Töôøng thuaät Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ

toâng du Cuba Ngaøy thöù nhaát

Töôøng thuaät Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ toâng du Cuba Ngaøy thöù nhaát.

La Habana (WHÑ 21-09-2015) - Luùc 15g45 thöù Baûy 19 thaùng 09 naêm 2015 giôø ñòa phöông, töùc 02g45 saùng Chuùa nhaät 20 thaùng 09 naêm 2015, giôø Vieät Nam, chieác maùy bay chôû Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ haï caùnh taïi saân bay quoác teá Joseù Martí ôû La Habana, môû ñaàu chuyeán toâng du keùo daøi 3 ngaøy taïi Cuba. Ra ñoùn Ñöùc Thaùnh Cha taïi saân bay coù Chuû tòch Nhaø nöôùc Cuba, oâng Raul Castro, vaø Ñöùc Toång giaùm muïc La Habana. Sau nghi thöùc chaøo möøng theo nghi thöùc quaân ñoäi, Chuû tòch Raul Castro ñaõ ñoïc dieãn vaên chaøo möøng. OÂng khaúng ñònh vôùi Ñöùc Thaùnh Cha raèng nhaân daân vaø chính phuû Cuba ñoùn tieáp Ñöùc Thaùnh Cha vôùi "tình caûm kính troïng vaø loøng quyù meán saâu xa".

OÂng nhaéc ñeán "cuoäc gaëp gôõ ñaùng nhôù" vôùi Ñöùc Thaùnh Cha hoài cuoái thaùng Möôøi naêm ngoaùi taïi Vatican. Chuû tòch Cuba cuõng noùi raèng oâng raát caûm kích khi ñoïc Toâng huaán Evangelii Gaudium vaø Thoâng ñieäp Laudato Si', bôûi leõ ñoù laø nhöõng ñoùng goùp quan troïng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho hai hoäi nghò quoác teá lôùn saép dieãn ra: Hoäi ñoàng Lieân hieäp quoác veà caùc muïc tieâu phaùt trieån sau naêm 2015, vaøo tuaàn tôùi, vaø Hoäi nghò Paris veà bieán ñoåi khí haäu, vaøo cuoái naêm nay.

Trong phaàn ñaùp töø, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ caûm ôn "taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ ñoùng goùp vaøo vieäc chuaån bò chuyeán thaêm muïc vuï naøy cuûa ngaøi". Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc laïi hình aûnh cuûa Fidel Castro, ngöôøi ñaõ ñoùn tieáp Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaøo naêm 1998, vaø Ñöùc Thaùnh Cha nhôø Chuû tòch Raul Castro chuyeån lôøi ñeán cöïu Chuû tòch Fidel Castro, baøy toû taâm tình ñaëc bieät quyù meán vaø kính troïng cuûa ngaøi. Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm: "Toâi cuõng muoán göûi lôøi chaøo ñaëc bieät ñeán taát caû nhöõng ai, maø vì nhieàu lyù do, toâi khoâng theå gaëp ñöôïc, vaø taát caû nhöõng ngöôøi Cuba ñang soáng raûi raùc treân khaép theá giôùi".

"Naêm 2015 laø naêm kyû nieäm 80 naêm ngaøy thieát laäp quan heä ngoaïi giao giöõa nöôùc Coäng hoøa Cuba vaø Toaø Thaùnh. Chuùa quan phoøng ñaõ cho toâi ñeán ñaây ngaøy hoâm nay, taïi quoác gia thaân yeâu naøy, böôùc theo con ñöôøng ñaõ ñöôïc hai vò tieàn nhieäm cuûa toâi laø Gioan Phaoloâ II vaø Beâneâñictoâ XVI môû ra vôùi nhöõng chuyeán toâng du chaúng theå naøo queân (...) Hoâm nay, chuùng ta muoán laøm môùi laïi nhöõng moái quan heä hôïp taùc vaø höõu nghò ñeå Giaùo hoäi coù theå tieáp tuïc ñoàng haønh vaø khích leä ngöôøi daân Cuba trong nhöõng nieàm hy voïng vaø moái quan taâm cuûa mình, trong söï töï do cuõng nhö baèng caùc phöông tieän vaø caùc ñieàu kieän caàn thieát cho vieäc loan baùo Nöôùc Trôøi ñeán taän caùc vuøng ngoaïi vi hieän sinh cuûa xaõ hoäi".

