Ñöùc Hoàng Y Schonborn vaø George Weigel
hy voïng vaø tieân ñoaùn veà
Thöôïng Hoäi Ñoàng thaùng 10 naêm 2015
Ñöùc Hoàng Y Schonborn vaø George Weigel hy voïng vaø tieân ñoaùn veà Thöôïng Hoäi Ñoàng thaùng 10 naêm 2015.
California (VietCatholic News 1-08-2015) Cuoái tuaàn qua, ñaïi dieän giôùi kinh doanh, chính trò, hoïc thuaät, truyeàn thoâng vaø ngheä thuaät Coâng Giaùo ñaõ tuï hoïp taïi Khaùch Saïn Meritage, Napa, California ñeå tham döï hoäi nghò chuyeân ñeà quan troïng nhaèm chuaån bò cho moät "Nöôùc Myõ Keá Tieáp". Hoäi nghò keùo daøi 4 ngaøy töø 29 thaùng 7 tôùi 2 thaùng Taùm naêm 2015, moãi ngaøy moät chuû ñeà rieâng, nhöng luoân daønh moät ngaøy cho "ñöùc tin vaø lyù trí".
Caùc chuû ñeà cuûa Hoäi Nghò naêm 2015 laø Gia Ñình, Saùch Giaùo Lyù Cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø Ñöùc Tin Vaø Lyù Trí. Veà chuû ñeà cuoái cuøng, linh muïc Doøng Teân Robert Spitzer, SJ, trình baày vaán ñeà "Caùc Khaùt Voïng Höôùng Thöôïng cuûa Linh Hoàn: Caùc Manh Moái töø Kinh Nghieäm vaø Lyù Trí Daãn Tôùi Caùc Baûn Chaát Sieâu Vieät". Veà chuû ñeà gia ñình, nhieàu dieãn giaû noåi tieáng ñaõ ñoïc tham luaän, nhö Tieán Só Timothy Grey vaø Tieán Só Pia de Solenni cuûa Vieän Augustine, Tieán Só Catherine Pakaluk cuûa Ñaïi Hoïc Ave Maria, vaø tieán Só Aaron Kheriaty cuûa Ñaïi Hoïc California ôû Irvine. Tieán Só Grey noùi veà hoân nhaân. Tieán Só de Solenni noùi veà "Phuï Nöõ vaø Nhieäm Theå Chuùa Kitoâ". Tieán Só Pakaluk noùi veà "Baïn Loøng, vaø Caùc Huyeàn Thoaïi Khaùc veà Gia Ñình trong Xaõ Hoäi Hoa Kyø". Tieán Só Kheriaty noùi veà caùc nghieân cöùu môùi nhaát lieân quan tôùi ñoàng tính luyeán aùi vaø ñoåi gioáng cuõng nhö ñaïo ñöùc hoïc chung quanh vieäc trôï töû.
Naêm 2015 cuõng kyû nieäm 30 naêm ngaøy ban haønh Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, "ñeå kyû nieäm vieäc ban haønh naøy, naêm nay chuùng toâi coù môøi Ñöùc Hoàng Y Schonborn. Ngaøi laø chuû bieân cuûa Saùch vaø töøng laøm vieäc tröïc tieáp vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng Beânneâñíctoâ XVI cuõng nhö Ñöùc Gioan Phaoloâ II veà cuoán saùch naøy". George Weigel noùi veà "Giaùo Lyù vaø Vaên Hoùa" cuõng nhö "Töông Lai Tin Möøng cuûa Ñaïo Coâng Giaùo ôû Nöôùc Myõ Keá Tieáp".
Nhaân dòp naøy, Hoäi Nghò coù toå chöùc buoåi maïn ñaøm giöõa George Weigel vaø Ñöùc Hoàng Y Schonborn veà caùc bieán coá cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng thaùng 10 naêm 2015 veà Gia Ñình. Trong buoåi maïn ñaøm naøy, Ñöùc Hoàng Y Schonborn cho bieát:
"Toâi tin töôûng Thöôïng Hoäi Ñoàng saép tôùi, nhöng toâi nghó taát caû chuùng ta phaûi caàu nguyeän cho Thöôïng Hoäi Ñoàng. Ñoái vôùi toâi söï quan troïng chính cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng laø söï kieän: noù baøn veà hoân nhaân vaø gia ñình. Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ daãn khôûi moät synodos, moät caùch tieáp caän chung cuøng nhau baøn veà hoân nhaân vaø gia ñình ñeán nay ñaõ ñöôïc hai naêm röôõi. Ñoái vôùi toâi, chæ nguyeân söï kieän ñaët hoân nhaân vaø gia ñình laâu nhö theá vaøo taâm ñieåm cuõng ñaõ laø moät söù ñieäp coát loõi veà Thöôïng Hoäi Ñoàng roài".
