Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ tôùi Hoa Kyø
trong chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân cuûa ngaøi
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ tôùi Hoa Kyø trong chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân cuûa ngaøi.
Hoa Kyø (VietCatholic News 22-09-2015) - Tin cuûa New York Time cho hay Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ ñuôïc ñoùn tieáp troïng theå taïi Washington vaøo buoåi chieàu Thöù Ba 22 thaùng 9 naêm 2015 khi ngaøi baét ñaàu cuoäc vieáng thaêm Hoa Kyø ñaàu tieân cuûa ngaøi vôùi quyeát taâm thuùc giuïc sieâu cöôøng cuoái cuøng cuûa theá giôùi phaûi laøm nhieàu hôn nöõa trong vieäc chaêm soùc haønh tinh vaø nhöõng cö daân bò ñaåy qua beân leà hôn heát.
Maùy bay cuûa ngaøi löôïn ra khoûi baàu trôøi ñaày maây ñeå ñaùp xuoáng Phi Tröôøng Hoãn Hôïp Andrews, moät ñòa ñieåm aán töôïng vaãn ñöôïc bieát döôùi teân Caên Cöù Khoâng Löïc Andrews nhieàu hôn vaø laø baûn doanh cuûa ñoaøn maùy bay cuûa Toång Thoáng. Luùc Ñöùc Giaùo Hoaøng böôùc khoûi maùy bay, ngaøi ñöôïc nghinh ñoùn bôûi Toång Thoáng Obama, Phoù T63ng Thoáng Joseph R. Biden Jr. vaø caùc baø vôï cuûa hoï, Michelle Obama vaø Jill Biden.
Vieäc Ñöùc Giaùo Hoaøng tôùi ñaây laø ñeå baét ñaàu chuyeán vieáng thaêm 6 ngaøy seõ ñöa ngaøi töø ñaây tôùi New York vaø Philadelphia nhöõng nôi ngaøi seõ cöû haønh caùc Thaùnh Leã tröôùc nhöõng ñaùm ñoâng vó ñaïi, seõ chuû toïa nghi leã phong thaùnh ñaàu tieân treân ñaát Hoa Kyø, seõ ñoïc dieãn vaên tröôùc Quoác Hoäi vaø gaây khoâng ít caêng thaúng trong söù ñieäp cuûa ngaøi. Nhieàu chuû ñeà cuûa ngaøi truøng hôïp vôùi caùc chuû ñeà cuûa OÂng Obama, nhöng chuùng cuõng seõ khaùc bieät moät caùch coù yù nghóa seõ laøm chuyeán ñi theâm yù nhò.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ trôû thaønh vò giaùo hoaøng thöù ba thaêm vieáng Washington vaø do ñoù, caû thuû ñu nhoän nhòp ñoùn tieáp ngaøi. Moät voøng ñai an ninh roäng lôùn ñaõ ñöôïc thieát laäp suoát töø Ñoài Capitol tôùi Toøa Baïch OÁc vaø Toøa Khaâm Söù, nôi ngaøi cö nguï, goàm vieäc ñoùng nhieàu ñöôøng vaø haïn cheá ngöôøi ñi boä. Haøng ngaøn cö daân vaø du khaùch ra khoûi thaønh phoá saün saøng tuï veà nhöõng ñòa ñieåm ngaøi döï truø döøng laïi vaø caùc chính khaùch thuoäc moïi maàu saéc ñeàu ñang "nhaän vô" theá giaù cuûa ngaøi cho caùc nghò trình cuûa mình.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ tôùi ñaây töø Cuba nôi ngaøi vöøa keát thuùc chuyeán vieáng thaêm 4 ngaøy vaøo saùng Thöù Ba ngay taïi trung taâm toân giaùo vaø caùch maïng cuûa nöôùc naøy, sau khi vieáng ñeàn vò Quan Thaày cuûa caû nöôùc taïi El Cobre vaø ngoû lôøi cuoái cuøng vôùi nhaân daân Cuba töø thaønh phoá Santiago de Cuba.
Ngaøi cöû haønh Thaùnh Leã taïi moät nhaø thôø gaàn vuøng nuùi Sierra Maestra nôi coù ñeàn thôø Nöõ Trinh Baùc AÙi xaây trong theá kyû 19. Ñeàn thôø naøy giöõ böùc töôïng ñöôïc ngöôøi Coâng Giaùo cuûa xöù sôû heát söùc suøng kính: ñoù laø moät böùc töôïng Ñöùc Nöõ Trinh Maria nhoû baèng goã ñöôïc caùc ngö phuû tìm thaáy caùch nay hôn 400 naêm.
