Giaùo hoäi ñöôïc môøi goïi soáng söù maïng cuûa mình

trong söï trung tín, trong chaân lyù vaø trong baùc aùi

"Giaùo hoäi ñöôïc môøi goïi soáng söù maïng cuûa mình trong söï trung tín, trong chaân lyù vaø trong baùc aùi".

Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong Thaùnh leã khai maïc Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc veà Gia ñình.

Roma (WHÑ 05-10-2015) - Saùng Chuùa nhaät 04 thaùng 10 naêm 2015, Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc ñaõ khai maïc Khoaù Thöôøng leä thöù 14 veà Gia ñình vôùi Thaùnh leã do Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ chuû teá luùc 10g00 taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Pheâroâ.

Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong Thaùnh leã:

* * *

"Neáu chuùng ta yeâu thöông nhau, thì Thieân Chuùa ôû trong chuùng ta, vaø tình yeâu cuûa Ngöôøi nôi chuùng ta môùi neân troïn haûo" (1 Ga 4,12).

Caùc baøi ñoïc Kinh Thaùnh cuûa Chuùa nhaät naøy döôøng nhö ñöôïc löïa choïn caùch ñaëc bieät cho thôøi ñieåm aân suûng maø Giaùo hoäi ñang soáng, ñoù laø Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc Khoaù thöôøng leä veà gia ñình, ñöôïc khai maïc vôùi cöû haønh Thaùnh Theå naøy.

Caùc baøi ñoïc naøy taäp trung vaøo ba chuû ñeà: bi kòch cuûa söï coâ ñôn, tình yeâu giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, vaø gia ñình.

Söï coâ ñôn

Añam, nhö chuùng ta ñaõ nghe ñoïc trong baøi ñoïc moät, soáng trong Vöôøn Ñòa Ñaøng; oâng ñaët teân cho caùc thuï taïo khaùc, thöïc thi quyeàn thoáng trò ñeå chöùng toû mình coù quyeàn treân chuùng - moät quyeàn roõ raøng vaø khoâng theå saùnh ñöôïc; nhöng duø vaäy, oâng vaãn caûm thaáy coâ ñôn vì "oâng chaúng tìm ñöôïc cho mình moät ngöôøi trôï taù" (St 2,20), vì theá oâng ñaõ caûm nghieäm noãi coâ ñôn.

Coâ ñôn, thaûm traïng vaãn toàn taïi caû trong thôøi nay, ñaõ gaây saàu khoå cho bieát bao ngöôøi nam vaø nöõ. Toâi nghó ñeán nhöõng ngöôøi giaø, bò chính nhöõng ngöôøi thaân vaø con caùi mình boû rôi; nhöõng ngöôøi goaù buïa; toâi nghó ñeán bieát bao ngöôøi bò choàng hay vôï mình ruoàng boû; bieát bao ngöôøi caûm thaáy coâ ñôn, bò hieåu laàm vaø khoâng ñöôïc laéng nghe; nhöõng ngöôøi di daân vaø tò naïn troán chaïy khoûi chieán tranh vaø baùch haïi; vaø ñeán nhöõng ngöôøi treû laø naïn nhaân cuûa neàn vaên hoùa tieâu thuï, vaên hoaù laõng phí, vaø neàn vaên hoùa vöùt boû.

Ngaøy nay ngöôøi ta chöùng kieán caùi nghòch lyù cuûa moät theá giôùi toaøn caàu hoaù, nôi coù nhieàu ngoâi nhaø sang troïng vaø toaø nhaø choïc trôøi, nhöng laïi ít ñi hôi aám cuûa maùi gia ñình; nôi coù nhieàu döï aùn ñaày tham voïng, nhöng laïi coù ít thôøi gian ñeå höôûng nhöõng thaønh quaû ñaït ñöôïc; nôi coù nhieàu phöông tieän giaûi trí tinh xaûo, nhöng laïi caøng theâm söï troáng roãng trong taâm hoàn; nhieàu thuù vui, nhöng ít tình yeâu; nhieàu quyeàn töï do nhöng laïi ít laøm chuû ñöôïc mình... Caøng ngaøy caøng coù nhieàu ngöôøi caûm thaáy coâ ñôn, cuõng nhö nhieàu ngöôøi giam mình trong thoùi ích kyû, trong u saàu, trong baïo löïc huûy dieät vaø noâ leä cho thuù vui vaø tieàn baïc.

