá vöõng chaéc coù giaù trò tröôùc maët xaõ hoäi nöõa. Vì lôïi ích cuûa löùa ñoâi, cuûa con caùi vaø cuûa xaõ hoäi, neân sôïi daây lieân keát thaùnh thieän naøy khoâng leä thuoäc sôû thích cuûa con ngöôøi. Chính Thieân Chuùa laø Ðaáng taùc taïo hoân nhaân, phuù baåm nhöõng lôïi ích vaø muïc tieâu khaùc nhau 1; nhöõng ñieàu aáy heát söùc quan troïng ñoái vôùi söï tieáp noái nhaân loaïi, söï phaùt trieån caù nhaân vaø phaàn roãi ñôøi ñôøi cuûa moãi thaønh phaàn trong gia ñình, quan troïng ñoái vôùi phaåm giaù, söï vöõng chaõi, an bình vaø thònh vöôïng cuûa chính gia ñình vaø cuûa toaøn theå xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Töï baûn chaát, chính ñònh cheá hoân nhaân vaø tình yeâu löùa ñoâi qui höôùng veà vieäc sinh saûn vaø giaùo duïc con caùi nhö choùp ñænh dieãm phuùc cuûa hoân nhaân. Nhö theá, bôûi giao öôùc hoân nhaân, ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ "khoâng coøn laø hai, nhöng laø moät xöông thòt" (Mt 19: 6), phuïc vuï vaø giuùp ñôõ laãn nhau baèng söï keát hôïp maät thieát trong con ngöôøi vaø haønh ñoäng cuûa hoï, caûm nghieäm vaø hieåu ñöôïc söï hieäp nhaát vôùi nhau moãi ngaøy moãi ñaày ñuû hôn. Söï lieân keát maät thieát vaãn laø söï töï hieán cuûa hai ngöôøi cho nhau cuõng nhö lôïi ích cuûa con caùi buoäc hai vôï choàng phaûi hoaøn toaøn trung tín vaø ñoøi hoûi keát hôïp vôùi nhau baát khaû phaân ly".
Xeùt nhö moät toaøn boä, baûn vaên treân coù nhieàu taàm nhìn thaáu suoát veà hoân nhaân. Nhöng tín lyù Coâng Giaùo veà hoân nhaân traûi daøi quaù nhieàu ñoaïn. Noù caàn ñöôïc toùm löôïc moät caùch suùc tích vaø thuyeát phuïc hôn. Moät vò caûm thaáy raèng vieäc naém baét Thaùnh Kinh cuûa baûn vaên seõ ñöôïc caûi thieän hôn neáu theo moät neàn uyeân baùc môùi meû hôn. Vò naøy cho raèng nhieàu ngöôøi trong chuùng ta ñoïc Thaùnh Kinh vôùi thaùi ñoä quaù ö cöïc ñoan (fundamentalist), neân caùc caùch giaûi thích Thaùnh Kinh khaùc coù theå höõu ích hôn. Nhieàu vò khaùc khoâng ñoàng yù vaø nghó raèng caùi hieåu Thaùnh Kinh trong baûn vaên laø thoûa ñaùng.
Moät soá vò cho raèng baûn vaên caàn phaùt bieåu yù nieäm "baát khaû tieâu" moät caùch tích cöïc hôn, hôn laø coi noù nhö moät gaùnh naëng. Nhieàu vò khaùc cho laø nguy hieåm khi noùi ñeán giaùo huaán Coâng Giaùo chæ nhö moät "lyù töôûng" ñeå theo ñuoåi vaø toân kính chöù khoâng thöïc tieãn ñoái vôùi cuoäc soáng haøng ngaøy. Caùc ngaøi moâ taû quan ñieåm naøy nhö moät phöông thöùc haøm yù raèng chæ nhöõng ngöôøi "tinh saïch" môùi soáng Tin Möøng ñöôïc, chöù ngöôøi bình thöôøng thì khoâng theå soáng ñöôïc. Nhieàu vò nhaán maïnh raèng ta neân luoân noùi tôùi caùc nhaân ñöùc chöù khoâng phaûi caùc giaù trò. Chuùng khoâng y nhö nhau.
Trong chaát lieäu noùi veà gia ñình vaø keá hoaïch cöùu roãi cuûa Thieân Chuùa, baûn vaên thieáu soùt ôû choã ñaõ khoâng ñaët cô sôû treân saùch Toâbia vaø Dieãm Ca, voán coù tính sinh töû ñoái vôùi vieäc trình baày hoân nhaân theo Thaùnh Kinh. Caùc vò giaùm muïc toû yù quan ngaïi raèng taøi lieäu hình nhö muoán trình baày vieäc Moâseâ cho pheùp ly dò nhö laø moät trong caùc giai ñoaïn cuûa keá hoaïch Thieân Chuùa, aáy theá nhöng, ta bieát chaéc raèng ly dò khoâng bao giôø laø thaønh phaàn trong yù muoán cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi nhaân loaïi caû, maø laø moät haäu quaû cuûa toäi nguyeân toå.
