Hoân nhaân ñoàng tính vaø ñöôøng tôùi haïnh phuùc
Hoân nhaân ñoàng tính vaø ñöôøng tôùi haïnh phuùc.
Michigan (VietCatholic News 5-08-2015) - Töø ngaøy 10 tôùi ngaøy 12 thaùng Taùm naêm 2015, taïi St John Inn ôû Plymouth, Michigan, seõ coù moät hoäi nghò vôùi chuû ñeà "Chaøo Ñoùn vaø Ñoàng Haønh: Caùc Tieáp Caän Muïc Vuï Ñoái Vôùi Caùc Vaán Ñeà Ñoàng Tính", döôùi söï baûo trôï cuûa Toång Giaùo Phaän Detroit vaø Hieäp Hoäi Courage International.
Trong moät cuoäc phoûng vaán cuûa Cha David Meconi, Doøng Teân, vôùi Nöõ Tieán Só Janet E. Smith, Ph.D., giaùo sö ñaïo ñöùc hoïc ñôøi soáng taïi Ñaïi Chuûng Vieän Thaùnh Taâm ôû Detroit, ngöôøi chuû trì hoäi nghò naøy, ta bieát theâm nhieàu ñieàu höõu ích lieân quan tôùi phaùn quyeát môùi nhaát cuûa Toái Cao Phaùp Vieän Hoa Kyø veà hoân nhaân ñoàng tính, ñoàng thôøi thaùi ñoä caàn coù ñoái vôùi nhöõng ngöôøi bò loâi cuoán bôûi ngöôøi ñoàng tính.
Nöõ Tieán Só Smith cho hay Hieäp Hoäi Y Khoa Coâng Giaùo cuõng laø ngöôøi baûo trôï cuûa hoäi nghò, vaø coù khoaûng 30 dieãn giaû seõ leân tieáng trong hoäi nghò, trong ñoù coù nhieàu ngöôøi noåi tieáng nhö Ñöùc Hoàng Y Collins töø Toronto, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Vigneron töø Detroit, Ralph Martin, Mary Healy, Peter Herbeck, Teresa Tomeo, Jennifer Roback Morse, Cha John Riccardo, Bob Schuchts, Tieán Só Tim Flanigan, Dan Mattson... nhaèm ñöa ra moät neàn nhaân hoïc Kitoâ Giaùo vöõng maïnh. Hoäi nghò cuõng seõ ñeà caäp tôùi caùc caùch tieáp caän trieát hoïc theo luaät töï nhieân vaø quan ñieåm nhaân vò. Nhieàu chöùng töø caûm ñoäng vaø gôïi höùng cuõng ñöôïc trình baày bôûi caùc nhaân vaät tröôùc ñaây töøng tích cöïc sinh hoaït ñoàng tính nhöng nay ñaõ hoaøn toaøn töø boû loái soáng naøy ñeå theo con ñöôøng trong laønh. Hoäi nghò cuõng seõ ñöôïc nghe nhieàu huaán ñaïo vieân töøng giuùp nhöõng ngöôøi ñoàng tính bieát caùch ñöông ñaàu vôùi caùc thöông tích do söï loâi cuoán ñoàng tính gaây neân.
Caùc taøi lieäu cuûa hoäi nghò seõ ñöôïc phoå bieán qua hai phöông tieän truyeàn thoâng sau ñaây: 1) cuoán "Living the Truth in Love: Pastoral Approaches to Same Sex Issues", seõ bao goàm phaàn lôùn caùc baøi tham luaän vaø seõ do Nhaø Ignatius Press aán haønh; 2) caùc hình thöùc thính thò vaø video phoå bieán qua trang maïng cuûa Courage.
