Thöôïng Hoäi Ñoàng
phuùc trình cuûa caùc Nhoùm noùi tieáng Anh
Thöôïng Hoäi Ñoàng, phuùc trình cuûa caùc Nhoùm A B C vaø D noùi tieáng Anh.
Roma (VietCatholic News 15-10-2015) - Ngaøy 9 thaùng Möôøi naêm 2015, Toøa Thaùnh ñaõ cho coâng boá 13 baûn töôøng trình cuûa caùc Nhoùm Nhoû cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Gia Ñình naêm 2015. Ñaây laø keát quaû cuoäc thaûo luaän cuûa caùc nhoùm veà phaàn thöù nhaát cuûa Taøi Lieäu Laøm Vieäc. Chuùng toâi seõ laàn löôït cho phoå bieán caùc baûn töôøng trình theo caùc nguyeân baûn tieáng Phaùp vaø tieáng Anh cuûa Toøa Thaùnh. Sau ñaây laø phuùc trình cuûa caùc Nhoùm A vaø B noùi tieáng Anh:
I. Nhoùm A noùi tieáng Anh
Ñieàu hôïp vieân: Ñöùc Hoàng Y George PELL
Töôøng trình vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Joseph Edward KURTZ
Trong Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ngoâi Lôøi nhaäp theå, chuùng toâi tìm ñöôïc nguoàn hy voïng cho gia ñình trong thôøi hieän ñaïi. Nieàm tin töôûng naøy vaøo Ngöôøi phaûi laø lôøi ñaàu tieân vaø laø lôøi cuoái cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Vôùi con maét baùm chaët vaøo Chuùa Gieâsu, chuùng toâi ñaõ baét ñaàu.
Söù dieäp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng phaûi coâng boá Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ moät caùch roõ raøng vaø loâi cuoán. Bôûi theá, chuùng toâi xin giôùi thieäu lôøi leõ cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ keâu goïi moät caùch soáng ñoäng caùc gia ñình taïi toái canh thöùc ngaøy Thöù Baåy 26 thaùng 9 naêm 2015 trong Cuoäc Gaëp Gôõ Caùc Gia Ñình Theá Giôùi ôû Philadelphia vôùi lôøi môøi nhö sau: "Tình yeâu cuûa Thieân Chuùa cao caû ñeán noãi Ngöôøi baét ñaàu cuøng nhaân loaïi, cuøng daân cuûa Ngöôøi tieán böôùc cho tôùi luùc thích ñaùng, Ngöôøi môùi bieåu loä tình yeâu lôùn nhaát cuûa Ngöôøi laø chính Con cuûa Ngöôøi. Vaø Ngöôøi ñaõ sai Con cuûa Ngöôøi tôùi ñaâu, tôùi moät laâu ñaøi? Moät ñoâ thò? Khoâng. Ngöôøi sai Con cuûa Ngöôøi tôùi moät gia ñình. Thieân Chuùa sai Con cuûa Ngöôøi tôùi giöõa loøng moät gia ñình. Vaø Ngöôøi coù theå laøm theá, vì ñaây laø moät gia ñình thöïc söï coù moät traùi tim môû roäng!"
Chuùng toâi thaûo luaän veà moät phöông phaùp luaän thích ñaùng, moät phöông phaùp luaän caàn phaûi tham chieáu Thaùnh Kinh vaø Thaùnh Truyeàn trong suoát baûn vaên naøy khi ta ñoïc caùc daáu chæ cuûa thôøi ñaïi döôùi söï soi saùng cuûa Tin Möøng.
Chuùng toâi heát söùc quan taâm tôùi caùch moâ taû quaù ö aûm ñaïm ñoái vôùi khung caûnh ñöông thôøi. Caàn phaûi chuù yù nhieàu hôn tôùi vieäc daønh suy tö thaàn hoïc cho caùc caëp vôï choàng vaø caùc gia ñình trung thaønh, thöông yeâu nhau; hoï laø nhöõng ngöôøi soáng thöïc moät chöùng taù chaân chính ñoái vôùi ôn phuùc gia ñình. Trieån khai lôøi leõ ñeå giaûi thích "Tin Möøng lieân quan tôùi gia ñình", chuùng toâi tìm caùch ít noùi tôùi "khuûng hoaûng" vaø noùi nhieàu tôùi "aùnh saùng vaø boùng toái".
Chuùng toâi noùi tôùi sinh khí cuûa nhieàu gia ñình ñang laøm chöùng cho veû ñeïp cuûa ñôøi soáng gia ñình hoï vaø gôïi höùng cho ngöôøi khaùc bieát daán thaân cho cuoäc soáng gia ñình. AÁy theá nhöng chuùng toâi cuõng noùi tôùi nhieàu aûo töôûng trong theá giôùi ñöông thôøi cuûa ta, nhöõng aûo töôûng, buoàn thay, ñang daãn tôùi söï coâ laäp hoùa trieät ñeå. Do ñoù, chuùng toâi cuõng noùi tôùi caùc cuoäc chieán ñaáu vaø caùc thaùch ñoá, voán laø thaønh phaàn cuûa boùng toái. Quan troïng xieát bao vieäc phaûi nhìn nhaän vaø naâng ñôõ caùc gia ñình naøy vaø ñem söùc maïnh tôùi cho chöùng taù soáng thöïc cuûa hoï.
Moät quan taâm khaùc laø tö duy quaù laáy AÂu Chaâu hay Taây Phöông laøm trung taâm trong loái duøng töø ngöõ hieän thôøi. Ñuùng hôn, chuùng ta ñöôïc môøi goïi söû duïng moät cung gioïng vaên hoùa coù tính hoaøn caàu, bieát côûi môû ñoái vôùi söï phong phuù vaø caùc traûi nghieäm ñích thöïc cuûa caùc gia ñình ngaøy nay, taïi caùc quoác gia vaø caùc luïc ñòa khaùc nhau.
