Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
ñi ñöôïc 1 phaàn 3 chöông trình
Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc ñi ñöôïc 1 phaàn 3 chöông trình.
Vatican (Vat. 8-10-2015) - Thöù saùu 9 thaùng 10 naêm 2015, Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà gia ñình tieán haønh ñöôïc 1 phaàn 3 chöông trình. Trong phieân khoaùng ñaïi thöù 4 baét ñaàu töø luùc 9 giôø saùng 9 thaùng 10 naêm 2015, caùc nghò phuï seõ nghe caùc vò töôøng trình vieân cuûa 13 nhoùm nhoû trình baøy keát quaû cuoäc thaûo luaän trong 4 phieân nhoùm 2 ngaøy tröôùc ñaây, thöù tö 7 thaùng 10 naêm 2015 vaø thöù naêm 8 thaùng 10 naêm 2015, veà caùc vaán ñeà trong phaàn thöù I cuûa Taøi lieäu laøm vieäc, töùc laø nhöõng thaùch ñoá ñang ñöôïc ñeà ra cho gia ñình ngaøy nay. Coù 4 nhoùm tieáng Anh, Phaùp vaø YÙ moãi thöù tieáng coù 3 nhoùm, tieáp ñeán laø 2 nhoùm tieáng Taây Ban Nha vaø sau cuøng laø moät nhoùm tieáng Ñöùc.
Trong phieân khoaùng ñaïi thöù 5 luùc 4 giôø röôõi chieàu 9 thaùng 10 naêm 2015, caùc nghò phuï seõ nghe Ñöùc Hoàng Y Toång töôøng trình vieân Peter Erdoe ngöôøi Hungari giôùi thieäu caùc vaán ñeà thuoäc phaàn thöù 2 cuûa Taøi lieäu laøm vieäc noùi veà "söï phaân ñònh ôn goïi gia ñình".
Sau ñaây chuùng toâi xin gôûi ñeán quí vò noäi dung toång quaùt caùc baøi phaùt bieåu cuûa 72 nghò phuï trong hai phieân khoaùng ñaïi thöù 2 vaø thöù 3 nhöõng ngaøy vöøa qua.
Noäi dung phieân khoaùng ñaïi thöù 2
Phieân hoïp khoaùng ñaïi thöù hai, chieàu ngaøy 5 thaùng 10 naêm 2015, ñaõ coù nhöõng baøi phaùt bieåu cuûa caùc nghò phuï, moãi vò toái ña 3 phuùt, qui troïng taâm veà nhöõng ñeà taøi thuoäc phaàn thöù I cuûa taøi lieäu laøm vieäc, töùc laø nhöõng thaùch ñoá maø gia ñình ngaøy nay ñang phaûi ñöông ñaàu.
Noùi chung, nhieàu baøi phaùt bieåu nhaéc nhôù taàm quan troïng cuûa ñaïo lyù Hoäi Thaùnh veà bí tích hoân phoái, nhöng cuõng noùi ñeán khaû naêng cuûa chính Giaùo Hoäi nhìn thaáy caùc yeáu toá tích cöïc trong xaõ hoäi ngaøy nay: vì theá, nhö cha Kentenich, vò saùng laäp phong traøo Toâng ñoà Schoenstatt ñaõ noùi, Giaùo Hoäi phaûi hieän dieän "vôùi ñoâi tai trong con tim cuûa Thieân Chuùa vaø baøn tay baét maïch thôøi ñaïi".