Ngöôøi Coâng Giaùo cuõng yeâu ngöôøi ñoàng tính
Veà chuû ñeà cuûa hoäi nghò, Nöõ Tieán Só Smith cho raèng ñaây laø aâm vang nhöõng gì Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ töøng leân tieáng giaûng daäy. Ngaøi muoán chuùng ta phaûi böôùc vaøo lieân heä vôùi nhöõng ngöôøi ôû beân leà. Duø vieäc coå vuõ caùc lieân heä ñoàng tính voán ñöôïc quaûng baù trong maáy naêm qua, haàu nhö ngöôøi ñoàng tính naøo cuõng cho thaáy nhöõng thôøi khaéc laâu daøi vaø ñau ñôùn trong cuoäc ñôøi hoï trong ñoù hoï caûm thaáy bò ñaåy qua beân leà, bò haát huûi.
Theo baø, quaû laø laàm laãn khi cho raèng ngöôøi Coâng Giaùo "baûo thuû" khoâng yeâu hay khoâng muoán yeâu ngöôøi ñoàng tính. Gioáng moïi ngöôøi khaùc, hoï cuõng coù thaønh vieân trong gia ñình hay beø baïn soáng vôùi khuynh höôùng loâi cuoán ñoàng tính, vaø muoán baøy toû loøng yeâu thöông ñoái vôùi nhöõng ngöôøi naøy. Tuy nhieân, hoï thöôøng giöõ moät khoaûng caùch khoâng thoaùi maùi laém vôùi nhöõng ngöôøi hoï muoán yeâu thöông naøy chæ vì hoï khoâng bieát phaûi haønh xöû sao cho thích ñaùng. Moät soá sôï raèng toû baøy baát cöù yeâu thöông hay aâu yeám naøo cuõng seõ bò giaûi thích sai laø mình uûng hoä taùc phong ñoàng tính, vaø khoâng chòu laøm chöùng cho söï thaät. Hoäi nghò naøy, theo baø, seõ giuùp ngöôøi naøo muoán baøy toû loøng yeâu thöông vôùi nhöõng ai ñang soáng vôùi khuynh höôùng ñoàng tính saün saøng laøm theá vaø laøm moät caùch thích ñaùng.
Tình yeâu vaø söï thaät
Veà töïa ñeà cuoán Living the Truth in Love..., Nöõ Tieán Só Smith cho raèng coù nhieàu tình huoáng treân theá giôùi khieán ngöôøi ta nghó raèng söï thaät vaø tình yeâu khoâng töông hôïp vôùi nhau. Nhöng caùc Kitoâ höõu bieát raèng xaâm haïi tôùi söï thaät khoâng heà laø yeâu thöông. Chuùng ta quan taâm khoâng nhöõng tôùi "haïnh phuùc" cuûa ngöôøi ta ôû ñôøi naøy, maø coøn tôùi haïnh phuùc ñôøi ñôøi cuûa hoï nöõa. Chuùa Kitoâ noùi raát roõ raèng ta seõ khoâng bao giôø ñaït ñöôïc haïnh phuùc ñôøi ñôøi neáu khoâng soáng theo söï thaät. Cuoäc ñôøi cuûa Ngöôøi chöùng toû ñieàu naøy: thaùch thöùc nhöõng ngöôøi soáng cuoäc soáng khoâng töông hôïp vôùi söï thaät laø ñieàu khoâng deã daøng: ngöôøi ta raát deã daøng baùc boû nhöõng ngöôøi noùi söï thaät, thaäm chí thuø gheùt ngöôøi noùi söï thaät, vì hoï khoâng muoán bieát söï thaät, vì bieát söï thaät hoï phaûi thay ñoåi loái soáng.
