Dieãn Vaên cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
khi tôùi Paraguay
Dieãn Vaên cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ khi tôùi Paraguay.
Paraguay (VietCatholic News 11-07-2015) - Tôùi Paraguay, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ lieàn keâu goïi cho vieäc phaùt huy ích chung vaø khuyeán khích caùc coá gaéng ñeå cuûng coá hoøa bình vaø daân chuû trong quoác gia. Ngaøi cuõng noùi raèng neân daønh cho vieäc giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi tuùng thieáu moät choã öu tieân . Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi nhöõng lôøi treân trong baøi dieãn vaên vôùi caùc nhaø caàm quyeàn chính phuû Paraguay vaø caùc thaønh vieân ngoaïi giao ñoaøn taïi dinh toång thoáng, khoâng laâu sau khi tôùi Asuncion hoâm thöù Saùu (10 thaùng 7 naêm 2015) trong chaëng cuoái cuøng cuûa chuyeán toâng du Myõ Chaâu La Tinh. Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ baûn vaên soaïn saün cuûa baøi dieãn vaên:
Kính thöa toång thoáng
Kính thöa caùc nhaø caàm quyeàn chính phuû cao quí
Kính thöa caùc thaønh vieân cuûa ngoaïi giao ñoaøn
Kính thöa quí baø vaø quí oâng,
Toâi xin ngoû lôøi thaân chaøo tôùi ngaøi, thöa toång thoáng, vaø toâi caùm ôn ngaøi veà nhöõng lôøi chaøo möøng traân troïng vaø thaân aùi nhaân danh chính phuû, caùc nhaø caàm quyeàn daân söï vaø nhaân daân Paraguay thaân yeâu. Toâi cuõng xin chaøo thaêm caùc thaønh vieân cao quùi cuûa ngoaïi giao ñoaøn, vaø qua caùc vò, toâi muoán ngoû loøng kính troïng vaø quí meán cuûa toâi tôùi caùc nöôùc maø quí vò ñaïi dieän.
Lôøi caùm ôn ñaëc bieät cuõng xin ngoû cuøng moïi caù nhaân vaø ñònh cheá ñaõ laøm vieäc cöïc nhoïc ñeå chuaån bò cho chuyeán vieáng thaêm naøy vaø ñeå laøm cho toâi caûm nhaän nhö mình ñang ôû nhaø. Caûm thaáy mình nhö ñang ôû nhaø laø ñieàu khoâng khoù khaên gì khi hieän dieän taïi moät laõnh thoå chaøo ñoùn mình noàng haäu. Paraguay ñöôïc bieát nhö laø traùi tim cuûa Myõ Chaâu, khoâng nhöõng vì ñòa ñieåm ñòa dö cuûa noù, maø coøn vì söï noàng aám trong tình hieáu khaùch cuûa noù vaø tình baèng höõu cuûa nhaân daân noù.
Töø nhöõng ngaøy ñaàu tieân giaønh ñöôïc ñoäc laäp cuûa xöù sôû cho tôùi taän nhöõng ngaøy gaàn ñaây, Paraguay ñaõ traûi nghieäm nhieàu ñau khoå khuûng khieáp do chieán tranh, tranh chaáp huynh ñeä töông taøn, thieáu töï do vaø khinh mieät nhaân quyeàn. Bieát bao ñau khoå vaø cheát choùc! AÁy theá nhöng nhaân daân Paraguay cuõng ñaõ chöùng toû moät tinh thaàn kieân vöõng ñaùng ca ngôïi trong vieäc vöôït qua caùc nghòch caûnh vaø trong coá gaèng xaây döïng moät quoác gia thònh vöôïng vaø hoøa bình. Taïi ñaây, trong khuoân vieân dinh naøy, moät khuoân vieân töøng muïc kích phaàn lôùn lòch söû cuûa ñaát nöôùc, töø thôøi noù môùi chæ laø moät bôø soâng ñöôïc ngöôøi Guaraní söû duïng, cho tôùi taän ngaøy nay, toâi muoán toû loøng kính troïng ñoái vôùi nhieàu thöôøng daân Paraguay, maø teân tuoåi khoâng ñöôïc ghi trong saùch söû nhöng ñaõ laø vaø vaãn tieáp tuïc laø nhöõng ngöôøi chuû ñaïo thöïc söï trong ñôøi soáng quoác gia. Toâi cuõng muoán nhìn nhaän vôùi loøng ngöôõng moä saâu xa vai troø do caùc phuï nöõ Paraguay thuû dieãn trong caùc giôø khaéc lòch söû bi thaûm. Laø nhöõng ngöôøi meï, nhöõng ngöôøi vôï vaø quaû phuï, hoï ñaõ gaùnh vaùc nhöõng gaùnh naëng naëng neà nhaát; hoï ñaõ tìm ñöôïc caùch thuùc ñaåy gia ñình vaø ñaát nöôùc cuûa hoï tieán tôùi, truyeàn daãn nôi caùc theá heä môùi nieàm hy voïng veà moät ngaøy mai töôi ñeïp hôn.
