Tuyeân boá quoác teá ñaàu tieân cuûa
caùc quoác gia Hoài giaùo veà bieán ñoåi khí haäu
Tuyeân boá quoác teá ñaàu tieân cuûa caùc quoác gia Hoài giaùo veà bieán ñoåi khí haäu.
Istanbul (WHÑ 08-09-2015) - Taäp hoïp taïi Istanbul nhaân moät cuoäc hoäi nghò quoác teá ñöôïc toå chöùc vaøo giöõa thaùng Taùm naêm 2015, caùc caáp coù thaåm quyeàn cuûa Hoài giaùo ñeán töø 22 quoác gia laàn ñaàu tieân ñaõ cuøng nhau baøy toû laäp tröôøng veà söï bieán ñoåi khí haäu. Caùc vò naøy ñaõ leân aùn "loøng tham lam cuûa con ngöôøi" vaø vieäc söû duïng "caùc naêng löôïng hoaù thaïch", ñoàng thôøi coå vuõ cho moät töông lai "100% naêng löôïng taùi taïo".
Ñaây laø cuoäc taäp hoïp theá giôùi ñaàu tieân vaø haún laø seõ coù nhöõng taùc ñoäng quan troïng tröôùc theàm Hoäi nghò quoác teá veà bieán ñoåi khí haäu COP 21 - seõ dieãn ra taïi Paris vaøo thaùng Möôøi Hai naêm 2015. Thaät vaäy, theo saùng kieán cuûa Quyõ Hoài giaùo daønh cho sinh hoïc vaø caùc khoa hoïc veà moâi tröôøng, Toå chöùc lieân toân Greenfaith vaø Toå chöùc nhaân ñaïo quoác teá cuûa Hoài giaùo Islamic Relief, ngaøy 18 thaùng Taùm naêm 2015, 60 nhaø laõnh ñaïo Hoài giaùo ñeán töø 22 quoác gia ñaõ ñöa ra "Tuyeân boá cuûa Hoài giaùo veà söï bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu".
Trong baûn vaên raát suùc tích goàm taùm trang giaáy cuûa baûn Tuyeân boá, nhöõng ngöôøi kyù teân tröôùc tieân ñaõ laëp laïi caùc keát luaän khoa hoïc cuûa caùc chuyeân gia trong toå chöùc GIEC (Nhoùm chuyeân gia lieân chính phuû veà bieán ñoåi khí haäu), ñaëc bieät laø baùo caùo thöù naêm cuûa caùc nhaø khí haäu hoïc coâng boá vaøo naêm 2014 - cuõng nhö cuûa Millenium Ecosystem Assessment (Ñaùnh giaù thieân nieân kyû veà heä sinh thaùi), moät baùo caùo coù tính toaøn caàu veà tính khaùc bieät sinh hoïc ñöôïc chöông trình Lieân hieäp quoác veà moâi tröôøng chaáp nhaän naêm 2005. Keá ñoù, döïa treân nhieàu trích daãn cuûa kinh Coran, Tuyeân boá ñònh roõ moät thöù "thaàn hoïc Hoài giaùo veà Thieân nhieân". Cuoái cuøng, trong phaàn thöù ba - phaàn quan troïng nhaát veà maët chính trò - Tuyeân boá baøy toû laäp tröôøng roõ raøng choáng laïi vieäc söû duïng caùc naêng löôïng hoùa thaïch vaø uûng hoä söï phaùt trieån maïnh meõ caùc naêng löôïng taùi taïo. Vôùi caùc nöôùc giaøu vaø caùc nöôùc saûn xuaát daàu, Tuyeân boá keâu goïi: "Chuùng toâi keâu goïi ñaëc bieät caùc nöôùc giaøu coù vaø caùc nöôùc saûn xuaát daàu môû ra con ñöôøng loaïi boû daàn daàn khí ñoát coù hieäu öùng nhaø kính, trôï giuùp veà maët kyõ thuaät vaø taøi chính cho caùc nöôùc ngheøo hôn, ñaàu tö maïnh meõ vaøo moät neàn kinh teá xanh". Cuï theå, Tuyeân boá neâu roõ caàn phaûi "giöõ laïi hai phaàn ba löôïng nhieân lieäu hoùa thaïch döï tröõ trong loøng ñaát".
Baûn Tuyeân boá cuõng coù nhöõng ñoaïn raát maïnh meõ veà "loøng tham cuûa con ngöôøi" trong vieäc khai thaùc caùc nguoàn taøi nguyeân töï nhieân, hoaëc leân aùn "vieäc chuùng ta söû duïng moät caùch baát hôïp lyù vaø theo chuû nghóa ngaén haïn caùc nguoàn taøi nguyeân hoaù thaïch" daãn ñeán "söï huyû hoaïi chính caùc ñieàu kieän laøm cho söï soáng treân traùi ñaát toàn taïi ñöôïc".
