Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï
leã Phong thaùnh Junipero Serra O.F.M.
Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï leã Phong thaùnh Junipero Serra O.F.M.
Washington (Vat. 23-09-2015) - 25 ngaøn ngöôøi ñaõ tham döï thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ chuû söï chieàu ngaøy 23 thaùng 9 naêm 2015 taïi thuû ñoâ Washington ñeå toân phong chaân phöôùc Junipero Serra, vò toâng ñoà mieàn California, leân baäc hieån thaùnh.
Thaùnh leã luùc quaù 4 giôø chieàu taïi Ñeàn thaùnh quoác gia Ñöùc Meï Voâ Nhieãm ôû thuû ñoâ Washington, caùch toøa Söù thaàn hôn 7 caây soá.
Vöông cung thaùnh ñöôøng naøy thaät nguy nga, ñöôïc khôûi coâng xaây caát töø naêm 1920 ñeå daâng kính Ñöùc Meï Voâ Nhieãm nguyeân toäi, boån maïng cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Hoa Kyø. Vì cuoäc khuûng hoaûng kinh teá, roài chieán tranh, neân vieäc xaây caát thaùnh ñöôøng bò ngöng laïi trong 34 naêm trôøi, vaø chæ ñöôïc môû laïi töø Naêm Thaùnh Maãu 1954, roài ñöôïc khaùnh thaønh 5 naêm sau ñoù, ngaøy 20 thaùng 11 naêm 1959. Thaùnh ñöôøng naøy lôùn nhaát taïi Myõ, vaø thuoäc vaøo soá 10 nhaø thôø lôùn nhaát theá giôùi, daøi 140 meùt, roäng 73 meùt, vaø chieàu cao cuûa thaùp laø 100 meùt. Moãi naêm coù 1 trieäu ngöôøi kính vieáng, ñöôïc xaây theo kieåu Byzantine-Roman, trong ñoù coù 70 nguyeän ñöôøng, ñaëc bieät cuõng coù moät nhaø nguyeän daâng kính Ñöùc Meï Lavang cuûa Vieät Nam. Khi ñeán ñaây, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ vaøo beân trong thaùnh ñöôøng ñeå kính vieáng vaø chaøo thaêm 4 ngaøn chuûng sinh, nöõ tu vaø moät soá tín höõu taïi ñaây.
Leã Phong thaùnh do Ñöùc Thaùnh Cha cöû haønh baét ñaàu luùc 4 giôø 15 phuùt chieàu giôø ñòa phöông, cuøng vôùi 350 Giaùm Muïc Hoa Kyø vaø ñoâng ñaûo caùc Linh Muïc. 25 ngaøn tín höõu ñöôïc veù tham döï, ñaõ hieän dieän trong thaùnh leã ngoaøi trôøi tröôùc Vöông cung Thaùnh ñöôøng, trong ñoù coù phoù toång thoáng Joe Biden, moät tín höõu Coâng Giaùo. Ñaây laø leã phong hieån thaùnh ñaàu tieân ñöôïc cöû haønh taïi Hoa Kyø.
Nghi thöùc toân phong dieãn ra vaøo ñaàu thaùnh leã vôùi phaàn ñoïc vaén taét tieåu söû thaùnh Junipero Serra do vò thænh nguyeän vieân tuyeân ñoïc.
Tieåu söû cha Junipero Serra
Cha Junipero Serra sinh caùch ñaây hôn 300 naêm, ngaøy 24 thaùng 11 naêm 1713 taïi ñaûo Majorca beân Taây Ban Nha, gia nhaäp doøng Phanxicoâ naêm leân 17 tuoåi (1730), laøm giaùo sö trieát hoïc tröôùc khi thuï phong linh muïc. Sau ñoù ngaøi ñaäu tieán só thaàn hoïc taïi Ñaïi hoïc Lullian ôû Palma, sang Meâhicoâ hoaït ñoäng truyeàn giaùo ôû San Fernando, Meâhicoâ naêm 1749 khi ñöôïc 36 tuoåi. Cha raát haêng say hoaït ñoäng truyeàn giaùo, nhieàu laàn laøm beà treân ôû caùc cöù ñieåm truyeàn giaùo cuûa doøng ôû Meâhicoâ trong 8 naêm trôøi trong moät vuøng caùch thuû ñoâ Meâhicoâ khoaûng 160 caây soá veà höôùng baéc, goïi laø Sierra Gorda, nôi caùc thoå daân Pame. Sau ñoù ngaøi hoaït ñoäng trong 8 naêm trôøi nöõa taïi truï sôû cuûa caùc cha doøng Phanxicoâ ôû thuû ñoâ Meâhicoâ.