Hai ñaùp öùng thoâng thöôøng ñoái vôùi khoù khaên toû loøng yeâu thöông, vaø ñoàng thôøi trung thaønh vôùi söï thaät laø: moät soá ngöôøi hoaøn toaøn boû qua vieäc noùi söï thaät ñeå coá gaéng laøm yeân loøng nhöõng ngöôøi toû ra khoâng muoán nghe söï thaät. Keát quaû, hoï khoâng noùi söï thaät cho nhöõng ngöôøi tha thieát laøm nhöõng ñieàu ta bieát chaéc laø coù haïi. Cha meï ñem con gaùi cuûa mình tôùi caùc beänh xaù phaù thai, chaúng haïn, laø ñieån hình cuûa thaùi ñoä naøy. Ta ngôø raèng thaùi ñoä naøy cuõng laø thaùi ñoä ñöùng ñaøng sau phaùn quyeát coâng nhaän "hoân nhaân" ñoàng tính cuûa Toái Cao Phaùp Vieän Hoa Kyø.
Ñaùp öùng thöù hai laø thaúng thöøng ñöa ra luaän ñieåm maø mình nghó laø coù theå thuyeát phuïc ñöôïc ngöôøi "höõu lyù". Nhöng Nöõ Tieán Só Smith cho raèng phöông thöùc naøy hieám khi thaønh coâng, caû ñoái vôùi ngöôøi caàn bieát söï thaät laãn ngöôøi noùi söï thaät. Ai trong chuùng ta muoán noùi söï thaät moät caùch höõu hieäu caàn phaûi heát söùc thaän troïng trong vieäc khai trieån vaø söû duïng caùc phöông phaùp thích ñaùng. Xaây döïng moái lieân heä tin caäy maïnh meõ vôùi ngöôøi khaùc haàu nhö luùc naøo cuõng laø ngöôøi tieàn phong caàn thieát cho vieäc chia seû trung thöïc caùc quan ñieåm teá nhò, nhaát laø khi ngöôøi nghe caûm thaáy bò quan ñieåm cuûa ngöôøi noùi keát aùn. Vaø duø ta coù trình baøy söï thaät caùch maãn caûm vaø ñaày yeâu thöông nhö theá naøo ñi nöõa, vaãn luoân coù ñieàu nguy hieåm naøy: ngöôøi nghe seõ phaûn öùng caùch tieâu cöïc. Thaønh thöû ta caàn thaän troïng trong vaán ñeà naøy, caàn saün saøng tieáp tuïc soáng lieân heä vôùi ngöôøi khaùc.
Tham voïng cuûa hoäi nghò
Theo Nöõ Tieán Só Smith, khoâng theå baøn moïi khía caïnh cuûa vaán ñeà ñoàng tính ôû hoäi nghò naøy. Ñaây chæ laø böôùc ñaàu cuûa vieäc bieát caùch ñoàng haønh vaø chaøo ñoùn nhöõng ngöôøi coù khuynh höôùng ñoàng tính maø thoâi. Muoán theá, laéng nghe kinh nghieäm cuûa ngöôøi ñoàng tính vaø nhöõng ngöôøi thaønh coâng trong vieäc muïc vuï hoï laø ñieàu khoâng theå mieãn chöôùc. Hoäi nghò cung caáp ñieàu vöøa noùi. Thieát laäp moät caùi hieåu chính xaùc veà nhaân hoïc Kitoâ Giaùo, veà thuaät ngöõ Coâng Giaùo, cuõng laø ñieàu khoâng theå khoâng coù ñöôïc.
Hoäi nghò nhaèm loâi cuoán soá löôïng ngöôøi ñoâng ñaûo vôùi caùc kinh nghieäm ña daïng. Hoï seõ ñaøm ñaïo vôùi nhau, chia seû vôùi nhau, thaùch thöùc nhau, vaø hoïc hoûi nhau. Hoäi nghò cuõng hy voïng seõ coù nhieàu ngöôøi treû tham döï. Caùc theá heä cao nieân coù raát nhieàu ñieàu ñeå hoïc hoûi töø theá heä treû, laø theá heä keát thaân deã daøng vôùi nhöõng ngöôøi khoâng daáu dieám gì khuynh höôùng ñoàng tính cuûa hoï. Nhieàu ngöôøi thuoäc caùc theá heä cao nieân khoâng bao giôø coù ñöôïc möùc thoaûi maùi trong vieäc cö xöû vôùi ngöôøi ñoàng tính, moät phaàn vì ngöôøi ñoàng tính thuoäc theá heä hoï luoân coá gaéng che daáu khuynh höôùng cuûa mình.
