Thöôïng Hoäi Ñoàng ngaøy thöù hai
6 thaùng Möôøi naêm 2015
Thöôïng Hoäi Ñoàng: Ngaøy thöù hai, 6 thaùng Möôøi naêm 2015.
Roma (VietCatholic News 6-10-2015) - Theo Ñaøi Phaùt Thanh Vatican, vaøo chieàu thöù Ba 6 thaùng 10 naêm 2015, caùc tham döï vieân taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng veà gia ñình ñaõ chia töøng nhoùm thaûo luaän nhoû theo ngoân ngöõ, sau moät ngaøy röôõi ñöôïc nghe caùc baøi trình baày taïi caùc phieân hoïp toaøn theå.
Khoù coù theå toùm löôïc 72 baøi ñoùng goùp cuûa caùc tham döï vieân trong 24 giôø qua. Nhöng theo Ñaøi Vatican, ta coù theå phaân bieät ñöôïc hai caùch caùc nhaø laõnh ñaïo naøy cuûa Giaùo Hoäi ñang suy tö veà caùc thaùch ñoá cuûa gia ñình ngaøy nay.
Phöông thöùc ñaàu coù tính trieát lyù, khôûi ñi töø Thaùnh Kinh vaø tín lyù, ñeå tìm ra caùc giaûi phaùp cho caùc vaán ñeà trong neàn vaên hoùa theá tuïc hieän ñang ñe doïa caùc nieàm tin vaø truyeàn thoáng Coâng Giaùo. Moät vò giaùm muïc caûnh baùo raèng neáu ta môû cöûa cho naõo traïng theá tuïc naøy, thì soùi röøng seõ aäp vaøo.
Phöông thöùc thöù hai do nhieàu vò giaùm muïc khaùc ñeà xuaát laø khôûi ñi töø caùc thay ñoåi saâu xa ñang dieãn ra trong xaõ hoäi ñeå tìm hieåu xem Giaùo Hoäi coù theå duøng Thaùnh Kinh vaø Thaùnh Truyeàn ra sao ñeå vaãn coøn lieân heä tôùi ñôøi soáng cuûa ngöôøi thôøi nay. Khoâng soáng trong sôï haõi ñoái vôùi moät neàn vaên hoùa thuø nghòch vaø voâ thöôïng ñeá, nhöng ñuùng hôn laø can döï vaøo noù, ñeà xuaát Tin Vui Phuùc AÂm cho baát cöù ai ñang tìm yù nghóa ñôøi ngöôøi.
Töø quan ñieåm vöøa noùi, phaàn trình baày coù tính daãn nhaäp cuûa Ñöùc Hoàng Y Peter Erdo vaøo hoâm thöù Hai coù theå ñöôïc coi laø baøi trình baày saéc saûo vaø coå ñieån veà giaùo huaán gia ñình cuûa Giaùo Hoäi. Tuy nhieân, nhö Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul-Andreù Durocher, nguyeân chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Canada, töøng noùi, ñaây chæ laø moät maûnh cuûa caâu ñoá khoù giaûi maø thoâi. Ñuùng hôn, thay vì laø lôøi sau cuøng ñoái vôùi caùc giaùm muïc, ñaây môùi chæ laø moät khôûi ñieåm, ñeå töø ñoù, caùc nhoùm nhoû theo ngoân ngöõ baét ñaàu thaûo luaän. Chính trong khung caûnh nhoû hôn, nhöng nhieàu töông taùc hôn naøy, moïi tham döï vieân, keå caû caùc giaùo daân nam nöõ, keå luoân caùc ñaïi bieåu khoâng phaûi laø Coâng Giaùo, coù theå chia seû cung caùch duy trì giaùo huaán Giaùo Hoäi trong khi vaãn tieáp xuùc ñöôïc vôùi ñôøi soáng thöïc cuûa ngöôøi ta. Hoaëc noùi theo ngoân ngöõ cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ: laøm caùch naøo trôû thaønh moät Giaùo Hoäi bieát môû roäng cöûa, khoâng dính chaët vaøo phoøng aùo leã maø laø ñi ra ngoaøi phoá khieán tay mình ra dô baån.