Ngaøi quaû quyeát "toâi tin töôûng seõ khoâng coù thay ñoåi veà tín lyù. Ñieàu naøy hieån nhieân. Giaùo Hoäi khoâng theå ñoät ngoät tuyeân boá raèng hoân nhaân coù theå bò tieâu huûy. Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi raát roõ trong söù ñieäp sau cuøng cuûa ngaøi tröôùc Thöôïng Hoäi Ñoàng hoài thaùng Möôøi naêm ngoaùi, raèng: khoâng ai coù theå ñaët nghi vaán ñoái vôùi caùc neàn taûng vöõng chaéc cuûa tín lyù.
Tröôùc nhaát, caâu hoûi laø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ muoán ñieàu gì, vaø theo toâi, ñoù laø traûi nghieäm Myõ Chaâu Latinh cuûa ngaøi: nhìn roõ vaøo tình theá vaø tìm caùch giaûi quyeát noù. 'Tình theá cuûa hoân nhaân vaø gia ñình taïi ñaát nöôùc quùy vò hieän nay ra sao?' Ñoù laø muïc ñích cuûa baûn caâu hoûi vó ñaïi".
Veà caùc giaùm muïc Phi Chaâu, Ñöùc Hoàng Y Schonborn cho bieát: "Khi toâi nghe moät soá giaùm muïc ôû Phi Chaâu noùi raèng taïi luïc ñòa cuûa caùc vò moïi söï ñeàu toát ñeïp ñoái vôùi hoân nhaân vaø gia ñình vaø truyeàn thoáng toát laønh, toâi töï hoûi, 'laøm sao coù chuyeän ñoù ñöôïc khi xaõ hoäi Phi Chaâu ñang soáng vôùi nhöõng va chaïm lôùn lao veà vaên hoùa: ngöôøi ta oà aït keùo nhau vaøo caùc ñoâ thò vaø caùc truyeàn thoáng thì ñang thay ñoåi?'"
Veà söï sa suùt cuûa hoân nhaân, Ñöùc Hoàng Y noùi raèng: "Caâu hoûi ñöôïc ñaët ra laø: chuùng ta phaûi ñöông ñaàu ra sao tröôùc söï kieän: khaép theá giôùi, caøng ngaøy caøng coù nhieàu quoác gia hôn trong ñoù ngöôøi ta khoâng keát hoân nöõa, maø chæ soáng chung voùi nhau thoâi? Ñaây khoâng phaûi laø vieäc nghi vaán tín lyù, maø laø hoûi: noù coù nghóa gì trong tö caùch moät thaùch thöùc ñoái vôùi chuùng ta?
"Cuoái cuøng, theo toâi, ñoàng minh toát nhaát ñoái vôùi tín lyù cuûa Giaùo Hoäi laø baûn tính con ngöôøi. YÙ nieäm veà baûn tính con ngöôøi ñang ñöôïc baøn thaûo vaø tranh caõi, nhöng, baát luaän laø nhö theá naøo, baûn tính aáy hieän höõu thöïc. Ñoàng minh toát nhaát cuûa giaùo huaán Coâng Giaùo töông hôïp vôùi baûn tính con ngöôøi moät caùch saâu xa. Neáu ta khoâng tin coù söï töông hôïp saâu xa giöõa ñieàu Ñaáng Taïo Hoùa muoán daønh cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng vaø nhöõng ngöôøi ñaøn baø cuõng nhö cho gia ñình, thì, ñöông nhieân, chuùng ta coù vaán ñeà roài".
Boán hy voïng vaø öôùc nguyeän
Ñeán löôït mình, George Weigel, taùc giaû noåi danh cuoán tieåu söû veà Ñöùc Gioan Phaoloâ II, cho raèng oâng coù 4 moái hy voïng ñoái vôùi Thöôïng Hoäi Ñoàng vaøo thaùng Möôøi naêm 2015:
"1. Noù seõ ñeà cao quan ñieåm Kitoâ Giaùo vaø Thaùnh Kinh veà hoân nhaân vaø gia ñình nhö laø giaûi ñaùp cho cuoäc khuûng hoaûng hieån nhieân veà hoân nhaân vaø gia ñình treân khaép theá giôùi hieän nay. Giaûi ñaùp khoâng heà phaûi bieän giaùo naøy phaûi laø chuû ñeà haøng ñaàu cuûa caùc cuoäc baøn thaûo.