Cuoái cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha "ñaët nhöõng ngaøy naøy döôùi söï chuyeån caàu cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Baùc AÙi El Cobre, cuûa hai vò Chaân phöôùc Olallo Valdeùs vaø Joseù Loùpez Pieteira vaø cuûa Ñaáng Ñaùng kính Felix Varela, laø ngöôøi nhieät thaønh truyeàn baù tình yeâu giöõa ngöôøi daân Cuba vaø moïi ngöôøi, haàu laøm cho nhöõng moái töông giao cuûa chuùng ta veà hoaø bình, lieân ñôùi vaø toân troïng laãn nhau ñöôïc taêng trieån".

Thaùnh leã

Hoaït ñoäng ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong chuyeán toâng du Cuba laø cöû haønh Thaùnh leã taïi Quaûng tröôøng Caùch maïng ôû La Habana, luùc 9 giôø saùng Chuùa nhaät 20 thaùng 09 naêm 2015.

Trong Thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha khai trieån caâu chuyeän caùc moân ñeä tranh caõi vôùi nhau xem ai laø ngöôøi troïng nhaát ñeå nhaán maïnh ñeán tinh thaàn phuïc vuï Kitoâ giaùo, Ai khoâng soáng phuïc vuï, thì chaúng phuïc vuï cho söï soáng.

Kinh truyeàn tin

Cuoái Thaùnh leã, tröôùc khi ñoïc kinh Truyeàn Tin, Ñöùc Thaùnh Cha höôùng ñeán Colombia, quoác gia ñang traûi qua giai ñoaïn nghieâm troïng. Töø cuoái naêm 2012 La Habana laø nôi dieãn ra caùc cuoäc ñaøm phaùn hoaø bình giöõa chính phuû Colombia vaø nhoùm du kích "Löïc löôïng Vuõ trang Caùch maïng Colombia" (FARC) sau cuoäc xung ñoät vuõ trang ñaõ laøm 220,000 ngöôøi cheát trong voøng nöûa theá kyû qua, vaø saùu trieäu ngöôøi phaûi di taûn.

Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc laïi söï trôï giuùp cuûa Toaø Thaùnh trong tieán trình hoøa bình. Ngaøi hy voïng raèng "maùu cuûa haøng ngaøn ngöôøi voâ toäi ñaõ ñoå ra trong nhieàu thaäp kyû xung ñoät vuõ trang seõ giuùp cho moïi noã löïc ñang tieán haønh ñaït tôùi söï hoaø giaûi döùt khoaùt, trong söï toân troïng caùc thieát cheá nhö luaät phaùp quoác gia vaø quoác teá, vì moät neàn hoøa bình laâu daøi".

Cuoái cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ löu yù raèng "chuùng ta bò caùm doã troán chaïy khoûi thaäp giaù cuûa caù nhaân mình vaø cuûa ngöôøi khaùc, caùm doã traùnh xa nhöõng ngöôøi ñau khoå. Chuùng ta phaûi hoïc bieát nhìn thaáy Chuùa Gieâsu nôi moãi con ngöôøi ñang quî ngaõ treân ñöôøng ñôøi; nôi moãi ngöôøi anh em ñang ñoùi khaùt, traàn truoàng hoaëc bò tuø ñaøy, ñang ñau oám, ñeå coù con tim tænh thöùc vaø löu taâm ñeán nhu caàu cuûa tha nhaân trong nhöõng ñieàu nhoû beù cuûa cuoäc soáng, vaø caàu nguyeän cho hoï, nhaát laø nhöõng ai ñaõ maát hy voïng, khoâng coøn söùc phaán ñaáu; nhöõng ai ñang ñau khoå vì bò ñoái xöû baát coâng, bò boû rôi vaø coâ ñôn, nhöõng gia ñình ñang gaëp khoù khaên".

Thaêm Cöïu Chuû tòch Fidel Castro

Buoåi chieàu, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeán thaêm oâng Fidel Castro, Cöïu Chuû tòch Hoäi ñoàng Nhaø nöôùc Cuba taïi Dinh Caùch Maïng ôû La Habana.