Sau khi caùc cha doøng Teân bò truïc xuaát khoûi vuøng Taân Taây Ban Nha, naêm 1767, Cha Serra ñöôïc boå nhieäm laøm beà treân moät nhoùm 15 tu só Phanxicoâ ñeán truyeàn giaùo cho caùc thoå daân ôû mieàn haï California. Khoaûng 2 naêm sau ñoù, cha tieán veà mieàn thöôïng California. Cha laàn löôït thaønh laäp 21 cöù ñieåm truyeàn giaùo cho caùc thoå daân, nhieàu ngöôøi trôû laïi ñaïo.
Ngoaøi loøng can ñaûm ngoaïi thöôøng, cha Serra coøn noäi baät veà loøng nhieät thaønh, haõm mình vaø töø boû, tuyeät ñoái tín thaùc nôi Chuùa.
Trong 3 naêm cuoái ñôøi, cha Serra coøn vieáng thaêm caùc cöù ñieåm truyeàn giaùo töø San Diego ñeán San Francisco, du haønh hôn 900 caây soá ñeå ban pheùp theâm söùc cho nhöõng tín höõu ñaõ ñöôïc röûa toäi. Cha chòu ñau khoå raát nhieàu vì tình traïng söùc khoûe suy yeáu, chòu ñöïng nhöõng ñau ñôùn maø khoâng duøng thuoác giaûm naøo. Cha ban pheùp theâm söùc cho 5,309 ngöôøi, phaàn lôùn laø caùc thoå daân trôû laïi.
Ngaøy 28 thaùng 8 naêm 1784, cha Serra qua ñôøi luùc 70 tuoåi vì bò raén caén taïi cöù ñieåm truyeàn giaùo Carmel, vaø cha ñöôïc an taùng döôùi neàn nhaø thôø.
Cuõng nhö khi cha Serra ñöôïc phong chaân phöôùc caùch ñaây 27 naêm, ngaøy 25 thaùng 9 naêm 1988, trong dòp phong hieån thaùnh cho cha Serra cuõng coù nhöõng ngöôøi leân tieáng pheâ bình vì cho raèng ngaøi ñaõ ñaøn aùp, ngöôïc ñaõi caùc thoå daân ôû mieàn California vaø xoùa boû vaên hoùa cuûa hoï. Thaäm chí coù ngöôøi caùo buoäc cha veà toäi dieät chuûng, laøm cho con soá thoå daân bò giaûm suùt. Nhöng Toøa Thaùnh baáy giôø, cuõng nhö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø nhieàu vò laõnh ñaïo khaùc cuûa Giaùo Hoäi ñaõ baùc boû nhöõng lôøi pheâ bình aáy vaø ñeà cao söï quan taâm giuùp ñôõ cuûa Cha Junipero Serra daønh cho caùc thoå daân baûn xöù, ñoàng thôøi nhaán maïnh raèng chuùng ta khoâng theå phaùn ñoaùn moïi haønh ñoäng trong thôøi kyø aáy theo caùch thöùc chuùng ta suy nghó ngaøy nay. Thaät laø khoù phaùn ñoaùn con ngöôøi vaø caùc bieán coá quaù khaé theo caùc tieâu chuaån vaø qui taéc vaên hoùa ngaøy nay. Ñoù laø moät thöïc taïi khaùc.
