Thaéng lôïi lôùn cuûa maët traän phoø gia ñình
taïi Lieân Hieäp Quoác
Thaéng lôïi lôùn cuûa maët traän phoø gia ñình taïi Lieân Hieäp Quoác.
New York (VietCatholic News 3-08-2015) - Caùc nöôùc coù khuynh höôùng toân troïng truyeàn thoáng ñaõ ñeà khaùng caùc aùp löïc naëng neà cuûa Chính Phuû Obama vaø caùc theá löïc AÂu Chaâu vaø ñaõ baùc boû baát cöù yù nieäm naøo cho raèng caû phaù thai laãn caùc quyeàn ñaëc bieät cho ngöôøi ñoàng tính phaûi ñöôïc bao goàm trong Caùc Muïc Tieâu Phaùt Trieån Laâu Daøi, töùc hieäp öôùc seõ höôùng daãn vieäc chi tieâu cuûa quoác teá daønh cho phaùt trieån trong thaäp nieân tôùi vaø xa hôn nöõa.
Caùc cuoäc thöông thaûo voán dieãn ra suoát ba naêm qua vaø cuoái cuøng ñaõ dieãn ra suoát cuoái tuaàn qua, keå caû ñeâm thöù Saùu 31 thaùng 7 vaø caû ngaøy thöù Baåy 1 thaùng 8 naêm 2015. Vaên kieän naøy seõ ñöôïc pheâ chuaån bôûi hoäi nghò lôùn nhaát goàm caùc vò nguyeân thuû quoác gia vaøo thaùng Chín naêm 2015.
Vaên kieän treân tuy khoâng hoaøn haûo, nhöng tröôùc ñaây, noù toû ra mang ñaày tai hoïa. Caùc coá vaán phoø söï soáng vaø phoø gia ñình ñaõ laøm vieäc tuyeät dieäu trong suoát dieãn trình thöông thaûo, ñaëc bieät laø cuoái tuaàn qua. Keát quaû: tai hoïa lôùn nhaát ñe doïa söï soáng vaø gia ñình ñaõ traùnh ñöôïc.
Khoâng coù phaù thai, khoâng coù ñoàng tính
Theo tieán Só Stefano Gennarini, J.D. cuûa C-Fam, moät toå chöùc phoø söï soáng vaø phoø gia ñình laøm vieäc beân caïnh Lieân Hieäp Quoác, hieäp öôùc cuûa Lieân Hieäp Quoác, ñöôïc döï öùng vaø coù tính toaøn boä nhaát töø thaäp nieân 1990 cho tôùi nay, lieân quan ñeán chính saùch xaõ hoäi, ñaõ khoâng ñöa ra baát cöù cô sôû môùi naøo cho phaù thai hoaëc cho caùc vaán ñeà ñoàng tính.
Vaøo toái Chuùa Nhaät 2 thaùng 8 naêm 2015 taïi truï sôû Lieân Hieäp Quoác, caùc nöôùc ñaõ ñaït ñöôïc moät thoûa hieäp ñöôïc moïi ngöôøi chaøo ñoùn laø "coù tính lòch söû" vaø "chöa coù tieàn leä", duø caàn theâm 48 tieáng ñoàng hoà sau thôøi haïn choùt laø thöù Saùu 31 thaùng 7 naêm 2015 ñeå tieáp tuïc tranh luaän, khoâng caàn thoâng dòch vieân vaø caû maùy laïnh.
Ñieàu hôïp vieân laø Ñaïi Söù Kenya, Macharia Kamau, ñaõ ñöôïc moïi ngöôøi ca ngôïi vaø ñöôïc töôûng nhôù nhö laø kieán truùc sö chính cuûa hieäp öôùc. OÂng ñaõ höôùng daãn nhieàu voøng thöông thaûo trong ba naêm qua ñeå ñaït ñöôïc söï ñoàng thuaän tröôùc thaùng Chín naêm 2015, tröôùc khi vaên kieän ñöôïc thoâng qua bôûi hoäi nghò thöôïng ñænh lôùn nhaát xöa nay trong lòch söû goàm caùc nguyeân thuû quoác gia. Duø töï moâ taû mình laø ngöôøi theo chuû nghóa baát khaû tri ñoái vôùi caùc chính saùch xaõ hoäi, nhöng oâng cho bieát coù nhöõng ñònh moác khieán oâng, ít nhaát, cuõng hieåu ñöôïc söï quan troïng cuûa vieäc baûo veä treû chöa sinh.
Kamau toû ra heát söùc xuùc ñoäng khi chaám döùt caùc voøng thöông thaûo. Traøn truïa nöôùc maét vaø ngheïn caû coå hoïng, oâng thuaät laïi vieäc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, trong maáy tuaàn qua ñaõ "lieân tuïc thuùc ñaåy" chuùng ta xieát bao. OÂng noùi ñaây laø daáu hieäu 'moät ñieàu gì heát söùc ñaëc bieät ñang dieãn ra ôû ñaây".