Nhôø laéng nghe, caùc thính giaû seõ ñöôïc trang bò toát hôn ñeå chaøo ñoùn vaø ñoàng haønh vôùi ngöôøi ñoàng tính. Tuy nhieân, khoâng heà coù caùc coâng thöùc. Ñaït ñöôïc caùi hieåu saâu saéc hôn ñoái vôùi moät neàn nhaân hoïc Kitoâ Giaùo chaân chính, vaø ñoái vôùi ngöôøi coù khuynh höôùng ñoàng tính seõ giuùp nhöõng ai muoán trôû thaønh baèng höõu toát vôùi ngöôøi ñoàng tính saün saøng laøm theá trong yeâu thöông vaø toân troïng söï thaät.
Thaùch thöùc cuûa phaùn quyeát coâng nhaän "hoân nhaân" ñoàng tính
Theo Nöõ Tieán Só Smith, moät trong caùc lyù leõ chính ñöôïc ñöa ra ñeå coâng nhaän quyeàn hieán ñònh cuûa "hoân nhaân" ñoàng tính laø nieàm lo aâu raèng nhöõng ngöôøi khoâng keát hoân chaéc chaén seõ phaûi soáng moät cuoäc soáng leû loi. Trong ñoaïn keát thuùc vuï Obergefell v. Hodges, chaùnh aùn Kennedy noùi raèng:
"Khoâng keát hôïp naøo saâu xa hôn hoân nhaân, vì söï keát hôïp naøy hieän thaân cho caùc lyù töôûng cao caû nhaát cuûa tình yeâu, cuûa loøng chung thuûy, cuûa taän tuïy, hy sinh, vaø cuûa gia ñình. Nhôø taïo laäp söï keát hôïp vôï choàng, hai con ngöôøi trôû neân moät ñieàu gì ñoù lôùn hôn con ngöôøi cuûa hoï tröôùc ñaây. Nhö moät soá thænh nguyeän vieân trong caùc vuï aùn naøy chöùng minh, hoân nhaân hieän thaân cho moät tình yeâu keùo daøi sau caû caùi cheát. Seõ laø moät hieåu laàm ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñaøn oâng vaø ñaøn baø naøy neáu noùi raèng hoï khoâng toân troïng yù nieäm hoân nhaân. Lôøi bieän hoä cuûa hoï cho thaáy hoï toân troïng yù nieäm naøy, toân troïng noù caùch saâu xa ñeán noãi hoï tìm caùch theå hieän noù caùch troïn veïn cho chính hoï. Hoï hy voïng khoâng bò keát aùn phaûi soáng trong leû loi, bò loaïi ra ngoaøi moät trong caùc ñònh cheá laâu ñôøi nhaát cuûa vaên minh. Hoï yeâu caàu ñòa vò bình ñaúng tröôùc phaùp luaät. Hieán Phaùp ban cho hoï quyeàn ñoù".