Caàn phaûi thaät chuù yù tôùi caùc gia ñình di daân, baèng caùch keâu goïi loøng ñaïi löôïng ñaëc bieät cuûa caùc coäng ñoàng ñöùc tin vaø caùc chính phuû ñeå chaøo ñoùn caùc ôn phuùc laø caùc gia ñình naøy.
Chuùng toâi cuõng nhaán maïnh vieäc phaûi chuù yù tôùi nhöõng ngöôøi khuyeát taät, coù nhu caàu ñaëc bieät vaø caùc gia ñình cuûa hoï. Ñaëc bieät phaûi quan taâm laø vieäc saên soùc nhöõng tröôøng hôïp coù caû hoàng phuùc laãn lao ñao. Söï phong phuù cuûa phaàn naøy coù theå ñöôïc duøng nhö moät ñieån hình höõu ích ñeå baøn tôùi caùc chuû ñeà khaùc cuûa baûn vaên.
Cuõng ñaùng ñöôïc ñaëc bieät nhaéc ñeán laø vai troø cuûa chính saùch coâng nhaèm coå vuõ ñôøi soáng gia ñình theo cung caùch thöïc söï toân troïng quyeàn töï nhieân cuûa caùc gia ñình trong vieäc ñöa ra caùc quyeát ñònh sao ñoù ñeå phaùt huy ích chung.
Noùi toùm laïi, duø caùc thaùch ñoá coù quaù hieån nhieân, thì ta cuõng vaãn phaûi ñeà cao caùc dieåm maïnh vaø caùc haït gioáng ñoåi môùi voán ñaõ ñang hieän dieän ñeå caùc gia ñình trôû neân caùc taùc nhaân tích cöïc cuûa Tin Möøng Chuùa Gieâsu.
YÙ thöùc raèng ôn thaùnh cuûa Chuùa Kitoâ seõ ñöôïc tieáp noái trong phaïm vi taøi lieäu voán daønh cho ôn goïi vaø söù meänh cuûa gia ñình naøy, chuùng toâi khaån khoaûn yeâu caàu caùc ñaïi bieåu Thöôïng Hoäi Ñoàng coâng boá nieàm hy voïng ñaõ ñöôïc Chuùa Gieâsu mang ñeán nhö laø lôøi ñaàu tieân vaø laø lôøi sau heát cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy. Nieàm tin töôûng cuûa chuùng toâi ôû nôi Chuùa Kitoâ.
II. Nhoùm B noùi tieáng Anh
Ñieàu hôïp vieân: Ñöùc Hoàng Y Vincent Gerard NICHOLS
Töôøng trình vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Diarmuid MARTIN
Nhoùm chuùng toâi nhìn nhaän raèng muïc ñích cuûa phaàn I khoâng phaûi chæ ñeå laëp laïi cuoäc phaân tích cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng naêm ngoaùi. Tuy nhieân, ngöôøi ta caûm thaáy raèng vieäc phaân tích caùc khoù khaên maø gia ñình ñang ñöông ñaàu quaù tieâu cöïc.
Chuùng toâi xem xeùt nhöõng gì ñaõ xuaát hieän trong suy tö cuûa Giaùo Hoäi trong naêm qua cuõng nhö nhöõng gì chính chuùng toâi traûi nghieäm taïi caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông cuûa chuùng toâi. Chuùng toâi coá gaéng xem xeùt döôùi aùnh sang ñöùc tin vieäc haøng trieäu gia ñình ñaõ thöïc söï coá gaéng ra sao ñeå theå hieän ñieàu Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ goïi laø "giaác mô cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi taïo theá thaân yeâu cuûa Ngöôøi".
Haøng ngaøy, chuùng toâi ñöôïc muïc kích caùc gia ñình coá gaéng bieán giaác mô cuûa Thieân Chuùa thaønh giaác mô cuûa hoï; coá gaéng tìm haïnh phuùc baèng caùch chia seû haønh trình yeâu thöông cuûa hoï vaø thaáy tình yeâu cuûa hoï ñöôïc theå hieän nôi con caùi hoï cöu mang vaø höôùng daãn chuùng, nhaát laø nhöõng ñöùa con thieáu nieân cuûa hoï böôùc vaøo maàu nhieäm tình yeâu hoân nhaân.
Nhoùm chuùng toâi nhaán maïnh ñieàu naøy: ñaïi gia ñình thöôøng laø phöông tieän nhôø ñoù nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaøn baø ñöôïc ñoàng haønh qua suoát moïi giai ñoaïn cuûa ñôøi soáng. Tình yeâu vaø söï naâng ñôõ ñöôïc bieát bao gia ñình ban ñi vaø ñöôïc tieáp nhaän trong bieát bao gia ñình trong haønh trình ñôøi soáng laø bieåu thöùc cuûa tình yeâu maø Thieân Chuùa daønh cho daân löõ haønh cuûa Ngöôøi.
Baát chaáp caùc thaùch ñoá maø gia ñình ñang phaûi ñöông ñaàu trong moïi neàn vaên hoùa, caùc gia ñình, vôùi söï trôï giuùp cuûa ôn thaùnh Thieân Chuùa, vaãn tìm ñöôïc trong chính hoï söùc maïnh ñeå thöïc thi ôn goïi yeâu thöông, cuûng coá caùc moái daây xaõ hoäi, chaêm soùc xaõ hoäi roäng lôùn hôn, nhaát laø nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát. Nhoùm chuùng toâi caûm thaáy raèng Thöôïng Hoäi Ñoàng neân noùi leân söï ñaùnh giaù cao cuûa mình ñoái vôùi caùc gia ñình nhö theá.
Vò theá cuûa phaàn moät laø laéng nghe vaø quan saùt tình huoáng thöïc söï cuûa caùc gia ñình. Tuy nhieân, nhoùm chuùng toâi caûm thaáy moät caùch maïnh meõ raèng ñoái vôùi Kitoâ höõu, moät phaân tích nhö theá neân luoân phaûi nhìn qua con maét ñöùc tin chöù khoâng ñôn giaûn chæ laø moät phaân tích xaõ hoäi hoïc. Nhieàu tham chieáu Thaùnh Kinh hôn seõ giuùp ta hieåu baûn chaát giaác mô cuûa Thieân Chuùa maø caùc gia ñình ñöôïc môøi goïi ñeå bieán thaønh cuûa rieâng vaø ñeå hieåu ra raèng trong caùc khoù khaên cuûa ñôøi soáng, hoï coù theå ñaët tin töôûng cuûa hoï nôi moät Thieân Chuùa khoâng laøm thaát voïng cuõng khoâng boû rôi ai.