Theo moät nghóa naøo ñoù, ngaøy nay chuùng ta cuõng ñang soáng kinh nghieäm nhö cuûa Añam: vöøa coù nhieàu quyeàn löïc, laïi vöøa raát coâ ñôn vaø deã bò toån thöông; vaø ñoù laø hình aûnh cuûa gia ñình. Ngöôøi ta ngaøy caøng ít nghieâm tuùc hôn khi xaây döïng moät moái töông quan tình yeâu beàn vöõng vaø sinh hoa traùi: khi maïnh khoeû cuõng nhö luùc ñau yeáu, khi thònh vöôïng cuõng nhö luùc gian nan. Tình yeâu laâu daøi, trung tín, chu ñaùo, vöõng vaøng, sinh hoa traùi ngaøy caøng bò cheá gieãu vaø xem nhö theå moät moùn ñoà coå. Döôøng nhö ngöôøi ta cho raèng xaõ hoäi tieân tieán nhaát chính laø nhöõng xaõ hoäi coù tæ leä sinh thaáp nhaát vaø tæ leä phaù thai, ly dò, töï töû vaø oâ nhieãm moâi tröôøng vaø xaõ hoäi cao nhaát.

Tình yeâu giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ

Trong baøi ñoïc moät, chuùng ta coøn ñöôïc nghe raèng traùi tim Thieân Chuùa ñau xoùt khi thaáy Añam coâ ñôn, vaø Ngaøi baûo: "Con ngöôøi ôû moät mình thì khoâng toát. Ta seõ laøm cho noù moät trôï taù töông xöùng vôùi noù" (St 2,18). Nhöõng lôøi naøy cho thaáy raèng khoâng coù gì laøm cho traùi tim con ngöôøi haïnh phuùc baèng moät traùi tim gioáng nhö cuûa mình, töông hôïp vôùi mình, yeâu thöông mình vaø laøm cho mình khoâng coøn thaáy coâ ñôn trô troïi nöõa. Nhöõng lôøi aáy cuõng cho thaáy raèng Thieân Chuùa ñaõ khoâng taïo ra con ngöôøi ñeå hoï soáng trong buoàn teû hay ñeå hoï ôû moät mình, nhöng ñeå höôûng haïnh phuùc, ñeå chia seû haønh trình cuûa mình vôùi moät ngöôøi khaùc boå tuùc cho mình, ñeå soáng kinh nghieäm tình yeâu dieäu kyø, laø yeâu vaø ñöôïc yeâu, vaø ñeå nhìn thaáy tình yeâu cuûa mình sinh hoa traùi nôi con caùi, nhö Thaùnh vònh ñaùp ca ngaøy hoâm nay ñaõ noùi (x. Tv 128).

Ñaây laø öôùc mô cuûa Thieân Chuùa veà thuï taïo yeâu quyù cuûa Ngaøi: thaáy noù thaønh töïu trong söï keát hôïp tình yeâu giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ; ñöôïc haïnh phuùc treân con ñöôøng cuøng ñi vôùi nhau, sinh hoa traùi khi trao ban laãn cho nhau. Ñoù cuõng laø keá hoaïch maø Chuùa Gieâsu toùm laïi trong nhöõng lôøi naøy cuûa baøi Tin Möøng hoâm nay: "Luùc khôûi ñaàu coâng trình taïo döïng, Thieân Chuùa ñaõ laøm neân con ngöôøi coù nam coù nöõ; vì theá, ngöôøi ñaøn oâng seõ lìa cha meï maø gaén boù vôùi vôï mình, vaø caû hai seõ thaønh moät xöông moät thòt. Nhö vaäy, hoï khoâng coøn laø hai, nhöng chæ laø moät xöông moät thòt" (Mc 10,6-8); (x. St 1,27; 2,24).

Chuùa Gieâsu ñang ñöùng tröôùc caâu hoûi hoa myõ coù leõ ñöôïc giaêng ra nhö moät caùi baãy, ñeå laøm cho ñaùm ñoâng daân chuùng quay ngoaét laïi thuø gheùt Ngaøi; ñaùm ñoâng ñang ñi theo Ngaøi vaø vaãn thöïc haønh luaät ly dò nhö baét nguoàn töø thöïc teá vaø baát khaû xaâm phaïm. Chuùa Gieâsu ñaõ baát ngôø ñöa ra caâu traû lôøi thaúng thaén: Ngaøi ñaët taát caû moïi thöù trôû veà thuôû ban ñaàu cuûa saùng taïo, maø daïy chuùng ta raèng Thieân Chuùa chuùc phuùc cho tình yeâu con ngöôøi, chính Ngaøi lieân keát traùi tim cuûa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ yeâu thöông nhau vaø keát hôïp hoï trong söï hieäp nhaát vaø baát khaû phaân ly. Ñieàu naøy coù nghóa laø muïc ñích cuûa cuoäc soáng hoân nhaân khoâng chæ laø soáng vôùi nhau maõi maõi, maø laø yeâu thöông nhau troïn ñôøi! Nhö theá, Chuùa Gieâsu taùi laäp traät töï ñaõ coù töø ban ñaàu vaø laø ñieåm khôûi ñaàu.