Quaû thöïc, Thieân Chuùa ñöa ra keá saùch hoân nhaân nhaèm giaûi quyeát ñieàu maø Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II goïi laø "söï leû loi nguyeân toå" töøng ñaùnh daáu cuoäc hieän sinh ban ñaàu cuûa Añam. Thaùnh GH Gioan Phaoloâ II daãn khôûi haïn töø "phu theâ" (spousal) vaøo yù nghóa thaân xaùc, nhaèm noùi raèng baûn chaát thaân xaùc ta laø soáng trong lieân heä vôùi ngöôøi khaùc. Thöïc vaäy, ngaøi daïy raèng theo yeáu tính nhaân baûn, ta laø ngöôøi ñeå yeâu vaø ñöôïc yeâu. Nhöng ngaøi khoâng nghó raèng nhöõng ngöôøi khoâng keát hoân laø nhöõng ngöôøi buoäc phaûi soáng trong leû loi. Ngaøi khoâng tin raèng hoân nhaân traàn theá laø giaûi ñaùp troïn veïn, hay laø giaûi ñaùp duy nhaát cho nhu caàu cuûa con ngöôøi muoán coù moái lieân heä laâu beàn, yeâu thöông vaø thaân maät. Thöïc theá, ngaøi noùi veà hoân nhaân nhö yeáu toá "laøm dòu söï leû loi hieän sinh cuûa con ngöôøi", "laøm dòu" chöù khoâng "xoùa saïch". Ngay caùc caëp vôï choàng haïnh phuùc nhaát cuõng khoâng thaáy hoân nhaân loaïi boû ñöôïc heát söï leû loi trong ñôøi soáng hoï. Nhö Thaùnh Augustinoâ ñaõ noùi, "traùi tim chuùng con seõ khoâng thaûnh thôi cho tôùi ngaøy ñöôïc an oån trong Chuùa".
Söï thaät laø taát caû chuùng ta ñeàu nhaèm muïc tieâu tìm haïnh phuùc toái haäu trong moái lieân heä "phu theâ" vôùi Thieân Chuùa, moät söï thaät Kitoâ Giaùo maø raát ít Kitoâ höõu naém ñöôïc, duø moät caùch nhoû nhoi. Ñaây laø moät söï thaät tuyeät vôøi, laï luøng, traùi vôùi leõ thöôøng. Phaùn quyeát cuûa Toái Cao Phaùp Vieän Hoa Kyø ñaõ coå vuõ yù töôûng laàm laïc naøy: haïnh phuùc cuûa con ngöôøi laø moät ñieàu phaûi tìm ôû ñôøi naøy, vaø hoân nhaân phaûi laø thaønh phaàn cuûa cuoäc tìm kieám naøy. Duø con soá ly dò heát söùc lôùn lao hieän nay chöùng toû raèng hoân nhaân khoâng phaûi laø con ñöôøng chaéc chaén nhaát daãn tôùi haïnh phuùc, con soá nhöõng ngöôøi taùi hoân vaø thaäm chí ñoøi phaûi thöøa nhaän "hoân nhaân" ñoàng tính cho thaáy neàn vaên hoùa hieän nay vaãn tin raèng con ñöôøng chaéc chaén daãn tôùi haïnh phuùc laø hoân nhaân.
M. Scott Peck, trong cuoán The Road Less Travelled, baét ñaàu baèng caâu: "ñôøi soáng laø ñieàu khoù khaên". Nhöõng ngöôøi ñi tìm con ñöôøng deã daõi, coù baûo ñaûm daãn tôùi haïnh phuùc seõ khoâng tìm thaáy noù trong hoân nhaân hay baát cöù nôi naøo khaùc. Ñieàu laøm cho hoân nhaân thaønh nguoàn haïnh phuùc laø noù ñoøi ngöôøi ta phaûi roäng löôïng, bieát hy sinh, nhaãn naïi, töï hieán thaân, vaø bieát tha thöù. Nhö baát cöù con ngöôøi baùn yù thöùc naøo cuõng thaáy, hoân nhaân laø caùch soáng coù tính thaùch thöùc hôn caû, chöù khoâng haún laø moät ñaûm baûo coù haïnh phuùc.
Ñaøng khaùc, ta phaûi nhìn nhaän raèng, soáng treân ñôøi, phaàn lôùn ngöôøi ta ñeàu coù thaùnh giaù ñeå vaùc, baát keå ñoù laø baát oån taøi chaùnh, bò caùi cheát hay chính ngöôøi thaân yeâu boû rôi, bò beänh taâm thaàn hay ngoaøi theå xaùc, thieáu töï tin, bò keû thuø haõm haïi, bò ly giaùn, gaùnh naëng chaêm soùc con caùi, anh chò em hay cha meï bò leä thuoäc nghieâm troïng, v.v... Giöõa nhöõng thaùnh giaù naøy, haïnh phuùc vaãn coù theå tìm thaáy vaø thöïc söï chæ coù theå tìm thaáy ôû nhöõng choã nhö theá.