Töø ñoù, coù nghò phuï khaúng ñònh raèng lôøi môøi goïi loan baùo Tin Möøng caàn coù höông vò "thaùnh maãu", töùc laø lieân keát söï dòu daøng vôùi söï côûi môû ñoùn tieáp, ñeå tìm ra nhöõng phöông thöùc môùi thaùp tuøng gia ñình, nhaát laø ñöùng tröôùc nhöõng thaùch ñoá thôøi nay do traøo löu duy töông ñoái vaø caù nhaân chuû nghóa gaây ra. Trong moät theá giôùi taát caû ñeàu mau leï vaø töùc khaéc, caùc baøi phaùt bieåu nhaán maïnh raèng Giaùo Hoäi phaûi daán thaân ñeå thaùp tuøng caùc gia trình theo moät haønh trình daøi hôn, vaø caàn tieán veà haïnh phuùc lôùn hôn, ñoù laø haïnh phuùc cuûa döï phoùng Thieân Chuùa. Vì theá, Giaùo Hoäi cuõng caàn nghó ñeán moät ngoân ngöõ môùi, coù khaû naêng choáng laïi nhöõng thuaät ngöõ chuû yù taán coâng gia ñình vaø hoân nhaân.
Caùc nghò phuï taùi khaúng ñònh söï caàn thieát phaûi giuùp ñôõ caùc ñoâi vôï choàng taêng tröôûng vaø tröôûng thaønh trong ñöùc tin vaø trong hoân nhaân, vaø cuõng nhö vieäc huaán giaùo giaûi thích yù nghóa söï chung thuûy hoân nhaân vaø giuùp caùc ñoâi vôï choàng hieåu caùch thöùc duy trì loøng chung thuûy aáy. Do ñoù, caùc ñoâi vôï choàng caàn ñöôïc thaùp tuøng tröôùc vaø sau khi keát hoân, ñoàng thôøi caàn giuùp ngöôøi treû taùi khaùm phaù veû ñeïp cuûa tình yeâu vaø söï lieân heä saâu xa giöõa tình yeâu vaø hoân nhaân. Vì theá, coù nghò phuï noùi Giaùo Hoäi phaûi ñaûm traùch vieäc giaùo duïc, ñeå laøm cho vaên hoùa ñöôïc soáng ñoäng. Caùc tröôøng hoïc Coâng Giaùo haõy trôû thaønh nhöõng trung taâm hy voïng, nhöõng nôi trong ñoù coù theå chuaån bò caùc gia ñình haïnh phuùc.
Moät ñeà taøi khaùc cuõng ñöôïc baøn tôùi, ñoù laø lieân heä giöõa gia ñình vaø söù maïng: chöùng taù caùc gia ñình thöøa sai laø ñieàu khoâng theå thieáu ñöôïc ñoái vôùi ñôøi soáng Giaùo Hoäi. Ñoàng thôøi, coù nghò phuï nhaán maïnh söï caàn thieát phaûi taêng cöôøng vieäc huaán luyeän nhieàu hôn trong laõnh vöïc naøy ñeå caùc gia ñình thöïc thi söù maïng moät caùch ñaùng tin caäy. Roài cuõng noùi ñeán vieäc muïc vuï gia ñình laøm sao trôû neân vöõng maïnh hôn ñeå coù theå trôû thaønh vieäc muïc vuï söï soáng. Ñieàu quan troïng laø khuyeán khích caùc gia ñình ñöøng bao giôø ñaùnh maát hy voïng, vì Thieân Chuùa luoân ôû cuøng hoï.
Cuõng coù nghò phuï suy tö veà caùc gia ñình soáng trong nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên: veà vaán ñeà naøy, coù vò nhaéc nhôû raèng Giaùo Hoäi laø ngöôøi baïn ñoàng haønh, laø meï vaø laø thaày cöùu ñoä, khoâng phaûi laø vò thaåm phaùn leân aùn. Giaùo Hoäi laø nhaø cuûa moïi ngöôøi, nhôø ñoù khoâng ai treân traàn theá phaûi noùi mình khoâng coù gia ñình, Giaùo Hoäi naâng ñôõ moïi ngöôøi, cho duø hoï caûm thaáy bò thaát baïi, Giaùo Hoäi kieân nhaãn thaùp tuøng hoï vôùi loøng töø bi vaø nhaát laø vôùi söï thaät, vì ñieàu cô baûn laø luoân coù caùi nhìn höôùng veà Thieân Chuùa
Trong soá caùc ñeà taøi ñöôïc baøn tôùi cuõng coù ñeà taøi ngheøo ñoùi trong gia ñình: moät thaûm kòch caàn ñöôïc ñöông ñaàu chung, thaêng tieán phaåm giaù con ngöôøi vaø coâng ích, ñeå chính gia ñình coù theå trôû thaønh nhöõng taùc nhaân bieán ñoåi xaõ hoäi. Gia ñình laø tröôøng ñích thöïc daïy tình lieân ñôùi, vaø khoâng theå bò coi nhö moät ñôn vò kinh teá maø thoâi, traùi laïi nhö moät haûi ñaûo söï soáng Kitoâ, moät Giaùo Hoäi taïi gia.