Chuùng toâi nhaän thaáy raèng song song vôùi caùc thaùch ñoá vaên hoùa xaõ hoäi maø caùc gia ñình ñang ñöông ñaàu, ta cuõng neân coâng khai nhìn nhaän raèng söï trôï giuùp muïc vuï maø caùc gia ñình nhaän ñöôïc töø Giaùo Hoäi treân haønh trình ñöùc tin cuûa hoï hieän khoâng ñöôïc thoûa ñaùng.
Vieäc phaân tích tình huoáng gia ñình neân nhìn nhaän ñieàu naøy: laøm theá naøo, caùc gia ñình, nhôø söï trôï giuùp cuûa ôn thaùnh, duø khoâng heà hoaøn haûo, duø ñang soáng trong moät theá giôùi baát toaøn, vaãn coù theå theå hieän ñöôïc ôn goïi cuûa hoï, cho duø hoï coù theå sai phaïm treân haønh trình cuûa mình. Laø thaønh vieân cuûa nhoùm, chuùng toâi cuøng chung moät suy nghó, moãi ngöôøi chuùng toâi, veà kinh nghieäm cuûa chính gia ñình mình. Ñieàu xuaát hieän (töø suy nghó ñoù) khoâng heà laø tieâu maãu cuûa moät "gia ñình lyù töôûng", maø ñuùng hôn laø moät caét daùn caùc gia ñình khaùc nhau veà boái caûnh xaõ hoäi, saéc toäc vaø toân giaùo. Giöõa nhieàu khoù khaên, caùc gia ñình chuùng toâi vaãn ban cho chuùng toâi hoàng phuùc tình yeâu vaø hoàng phuùc ñöùc tin; trong gia ñình cuûa mình, chuùng toâi khaùm phaù ñöôïc caûm thöùc töï troïng vaø coáng hieán. Nhieàu gia ñình chuùng toâi thuoäc caùc tuyeân tín hay toân giaùo khaùc nhau, nhöng trong taát caû caùc tuyeân tín vaø toân giaùo naøy, chuùng toâi hoïc ñöôïc khaû naêng caàu nguyeän vaø suy tö veà vieäc gia ñình chuû yeáu ra sao ñoái vôùi vieäc löu truyeàn ñöùc tin trong nhieàu tình huoáng khaùc nhau.
Vieäc phaân tích döïa treân aùnh saùng ñöùc tin khoâng heà laø moät phaân tích traùnh neù vieäc giaùp maët vôùi thöïc taïi. Neáu coù ñieàu gì ñoù, thì chæ coù theå laø vì noù taäp chuù vaøo caùc vaán ñeà nhö ñaåy con ngöôøi ra beân leà xaõ hoäi, moät vieäc deã daøng khoâng hieän dieän trong tö duy neàn vaên hoùa ñöông thònh taïi raát nhieàu xaõ hoäi maø thoâi. Moät söï phaân tích döïa treân aùnh saùng ñöùc tin chæ coù theå daãn tôùi söï bieän phaân saâu saéc hôn caûnh caùc gia ñình ñaõ phaûi chòu söï ñaåy qua beân leà vaø caùc hình thöùc ngheøo ñoùi ra sao maø thoâi; caùc hình thöùc naøy vöôït quaù caû söï ngheøo ñoùi veà kinh teá ñeå bao truøm luoân caûnh cuøng cöïc veà xaõ hoäi, vaên hoùa vaø taâm linh nöõa.
Moät söï bieän phaân nhö theá phaûi giuùp ta nhaän dieän caùc nhoùm ngöôøi trong theá giôùi naøy ñang thaáy mình rôi vaøo tình huoáng töông töï nhö tình huoáng cuûa Chuùa Gieâsu vaø cha meï Ngöôøi laø "khoâng coù choã trong quaùn troï" cho hoï.
Chuùng toâi nhaän ñònh raèng trong soá caùc nhoùm ñang traûi nghieäm söï loaïi tröø nhö treân, ta khoâng neân queân caùc gia ñình hieän ñang bò kyø thò hay bò ñaåy qua beân leà chæ vì nieàm tin cuûa hoï vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ.
Ngoân ngöõ Thaùnh Kinh coù theå gaàn guõi hôn vôùi caùc thöïc taïi cuûa kinh nghieäm haøng ngaøy nôi caùc gia ñình vaø coù theå trôû thaønh caây caàu noái ñöùc tin vaø ñôøi soáng. Nhoùm chuùng toâi caûm thaáy raèng ngoân ngöõ cuûa baûn töôøng trình cuoái cuøng phaûi laø moät ngoân ngöõ ñôn giaûn hôn, deã tôùi tai caùc gia ñình, vaø chöùng toû ñöôïc raèng caùc nghò phuï trong baûn töôøng trình cuoái cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaõ laéng nghe vaø nghe thaáy söï ñoùng goùp vaø caùc nhaän ñònh cuûa hoï ñoái vôùi dieãn trình cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Caùc tình huoáng trong ñoù caùc gia ñình coá gaéng soáng ôn goïi cuûa hoï thì raát ña daïng. Ta seõ khoâng theå toùm löôïc taát caû caùc tình huoáng naøy trong moät vaên kieän duy nhaát ñöôïc. Moãi Giaùo Hoäi ñòa phöông neân coá gaéng nhaän dieän caùc tình huoáng ñaëc thuø trong ñoù gia ñình bò xaõ hoäi cuûa hoï ñaåy qua beân leà.