Veà ngöõ vöïng, raát nhieàu baøi noùi söû duïng moät ngoân töø khoâng laøm nhöõng ngöôøi ñang khaùt khao ñöôïc nghe lôøi Chuùa caûm thaáy xa laï. Moät vaøi tham döï vieân caûnh caùo caùch maïnh meõ choáng thöù ngoân ngöõa loaïi tröø, nhaát laø khi noùi veà nhöõng ngöôøi ñang soáng trong caùc cuoäc hoân nhaân thöù hai hay trong caùc lieân heä ñoàng tính. Duø ta deã nhaát trí ñoái vôùi vieäc söû duïng ngoân töø nhaäy caûm vaø bao goàm ñeå noùi veà caùc naïn nhaân cuûa baïo löïc, veà ngöôøi ngheøo hay nhöõng ngöôøi bò haét huûi khaùc, ta vaãn chöa tìm ñöôïc söï ñoàng thuaän ñoái vôùi ngoân töø ñöôïc duøng ñeå moâ taû nhöõng ngöôøi ñoàng tính, coi hoï nhö thaønh phaàn cuûa chính gia ñình ta, nhö anh chò em cuûa chính ta.
Baïo löïc choáng phuï nöõ cuõng laø moät chuû ñeà noùng boûng khaùc ñöôïc moät soá nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng neâu leân. Moät trong caùc vò naøy tröng daãn nhöõng con soá thoáng keâ khieán ta giaät mình, cho thaáy tôùi moät phaàn ba phuï nöõ treân theá giôùi ñang laø naïn nhaân cuûa baïo haønh trong gia ñình. Ngaøi keâu goïi Thöôïng Hoäi Ñoàng duøng nhöõng lôøi leõ maïnh meõ nhaát ñeå nhaán maïnh raèng khoâng bao giôø ñöôïc duøng Thaùnh Kinh ñeå bieän minh cho vieäc thoáng trò cuûa ñaøn oâng hay cho vieäc baïo haønh ñoái vôùi phuï nöõ. Ngaøi cuõng ñeà nghò raèng Giaùo Hoäi neân chöùng toû laø mình nghieâm tuùc trong vieäc khai môû moät vai troø lôùn hôn cho phuï nöõ trong Giaùo Hoäi vaø taïi caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông hay trong vieäc cho pheùp caùc giaùo daân nam nöõ ñöôïc giaûng trong caùc Thaùnh Leã, laøm noåi baät söï thoáng nhaát giöõa lôøi Chuùa vaø cuoäc soáng haøng ngaøy cuûa hoï.
Neáu taát caû nhöõng ñieàu treân xem ra hôi coù tính aùp ñaûo hoaëc ñoâi chuùt laïc ra ngoaøi caùc tieâu chí chaët cheõ cuûa Taøi Lieäu Laøm Vieäc, thì moät tham döï vieân cho ta moät hình aûnh khaù höõu ích: ñoâi khi cöù döïa vaøo heä thoáng chæ daãn cuûa veä tinh ñeå laùi xe, nhöng gaëp moät choã chaën ñöôøng, thì laøm sao ñi. Luùc aáy, ta laïi phaûi tin vaøo kyõ thuaät môùi ñeå ñi theo moät neûo ñöôøng khaùc vôùi neûo ñöôøng cuõ ñeå ñeán ñích maø thoâi.
Ñöùc Phanxicoâ can thieäp
Phaàn trình baày hoâm thöù Hai 5 thaùng 10 naêm 2015 cuûa Ñöùc Hoàng Y Erdo, Toång Töôøng Trình Vieân cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, khieán raát nhieàu ngöôøi phaán khôûi, vì ngaøi chính thöùc ñoùng chieác ñinh cuoái cuøng leân chieác quan taøi choân soáng ñeà xuaát cuûa Ñöùc Hoàng Y Kasper khi ngaøi noùi raèng: ñieàu khieán nhöõng ngöôøi ly dò taùi hoân khoâng ñöôïc röôùc leã khoâng phaûi vì cuoäc hoân nhaân ñaàu thaát baïi cuûa hoï maø vì cuoäc hoân nhaân thöù hai, bò coi laø ngoaïi tình, caàn phaûi loaïi boû, môùi mong ñöôïc röôùc leã.
Tôø Catholic World Reporter cho raèng quan ñieåm cuûa Ñöùc Hoàng Y Erdo gaây boái roái vaø hoaûng sôï cho phe caáp tieán. Vaø coù leõ vì vaäy, Toøa Thaùnh ñaõ leân tieáng traán an hoï, cho raèng cuoäc tranh luaän veà ngöôøi ly dò vaø taùi hoân cuõng nhö ngöôøi ñoàng tính chöa bò ñoùng laïi.