Moät ñeà taøi khaùc ñöôïc suy tö, coù laø naïn baïo haønh choáng gia ñình: nhöõng baïo löïc naøy caàn ñöông ñaàu baèng caùch thaêng tieán phaåm giaù con ngöôøi vaø söï phaùt trieån xaõ hoäi, traùnh ñeå cho luaân lyù thò tröôøng chieám choã cuûa luaân lyù ñaïo ñöùc cuoäc soáng. Trong laõnh vöïc naøy, moät tö töôûng ñaëc bieät ñöôïc gôûi ñeán bao nhieâu thieáu nöõ Kitoâ, hoaëc thuoäc caùc nhoùm toân giaùo thieåu soá, bò baét coùc, haõm hieáp, buoäc phaûi mang chaán thöông thaûm kòch ñoù suoát ñôøi. Vì theá, caùc nghò phuï cuõng baøn tôùi teä naïn treû em phaûi lao ñoäng; ñoù laø moät hình thöùc baïo löïc ít hieån nhieân, nhöng khoâng keùm phaàn kinh khuûng, noù laø haäu quaû vaø laø nguyeân nhaân ngheøo ñoùi vaø ñöa tôùi söï baêng hoaïi gia ñình. Ñieàu caàn thieát phaûi baøi tröø teä naïn aáy, khoâng nhöõng laø qui luaät thích hôïp, nhöng nhaát laø moät neàn vaên hoùa toân troïng treû vò thaønh nieân.
Coù caùc nghò phuï noùi veà thaûm traïng ngöôøi di daân vaø tò naïn, thöôøng phaûi xa gia ñình nguyeân quaùn vaø tôùi nhöõng nöôùc trong ñoù hoï thöôøng khoâng ñöôïc saên soùc muïc vuï thích ñaùng.
Moät vaán ñeà ñöôïc baøn tôùi laø nhöõng caëp vôï choàng khoâng coù con. Giaùo Hoäi caàn phaûi nhaéc nhôù coù söï cao quí cuûa vieäc laøm cha meï tinh thaàn, khuyeán khích vieäc nhaän con nuoâi. Roài coù nhöõng vò nghó ñeán nhöõng ngöôøi giaø, söï hieän dieän cuûa hoï trong gia ñình laø ñieàu hình thaønh caên tính gia ñình: ñaëc bieät caùc oâng baø khoâng theå chæ ñöôïc coi trong vì ích lôïi cuûa h-o, nhöng caàn ñöôïc ñeà cao ngöôøi giaø nhö nhöõng ngöôøi naém giöõ gia saûn tinh thaàn quan troïng, nhaát laø trong vieäc huaán luyeän ngöôøi treû veà ñöùc tin.
Coù nhöõng nghò phuï noùi veà vaán ñeà nhöõng ngöôøi coù xu höôùng ñoàng tính luyeán aùi: hoï thuoäc veà Giaùo Hoäi, ñoàng thôøi khaúng ñònh raèng hoân nhaân laø söï keát hieäp theo bí tích giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ, neàn taûng cuûa gia ñình trong söï toaøn veïn.
Coù nghò phuï nhaéc ñeán taàm quan troïng cuûa söï ñoái thoaïi lieân toân vaø caàu mong coù söï can döï nhieàu hôn cuûa caùc gia ñình trong laõnh vöïc naøy, nhaát laø trong nhöõng caëp hoân phoái hoãn hôïp. Sau cuøng, coù bao nhieâu linh muïc haèng ngaøy thaùp tuøng vaø naâng ñôõ caùc gia ñình: Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc baøy toû loøng bieát ôn vaø quí chuoäng caùc vò.