Chính saùch xaõ hoäi caàn phaûi öu tieân quan taâm tôùi caùc haäu quaû cuûa noù ñoái vôùi caùc gia ñình. Moät chính saùch xaõ hoäi toát phaûi baét ñaàu chæ roõ caùc khu ngoaïi vi veà xaõ hoäi cuûa moãi coäng ñoàng naèm ôû ñaâu, hôn laø chæ ñôn giaûn phaân tích veà kinh teá. Moät bieän phaân nhö theá veà thöïc taïi haét huûi loaïi tröø cuõng neân laø moät ñaëc ñieåm noåi baät cuûa vieäc chaêm soùc muïc vuï ñoái vôùi caùc gia ñình.
Caùc vaán ñeà xaõ hoäi nhö nhaø cöûa khoâng thoûa ñaùng, thaát nghieäp, di cö, laïm duïng ma tuùy, phí toån döôõng duïc con caùi, taát caû ñeàu coù gia ñình laø naïn nhaân haøng ñaàu.
Nhìn vaøo caùc thaùch ñoá ñang ñaët ra cho moät soá nhoùm ñaëc thuø, nhoùm chuùng toâi ñeà nghò vieát laïi caùc ñoaïn töø 17 tôùi 30 döôùi töïa ñeà Gia Ñình Treân Haønh Trình Ñôøi Soáng.
Giôùi treû ñang soáng trong moät neàn vaên hoùa quaù bò tính duïc hoùa. Hoï caàn ñöôïc giaùo duïc moät neàn vaên hoùa bieát töï hieán, laøm caên baûn cho vieäc töï daâng hieán tình yeâu vôï choàng sau naøy.
Giôùi treû caàn khai trieån ñöôïc khaû naêng soáng hoøa hôïp vôùi caûm xuùc vaø taâm tö, tìm kieám moät caûm tính chín chaén, caùc lieân heä chín chaén vôùi ngöôøi khaùc. Ñaây coù theå laø moät phaûn cöïc ñoái vôùi tính vò kyû vaø vieäc töï coâ laäp, laø nhöõng ñieàu thöôøng daãn giôùi treû tôùi choã thieáu yù nghóa trong ñôøi soáng vaø thaäm chí tôùi tuyeät voïng, töï laøm haïi mình vaø töï saùt.
Ñaïi löôïng vaø hy voïng laø goác reã cuûa neàn vaên hoùa söï soáng. Söï soáng trong loøng meï bò ñe doïa bôûi thöïc haønh phaù thai vaø saùt nhi raát phoå bieán ngaøy nay. Neàn vaên hoùa söï soáng cuõng phaûi baûo boïc ngöôøi giaø caû vaø nhöõng ai coù nhu caàu ñaëc bieät, laø caùc ñoái töôïng maø söï naâng ñôõ duy nhaát chæ nhôø ñaïi gia ñình maø coù. Nhieàu gia ñình laøm chöùng cho vieãn kieán töôi maùt veà söï soáng naøy, moät vieãn kieán chæ xuaát hieän khi moät trong caùc thaønh vieân cuûa gia ñình coù caùc nhu caàu ñaëc bieät nhö theá.
Kinh nghieäm trong nhoùm chuùng toâi laø kinh nghieäm cuûa caùc muïc töû coù cuøng xaùc tín vöõng vaøng naøy: töông lai Giaùo Hoäi vaø töông lai xaõ hoäi leä thuoäc gia ñình. Chuùng toâi xin nhaán maïnh raèng chính trò vaø chính saùch coù theå möu toan thay ñoåi cô caáu, nhöng moät mình chính trò khoâng theå thay ñoåi ñöôïc coõi loøng con ngöôøi.
Vieäc nhaân baûn hoùa xaõ hoäi vaø töông lai ta seõ tuøy thuoäc vieäc laøm theá naøo, trong tö caùch moät coäng ñoàng, ta theå hieän ñöôïc giaác mô cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi taïo theá thaân yeâu cuûa Ngöôøi. Ta chæ coù theå taï ôn Thieân Chuùa ñaõ ban cho ta caùc gia ñình Kitoâ höõu, caùc gia ñình maø nhôø tình yeâu vaø söï töï hieán cuûa hoï, duø baát toaøn, vaån môû loøng ta ra ñoùn nhaän tình yeâu chöõa laønh cuûa Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc maïc khaûi nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ.
Chuùng ta mang moät moùn môï lôùn ñoái vôùi caùc gia ñình treân, nhöõng gia ñình, baèng nhieàu caùch meânh moâng vó ñaïi, ñaõ naâng ñôõ vaø thaùch thöùc thöøa taùc vuï muïc töû cuûa ta.
III. Nhoùm C noùi tieáng Anh
Ñieàu hôïp vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Eamon Martin
Töôøng trình vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Mark Benedict COLERIDGE
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo trình baày cho ta moät söï töông taùc ñaày haøo höùng giöõa tính ña daïng vaø tính hôïp nhaát. Theo chieàu höôùng naøy, haønh trình tuaàn leã ñaàu cuûa chuùng toâi ñaõ coù tính heát söùc Coâng Giaùo, heát söùc Giaùo Hoäi. Chuùng toâi ñaõ noùi nhieàu caùch khaùc nhau veà caùc kinh nghieäm dò bieät cuûa chuùng toâi veà hoân nhaân vaø gia ñình; aáy theá nhöng, moät caûm thöùc saâu saéc taïi sao chuùng quan troïng ñaõ phaùt sinh. Caûm thöùc veà tính ña daïng naøy daãn chuùng toâi tôùi caâu hoûi lieäu cuoäc phaân tích naøy hay cuoäc phaân tích hoaëc luaän chöùng noï coù phaûi laø ñieàu seõ toát nhaát neáu ñöôïc baøn baïc ôû bình dieän ñòa phöông hay bình dieän vuøng thay vì ôû bình dieän hoaøn caàu hay khoâng. Trong phaàn lôùn caùc cuoäc thaûo luaän cuûa chuùng toâi, thaáy roõ moät khuynh höôùng taûn quyeàn; aáy theá nhöng nghòch lyù thay, ñieàu ñoù vaãn khoâng xaâm haïi gì tôùi caûm thöùc hôïp nhaát trong nhieäm vuï cuûa chuùng toâi.