Sau ñoù, ngaøi ñöa ra lôøi ca ngôïi gia ñình trong baøi giaûng cuoái cuøng cuûa ngaøi taïi Nhaø Thôø Chaùnh Toøa Ñöùc Meï Leân Trôøi ôû Santiago de Cuba, ví caùc baøi hoïc Chuùa daïy vôùi caùc baøi hoïc trong gia ñình. "Khoâng coù gia ñình, khoâng coù hôi aám cuûa gia ñình, ñôøi trôû thaønh troáng roãng, laøm yeáu ñi caùc maïng löôùi voán naâng ñôõ ta trong nghòch caûnh, nuoâi döôõng ta trong cuoäc soáng haøng ngaøy vaø ñoäng vieân ta xaây döïng moät töông lai toát hôn" ngaøi noùi theá vôùi nhöõng ngöôøi hieän dieän.
Haøng traêm khaùch ñaõ ñöôïc Toøa Khaâm Söù môøi tôùi nghinh ñoùn Ñöùc Giaùo Hoaøng taïi Saân Bay Andrews. Hoï ñöùng chôø ngaøi treân moät khaùn ñaøi baèng kim loaïi. Khoaûng hôn 10 nhaø laõnh ñaïo Giaùo Hoäi cuõng ñaõ ñöôïc môøi tham gia vôùi Toång Thoáng Obama, OÂng Biden vaø caùc baø vôï cuûa hoï treân saân bay, trong khi haøng quaân danh döï ñöùng nghieâm chænh vaø moät ban nhaïc hoïc ñöôøng trình dieãn. OÂng Obama mang theo caùc con gaùi Malia vaø Sasha, vaø meï vôï, Marian Robinson, trong khi OÂng Biden mang theo hai ñöùa chaùu, Maisy vaø Finnegan.
Khoâng döï tính coù baøi dieãn vaên naøo khi Ñöùc Giaùo Hoaøng tôùi ñaây nhöng Vatican choïn 4 treû em thuoäc lôùp 1, lôùp 3 vaø lôùp 7 töø nhieàu tröôøng Coâng Giaùo khaùc nhau thuoäc vuøng Washington ñeå nghinh ñoùn ngaøi, moät em mang boù hoa. Sau ñoù, Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ ñi rieâng veà Toøa Khaâm Söù nghæ ñeâm.
Vieäc Toång Thoáng ñích thaân nghinh ñoùn laø daáu chæ söï kính troïng. Caùc toång thoáng ít khi nghinh ñoùn caùc khaùch ngoaïi quoác taïi Phi Tröôøng Andrews, thay vaøo ñoù, chôø hoï tôùi Toøa Baïch OÁc. Laàn duy nhaát OÂng Obama tôùi Phi Tröôøng naøy ñeå nghinh ñoùn moät nguyeân thuû quoác gia laø naêm ngoaùi khi oâng ñoùn Toång Thoáng François Hollande cuûa France tôùi thaêm, chæ bôûi vì ngay sau ñoù, hai vò toång thoáng cuøng leân Khoâng Löïc Moät ñeå tôùi Charlottesville, Va.
Nhöng Toång Thoáng Bush cuõng ñaõ coù ngoaïi leä vaøo naêm 2008 khi Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XVI tôùi thaêm. Bôûi theá OÂng Obama ñaõ theo göông. OÂng BIden, phoù toång thoáng Coâng Giaùo ñaàu tieân cuûa ñaát nöôùc, raát mong ñöôïc dieän kieán vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng.
Toøa Baïch OÁc tìm caùch nhaán maïnh caùc töông ñoàng giöõa Toång Thoáng vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng, trong khi lôø ñi caùc laõnh vöïc baát ñoàng.OÂng Earnest, phaùt ngoân vieân Toøa Baïch OÁc noùi raèng: "Caû Toång Thoáng Obama laãn Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, trong suoát nghieäp vuï cuûa caùc vò, ñaõ chöùng toû daán thaân cho caùc giaù trò lieân quan tôùi coâng lyù xaõ hoäi vaø kinh teá".
Hoâm Thöù Ba 22 thaùng 9 naêm 2015, moät soá daân bieåu Daân Chuû coâng boá ba cuoán video ngaén khaån khoaûn xin Ñöùc Giaùo Hoaøng ñeà caäp tôùi di daân, thay ñoåi khí haäu vaø ngheøo ñoùi trong baøi dieãn vaên tröôùc Quoác Hoäi cuûa ngaøi. Thöôïng Nghò Só Bernie Sanders cuûa Vermont, ñang vaän ñoäng ra tranh cöû toång thoáng cho Ñaûng Daân Chuû, tham gia vôùi caùc coâng nhaân kheá öôùc vaø löông thaáp laøm vieäc taïi Ñoài Capitol vaø nhieàu toøa nhaø lieân bang ñang ñình coâng ñeå ñoøi löông cao hôn vaø ñöôïc quyeàn tham gia coâng ñoaøn.