Noäi dung phieân khoaùng ñaïi thöù 3
Phieân hoïp khoaùng ñaïi thöù 3 cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc saùng thöù ba, 6 thaùng 10 naêm 2015, coù 267 nghò phuï hieän dieän cuøng vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Môû ñaàu, ngaøi nhaéc nhôû caùc nghò phuï raèng khoùa hoïp hieän nay cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc noái tieáp coâng nghò ñaëc bieät cuûa caùc Giaùm Muïc hoài naêm 2014. Coâng nghò ñoù coù 3 vaên kieän chính thöùc laø 2 baøi dieãn vaên cuûa ngaøi vaøo ñaàu vaø cuoái khoùa hoïp, cuøng vôùi Baûn töôøng trình keát thuùc. Trong caùc vaên kieän ñoù coù khaúng ñònh raèng ñaïo lyù cuûa Hoäi Thaùnh veà hoân phoái khoâng bò thay ñoåi. Vì theá, Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi moïi ngöôøi ñöøng hoang mang vì nhöõng lôøi bình luaän töø beân ngoaøi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc cho raèng vaán ñeà duy nhaát ñöôïc cöùu xeùt trong coâng nghò Giaùm Muïc hieän nay laø vaán ñeà cho nhöõng ngöôøi ly dò taùi hoân daân söï ñöôïc röôùc leã. Ñöùc Thaùnh Cha caûnh giaùc raèng nhöõng lôøi bình luaän nhö theá khoâng giuùp ích cho söï hoøa hôïp vaø tình huynh ñeä cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc. Sau cuøng, ngaøi nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa caùc cuoäc thaûo luaän nhoùm: söï ñoùng goùp cuûa caùc nhoùm seõ laø nguoàn höùng cho vaên baûn chung keát cuûa khoùa hoïp naøy.
Tieáp lôøi Ñöùc Thaùnh Cha, caùc nghò phuï ñaõ tieáp tuïc phaùt bieåu yù kieán veà phaàn thöù I cuûa taøi lieäu laøm vieäc.
Noùi moät caùch toång quaùt, nhieàu nghò phuï taùi khaúng ñònh raèng gia ñình laø moät nguoàn taøi nguyeân cho xaõ hoäi, nguoàn maïch canh taân vaø söùc sinh ñoäng cho Giaùo Hoäi; trong gia ñình ngöôøi ta hoïc ñöôïc nhöõng nhaân ñöùc xaõ hoäi, ñeå ñaït tôùi moät neàn moâi sinh nhaân söï cô baûn. Neáu khoâng coù gia ñình thì xaõ hoäi seõ suïp ñoå. Töø ñoù caùc nghò phuï keâu goïi giôùi chöùc chính trò haõy nhìn nhaän vaø baûo veä giaù trò cuûa caùc gia ñình, chöùc naêng laøm meï, hoaëc naâng ñôõ caùc gia ñình ñoâng con veà maët thueá khoùa.
Moät ñeà taøi suy tö khaùc cuõng ñöôïc baøn tôùi laø vaán ñeà giaùo duïc giôùi treû vaø thaêng tieán töông quan giöõa caùc theá heä khaùc nhau: trong laõnh vöïc naøy, coù nghò phuï nhaán maïnh caàn huaán luyeän thích hôïp cho ngöôøi treû khoâng nhöõng veà maët trí thöùc vaø theå lyù, nhöng nhaát laø veà tinh thaàn, ñeå hoï ñöôïc lôùn leân maø khoâng xa lìa ñöùc tin. Veà phöông dieän naøy, ngöôøi giaø coù theå laø moät trôï löïc lôùn. Vì theá Giaùo Hoäi caàn thaêng tieán nhöõng moâi tröôøng gaëp gôõ giöõa caùc theá heä giaø treû, ñeå coù theå coù söï trao ñoåi kinh nghieäm vaø chöùng taù giöõa ngöôøi treû vaø ngöôøi giaø, vaø coù theå khaéc phuïc caù nhaân chuû nghóa ñang lan roäng trong xaõ hoäi. Gia ñình laø moät moái lieân heä chöù khoâng phaûi laø moät caùi hang trong ñoù ngöôøi ta co cuïm trong coâ ñôn. Gia ñình thöïc haønh loøng hieáu khaùch vaø phaûi laø moät söï hieän dieän sinh ñoäng trong xaõ hoäi.