Chuùng toâi daønh khaù nhieàu thì giôø cho vieäc thaûo luaän veà vieäc saép xeáp Taøi Lieäu Laøm Vieäc, baét ñaàu nhö noù ñaõ laøm, laø phaân tích tình huoáng hieän thôøi cuûa caùc gia ñình tröôùc khi böôùc qua vieäc suy tö veà ôn goïi vaø söù meänh gia ñình. Chuùng toâi nhaän thaáy cô caáu cuûa Taøi Lieäu Laøm Vieäc dieãn tieán theo höôùng Nhìn Xem - Phaùn Ñoaùn - Haønh Ñoäng, maø ñoái vôùi chuùng toâi khaù vöõng vaøng, coù cô sôû, vì, ít nhaát trong lyù thuyeát, noù giuùp ta tieáp xuùc vôùi gia ñình nhö noù thöïc söï laø chöù khoâng haún nhö yù ta muoán noù laø. Noùi veà "gia ñình", chuùng toâi bieát coù nguy cô rôi vaøo moät yù nghóa lyù töôûng hoùa, xa rôøi vaø phi thaân veà gia ñình, raát coù theå coù veû ñeïp rieâng vaø söï gaén boù noäi taïi cuûa noù, nhöng roát cuoäc cö nguï trong moät theá giôùi khoâng maùu huyeát hôn laø theá giôùi thöïc, vôùi taát caû neùt ña daïng vaø phöùc taïp cuûa noù.
Vieäc treân khieán ta phaûi xem xeùt moät caùch roäng hôn söï giao keát cuûa Tin Möøng vaø vaên hoùa, cuûa Giaùo Hoäi vaø lòch söû. Giaùo Hoäi khoâng cö nguï trong moät theá giôùi beân ngoaøi thôøi gian, nhö Coâng Ñoàng Vatican II, "Coâng ñoàng cuûa lòch söû", ñaõ nhìn nhaän. Maø Giaùo Hoäi cuõng khoâng cö nguï trong moät theá giôùi ôû beân ngoaøi caùc neàn vaên hoùa nhaân baûn; Giaùo Hoäi leân khuoân caùc neàn vaên hoùa vaø caùc neàn vaên hoùa leân khuoân Giaùo Hoäi. Khi xem xeùt hoân nhaân vaø gia ñình ôû ñaây vaø vaøo luùc naøy, chuùng toâi hieåu ta caàn phaûi ñeà caäp tôùi caùc söï kieän lòch söû vaø caùc thöïc taïi vaên hoùa, baèng caû con maét ñöùc tin laãn traùi tim Thieân Chuùa. Ñoái vôùi chuùng toâi, ñaây laø yù nghóa cuûa vieäc ñoïc ra caùc daáu chæ thôøi ñaïi.
Sau tuaàn leã naøy, phaàn naøo, chuùng toâi vaãn chöa bieát chaéc veà nhieäm vuï ñöôïc trao cho chuùng toâi, khi coá gaéng ñoïc qua Taøi Lieäu Laøm Vieäc, coù luùc ñaõ rôi vaøo caùi baãy muoán vieát laïi hoaëc ñi vaøo caùc cuoäc thaûo luaän coù tính ngöõ nghóa nhieàu hôn laø coù thöïc chaát. Dieãn tieán coù luùc quaû heát söùc chaäm chaïp, vaø chuùng toâi buoäc phaûi thaéc maéc: ôû treân ñôøi naøy, khoâng bieát laøm theá naøo ñeå coù theå xoay xôû maø ñi heát töø ñoaïn naøy qua ñoaïn khaùc troïn caû taøi lieäu naøy tröôùc ngaøy keát thuùc Thöôïng Hoäi Ñoàng. Trong khuoân khoå môùi cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, neáu chính nhieäm vuï maø coøn chöa chaéc chaén, thì phöông phaùp laøm vieäc chaéc cuõng theá thoâi. Sau moät tuaàn leã, chuùng toâi phaûi leân khuoân ñöôïc phöông phaùp, vaø ñieàu naøy ñaõ thaùch thöùc söï thaùo vaùt vaø yù thöùc chieán löôïc cuûa Ñieàu Hôïp Vieân chuùng toâi, aáy laø chöa keå söï kieân nhaãn cuûa caùc thaønh vieân cuûa nhoùm. Coù luùc, vieäc laøm cuûa chuùng ta xem ra loän xoän hôn laø coù phöông phaùp; nhöng chuùng toâi vaãn hy voïng raèng neáu khoâng ñaït ñöôïc söï roõ raøng hoaøn toaøn, thì taäp chuù cuõng seõ xuaát hieän vôùi ñaø dieãn tieán cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng vaø chuùng toâi seõ ñöôïc chaéc chaén caû veà nhieäm vuï laãn phöông phaùp.
Chuùng toâi ñaõ daønh nhieàu thì giôø ñeå thaûo luaän veà ngoân ngöõ, khoâng phaûi theo chieàu höôùng nguïy bieän ngöõ nghóa. Thí duï, chuùng toâi ñaõ thaûo luaän raát laâu veà vieäc phaûi hieåu chöõ "gia ñình" coù nghóa gì, moät ñieàu chaéc chaén coù tính caên baûn ñoái vôùi Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy. Moät soá ngöôøi nghó raèng noùi tôùi "caùc gia ñình" seõ coù nghóa hôn vì hieän nay chuùng ta thaáy raát nhieàu gia ñình khaùc nhau. Nhieàu ngöôøi khaùc thích nghó chuyeân bieät tôùi "gia ñình Coâng Giaùo" hôn, nhöng vaãn khoâng coù ñoàng thuaän hoaøn toaøn veà yù nghóa cuûa loái noùi naøy. Vì thöïc ra caû ôû ñaây nöõa cuõng coù nhieàu loaïi gia ñình Coâng Giaùo khaùc nhau. Cuoái cuøng, chuùng toâi ñaõ thoûa thuaän chaáp nhaän moät ñònh nghóa raát toång quaùt cho "gia ñình" nhö laø hình thöùc ñoäc ñaùo cuûa coäng ñoàng nhaân baûn ñaët caên baûn treân vaø phaùt sinh töø cuoäc hoân nhaân cuûa moät ngöôøi ñaøn oâng vaø moät ngöôøi ñaøn baø, lieân keát vieäc naøy vôùi moät nhaän thöùc veà keá hoaïch Thieân Chuùa nhö ñaõ ñöôïc chöùng nghieäm trong Thaùnh Kinh.