Ñoái vôùi moät vaøi ñoaïn mô hoà trong baûn vaên, ta thaáy neáu coù moät baûn dòch toát hôn cuûa nguyeân baûn tieáng YÙ, thì moïi söï seõ ñöôïc saùng toû hôn. Moät vaøi vò giaùm muïc taäp chuù vaøo yù nieäm "haït gioáng lôøi Chuùa" hay "haït gioáng cuûa Lôøi" trong theá giôùi quanh ta. Trong truyeàn thoáng Giaùo Hoäi, suy tö ñaõ coù töø Thaùnh Giustinoâ Töû Ñaïo naøy luoân taäp chuù vaøo caùc vaán ñeà vaên hoùa hôn laø vaøo cuoäc soáng baûn thaân cuûa ngöôøi ta. Baûn vaên coù khuynh höôùng coi caùc moái lieân heä baát hôïp leä cuõng chöùa ñöïng phaàn naøo "caùc haït gioáng cuûa Lôøi". Moät soá vò giaùm muïc caûm thaáy ñieàu naøy khoâng thích ñaùng vaø laàm laãn.
Moät soá cuoäc thaûo luaän dieãn ra lieân quan tôùi yù nghóa cuûa caùc cuoäc hoân nhaân saép xeáp vì taäp tuïc naøy hieän nay vaãn ñang tieáp dieãn. Caùc cuoäc hoân nhaân naøy ñoâi khi xem ra thieáu söï thuaän tình cuûa nhöõng ngöôøi laáy nhau. Nhöng ñieàu maø taäp tuïc naøy muoán cho hieåu moät caùch ñaëc tröng hôn laø theá naøy: troïn caû gia ñình can döï vaøo toaøn dieän dieãn trình hoân nhaân vaø ñôøi soáng gia ñình. Nhieàu neàn vaên hoùa khaùc cho raèng "caùc gia ñình keát hoân vôùi nhau", chöù khoâng phaûi chæ caùc caù nhaân môùi theà höùa keát hoân maø thoâi. Moät soá vò giaùm muïc coi ñaây laø moät yù nieäm phong phuù. Noù neân ñöôïc ñaùnh giaù toát hôn.
Nhieàu vò giaùm muïc ñaët caâu hoûi lieân quan tôùi vieäc duøng kieåu noùi "Tin Möøng Gia Ñình". Ñieàu naøy thöïc ra coù nghóa gì? Baûn vaên khoâng cung caáp caâu traû lôøi naøo caû. Kieåu noùi naøy phaùt xuaát töø Laù Thö Göûi Caùc Gia Ñình naêm 1994, soá 23, cuûa Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II.
Lieân quan tôùi soá 48 cuûa baûn vaên, phaàn lôùn cuoäc thaûo luaän baøn ñeán caùc hình thöùc khaùc nhau cuûa vieäc gia ñình laøm chöùng cho vieäc soáng hieäp thoâng cuûa hoï nhö moät Giaùo Hoäi taïi gia. Ngoaøi nhöõng ñieàu ñaõ ñöôïc lieät keâ trong Taøi Lieäu Laøm Vieäc, ñaây laø moät soá gôïi yù:
Laøm chöùng cho söï thaùnh thieän trong vieäc caàu nguyeän.
Laøm chöùng cho vieäc khoâng töï qui chieáu vaøo chính mình.
Laøm chöùng cho vieäc maãn caûm ñoái vôùi caùc vaán ñeà moâi sinh.
Laøm chöùng cho vieäc cuøng nhau soáng baùc aùi, trong cuoäc soáng chung haøng ngaøy.