ÔÛ phía beân kia cuoäc chieán yù thöùc heä, nhöõng ngöôøi choáng phaù thai hy voïng Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ seõ thuùc ñaåy caùc coá gaéng cuûa hoï trong vieäc aùp ñaët caùc giôùi haïn môùi leân thuû tuïc phaù thai vaø huûy boû vieäc taøi trôï cho "coâng ty" phaù thai Planned Parenthood. Chæ maáy giôø tröôùc khi ngaøi tôùi, caùc thöôïng nghò só Coäng Hoøa ñaõ coá gaéng nhöng thaát baïi trong cuoäc vaän ñoäng ngaên caám vieäc phaù thai sau 20 tuaàn thai ngheùn.
AÁy theá nhöng, Ñöùc Phanxicoâ cuõng coù theå ñöa ra caùc ñieåm thaùch thöùc caû hai ñaûng, nhaát laø neáu ngaøi laëp laïi caùc nhaän xeùt choáng laïi ñieàu ngaøi coi laø quaù laïm cuûa vieäc hoaøn caàu hoùa vaø cuûa chuû nghóa tö baûn. Vaø ngaøi cuõng coù theå laøm caø Toøa Baïch OÁc laãn Quoác Hoäi khoù chòu neáu ngaøi thuùc giuïc hoï phaûi laøm nhieàu hôn ñeå giuùp ngöôøi tî naïn Syria ñang traøn vaøo AÂu Chaâu; OÂng Obama ñaõ ra leänh nhaän theâm 10,000 ngöôøi Syria vaøo naêm 2016, nhöng ñieàu naøy chæ laø moät baùch phaân nhoû so vôùi nhöõng gì caùc nhoùm nhaân quyeàn ñaõ khuyeán caùo.
Theo chöông trình, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ seõ döï nghi leã chaøo möøng long troïng taïi Vuôøn Phía Nam cuûa Baïch OÁc vaøo saùng Thöù Tö 23 thaùng 9 naêm 2015, vôùi 21 phaùt suùng chaøo, ban nhaïc Thuûy Quaân Luïc Chieán cöû quoác ca Toøa Thaùnh vaø khoaûng 15,000 ngöôøi tuï taäp ôû ñoù vaø taïi khu Ellipse gaàn ñoù. Sau ñoù, OÂng Obama vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ seõ hoäi kieán rieâng vôùi nhau trong khoaûng 45 phuùt taïi Phoøng Baàu Duïc trong khi OÂng Biden vaø Ngoaïi Tröôûng John Kerry, ñeàu laø ngöôøi Coâng Giaùo, seõ gaëp gôõ rieâng vôùi Quoác Vuï Khanh Toøa Thaùnh.
Sau khi rôøi Baïch OÁc, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ seõ daãn ñoaøn hoä toáng cuûa ngaøi quanh khu Ellipse vaø chuû toïa buoåi caàu nguyeän taïi Nhaø Thôø Chaùnh Toøa Thaùnh Maùttheâu. Sau ñoù vaøo buoåi chieàu, ngaøi döï tính seõ cöû haønh Thaùnh Leã cho khoaûng 30,000 ngöôøi, trong ñoù coù Phoù Toång Thoáng Biden, taïi Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng Ñeàn Thaùnh Quoác Gia Voâ Nhieãm Thai.
Trong Thaùnh Leã naøy, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ seõ phong hieån thaùnh cho aù thaùnh Junipero Serra, tu só Doøng Phanxicoâ ngöôøi Taây Ban Nha, noåi tieáng trong vieäc khai môû 9 vuøng truyeàn giaùo cuûa ngöôøi Taây Ban Nha taïi California trong thaäp nieân 1700. Ñaây laø cuoäc phong hieån thaùnh ñaàu tieân treân ñaát Hoa Kyø. Ñoái vôùi Giaùo Hoäi, aù thaùnh Serra ñöôïc coi laø vò anh huøng ñaõ truyeàn baù Tin Möøng cho Taân Theá Giôùi. Nhöng nhieàu nhoùm Thoå Daân Hoa Kyø leân aùn ngaøi ñaõ ñoái xöû khaéc nghieät vôùi daân baûn ñòa.
Troïng ñieåm chuyeán vieáng thaêm Washington seõ laø baøi dieãn vaên cuûa ngaøi tröôùc phieân hoïp löôõng vieän Quoác Hoäi vaøo saùng Thöù Naêm theo lôøi môøi cuûa chuû tòch Haï Vieän John A. Boehner, moät daân bieåu Coäng Hoøa theo Coâng Giaùo cuûa Ohio, cuõng laø laàn ñaàu tieân trong lòch söû Hoa Kyø. Yeâu caàu coù veù hieám hoi leân cao ñeán noãi caùc vieân chöùc quoác hoäi phaûi aùp ñaët caùc giôùi haïn baát thöôøng leân nhieàu ngöôøi voán coù quyeàn lui tôùi Quoác Hoäi.