Chuùng toâi cuõng xem xeùt moät soá kieåu noùi ñaõ trôû thaønh quen thuoäc trong caùc vaên kieän cuûa Giaùo Hoäi, trong ñoù, coù "Tin Möøng gia ñình" vaø "Giaùo Hoäi taïi gia". Ñaây laø caùc kieåu phaùt bieåu soáng ñoäng vaø coù tính soi saùng luùc môùi baét ñaàu ñöôïc noùi ra, nhöng vôùi thôøi gian, chuùng trôû thaønh nhöõng caâu noùi raäp khuoân (clicheùs), ít roõ nghóa hôn ngöôøi ta töôûng. Chuùng toâi caûm thaáy toát nhaát neân ñeå chuùng an nghæ vaø thay vaøo ñoù, ta neân quyeát ñònh söû duïng moät ngoân ngöõ deã hieåu hôn ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khoâng quen thuoäc vôùi loái noùi ñaëc thuø cuûa chuùng ta. Noùi chung vaø nhaát laø khi noùi veà hoân nhaân vaø gia ñình, thieát nghó ta caàn löu yù tôùi kieåu noùi nhaø thôø maø ít khi ta yù thöùc ñöôïc. Taøi Lieäu Laøm Vieäc cuõng coù nhöõng kieåu noùi nhö theá, vaø laø ñieàu toát ñeïp, neáu baûn töôøng trình cuoái cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng di chuyeån theo höôùng khaùc, töôi maùt hôn. Gioáng Vatican II, Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy caàn phaûi laø moät bieán coá ngoân ngöõ (language-event), nghóa laø khoâng chæ coù tính trang ñieåm. Ta caàn noùi tôùi hoân nhaân vaø gia ñình moät caùch khaùc, moät caùch coù heä luaän caû treân bình dieän vyõ moâ laãn vi moâ, cuõng nhö caû treân bình dieän ñòa phöông laãn hoaøn vuõ.
Chuùng toâi caûm thaáy: moät phaàn cuûa söï môùi meû laø ñoïc lòch söû, vaên hoùa vaø gia ñình luùc naøy moät caùch bôùt tieâu cöïc ñi. Ñaõ ñaønh coù nhieàu löïc löôïng tieâu cöïc ñang haønh ñoäng hieän nay trong lòch söû vaø trong nhieàu neàn vaên hoùa khaùc nhau cuûa theá giôùi; nhöng ñaây khoâng heà laø troïn caâu truyeän. Neáu laø troïn caâu truyeän, thì Giaùo Hoäi khoâng theå laøm baát cöù ñieàu gì khaùc ngoaøi vieäc leân aùn. Cuõng ñang coù nhöõng löïc löôïng tích cöïc, thaäm chí toûa saùng, vaø caùc löïc löôïng naøy caàn ñöôïc nhaän dieän vì chuùng raát coù theå laø caùc daáu chæ cuûa Thieân Chuùa trong lòch söû. Quaû cuõng ñuùng laø hoân nhaân vaø gia ñình ñang chòu nhieàu loaïi aùp löïc môùi, nhöng ñaây, moät laàn nöõa, cuõng khoâng phaûi laø troïn caâu truyeän. Nhieàu ngöôøi treû vaãn muoán keát hoân vaø vaãn coù nhöõng gia ñình ñaùng löu yù, trong ñoù coù nhöõng gia ñình Kitoâ höõu, coù luùc hoï coøn anh huøng nöõa. Nhìn vaø noùi moät caùch tích cöïc veà söï vaät khoâng coù nghóa laø dung tuùng moät thöù baùc boû naøo ñoù. Ñuùng hôn laø nhìn baèng con maét Thieân Chuùa, vò Thieân Chuùa vaãn nhìn moïi söï Ngöôøi ñaõ döïng neân vaø thaáy chuùng toát ñeïp.
Ñeà caäp tôùi caùc vaán ñeà ñöôïc chuùng toâi thaûo luaän caàn nhieàu thì giôø hôn laø tuaàn leã ñaàu hay thaäm chí caû ba tuaàn leã cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Tröôùc maët chuùng toâi, moät haønh trình laâu daøi hôn ñang ñöôïc traûi ra, y heät cuoäc haønh trình tröôùc ñaõ daãn chuùng toâi tôùi ñieåm naøy: khoâng haún chæ töø cuoái naêm 2013, khi Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ coâng boá haønh trình cuûa hai Thöôïng Hoäi Ñoàng, maø laø töø Coâng Ñoàng Vatican II vaø nhieàu ñieàu khaùc ñaõ daãn chuùng toâi tôùi ñieåm naøy. Chuùng toâi ñaõ kieân nhaãn laøm vieäc qua suoát tuaàn leã ñaàu tieân naøy taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng vaø chuùng toâi seõ coøn caàn phaûi kieân nhaãn hôn nöõa ñeå böôùc theo con ñöôøng tröôùc maët. Nhöng, nhö Ñöùc Thaùnh Cha töøng nhaéc nhôû trong Nieàm Vui Tin Möøng, "thôøi gian lôùn hôn khoâng gian". Kieân nhaãn, khoâng lo laéng tröôùc dieãn trình baát toaøn maø saün saøng chôø ñôïi Thieân Chuùa seõ môû caùc nuùt thaét, caû nhöõng nuùt thaét chuùng ta gaëp phaûi ngay töø nhöõng ngaøy ñaàu cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng.