Theo Nöõ Tieán Só Smith, khuynh höôùng ñoàng tính laø thaùnh giaù khoù vaùc hôn caû. Nhöng noù khoâng phaûi laø moät trôû löïc khoâng theå vöôït qua ñeå tieán tôùi haïnh phuùc, cuõng khoâng phaûi laø baûn aùn buoäc ta phaûi soáng leû loi. Nhöõng ngöôøi coù khuynh höôùng ñoàng tính vaãn ñaùng yeâu vaø coù khaû naêng yeâu thöông trieät ñeå. Hoân nhaân khoâng laø ñieàu ñoøi phaûi coù, hoï môùi coù khaû naêng yeâu vaø ñöôïc yeâu. Trong nhieàu neàn vaên hoùa, keå caû neàn vaên hoùa Taây Phöông, nhieàu ngöôøi vaãn quyeát ñònh khoâng keát hoân hay soáng trong baát cöù lieân heä tính duïc naøo, nhieàu ngöôøi khoâng kieám ñöôïc ngöôøi thích hôïp ñeå yeâu, nhieàu ngöôøi bò boû rôi, vaø soáng khoâng coù baïn ñôøi. Duø caùc cuoäc soáng nhö theá thöôøng laø ñaày thaùch thöùc, nhöng nhöõng ai tìm caùch vöôn tay ra vôùi ngöôøi khaùc, xaây döïng caùc maïng löôùi hoã trôï, caû cho ñi laãn nhaän laõnh hoã trôï, ñeàu thaáy ñôøi soáng hoï phong phuù vaø thoaû maõn vaø, thöïc söï, ñöôïc coi moät caùch chính ñaùng laø haïnh phuùc saâu xa. Coù theå hoï khoâng bao giôø hy voïng tìm ñöôïc haïnh phuùc ôû ñoù, nhöng thöïc teá, hoï ñaõ tìm thaáy noù ôû chính ñoù.
Thaønh thöû, taát caû nhöõng ñieàu treân coù lieân heä chi tôùi phaùn quyeát cuûa Toái Cao Phaùp Vieän Hoa Kyø? Theo Nöõ Tieán Só Smith, quyeát ñònh naøy tröôøng cöûu hoùa ñieàu gian doái sau: nhöõng ai khoâng keát hoân chaéc chaén khoâng tìm thaáy haïnh phuùc, maø maõi maõi soáng trong leû loi, coâ ñôn moät caùch ñaùng thöông. Raát nhieàu ngöôøi dò tính tin söï gian doái naøy neân ñaõ böôùc vaøo nhöõng cuoäc hoân nhaân chaéc chaén seõ thaát baïi. Nhöõng ngöôøi coù khuynh höôùng ñoàng tính chaéc chaén cuõng theo goùt chaân nhöõng ngöôøi naøy ñi vaøo ngoõ cuït.
Nöõ Tieán Só Smith cho raèng ta caàn tìm ra caùc caùch theá giuùp ngöôøi ta thaáy ra raèng haïnh phuùc cuûa hoï khoâng heä ôû baát cöù baäc soáng ñaëc thuø naøo, maø heä ôû vieäc soáng cuoäc soáng hoaøn toaøn hieán thaân. Taäp chuù vaøo nhöõng ñieàu khaùc hôn laø vaøo vieäc thoaû maõn caùc nhu caàu cuûa mình. Dó nhieân, khoâng neân queân khuaáy caû mình, nhöng neáu nghó raèng chæ coù moät con ñöôøng tieán tôùi haïnh phuùc thì quaû laø ñieàu beá taéc.
Vuõ Van An