Sau kinh caàu caùc thaùnh, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñoïc coâng thöùc phong thaùnh: ngaøi laáy quyeàn toâng ñoà truyeàn ghi teân cha Junipero Serra vaøo soå boä caùc thaùnh cuûa Giaùo Hoäi. Roài haøi coát cuûa vò thaùnh môùi ñöôïc röôùc leân ñaët gaàn baøn thôø.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Trong baøi giaûng thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñi töø lôøi nhaén nhuû cuûa thaùnh Phaoloâ toâng ñoà trong thö göûi caùc tín höõu thaønh Philipheâ (4,4): "Anh em haõy luoân vui möøng trong Chuùa, toâi laäp laïi, anh em haõy luoân vui möøng", vaø ngaøi môøi goïi caùc tín höõu haõy vui möøng daán thaân loan baùo Tin Vui cöùu ñoä, khoâng chaáp nhaän ñeå thaùi ñoä cam chòu höôùng daãn cuoäc soáng, nhöng thöïc hieän caùc hoaït ñoäng truyeàn giaùo, chia seû tình yeâu thöông vaø toû loøng töø bi ñoái vôùi tha nhaân, nhaát vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå nhaát, nhö thaùnh Junipero Serra ñaõ soáng vaø ñaõ laøm. Ñöùc Thaùnh Cha ñaët caâu hoûi:
"Chuùng ta khoâng muoán ñeå thaùi ñoä cam chòu laøm ñoäng cô cho ñôøi soáng chuùng ta, coù phaûi khoâng? Chuùng ta khoâng muoán ñeå taäp quaùn chieám höõu nhöõng ngaøy ñôøi cuûa chuùng ta hay khoâng? Vì theá chuùng ta coù theå töï hoûi: laøm theá naøo ñeå con tim chuùng ta khoâng bò teâ lieät? Laøm theá naøo ñaøo saâu nieàm vui cuûa Tin Möøng trong nhöõng hoaøn caûnh khaùc nhau cuûa cuoäc soáng chuùng ta?
Chuùa Gieâsu ñaõ noùi ñieàu aáy vôùi caùc moân ñeä baáy giôø vaø Chuùa coøn noùi vôùi chuùng ta ngaøy nay: Haõy con haõy ra ñi! Haõy loan baùo! Chuùng ta chæ caûm nghieäm nieàm vui Tin Möøng, nhaän bieát vaø soáng baèng caùch cho ñi, hieán thaân mình.
Tinh thaàn theá gian naøy môøi goïi chuùng ta xu thôøi, thoaûi maùi, tieän nghi. Ñöùng tröôùc tinh thaàn phaøm nhaân nhö theá, "caàn taùi caûm thaáy caàn nhau, coù traùch nhieäm ñoái vôùi nhau vaø theá giôùi" (Laudato sì 229). Traùch nhieäm loan baùo söù ñieäp cuûa Chuùa Gieâsu. Vì nguoàn vui cuûa chuùng ta heä taïi öôùc muoán khoân cuøng trao taëng loøng thöông xoùt, thaønh quaû cuûa söï caûm nghieäm loøng töø bi voâ bieân cuûa Chuùa Cha vaø söùc maïnh lan traøn cuûa loøng töø bi naøy" (Ev. gaudium 24). .. Ngaøy hoâm nay Chuùa môøi goïi chuùng ta vaø noùi vôùi chuùng ta:
Nieàm vui maø Kitoâ höõu caûm nghieäm trong vieäc truyeàn giaùo: Caùc con haõy ñi tôùi caùc daân toäc cuûa moïi quoác gia:
Nieàm vui maø Kitoâ höõu tìm thaáy trong moät lôøi môøi goïi: Caùc con haõy ñi vaø loan baùo.
Nieàm vui maø Kitoâ canh taân vaø thöïc hieän vôùi moät lôøi keâu goïi: caùc con haõy ra ñi vaø xöùc daàu.
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaán maïnh söï kieän Chuùa Gieâsu ñoùn nhaän moïi cuoäc soáng, baát luaän nhöõng ngöôøi ngaøi gaëp ôû trong hoaøn caûnh naøo: ñau khoå, ñoùi, beänh taät, toäi loãi, vôùi nhöõng khuoân maët mang thöông thöùc, khaùt, meät, vôùi nhöõng khuoân maët hoà nghi vaø ñaùng thöông. Thay vì chôø ñôïi moät cuoäc soáng ñöôïc ñaùnh boùng, trang ñieåm, Ngaøi ñoùn nhaän cuoäc soáng aáy nhö Ngaøi gaëp. Duø ñoù laø moät cuoäc soáng nhieàu khi ñaõ bò hö hoûng, nhô baån, taøn luïi.. Vôùi taát caû Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: Caùc con haõy ñi vaø loan baùo..