IV. Nhoùm D noùi tieáng Anh
Ñieàu hôïp vieân: Ñöùc Hoàng Y Thomas Christopher COLLINS
Töôøng trình vieân: Ñöùc Toång Giaùm Muïc Charles Joseph CHAPUT, O.F.M. Cap.
Nhoùm D chuùng toâi bieát ôn Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ trieäu taäp Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy, vaø chuùng toâi raát haân haïnh ñöôïc laø moät phaàn cuûa dieãn trình. Chuùng toâi cuõng muoán baày toû loøng bieát ôn ñoái vôùi coâng vieäc khoù khaên hieän thaân trong Taøi Lieäu Laøm Vieäc. Chuùng toâi cho raèng taøi lieäu naøy neân baét ñaàu nhö luùc chuùng ta khôûi ñaàu baát cöù cöû haønh Thaùnh Leã naøo, vôùi moät Kinh Caùo Mình naøo ñoù, ñaët mình giöõa loøng nhöõng thaát baïi cuûa caùc chi theå Giaùo Hoäi, hôn laø pheâ phaùn chuùng töø beân ngoaøi. Chuùng ta caàn thöøa nhaän vaø xin söï tha thöù vì caùc laàm loãi cuûa chính ta nhö laø muïc töû, nhaát laø nhöõng ai töøng xaâm haïi tôùi ñôøi soáng gia ñình.
Chuùng toâi coù hai nhaän xeùt:
Thöù nhaát, duø nhieàu yeáu toá trong Taøi Lieäu Laøm Vieäc thaät ñaùng khen, chuùng toâi vaãn thaáy phaàn lôùn baûn vaên khoâng hoaøn myõ hay khoâng thoûa ñaùng, nhaát laø veà thaàn hoïc, söï saùng suûa, nieàm tin töôûng cuûa noù vaøo söùc maïnh ôn thaùnh, vieäc noù söû duïng Thaùnh Kinh vaø khuynh höôùng nhìn theá giôùi qua ñoâi maét naëng Phöông Taây cuûa noù. Thöù hai, chuùng toâi caûm thaáy mình khoâng ñuû khaû naêng traû lôøi vì khoâng bieát roõ ai laø thính giaû cuûa taøi lieäu naøy. Noùi caùch khaùc, chuùng ta ñang vieát cho Ñöùc Thaùnh Cha, cho caùc gia ñình trong Giaùo Hoäi, hay cho theá giôùi?
Phaàn lôùn trong nhoùm chuùng toâi caûm thaáy Taøi Lieäu Laøm Vieäc neân baét ñaàu vôùi loøng hy voïng hôn laø caùc thaát baïi vì phaàn lôùn ngöôøi ta voán ñang soáng moät caùch thaønh coâng caùc tin vui cuûa Tin Möøng veà gia ñình. Nhoùm chuùng toâi quan ngaïi raèng caùc ñoäc giaû seõ ñôn giaûn laøm ngô taøi lieäu neáu noù baét ñaàu vôùi haøng loaït nhöõng ñieàu tieâu cöïc vaø caùc vaán naïn xaõ hoäi hôn laø moät vieãn kieán thaùnh kinh ñaày haân hoan vaø tin töôûng vaøo Lôøi Thieân Chuùa veà gia ñình. AÙng maây thaùch ñoá khoång loà baøng baïc trong phaàn thöù nhaát cuûa baûn vaên voâ tình ñaõ taïo ra moät caûm thöùc tuyeät voïng muïc vuï.
Moät soá thaønh vieân cuûa nhoùm caûm thaáy tieát II neân ñi tröôùc tieát I. Caùc thaønh vieân khaùc thì uûng hoä vieäc saép xeáp baûn vaên nhö hieän nay. Nhöng lo ngaïi chung laø phaàn lôùn ngöôøi ta seõ khoâng ñoïc moät taøi lieäu quaù coâ ñoïng hoaëc daøi doøng. Ñieàu naøy khieán tieát môû ñaàu cuûa Taøi Lieäu Laøm Vieäc cöïc kyø quan troïng; noù caàn phaûi gôïi höùng cuõng nhö thoâng tri. Theâm vaøo ñoù, khi nhôù laïi coâng trình Aparecida, caùc thaønh vieân nhaán maïnh raèng baûn vaên neân taäp chuù vaøo Chuùa Gieâsu, qua Ngöôøi, chuùng ta moâ taû ñöôïc vaø giaûi thích ñöôïc tình theá hieän thôøi cuûa theá giôùi. Ta neân luoân luoân baét ñaàu vôùi Chuùa Gieâsu.
Neáu hoân nhaân laø moät ôn goïi, ñieàu chuùng ta voán tin, thì ta khoâng theå coå vuõ ôn goïi baèng caùch tröôùc heát noùi tôùi caùc nan ñeà cuûa noù.
Vì Chuùa Ba Ngoâi laø nguoàn cuûa thöïc taïi vaø vì moïi coäng ñoàng ñeàu thoaùt thai töø Chuùa Ba Ngoâi, neân moät soá thaønh vieân nghó raèng Ba Ngoâi neân laø khôûi ñieåm cuûa baûn vaên.
Caùc thaønh vieân ghi nhaän raèng trong caùc thö cuûa ngaøi, Thaùnh Phaoloâ thöôøng vieát lôøi phi loä ñeå khen ngôïi nhöõng ngöôøi maø ngaøi saép söûa chæ trích toäi loãi. Ñaây laø vaên phong chung trong caùc laù thö cuûa ngaøi, vaø raát höõu hieäu.
Nhoùm chuùng toâi nghó coù moät soá yeáu toá khoâng coù trong baûn vaên: vieäc suy nghó nghieâm tuùc veà yù thöùc heä phaùi tính, nhieàu suy nghó hôn veà vieäc chaêm soùc muïc vuï cho nhöõng ngöôøi coù khaû naêng kieåu khaùc (differently-abled, loái noùi hoa myõ chæ ngöôøi khuyeát taät), vai troø caùc ngöôøi cha vaø nam giôùi cuõng nhö vai troø phuï nöõ, vaø moät baøn luaän saâu saéc hôn veà baûn chaát phaù hoaïi cuûa neàn vaên hoùa khieâu daâm vaø caùc vieäc laïm duïng khaùc cuûa kyõ thuaät ñieän töû.