OÂng suït suøi khoùc khi oâng daønh coâng lao cuûa hieäp öôùc naøy cho ngöôøi baïn cuûa mình laø Ñaïi Söù Roble Olhaye cuûa Djibouti, Nieân Tröôûng Ngoaïi Giao Ñoaøn, ngöôøi ñaõ qua ñôøi tuaàn roài luùc caùc cuoäc thöông thaûo coøn ñang tieáp dieãn.
"Bieán Ñoåi Theá Giôùi Chuùng Ta: Nghò Trình 2030 Ñeå Phaùt Trieån Laâu Daøi", töïa ñeà cuûa hieäp öôùc, chöùa caùc Muïc Tieâu Phaùt Trieån Laâu Daøi bao goàm nhieàu vaán ñeà töø y teá, giaùo duïc tôùi thay ñoåi khí haäu vaø phaùt trieån kinh teá. Taát caû laø 17 muïc tieâu phoå quaùt aùp duïng cho moïi quoác gia.
Caùc muïc tieâu ñaõ ñöôïc thoaû thuaän vaøo naêm 2014, vaø giaûi quyeát cuoäc tranh caõi veà phaù thai baèng caùch tham chieáu trôû laïi caùc thoaû hieäp tröôùc ñaây, khoâng ñöa ra baát cöù cô sôû môùi naøo hay thieát laäp baát cöù quyeàn naøo lieân quan tôùi phaù thai.
Gioáng vieäc phaù thai, caùc quyeàn cuûa ngöôøi ñoàng tính vaø ñoåi tính (LGBT) luoân laø vaán ñeà phuï leà trong caùc cuoäc thöông thaûo roäng lôùn hôn nhöng laïi raát quan troïng ñoái vôùi moät soá phaùi ñoaøn. Ñaïi söù Ba Taây, Guilherme de Aguiar Patriota, chaúng haïn, than phieàn raèng phaùi ñoaøn cuûa oâng muoán "moät ngoân ngöõ tieán boä hôn" veà nhaân quyeàn, keå caû caùc nhaân quyeàn cuûa "ngöôøi ñoàng tính vaø ñoåi tính (LGBT), baát keå caùc nhoùm naøy coù ñöôïc quûa quyeát troïn veïn hay khoâng"; oâng coù yù noùi tôùi vieäc hieäp öôùc khoâng noùi gì veà caùc quyeàn cuûa ngöôøi ñoàng tính vaø ñoåi tính (LGBT).
Ñoù laø laàn thöù hai, oâng ta leân tieáng than phieàn veà vieäc caùc nhaân quyeàn cuûa ngöôøi ñoàng tính vaø ñoåi tính (LGBT) khoâng ñöôïc nhaéc tôùi trong hieäp öôùc. Ñaàu tuaàn tröôùc, oâng voán ñaõ than phieàn vieäc boû chöõ "gioáng" (gender) khoûi vaên kieän vaø duøng chöõ "phaùi" (sex) thay theá khi noùi tôùi caùc döõ kieän duøng ñeå theo doõi vieäc thi haønh hieäp öôùc trong caùc laõnh vöïc khaùc nhau cuûa xaõ hoäi. Luùc aáy, oâng cho raèng ñoù laø choã duy nhaát trong hieäp öôùc coù noùi tôùi vieäc kyø thò döïa treân phaùi tính.
Thöïc ra, hieäp öôùc coøn ñi xa hôn baèng caùch loaïi boû caøng nhieàu caøng hay caùc töø ngöõ töøng ñöôïc caùc vieân chöùc baøn giaáy cuûa Lieân Hieäp Quoác duøng ñeå loàng caùc quyeàn cuûa ngöôøi ñoàng tính vaø ñoåi tính (LGBT) vaøo.
Kieåu noùi "caùc nhoùm xaõ hoäi", chaúng haïn, cuõng bò loaïi ra khoûi hieäp öôùc. Vaø kieåu noùi "caùc tö theá (status) khaùc" trong baûng lieät keâ caùc loaïi khoâng bò kyø thò ñaõ ñöôïc duøng ñeå loaïi boû baát cöù quyeàn ñaëc bieät môùi naøo cho ngöôøi ñoàng tính vaø ñoåi tính (LGBT).
Vaên kieän sau cuøng phaûi tôùi 3 naêm môùi hoaøn thaønh vaø daøi khoaûng 30 trang. Noù coâ ñoïng nhieàu hieäp öôùc khaùc nhau. Chi tieát thi haønh thì coøn ñang ñöôïc soaïn thaûo.
Ñaïi söù Usman Sarki cuûa Nigeria, ngöôøi voán toá caùo baát cöù aâm möu naøo nhaèm aùp ñaët quyeàn cuûa ngöôøi ñoàng tính vaø ñoåi tính (LGBT) leân xöù sôû oâng vaø töøng ñoøi döï thaûo hieäp öôùc phaûi "ñöôïc thanh taåy" trong caùc cuoäc thöông thaûo tuaàn roài, cuõng ñaõ leân tieáng toá caùo caùc aâm möu lieân tuïc nhaèm loàng caùc quyeàn phaù thai vaø ñoàng tính vaø ñoåi tính (LGBT) vaøo hieäp öôùc qua caùc coá gaéng luùc thi haønh noù.
Vuõ Van An