"2. Thöôïng Hoäi Ñoàng seõ khoâng ñi treäch höôùng, gioáng nhö hai tuaàn ñaàu naêm ngoaùi, vöôùng vaøo moät soá caâu hoûi haïn heïp chæ laø quan taâm haøng ñaàu cuûa caùc giaùm muïc Baéc AÂu, nhöõng vò thaønh taâm ñaïi dieän cho caùc Giaùo Hoäi thöïc söï khoâng uûng hoä Taân Phuùc AÂm Hoùa moät caùch troïn veïn. Toâi thoâng caûm ñoái vôùi caùc nan ñeà cuûa caùc vò, nhöng tình theá muïc vuï taïi caùc xöù sôû cuûa caùc vò aáy khoâng heà haøm nghóa ñöôøng loái muïc vuï maø caùc vò muoán ñöa ra nhaát thieát phaûi ñöôïc tuaân theo.
"3. Toâi ñöôïc nghe moät ñieàu hôi khaùc töø moät soá thaønh vieân Phi Chaâu cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng naêm ngoaùi. Ñaây quaû laø chöùng töø roõ raøng cho thaáy quan ñieåm Thaùnh Kinh veà hoân nhaân ñaõ xuaát hieän nhö moät löïc löôïng giaûi phoùng ñoái vôùi neàn vaên hoùa cuûa caùc vò. Trong caùc neàn vaên hoùa ña hoân coå truyeàn, quan ñieåm Kitoâ Giaùo luoân xuaát hieän nhö moät cuoäc giaûi phoùng vó ñaïi.
"Khi neàn hoùa cuûa chuùng ta ñang moãi ngaøy moãi ñieân loaïn hôn, vôùi caùc caâu hoûi ñaïi loaïi nhö ai ñöôïc laáy ai, thì loaïi chöùng töø cuûa caùc Giaùo Hoäi treû, laø caùc Giaùo Hoäi ñang traûi nghieäm ñöôïc nieàm vui Tin Möøng moät caùch ñaày hieän sinh, roõ raøng laø ñieàu raát quan troïng.
"Trong taàm nhìn laâu daøi ñoái vôùi lòch söû Giaùo Hoäi, ñieàu quan troïng nhaát xaåy ra hoài thaùng Möôøi naêm ngoaùi laø söï saün saøng cuûa caùc vò giaùm muïc Phi Chaâu noùi treân muoán "sôû höõu" traûi nghieäm cuûa caùc vò vaø ñaày tin töôûng ñaåy noù tieán leân. Hoï khoâng coøn laø nhöõng ñöùa con hôø nöõa. Hoï ñaõ tham döï ñaày ñuû vaøo ñôøi soáng Giaùo Hoäi.
"4. Trích daãn töø chính Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ: baát keå Thöôïng Hoäi Ñoàng ñöa ra thaønh quaû naøo, toâi vaãn xin ñieàu naøy: chuùng ta khoâng neân noùi nhö moät toå chöùc phi chính phuû (NGO). Toâi sôï Taøi Lieäu Laøm Vieäc hieän nay khoâng deã söû duïng ñoái vôùi ngöôøi khoâng chuyeân moân (user-friendly) ôû ñieåm: ñoïc noù nhö ñoïc moät vaên kieän cuûa toå chöùc phi chính phuû vaäy.
"Daân Chuùa coù quyeàn chôø mong caùc vò muïc töû naøo cuûa Giaùo Hoäi ñang baøn tôùi caùc vaán ñeà naøy neân baét ñaàu baèng Lôøi Chuùa chöù ñöøng baèng lôøi cuûa xaõ hoäi hoïc. Toâi bieát nhieàu vò giaùm muïc Myõ vaø Gia Naõ Ñaïi saép söûa tham gia Thöôïng Hoäi Ñoàng cuõng hoaøn toaøn xaùc tín nhö theá. Chuùng ta phaûi baét ñaàu vôùi Maïc Khaûi vaø vieäc chuùng ta tuyeân xöng ñöùc tin cuûa chuùng ta vaøo Maïc Khaûi aáy, roài môùi tieán qua vieäc phaân tích caùc nan ñeà raát nghieâm troïng naøy".