Cuoäc gaëp gôõ keùo daøi khoaûng 40 phuùt, vôùi söï hieän dieän cuûa khoaûng möôøi laêm thaønh vieân trong gia ñình cuûa oâng Castro.

Cuøng ñi vôùi Ñöùc Thaùnh Cha coù Söù thaàn Toaø Thaùnh taïi Cuba, Ñöùc Toång giaùm muïc Giorgio Lingua. Theo cha Lombardi, giaùm ñoác Phoøng Baùo chí Toaø Thaùnh, cuoäc gaëp gôõ dieãn ra trong baàu khí raát thaân maät vaø töï nhieân. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ taëng cho oâng Fidel Castro moät taùc phaåm cuûa linh muïc Doøng Teân töøng laø giaùo vieân cuûa oâng khi oâng ñang hoïc tieåu hoïc. Fidel Castro taëng laïi Ñöùc Thaùnh Cha boä söu taäp caùc cuoäc trao ñoåi veà toân giaùo cuûa oâng vôùi nhaø giaûi phoùng thaàn hoïc doøng Ña minh ngöôøi Brazil, Frei Betto.

Chuû söï Kinh Chieàu

Luùc 17g15, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeán Nhaø thôø chính toøa La Habana ñeå chuû söï giôø Kinh Chieàu cuøng vôùi caùc linh muïc, tu só, phoù teá vaø chuûng sinh.

Trong baøi phaùt bieåu chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha, Ñöùc hoàng y Jaime Ortega, Toång giaùm muïc La Habana, cho bieát "ôû ñaây coù caùc linh muïc treû vaø cao tuoåi, ngöôøi Cuba hoaëc töø caùc nöôùc khaùc ñeán, ñoù laø caùc nhaø thöøa sai truyeàn giaùo, laø ñieåm töïa voâ giaù cho chuùng con trong vieäc loan baùo Tin Möøng".

"Giaùo hoäi ôû Cuba laø moät Giaùo hoäi ngheøo, vaø chöùng töø veà söï ngheøo khoù cuûa cuûa caùc linh muïc -giaùo phaän cuõng nhö doøng tu-, caùc phoù teá vaø tu só, laø ñaùng ngöôõng moä. Coù leõ chính söï ngheøo khoù aáy ñaõ goùp phaàn xaây döïng tình ñoaøn keát vaø tình huynh ñeä giöõa taát caû chuùng con moät caùch ñaëc bieät. Chuùng con hy voïng raèng chöùng töø cuûa caù nhaân Ñöùc Thaùnh Cha seõ khích leä taát caû chuùng con yeâu meán söï khoù ngheøo naøy, söï khoù ngheøo ñeïp ñeõ vaø mang laïi hoa traùi cho Giaùo hoäi trong ñaát nöôùc cuûa chuùng con".

Sau chöùng töø cuûa moät nöõ tu treû laø baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Ngaøi khoâng duøng baøi ñaõ soaïn saün nhöng ñaõ töï phaùt giaûng moät baøi daøi vaø phong phuù veà chuû ñeà ngheøo khoù vaø loøng thöông xoùt.

"Ngheøo laø moät töø khoù chòu, ñi ngöôïc laïi moïi caáu truùc vaên hoaù cuûa theá gian, Ñöùc hoàng y Jaime Ortega ñaõ laëp ñi laëp laïi ñieàu aáy nhieàu laàn, toâi nghó raèng Chuùa muoán cho chuùng ta ñoùn nhaän söï ngheøo khoù trong taâm hoàn. Tinh thaàn theá tuïc khoâng thích ñieàu aáy maø laïi che giaáu ñi, khoâng phaûi vì só dieän, nhöng laø vì khinh reû söï ngheøo khoù. Vaø neáu coù phaûi phaïm toäi ñeå thoaùt khoûi ngheøo khoù, ngöôøi ta cuõng phaïm toäi. Tinh thaàn theá tuïc khoâng thích con ñöôøng maø Con Thieân Chuùa laø Ñaáng ñaõ töï haï vì chuùng ta ñaõ ñi".