Töø ñoù caùc nghò phuï ñeà caäp ñeán söï hoäi nhaäp trong xaõ hoäi: Giaùo Hoäi laø Nhaø Cha vôùi nhöõng caùnh cöûa luoân roäng môû, khoâng ai bò loaïi tröø vaø caàn traùnh nguy cô chæ lo cöùu xeùt vaán ñeà, maø khoâng yù thöùc raèng vaán ñeà ôû ñaây laø moät ngöôøi anh chò em ñaõ bò thaát baïi. Nieàm vui cuûa vò muïc töû heä taïi tìm baèng moïi caùch ñeå giuùp ñôõ ngöôøi ñaõ thaát baïi, ñeå hoï baét ñaàu laïi cuoäc soáng vaø tìm ra con ñöôøng ñuùng ñeå tieán veà Thieân Chuùa. Thaùch ñoá chính cuûa Giaùo Hoäi laø saùng nghó ra nhöõng haønh trình hoäi nhaäp vaø hoøa giaûi, ñöôïc moät GM höôùng daãn vaø höôùng veà nhöõng gia ñình bò thöông. Trong tinh thaàn töø bi, caàn laéng nghe tieáng keâu cuûa caùc gia ñình bò thöông vaø gaëp khoù khaên, maø khoâng phaùn xeùt hoï, traùi laïi coáng hieán cho hoï tình thöông cuï theå cuûa Thieân Chuùa.
Coù nhöõng nghò phuï taùi suy tö veà thaùch ñoá ngheøo ñoùi trong gia ñình, nhaán maïnh nguyeân nhaân thaûm traïng ñoù, thöôøng trôû neân traàm troïng hôn vì naïn tham nhuõng vaø söï boùc loät ham hoá ñoái vôùi moät soá daân toäc.
Caùc nghò phuï cuõng ñeà caäp ñeán lyù thuyeát veà gioáng, gender, vaø traøo löu Hoài giaùo cöïc ñoan, ñaây laø nhöõng ñe doïa lôùn choáng laïi gia ñình ngaøy nay, caùc vò ví noù nhö chuû thuyeát Ñöùc quoác xaõ vaø coäng saûn, xeùt vì caû hai traøo löu naøy ñeàu thuø nghòch ñoái vôùi chaân lyù Thieân Chuùa veà hoân nhaân vaø söï soáng con ngöôøi.
Rieâng veà lyù thuyeát gender, gioáng, caùc nghò phuï ghi nhaän söï kieän nhöõng keû coå voõ yù thöùc heä naøy ñöôïc taøi trôï kinh teá vaø söï hoã trôï cuûa caùc cô quan truyeàn thoâng, ñoù laø moät yeáu toá khoâng neân coi nheï. Trong boái caûnh ñoù, Giaùo Hoäi coù nghóa vuï thaêng tieán vaø giuùp taùi khaùm phaù veû ñeïp cuûa tình yeâu Kitoâ, vaø nhôø söï ñoùng goùp cuûa caùc ñoaøn suûng vaø caùc phong traøo Giaùo Hoäi.