Caùc thaønh vieân pheâ bình nhieàu ñoaïn trong tieát thöù nhaát. Moät soá vò nghó raèng vieäc trình baày ôû ñaây loän xoän, khoâng coù moät luaän lyù coá höõu. Caùc caâu vaên xem ra ñöôïc lieäng vaøo vôùi nhau chöù khoâng ñöôïc noái keát höõu cô vôùi nhau.
Moät soá vò nghó raèng baûn vaên höõu hieäu vì gia ñình ngaøy nay thöïc söï ñang ñöông ñaàu vôùi nhieàu vaán naïn nghieâm troïng. Ñoù laø lyù do taïi sao chuùng ta ôû ñaây, taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy: ñeå baøn veà caùc vaán naïn naøy; vaø nhöõng ngöôøi ñau khoå muoán thaáy thöïc taïi cuûa hoï ñöôïc nhöõng ñieàu chuùng ta noùi ñeà caäp tôùi. Do ñoù, ñieàu quan troïng laø noùi caùch naøo ñeå keùo chuù yù cuûa ngöôøi ta.
Tuy nhieân, nhieàu vò khaùc vaãn nghó raèng baûn vaên thieáu haún nhöõng ñieàu loâi cuoán ngöôøi ta. Neáu baûn vaên nhaèm noùi vôùi coâng chuùng noùi chung, caùc vò caûm thaáy caùc caâu truyeän veà ñôøi soáng gia ñình, hay haïnh caùc vò thaùnh keøm theo tranh aûnh, neân ñöôïc loàng vaøo giuùp cho caùc chaát lieäu theâm loâi cuoán. Caùc vò nhaán maïnh tôùi vieäc phaûi duyeät laïi ngoân ngöõ cuûa taøi lieäu, ñeå baûo ñaûm noù loâi cuoán caû nam giôùi laãn nöõ giôùi, khoâng loaïi tröø ai.
Caùc thaønh vieân lo laéng ñieàu naøy: baûn dòch tieáng Anh coù theå khoâng trung thaønh vôùi baûn chính thöùc baèng tieáng YÙ. Nhieàu vò khaùc than phieàn raèng nhieàu caâu phaùt bieåu trong taøi lieäu quaù chung chung, khoâng ñuû tính chuyeân bieät. Nhieàu vò khaùc nöõa caûm thaáy baûn vaên coù nhieàu toång quaùt hoùa thieáu chính xaùc, laém lôøi vaø laëp ñi laëp laïi.
Caùc thaønh vieân cho hay: moät soá tieát xem ra heïp hoøi veà phaïm vi vaø quaù laáy höùng töø caùc quan taâm Taây AÂu vaø Baéc Myõ, hôn laø trình baày chaân thöïc tình theá hoaøn caàu. Moät soá thaønh vieân nghó raèng caùc haïn töø nhö "caùc nöôùc ñang môû mang" vaø "caùc quoác gia tieân tieán" coù veû keû caû vaø khoâng thích hôïp ñoái vôùi moät vaên kieän cuûa Giaùo Hoäi. Nhieàu vò khaùc nghó raèng ngoân ngöõ cuûa baûn vaên quaù thaän troïng vaø ñuùng ñaén ñoái vôùi chính trò, vaø vì theá, noäi dung khoâng roõ raøng vaø ñoâi khi khoâng gaén boù. Tuy nhieân, ñieàu kyø dieäu laø nhieàu ñieåm hay ñaõ ñöôïc loàng vaøo moät soá ñoaïn, nhöng chuùng quaù vaén voûi vaø ñöôïc khai trieån caùch ngheøo naøn. Döôøng nhö chuùng ñöôïc nheùt vaøo vôùi nhau vaø lieät keâ chung, hôn laø ñöôïc trình baày caùch hôïp luaän lyù.
Noùi chung, caùc thaønh vieân caûm thaáy Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vaø ngöôøi cuûa Giaùo Hoäi ñaùng coù moät baûn vaên toát hôn, moät baûn vaên maø trong ñoù, caùc yù töôûng khoâng bò maát ñi vì laãn loän. Nhoùm cuûa chuùng toâi ñeà nghò raèng baûn vaên neân ñöôïc trao cho moät bieân taäp vieân duy nhaát ñeå laøm saùng toû vaø caûi tieán. Chaát lieäu hieän thôøi roõ raøng laø coâng trình cuûa moät uûy ban. Chính vì theá, noù thieáu veû ñeïp, veû saùng suûa vaø söùc maïnh.
Sau cuøng, caùc thaønh vieân caûm thaáy moät caùch maïnh meõ raèng ngay trong caùc tình huoáng khoù khaên, chuùng ta cuõng vaãn caàn phaûi nhaán maïnh söï kieän naøy: nhieàu gia ñình Kitoâ höõu ñang phuïc vuï nhö nhöõng phaûn chöùng taù ñoái vôùi caùc khuynh höôùng tieâu cöïc treân theá giôùi baèng caùch soáng trung thaønh vôùi vieãn kieán Coâng Giaùo veà hoân nhaân vaø gia ñình. Caùc gia ñình naøy caàn ñöôïc taøi lieäu naøy nhìn nhaän, tuyeân döông vaø khuyeán khích. Nhö theá, phaàn thöù nhaát trong baûn vaên cuûa Taøi Lieäu Laøm Vieäc, töùc phaàn noùi veà vieäc "quan saùt" caùc söï kieän, neân laøm noåi baät caû caùi toát, caùi xaáu laãn caùi bi thaûm. Söï thaùnh thieän anh huøng khoâng phaûi laø moät lyù töôûng hieám hoi vaø khoâng chæ "khaû höõu", maø coøn laø vieäc thoâng thöôøng vaø ñöôïc ñem ra soáng taïi phaàn lôùn caùc nôi treân theá giôùi.
Vuõ Vaên An