Ñoäc Laäp vaø Hoaøn Caàu Hoùa
Ñoäc Laäp vaø Hoaøn Caàu Hoùa.
Philadelphia (VietCatholic News 26-09-2015) - Ñieàu ñaùng löu yù nhaát nôi Ñöùc Phanxicoâ laø luùc ngaøi noùi öùng khaåu. Bôûi theá, trong baøi noùi chuyeän veà töï do toân giaùo taïi Independence Hall, Philadelphia, luùc 5 giôø chieàu thöù Baåy 26 thaùng 9 naêm 2015, giôø ñòa phöông, quaû laø thuù vò, khi ngaøi rôøi baøi dieãn vaên soaïn saün ñeå noùi tôùi söï kieän maáy phuùt tröôùc ñoù, ngaøi coù thaûo luaän vôùi moät ngöôøi veà hoaøn caàu hoùa.
Ngaøi noùi raèng, töï noù, hoaøn caàu hoùa khoâng xaáu neáu noù thoáng nhaát moïi ngöôøi nam nöõ khaép theá giôùi maø vaãn toân troïng baûn saéc rieâng cuûa hoï, nhöõng neùt ñaëc thuø rieâng cuûa hoï, nieàm tin cuûa hoï, caùc xaùc tín cuûa hoï. Vaø ngaøi ñöa ra moät hình aûnh heát söùc gôïi hình maø ngaøi goïi laø hình aûnh hình hoïc: traùi caàu. Treân traùi caàu moïi ñieåm ñeàu caùch ñeàu taâm ñieåm, ñeàu nhö nhau maø laïi ñeàu khaùc nhau vì vaãn laø mình, vaãn khaùc vôùi moïi ñieåm voâ cuøng khaùc.
Khoâng coøn ôû ñaâu hay baèng ôû nôi tuyeân boá ñoäc laäp Hoa Kyø ñeå noùi veà töï do toân giaùo voán laø coát loõi trieát lyù di daân cuûa ngöôøi Quaker, ngöôøi ñaõ laäp ra "nôi sinh" cuûa ñoäc laäp Hoa Kyø, ngöôøi ñöôïc Ñöùc Phanxicoâ nhaéc ñeán trong baøi dieãn vaên. Vaø cuõng khoâng coøn ôû ñaâu baèng ôû Cung Ñoäc Laäp ñeå noùi tôùi moät thöù hoaøn caàu hoùa nhaèm thoáng nhaát, bình ñaúng hoùa moïi ngöôøi maø vaãn toân troïng söï ñoäc laäp baûn vò cuûa hoï, khoâng ñaùnh ñoàng baét ngöôøi khaùc queân baûn saéc mình, buoäc ngöôøi khaùc phaûi theo nhöõng moâ thöùc dò thöôøng nhö trong baøi dieãn vaên taïi Lieân Hieäp Quoác cuûa ngaøi coù nhaéc tôùi. Noùi toùm, laø khoâng coù chính saùch thöïc daân hoùa yù thöùc heä, moät ñieàu maø chính phuû Obama ñang bò vaïch maët toá caùo khaép Phi Chaâu vaø khaép theá giôùi.
Vuõ Van An