Ngoaøi ra, coù nghò phuï nhaéc laïi raèng trong quaù khöù, gia ñình baûo veä Giaùo Hoäi, nhaát laø giuùp Giaùo Hoäi thoâng truyeàn ñöùc tin töø theá heä naøy sang theá heä khaùc, trong nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên nhö khi bò baùch haïi. Nhöng ngaøy nay, Giaùo Hoäi coù nhieäm vuï baûo veä gia ñình döïa treân bí tích hoân phoái. Khoâng nhöõng Giaùo Hoäi coù nhieàu ñieàu phaûi hoïc nôi caùc gia ñình, vaø caùch thöùc gia ñình giaûi quyeát caùc vaán ñeà. Caùc nghò phuï nhaän xeùt raèng nhöõng gia ñình haïnh phuùc khoâng phaûi laø nhöõng gia ñình khoâng gaëp khoù khaên, nhöng laø nhöõng gia ñình bieát ñöông ñaàu vôùi nhöõng khoù khaên aáy. Caàn phaûi nhìn gia ñình vôùi ñoâi maét cuûa Thieân Chuùa ñeå khoâng nhöõng thaáy caùc vaán ñeà cuûa gia ñình, nhöng nhaát laø thaáy aùnh saùng töø ñoù maø ra trong taêm toái cuûa thôøi ñaïi ngaøy nay.
Coù nghò phuï ñeà caäp ñeán moái lieân heä giöõa cuoäc khuûng hoaûng gia ñình vaø khuûng hoaûng ñöùc tin. Vì theá caùc vò keâu goïi taêng cöôøng vieäc muïc vuï gia ñình, nhaán maïnh vieäc chuaån bò hoân phoái, thaùp tuøng caùc ñoâi vôï choàng sau khi keát hoân, ñeå baûo ñaûm söï phaùt trieån caùc gia ñình theo keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa.
Trong nhaõn giôùi ñoù, ñieàu quan troïng laø nuoâi döôõng tinh thaàn truyeàn giaùo cuûa caùc gia ñình trong söï chung thuûy, baùc aùi vaø chaân lyù, vaø cuõng ñeå choáng laïi traøo löu tuïc hoùa ñang thònh haønh trong xaõ hoäi.
Vaán ñeà di daân cuõng ñöôïc baøn tôùi vôùi nhöõng haäu quaû theâ thaûm cho caù nhaân vaø gia ñình: ngaøy nay, con soá ngöôøi di daân vaø tò naïn raát lôùn, do chieán tranh vaø baùch haïi, caàn laøm sao ñeå quyeàn lôïi vaø phaåm giaù cuûa hoï ñöôïc baûo veä. Trong laõnh vöïc naøy caùc coäng ñoaøn giaùo xöù coù theå trôï löïc höõu hieäu nhö moät nôi ñoùn tieáp.
Veà ñeà naïn baïo haønh choáng phuï nöõ ñöôïc baøn tôùi trong boái caûnh chieán tranh vaø baùc aùi, trong laõnh vöïc gia ñình. Caùc nghò phuï taùi khaúng ñònh taàm quan troïng cuûa söï thaêng tieán bình bình vaø cô may giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, vaø caàu mong coù söï nhìn nhaän vai troø tích cöïc cuûa phuï nöõ trong Giaùo Hoäi, môû cho hoï chöùc phoù teá hoaëc boå nhieäm hoï vaøo nhöõng chöùc vuï treân bình dieän caùc cô quan trung öông Toøa Thaùnh vaø giaùo phaän.
Sau cuøng, caùc vò cuõng noùi veà nhöõng caëp ñoàng tính luyeán aùi vaø khaúng ñònh raèng hoân nhaân ñoàng phaùi laø ñieàu traùi ngöôïc vôùi döï phoùng cuûa Thieân Chuùa vaø vì theá khoâng theå chaáp nhaän noù. Nhöng cuõng nhaán maïnh caàn baøi tröø thaùi ñoä baøi ngöôøi ñoàng tính, traùi laïi caàn caàu nguyeän cho nhöõng anh em aáy ñang chòu ñau khoå.
Sau phaàn phaùt bieåu cuûa caùc nghò phuï, laø phaàn phaùt bieåu cuûa ñoâi vôï choàing hieän dieän trong tö caùch laø döï thính vieân.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)