Vaên phoøng OÂng Boehner phaùt haønh 50,000 veù cho caùc thöôïng nghò só vaø daân bieåu ñeå hoï phaân phoái cho caùc cöû tri ñöôïc môøi tôùi Vöôøn Phía Taây cuûa Ñoài Capitol nôi hoï ñöôïc xem baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng treân caùc maøn aûnh khoång loà vaø coù theå ñöôïc thoaùng thaáy ngaøi vaãy tay töø ban coâng cuûa chuû tòch.
Baèng vieäc döøng chaân ôû Cuba tröôùc chuyeán vieáng thaêm Hoa Kyø ñöôïc nhieàu ngöôøi mong chôø, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ muoán cho ngöôøi ta thaáy vai troø cuûa ngaøi trong vieäc laøm moâi giôùi cho vieäc noái laïi bang giao giöõa Havana vaø Washington. Ñöùc Giaùo Hoaøng söû duïng söùc maïnh noåi baät cuûa ngaøi ñeå coå vuõ cho theá ñöùng cuûa Giaùo Hoäi taïi Cuba, nôi Giaùo Hoäi bò chính phuû ñaåy qua beân leà ñaõ quaù laâu.
Nhieàu ngöôøi mong öôùc ngaøi seõ neâu vaán ñeà nhaân quyeàn vaø töï do chính trò vôùi nhöõng ngöôøi ñoùn tieáp ngaøi, nhöng Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ toû ra heát söùc thaän troïng. Ngaøi khoâng gaëp caùc nhaø baát ñoàng hay tröïc tieáp thaùch thöùc Chuû Tòch Rauùl Castro hoaëc anh oâng laø Fidel, duø ngaøi coù ñöa ra moät soá nhaän ñònh ñöôïc caùc nhaø phaân tích giaûi thích laø pheâ phaùn kheùo leùo chieàu höôùng yù thöùc heä cuûa chính phuû. Ñöùc Giaùo Hoaøng cuõng khoâng noùi gì tôùi vieäc Hoa Kyø caám vaän buoân baùn vôùi Cuba.
Phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh, Cha Federico Lombardi, cho hay: Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ leân tieáng caùch "roõ raøng, khoân kheùo vaø haïn cheá" vaø vai troø cuûa ngaøi voán khoâng phaûi laø khieâu khích trong caùc vaán ñeà chính trò noäi boä.
Cha noùi vôùi caùc kyù giaû trong cuoäc hoïp baùo vaøo hoâm Thöù Hai raèng: "Ñöùc Giaùo Hoaøng muoán thöïc hieän moät ñoùng goùp, nhöng traùch nhieäm heä ôû caùc nhaø laõnh ñaïo caùc quoác gia. Ngaøi khoâng muoán ñi quaù vai troø cuûa ngaøi. Ngaøi chæ muoán ñoùng goùp baèng caùc gôïi yù, coå vuõ ñoái thoaïi, coâng lyù vaø ích chung cuûa ngöôøi daân."
Tuy vaäy, trong Thaùnh Leã saùng Thöù Ba 22 thaùng 9 naêm 2015, coù söï hieän dieän cuûa Chuû Tòch Castro, Ñöùc Giaùo Hoaøng, moät laàn nöõa, ñaõ thuùc giuïc ngöôøi Cuba haõy coå vuõ vieäc phuïc vuï hôn laø caùc yù thöùc heä, moät chuû ñeà ñöôïc coi nhö lôøi nhaän ñònh veà chính phuû Coäng Saûn, moät chính phuû ñaõ cai trò xöù sôû naøy hôn 50 naêm qua.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ noùi raèng: "Cuoäc caùch maïng cuûa chuùng ta dieãn ra qua tình aâu yeám, qua nieàm vui luoân trôû thaønh söï gaàn guõi vaø caûm thöông, daãn chuùng ta tôùi choã can döï vaøo vaø phuïc vuï cuoäc soáng ngöôøi khaùc"
Moät soá nhaø phaân tích cho hay: caùc nhaän ñònh haïn cheá cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ coù lôïi cho caùc nhaø laõnh ñaïo Cuba vaø chính phuû Obama. Hoï coi chuyeán vieáng thaêm naøy thaønh coâng vì noù giuùp ñoâi beân tieáp tuïc tieán veà phía bình thöôøng hoùa caùc moái lieân heä.
Carlos Alzugaray Treto, nhaø cöïu ngoaïi giao cuûa Cuba vaø raát gaàn guõi vôùi anh em Castro, cho raèng "Ñaây laø tình huoáng cuøng thaéng lôïi cho caû ba ngöôøi. Hoï ñeàu muoán cuøng moät söï vieäc".
Vuõ Van An