Caùc giaùm muïc caûm thaáy raèng caùc haønh ñoäng treân neân ñöôïc coi nhö hoa traùi cuûa pheùp röûa vaø pheùp theâm söùc. Nhieàu vò trong nhoùm chuùng toâi noùi tôùi vieäc baûn vaên caàn lieät keâ caùc hình thöùc suøng kính vöøa thaêng tieán vöøa noùi leân cuoäc soáng vaø linh ñaïo gia ñình. Chuoãi maân coâi ñaõ chieám troïng ñieåm trong cuoäc thaûo luaän; caû söï quan troïng cuûa vieäc cha meï ñoïc Saùch Thaùnh cho con caùi nghe, vaø anh chò em ñoïc Saùch Thaùnh cho nhau nghe cuõng theá. Caùc giaùm muïc nhaán maïnh giaù trò cuûa vieäc gia ñình cuøng nhau tham döï Pheùp Thaùnh Theå Chuùa Nhaät vaø caùc cöû haønh phuïng vuï khaùc, vaø ngaïc nhieân khi thaáy baûn vaên khoâng taäp chuù vaøo vieäc naøy moät caùch chi tieát hôn. Moät soá vò ñeà nghò: caùc thöïc haønh loøng ñaïo ñöùc bình daân khaùc nhau caàn ñöôïc lieät keâ nhö laø caùc bieåu thöùc noùi leân caùc vieäc suøng kính cuûa gia ñình. Moät soá vò giaùm muïc ghi nhaän söï quan troïng cuûa phuï nöõ trong ñôøi soáng Giaùo Hoäi vaø vieäc caàn taäp chuù hôn nöõa vaøo vieäc daønh cho hoï caùc vai troø laõnh ñaïo thích ñaùng. Moät soá vò caûm thaáy baûn vaên neân nhaäy caûm hôn ñoái vôùi caùc phuï nöõ bò laïm duïng bôûi ngöôøi choàng hay beân trong gia ñình vaø do ñoù tróu theâm gaùnh naëng. Moät vò caûm thaáy: ñoâi khi raát khoù cho caùc ngöôøi hieän soáng trong caùc hoaøn caûnh ñau loøng coi caùc gia ñình göông maãu laø tích cöïc ñöôïc. Caùc gia ñình göông maãu coù theå laøm hoï sôï hôn laø giuùp hoï thaáy ra khaû theå chính hoï soáng ñöôïc caùch ñoù. Caùc vò giaùm muïc cho bieát: baûn vaên neân trình baày caùc lyù do giaùo luaät cuûa vieäc vôï choàng ly thaân vôùi nhau vaø lyù do cho vieäc hoï xin tuyeân boá hoân nhaân voâ hieäu. Chuùng ta caàn thöïc tieãn tröôùc caùc vaán ñeà hoân nhaân hôn laø chæ ñôn giaûn khuyeán khích ngöôøi ta ôû laïi vôùi nhau. Moät laàn nöõa, baïo haønh choáng caùc phuï nöõ ñaõ laø phaàn chuû yeáu cuûa cuoäc thaûo luaän.
Moät vò giaùm muïc nhaán maïnh raèng caùc linh muïc khoâng ñöôïc ñaøo taïo ñeå laøm huaán ñaïo vieân veà hoân nhaân. Neáu töï trình baày mình nhö theá, caùc ngaøi coù nguy cô taïo raéc roái veà luaät phaùp cho caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông cuûa mình. Caùc linh muïc neân traùnh vieäc huaán ñaïo hoân nhaân, thay vaøo ñoù, chæ chuù taâm vaøo vieäc höôùng daãn thieâng lieâng maø thoâi. Veà vaán ñeà taïi sao giôùi treû sôï keát hoân, nhieàu vò giaùm muïc nhaän xeùt raèng giôùi treû sôï thaát baïi trong baát cöù phaïm vi soáng naøo. Thöøa taùc vuï giôùi treû taïi caùc giaùo xöù vaø caùc giaùo phaän neân giuùp caùc caëp treû tuoåi hieåu giaù trò cuûa hoân nhaân. Chuùng ta caàn taäp chuù vaøo lôøi khuyeân cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II laø ñöøng sôï vaø cuõng phaûi yù thöùc raèng trong Tin Möøng, Chuùa Gieâsu töøng chaêm soùc caùc caëp vôï choàng treû maø cuoäc cöû haønh hoân nhaân cuûa hoï saép heát röôïu. Chuùa luoân chaêm soùc nhöõng caëp vôï choàng treû bieát tín thaùc nôi Ngöôøi treân ñöôøng ñôøi.
Nhoùm D nhaát trí chaáp thuaän baûn töôøng trình naøy. Nhoùm chuùng toâi coù ñaëc ñieåm laø heát söùc ña daïng vaø coù nhieàu taàm nhìn khaùc nhau: 29 ngöôøi, trong ñoù coù 21 ngöôøi laø giaùm muïc, phaùt xuaát töø 20 quoác gia. Caùc vò giaùm muïc ñöa ra nhieàu ñeà nghò thay ñoåi trong baûn vaên. Caùc ngaøi seõ ñem nhöõng ñeà nghò vaøo nhieàu söûa ñoåi khaùc nhau.
Vuõ Vaên An