Tuyeân boá keát thuùc vôùi lôøi keâu goïi: "Chuùng toâi keâu goïi taát caû caùc nhoùm haõy phoái hôïp, hôïp taùc vaø tranh ñua moät caùch thaân thieän cuøng chuùng toâi trong noã löïc naøy vaø chuùng toâi hoan ngheânh nhöõng ñoùng goùp ñaùng keå cuûa caùc toân giaùo khaùc, vì taát caû chuùng ta coù theå ñeàu laø nhöõng ngöôøi thaéng trong cuoäc ñua naøy".
Baûn tuyeân boá naøy haún cuõng seõ gaây khoù chòu cho caùc nöôùc saûn xuaát daàu hoûa chính vaø Hoài giaùo nhö: AÛ Raäp Saudi, Iran, Iraq, Kuweit hoaëc caùc Tieåu vöông quoác AÛ Raäp Thoáng nhaát. Caùc nöôùc naøy khoâng theå khoâng bieát raèng baûn Tuyeân boá ñaõ ñöôïc kyù khoâng phaûi chæ bôûi caùc nhaø hoaït ñoäng Hoài giaùo trong lónh vöïc sinh thaùi maø coøn mang chöõ kyù cuûa ba vò ñaïi mufti (cuûa Liban, Uganda vaø Bosnia), cuûa chuû tòch Hoäi ñoàng Hoài giaùo Inñoâneâsia vaø cuûa caû vò Tröôûng Ban caùc fatwa vaø taøi phaùn veà sharia (luaät Hoài giaùo) thuoäc Vieän Haøn Laâm Hoài giaùo AÛ Raäp Saudi!
Vôùi vieäc coâng boá Thoâng ñieäp Laudato Si' hoài thaùng Saùu naêm 2015 cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ, keá ñoù, cuûa baûn "Tuyeân boá cuûa Hoài giaùo veà söï bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu " naøy, chuùng ta ñang ñöôïc chöùng kieán söï kieän moät maët traän lieân toân ñang ñöôïc thaønh laäp vaøo gaàn ngaøy khai maïc Hoäi nghò Paris.
Moät quan saùt vieân cuûa caùc cuoäc ñaøm phaùn lieân quan ñeán khí haäu ñöa ra nhaän xeùt: "2.2 tæ Kitoâ höõu vaø 1.6 tæ tín ñoà Hoài giaùo laø con soá nhöõng ngöôøi saün saøng ñöùng veà phía caùc ngöôøi baûo veä thieân nhieân". Deø daët hôn, Martin Kopp, thaàn hoïc gia Tin Laønh vaø laø khaùch môøi taïi hoäi nghò Istanbul, vôùi tö caùch ñaïi dieän Lieân hieäp Luther Theá giôùi - moät linh muïc Coâng giaùo Myõ vaø moät rabbi ñeán töø Gieârusalem cuõng coù maët - nhaán maïnh: "Ñaây laø moät giai ñoaïn quan troïng, cho duø tuyeân boá naøy coøn phaûi ñöôïc caùc caáp coù thaåm quyeàn Hoài giaùo cuûa töøng nöôùc, ñaëc bieät taïi Phaùp, pheâ chuaån, vì Hoài giaùo voán khoâng coù toå chöùc taäp trung. Nhöng toâi thaáy baûn Tuyeân boá laø moät söï coå vuõ thöïc söï cho vieäc ñaøo saâu söï hôïp taùc lieân toân veà khí haäu". Traû lôøi baùo The Guardian, Ñöùc hoàng y Turkson, chuû tòch Hoäi ñoàng Toaø thaùnh Coâng lyù vaø Hoaø bình, cho bieát ngaøi "raát vui möøng" ñoùn nhaän baûn tuyeân boá naøy cuûa Hoài giaùo, "trong moät tinh thaàn lieân ñôùi".
Moät söï kieän khaùc cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng vaø raát khích leä, ñoù laø toå chöùc Climate Action Network -quy tuï taát caû caùc toå chöùc phi chính phuû veà moâi tröôøng treân theá giôùi- ñaõ uûng hoä vieäc chuaån bò Hoäi nghò chuyeân ñeà naøy taïi Istanbul. Theâm moät baèng chöùng cho thaáy tröôùc hieåm hoïa veà khí haäu, ñoái dieän vôùi "söï xung ñoät cuûa caùc neàn vaên minh", ngöôøi khoâng tín ngöôõng vaø tín ñoà cuûa taát caû caùc toân giaùo khoâng coøn ngaàn ngaïi lieân keát caùc söùc maïnh cuûa mình.
Mai Taâm