Lôøi Chuùa vaø phaân tích thöïc taïi
Nghe thaáy theá, Ñöùc Hoàng Y Schonborn leân tieáng: "toâi raát muoán nhaán maïnh ñieàu naøy: söù ñieäp giaûi phoùng cuûa ñöùc tin Kitoâ Giaùo ñaõ aùp duïng cho Phi Chaâu thì cuõng aùp duïng cho moïi ngöôøi chuùng ta, AÂu Chaâu vaø Myõ Chaâu.
"Xin baét ñaàu vôùi Maïc Khaûi: ñaây chaéc chaén laø moät öôùc nguyeän chaân thöïc vaø ñuùng ñaén. Thöïc ra ôû ñaây, ta coù cuoäc tranh chaáp laâu ñôøi giöõa hai tröôøng phaùi thaàn hoïc. OÂng thaày ñaùng kính chung cuûa chuùng ta, töùc Hans Urs von Balthasar, luoân nhaán maïnh ñieàu naøy, 'Haõy baét ñaàu baèng Maïc Khaûi Thieân Chuùa, haõy baét ñaàu baèng Lôøi Thieân Chuùa'.
"Tröôøng phaùi kia baét ñaàu vôùi vieäc goïi laø phaân tích thöïc taïi, roài môùi tieán vaøo Lôøi Thieân Chuùa. Ñieàu nguy hieåm laø neáu döøng laïi ôû vieäc phaân tích, baïn seõ khoâng tôùi ñöôïc vôùi Lôøi Thieân Chuùa".
George Weigel: Ñöùc Hoàng Y coù döï Thöôïng Hoäi Ñoàng saép tôùi khoâng?
Ñöùc Hoàng Y Schonborn: Coù.
George Weigel: Con hy voïng chuùng ta cuøng laøm vieäc vôùi nhau ñeå traùm caùi hoá phaân caùch treân, ngoõ haàu caùc baèng höõu naøo cuûa chuùng ta muoán baét ñaàu baèng phaân tích, baèng xaõ hoäi hoïc, seõ tieán tôùi choã hieåu ñöôïc raèng trong caûnh muø môø nhaäp nhaèng hieän nay, chæ nhôø aùnh saùng Maïc Khaûi ta môùi nhìn chính xaùc nhöõng gì ñang dieãn ra. Ñöùc Hoàng Y raát ñuùng khi moâ taû söï phaân chia naøy: nhöng ñaây laø moät nhò truøng giaû taïo. Con thaáy theá giôùi vaø söï thaät veà söï vaät roõ raøng hôn nhôø aùnh saùng Maïc Khaûi. Vaäy, xin heïn laïi Ñöùc Hoàng Y hoài thaùng Möôøi.
Ñöùc Hoàng Y Schonborn: Toâi xin quùy vò caàu nguyeän cho Thöôïng Hoäi Ñoàng, vaø toâi tin töôûng vaøo vieäc laøm cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Khi soá ñoâng giaùm muïc tuï hoïp nhau nhö theá, toâi khoâng nghó Chuùa Thaùnh Thaàn laïi ñi nghæ. Nhö chuùng ta töøng thaáy tröôùc ñaây taïi raát nhieàu coâng ñoàng cuûa Giaùo Hoäi, hieän nay xem ra nhö coù traän ñaùnh lôùn giöõa caùc khuynh höôùng, caùc tröôøng phaùi, vaø ngay caû caùc quoác gia khaùc nhau, giöõa Ñöùc vaø Ba Lan. Nhöng trong traûi nghieäm cuûa Giaùo Hoäi, Chuùa Thaùnh Thaàn luoân höôùng daãn caùc cuoäc thaûo luaän naøy tôùi moät quan ñieåm saâu xa hôn vaø moät söù ñieäp thöïc söï chung cuûa moïi ngöôøi. Tröôøng hôïp naøy xaåy ra taïi raát nhieàu coâng ñoàng vó ñaïi, nôi keát cuïc khoâng phaûi laø moät thoûa hieäp chính trò, maø laø moät böôùc tieán thöïc söï ñi vaøo moät hieåu bieát saâu xa hôn. Ñoù laø nieàm hy voïng cuûa toâi ñoái vôùi Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Vuõ Van An