Teá nhò hôn, trong ngaøy ñaày ñuû thöù hai cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ leân tieáng can thieäp baèng caùch chính thöùc tuyeân boá ñieàu chuû yeáu naøy: tính lieân tuïc giöõa vieäc laøm cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaëc bieät naêm 2014 vaø vieäc laøm cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng thöôøng leä naêm 2015. Ñieàu naøy coù nghóa: vaên kieän chính thöùc ñeå döïa vaøo ñoù maø thaûo luaän laø Taøi Lieäu Laøm Vieäc. Ñaây laø laàn ñaàu tieân, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ tröïc tieáp can thieäp trong caùc cuoäc thaûo luaän taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Trong cuoäc hoïp baùo vôùi caùc kyù giaû noùi tieáng Anh, Cha Thomas Rosica cho hay, vaøo ngaøy thöù hai cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ ñoïc moät dieãn töø ngaén sau dieãn töø cuûa Ñöùc Hoàng Y Baldisseri. Ñöùc Giaùo Hoaøng nhaéc nhôû caùc nghò phuï tham chieáu ba vaên kieän chính thöùc: baøi dieãn vaên khai maïc vaø baøi dieãn vaên beá maïc Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaëc bieät naêm 2014 cuûa ngaøi vaø Töôøng Trình sau cuøng (Relatio Synodi) cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng ñoù.
Ngaøi cuõng nhaán maïnh ñieàu naøy nöõa: vieäc thaûo luaän vaán ñeà cho ngöôøi ly dò taùi hoân röôùc leã khoâng phaûi laø chuû ñeà cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, maø chæ laø moät trong nhieàu öu tieân cuûa noù.
Theo Cha Rosica, trong soá khoaûng 70 "can thieäp" vöøa qua baèng tieáng YÙ, tieáng Anh, tieáng Phaùp, tieáng Taây Ban Nha, tieáng Ñöùc vaø tieáng Boà Ñaøo Nha, caùc vaán ñeà di daân, ngheøo ñoùi, nhaân duïng, chieán tranh vaø vaán ñeà tî naïn ñaõ ñöôïc nhaán maïnh. Caùc vaán ñeà baïo haønh trong gia ñình, baïo haønh trong Giaùo Hoäi, vaø laïm duïng tình duïc cuõng ñaõ ñöôïc noùi tôùi.
Lieân quan tôùi vieäc cho ngöôøi ly dò vaø taùi hoân röôùc leã, Cha cho hay: moät soá vò cho raèng khoù coù theå coù giaûi phaùp cho hoaøn vuõ, cuøng laém coù giaûi phaùp cho töøng vuøng maø thoâi. Vaán ñeà ña hoân cuõng theá, chæ neân xem xeùt cho töøng vuøng.
Noùi veà ngoân töø neân söû duïng, Cha Rosica cho hay nhieàu vò giaùm muïc nghó raèng: khi noùi tôùi ngöôøi ñoàng tính, "hoï coù theá naøo, ta nhìn nhaän hoï nhö vaäy: hoï laø con trai, con gaùi, anh, chò, em, haøng xoùm laùng gieàng vaø ñoàng nghieäp ta".
Coøn vôùi nhöõng ngöôøi soáng chung vôùi nhau chaúng haïn, ta coù theå noùi: "Naøy caùc baïn, caùc baïn theá naøo vaø ôû ñaâu Chuùa cuõng thöông yeâu caùc baïn heát, nhöng Chuùa khoâng muoán caùc baïn ôû ñoù maõi. Ngöôøi muoán caùc baïn tieán xa hôn".
Töôûng cuõng neân chuù yù tôùi baøi giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y George Alencherry, thuoäc Giaùo Hoäi Syro-Malabar, AÁn Ñoä, trong giôø kinh saùng khai maïc ngaøy thöù hai cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Ngaøi nhaán maïnh tôùi vai troø tieân tri chòu khoå vaø töï huûy (kenosis) cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng theo göông tieân tri Gieâreâmia.
Sau khi cho raèng taïi nhieàu nôi treân theá giôùi, con ngöôøi ñang bò töôùc ñoaït coâng lyù vaø söï chính tröïc bôûi baøn tay cuûa chuû nghóa duy caù nhaân, duy khoaùi laïc vaø aùp cheá, Ñöùc Hoàng Y ñaët caâu hoûi: "lieäu caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa Giaùo Hoäi coù tieán böôùc trong vai troø tieân tri cuûa mình theo kieàu Gieâreâmia ñeå hoã trôï ngöôøi ta baèng lôøi Chuùa vaø baèng chöùng taù baûn thaân hay khoâng?"
Laøm theá, Ñöùc Hoàng Y baûo, Gieâreâmia ñaõ phaûi chòu nhieàu hy sinh: khoâng keát hoân, khoâng döï ñaùm tang, khoâng döï tieäc tuøng.
Vuõ Vaên An