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng chuùng ta laø con caùi söï can ñaûm truyeàn giaùo cuûa bao nhieâu ngöôøi, thay vì muoán kheùp mình trong caùc cô caáu mang laïi moät söï baûo veä giaû taïo, trong nhöõng taäp quaùn qua ñoù chuùng ta caûm thaáy yeân haøn, trong khi ôû ngoaøi coù nhieàu ngöôøi ñoùi khaùt (Ev. gaud. 49). Chuùng ta maéc nôï moät truyeàn thoáng, moät chuoãi caùc chöùng nhaân ñaõ laøm cho Tin Möøng tieáp tuïc ñöôïc truyeàn ñi töø ñôøi naøy sang ñôøi kia, Môùi Meû vaø Toát Laønh.
Nhaéc ñeán leã Phong thaùnh, Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Vaø hoâm nay, chuùng ta nhôù ñeán moät trong nhöõng chöùng nhaân aáy, ñaõ bieát laøm chöùng taïi phaàn ñaát naøy nieàm vui Tin Möøng: ñoù laø cha Junipero Serra. Cha ñaõ bieát soáng theá naøo laø "Giaùo Hoäi ñi ra", Giaùo Hoäi naøy bieát ra ngoaøi vaø ñi treân caùc neûo ñöôøng, ñeå chia seû söï dòu daøng hoøa giaûi cuûa Thieân Chuùa. Cha ñaõ bieát boû queâ höông, phong tuïc cuûa mình, ñaõ coù can ñaûm môû ra nhöõng con ñöôøng, ñaõ bieát ñi gaëp bao nhieâu ngöôøi, hoïc caùch toân troïng phong tuïc vaø ñaëc tính cuûa hoï.
Cha ñaõ hoïc caùch sinh ra vaø thaùp tuøng söï soáng cuûa Thieân Chuùa nôi khuoân maët cuûa nhöõng ngöôøi cha gaëp, laøm cho hoï trôû thaønh anh em. Cha Junipero ñaõ tìm caùch beânh vöïc phaåm giaù cuûa coäng ñoàng baûn xöù, baûo veä hoï khoûi nhöõng ngöôøi laïm duïng. Nhöõng laïm duïng ngaøy nay tieáp tuïc taïo ra baát maõn, nhaát laø vì ñau khoå maø noù gaây ra trong cuoäc soáng cuûa bao nhieâu ngöôøi.
Cha Junipero ñaõ choïn moät khaåu hieäu soi saùng böôùc ñi vaø hình thaønh cuoäc soáng cuûa cha: bieát noùi, nhöng ñaëc bieät laø bieát soáng baèng caùch noùi: "Luoân luoân tieán veà ñaèng tröôùc". Ñoù laø caùch thöùc cha Junipero ñaõ tìm ra ñeå soáng nieàm vui Phuùc AÂm, ñeå con tim cuûa mình khoâng bò gaây meâ. Ñoù laø moät söï luoân luoân tieán böôùc vì Chuùa ñang chôø ñôïi; luoân tieán böôùc vì anh em ñang ñôïi chôø; luoân luoân tieán böùc vì taát caû nhöõng gì coøn laïi phaûi soáng.. Vì theá, nhö cha Junipero, ngaøy hoâm nay chuùng ta cuõng coù theå noùi: luoân luoân tieán böôùc".
Trong soá 6 yù nguyeän ñöôïc xöôùng leân trong phaàn Lôøi nguyeän giaùo daân cuõng coù moät yù nguyeän baèng tieáng Vieät.
Thaùnh leã keát thuùc luùc 6 giôø röôõi chieàu giôø ñòa phöông. Tröôùc khi rôøi khu vöïc haønh leã, Ñöùc Thaùnh Cha coøn ñaëc bieät chaøo thaêm 20 ñaïi dieän cuûa caùc coäng ñoaøn thoå daân baûn xöù thuoäc mieàn Calafornia, nôi thaùnh Junipero Serra ñaõ truyeàn ñaïo. Hoï maëc y phuïc coå truyeàn cuûa moãi boä toäc vaø ñaõ tham döï thaùnh leã tröôùc ñoù. Roài ngaøi ñeán Ñaïi chuûng vieän Thaùnh Gioan Phaoloâ 2 chæ caùch ñoù 600 meùt ñeå chaøo thaêm vaø khích leä, chuïp hình löu nieäm vôùi 47 ñaïi chuûng sinh ñang ñöôïc huaán luyeän taïi ñaây. Ngaøi cuõng khaùnh thaønh moät bia kyû nieäm cuoäc vieáng thaêm vaø kyù teân vaøo soå vaøng.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)