Gia ñình

"Vì vaäy, ñieàu gì Thieân Chuùa ñaõ keát hôïp, loaøi ngöôøi khoâng ñöôïc phaân ly" (Mc 10,9). Ñaây laø moät lôøi khích leä caùc tín höõu vöôït qua moïi hình thöùc cuûa chuû nghóa caù nhaân vaø chuû nghóa duy luaät phaùp, voán aån chöùa moät thoùi ích kyû ti tieän vaø noãi lo sôï phaûi chaáp nhaän yù nghóa ñích thöïc cuûa cuoäc soáng vôï choàng vaø cuûa tính duïc con ngöôøi theo keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa.

Thaät vaäy, chæ trong aùnh saùng cuûa söï ñieân roà cuûa tình yeâu nhöng khoâng cuûa Chuùa Gieâsu phuïc sinh, chuùng ta môùi hieåu ñöôïc söï ñieân roà cuûa tình yeâu vôï choàng, moät tình yeâu duy nhaát vaø nhöng khoâng ñeán troïn ñôøi.

Ñoái vôùi Thieân Chuùa, hoân nhaân khoâng phaûi laø moät ñieàu khoâng töôûng cuûa tuoåi treû, nhöng laø moät giaác mô maø neáu khoâng coù giaác mô aáy thì thuï taïo Ngaøi döïng neân seõ buoäc phaûi soáng coâ ñôn! Thaät vaäy, noãi sôï haõi phaûi chaáp nhaän keá hoaïch naøy laøm cho traùi tim con ngöôøi bò teâ lieät.

Cuõng thaät laø nghòch lyù, khi con ngöôøi ngaøy nay -voán thöôøng gieãu côït keá hoaïch naøy- laïi vaãn bò cuoán huùt vaø say meâ bôûi moïi tình yeâu ñích thöïc, moïi tình yeâu beàn vöõng, moïi tình yeâu sinh hoa traùi, moïi tình yeâu trung tín vaø vónh cöûu. Chuùng ta thaáy con ngöôøi chaïy theo nhöõng tình yeâu taïm bôï, nhöng laïi mô moät tình yeâu ñích thöïc; chaïy theo nhöõng thuù vui xaùc thòt, nhöng laïi ao öôùc trao ban troïn veïn.

Quaû vaäy, "baây giôø khi ñaõ höôûng neám no ñaày nhöõng lôøi höùa veà thöù töï do khoâng giôùi haïn, chuùng ta laïi moät laàn nöõa hieåu ñöôïc kieåu noùi 'söï buoàn teû cuûa theá giôùi naøy'. Caùc thuù vui bò caám ñoaùn seõ chaúng coøn haáp daãn nöõa khi chuùng khoâng coøn bò caám. Ngay caû khi chuùng ñöôïc ñaåy ñeán taän cuøng vaø ñöôïc laøm môùi laïi maõi, chuùng vaãn voâ vò, vì chuùng chæ laø nhöõng thöù höõu haïn, trong khi chuùng ta khao khaùt caùi voâ haïn" (Joseph Ratzinger, Auf Christus schauen. Einubung in Glaube, Hoffnung, Liebe, Freiburg 1989, tr. 73).

Trong boái caûnh raát khoù khaên naøy veà maët xaõ hoäi vaø hoân nhaân, Giaùo hoäi ñöôïc môøi goïi soáng söù maïng cuûa mình trong söï trung tín, trong chaân lyù vaø trong baùc aùi. Soáng söù maïng cuûa mình trong söï trung tín vôùi Thaày mình nhö moät tieáng keâu giöõa sa maïc, ñeå baûo veä tình yeâu trung thaønh, vaø khích leä nhieàu gia ñình soáng ñôøi hoân nhaân cuûa mình nhö moät nôi bieåu loä tình yeâu cuûa Thieân Chuùa; ñeå baûo veä tính thaùnh thieâng cuûa söï soáng, cuûa moïi söï soáng; ñeå baûo veä tính duy nhaát vaø baát khaû phaân ly cuûa moái daây lieân keát hoân nhaân nhö daáu chæ aân suûng cuûa Thieân Chuùa vaø khaû naêng yeâu thöông nghieâm tuùc cuûa con ngöôøi.