Ñöùc Thaùnh Cha cuõng duøng duï ngoân veà ngöôøi thanh nieân giaøu coù sôï phaûi soáng ngheøo, ñeå caûnh baùo caùc tu só tröôùc nhöõng caùm doã cuûa tieän nghi vaät chaát. Ngaøi nhaéc laïi caâu noùi cuûa Thaùnh Inhaxioâ Loyola: "Ngheøo khoù laø böùc töôøng vaø laø ngöôøi meï cuûa ñôøi soáng thaùnh hieán, vì noù baûo veä ñôøi soáng aáy khoûi moïi thöù cuûa cuoäc soáng theá gian".

Veà loøng thöông xoùt, Ñöùc Thaùnh Cha laëp laïi lôøi cuûa Chuùa Gieâsu trong Tin Möøng: "Ñieàu ngöôi laøm cho ngöôøi anh em nhoû beù nhaát cuûa mình, laø laøm cho chính Ta". Khi moät ngöôøi ñi tìm ngöôøi nhoû beù nhaát, ngöôøi chaúng ñöôïc ai yeâu thöông, laø ngöôøi aáy ñaõ hoaøn toaøn böôùc theo Chuùa Gieâsu. Chuùa Gieâsu, khi noùi veà loøng thöông xoùt cuûa Chuùa Cha, ñaõ "huyû mình ra khoâng!" Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ laáy laïi lôøi cuûa Thaùnh Phaoloâ göûi tín höõu Philippheâ ñeå nhaán maïnh ñieàu naøy.

Ngoû lôøi vôùi caùc linh muïc, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû caùc linh muïc raèng coù moät nôi ñaëc bieät ñeå thöïc thi loøng thöông xoùt, ñeå gaëp gôõ nhöõng ngöôøi nhoû beù nhaát, "Ñoù laø toaø giaûi toäi! Khi moät ngöôøi ñeán vôùi anh em vaø cho thaáy hoï ñang khoán khoå, xin anh em ñöøng ngaên caûn hoï, ñöøng tröøng phaït hoï! Neáu anh em khoâng coù toäi, haõy neùm ñaù tröôùc ñi! Neáu khoâng, haõy nghó raèng, luùc aáy anh em ñang naém giöõ moät kho taøng trong tay, kho taøng aáy laø loøng thöông xoùt cuûa Chuùa Cha ... Ñöøng meät moûi khi phaûi tha thöù, nhö Chuùa Gieâsu ñaõ laøm!"

Gaëp gôõ giôùi treû Cuba

Hoaït ñoäng cuoái cuøng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong ngaøy ñaàu tieân ôû Cuba laø ñeán thaêm Trung taâm Varela Felix, saùt caïnh Nhaø thôø chính toaø. Trung taâm naøy mang teân vò linh muïc Cuba vaøo theá kyû XIX maø aùn phong chaân phöôùc cho ngaøi ñang ñöôïc tieán haønh.

Sau khi nghe chöùng töø cuûa caùc baïn treû, Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa mô öôùc vaø ngaøi nhaén nhuû hoï: "Caøng coù khaû naêng mô öôùc, ñöôøng ñôøi caøng roäng môû". Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaán maïnh ñeán khaùi nieäm veà tình baïn trong xaõ hoäi, tình baïn aáy coù theå keát hôïp söùc maïnh cuûa nhöõng ngöôøi coù nhöõng caûm nhaän khaùc nhau.

Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Giôùi treû laø nieàm hy voïng cuûa moät daân toäc" vaø ngaøi nhaéc laïi raèng hy voïng khoâng phaûi laø moät khaùi nieäm thuï ñoäng, nhöng traùi laïi, hy voïng laø "bieát chòu ñöïng, hy sinh, ñeå coù keá hoaïch tieán veà phía tröôùc".

Cuoái cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha keâu goïi ngöôøi treû Cuba haõy giöõ gìn baûn saéc vaên hoùa cuûa mình, vaø naém laáy vaän meänh cuûa mình nhaân danh "nieàm hy voïng ngoït ngaøo cuûa Toå quoác" - moät kieåu noùi cuûa Jose Marti, moät nhaø vaên raát ñöôïc ngöôõng moä ôû Cuba.

Minh Ñöùc

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page