Giaùo hoäi ñöôïc môøi goïi soáng söù maïng cuûa mình trong chaân lyù khoâng thay ñoåi theo nhöõng moát nhaát thôøi vaø nhöõng quan ñieåm ñang thoáng trò. Chaân lyù aáy baûo veä con ngöôøi vaø nhaân loaïi khoûi nhöõng caùm doã cuûa tính töï quy vaø bieán tình yeâu phong nhieâu thaønh thoùi ích kyû caèn coãi, söï hoaø hôïp tín trung thaønh nhöõng lieân keát choùng qua. "Neáu khoâng coù chaân lyù, tình yeâu seõ bò haï thaáp thaønh caûm tính. Tình yeâu trôû thaønh caùi voû troáng roãng, seõ ñöôïc laáp ñaày moät caùch tuyø tieän. Ñoù laø nguy cô traàm troïng maø tình yeâu phaûi ñoái maët trong moät neàn vaên hoùa khoâng coù chaân lyù" (Beâneâñictoâ XVI, Thoâng ñieäp Baùc aùi trong Chaân lyù, 3).

Vaø Giaùo hoäi ñöôïc môøi goïi soáng söù maïng cuûa mình trong tình baùc aùi khoâng chæ tay phaùn xeùt, nhöng -trung tín vôùi baûn chaát laø meï- caûm thaáy mình coù nghóa vuï ñi tìm vaø laáy daàu nieàm nôû vaø thöông xoùt maø chaêm soùc caùc ñoâi vôï choàng ñang chòu thöông tích; trôû thaønh "beänh vieän daõ chieán" môû roäng cöûa ñeå ñoùn nhaän baát cöù ngöôøi naøo ñeán goõ cöûa xin naâng ñôõ trôï giuùp; hôn nöõa, ra khoûi töôøng raøo cuûa mình ñeå ñeán vôùi ngöôøi khaùc baèng tình yeâu chaân thöïc, ñeå cuøng ñi vôùi nhaân loaïi bò thöông, ñeå oâm laáy vaø daãn ñöa ñeán nguoàn ôn cöùu ñoä.

Moät Giaùo hoäi giaûng daïy vaø baûo veä caùc giaù trò neàn taûng, maø khoâng queân raèng "Ngaøy sabaùt ñöôïc laøm ra vì con ngöôøi, chöù khoâng phaûi con ngöôøi vì ngaøy sabaùt" (Mc 2, 27); vaø Chuùa Gieâsu cuõng noùi: "Khoâng phaûi nhöõng ngöôøi khoûe maïnh caàn ñeán thaày thuoác, maø laø ngöôøi ñau yeáu. Toâi khoâng ñeán ñeå keâu goïi ngöôøi coâng chính, maø ñeå keâu goïi keû toäi loãi" (Mc 2, 17). Moät Giaùo hoäi daïy doã theo tình yeâu ñích thöïc, coù khaû naêng giaûi thoaùt khoûi caûnh coâ ñôn, maø khoâng queân söù maïng cuûa ngöôøi Samaria chaêm soùc cho nhaân loaïi ñang mang thöông tích.

Toâi nhôù Thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi: "Loãi laàm vaø söï döõ luùc naøo cuõng phaûi bò leân aùn vaø phaûi choáng laïi noù; nhöng con ngöôøi sa ngaõ hoaëc phaïm sai laàm phaûi ñöôïc thoâng caûm vaø yeâu thöông [...] Chuùng ta phaûi yeâu thöông thôøi ñaïi chuùng ta vaø giuùp ñôõ con ngöôøi cuûa thôøi ñaïi chuùng ta" (Baøi Huaán töø cho Phong traøo Coâng giaùo Tieán haønh Italia, 30/12/1978: Insegnamenti I [1978] 450). Vaø Giaùo hoäi phaûi tìm kieám, ñoùn nhaän vaø ñoàng haønh, bôûi vì moät Giaùo hoäi cöûa ñoùng then caøi laø moät Giaùo hoäi phaûn boäi chính mình vaø söù maïng cuûa mình, vaø thay vì laø moät caây caàu laïi trôû thaønh raøo caûn: "Ñaáng thaùnh hoaù, vaø nhöõng ai ñöôïc thaùnh hoaù ñeàu do moät nguoàn goác; vì theá, Ñöùc Gieâsu ñaõ khoâng hoå theïn goïi hoï laø anh em cuûa Ngöôøi" (Dt 2,11).

Vôùi taâm tình naøy, chuùng ta xin Chuùa ñoàng haønh vôùi chuùng ta trong Thöôïng Hoäi ñoàng vaø höôùng daãn Giaùo hoäi cuûa Ngaøi, nhôø lôøi chuyeån caàu cuûa Ñöùc Trinh nöõ Maria vaø cuûa Thaùnh Giuse, baïn traêm naêm cöïc thanh cöïc tònh cuûa Meï.

Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ

(Minh Ñöùc chuyeån ngöõ theo baûn tieáng Phaùp cuûa Libreria Editrice Vaticana)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page