Daân toäc naøo queân dó vaõng cuûa mình, queân lòch söû vaø goác reã cuûa mình, ñeàu khoâng coù töông lai. Kyù öùc, neáu ñöôïc ñaët caên baûn vöõng chaéc treân coâng lyù vaø baùc boû haän thuø vaø moïi öôùc muoán traû ñuõa, seõ bieán dó vaõng thaønh moät nguoàn linh höùng cho vieäc xaây döïng moät töông lai chung soáng thanh thaûn. Noù cuõng laøm chuùng ta hieåu ñöôïc thaûm kòch vaø söï voâ nghóa cuûa chieán tranh. Haõy chaám döùt caùc cuoäc chieán tranh giöõa anh em vôùi nhau! Chuùng ta haõy luoân xaây döïng hoøa bình! Moät neàn hoøa bình moãi ngaøy moãi maïnh meõ hôn, moät neàn hoøa bình töï laøm cho mình ñöôïc caûm nhaän trong cuoäc soáng haøng ngaøy, moät neàn hoøa bình maø moïi ngöôøi goùp phaàn vaøo baèng vieäc tìm caùch traùnh moïi daáu hieäu ngaïo maïn, lôøi noùi meách loøng, khinh thöôøng, vaø thay vaøo ñoù coá gaéng phaùt huy vieäc hieåu bieát nhau, ñoái thoaïi vaø hôïp taùc.
Maáy naêm nay, Paraguay ñaõ tìm caùch xaây döïng moät neàn daân chuû vöõng chaéc vaø oån ñònh. Quaû laø thích ñaùng khi haøi loøng nhìn nhaän caùc tieán boä thöïc hieän ñöôïc theo chieàu höôùng naøy, nhôø caùc coá gaéng cuûa moïi ngöôøi, duø giöõa nhieàu khoù khaên to lôùn vaø baát traéc. Toâi khuyeán khích quí vò tieáp tuïc coá gaéng ñeå cuûng coá caùc cô caáu vaø ñònh cheá daân chuû, ñeå chuùng ñaùp öùng ñöôïc caùc nguyeän voïng hôïp phaùp cuûa nhaân daân quoác gia. Hình thöùc cai trò maø hieán phaùp cuûa quùi vò chaáp nhaän, "moät neàn daân chuû ñaïi dieän, coù tính tham gia vaø ña nguyeân" ñaët caên baûn treân vieäc phaùt huy vaø toân troïng nhaân quyeàn, caàn phaûi loaïi boû côn caùm doã muoán thoûa maõn vôùi moät neàn daân chuû chæ coù hình thöùc, moät neàn daân chuû, nhö Vaên Kieän Aparecida ñaõ vieát, töï baèng loøng vôùi vieäc ñöôïc "xaây döïng treân caùc thuû tuïc baàu cöû coâng baèng" (Vaên Kieän Aparecida, 74).
Taïi moãi khu vöïc cuûa xaõ hoäi, nhöng treân heát taïi neàn coâng vuï, caàn thieát phaûi taùi khaúng ñònh raèng ñoái thoaïi laø phöông theá toát nhaát ñeå phaùt huy ích chung, ñaët caên baûn treân neàn vaên hoùa gaëp gôõ, toân troïng vaø nhìn nhaän caùc dò bieät vaø yù kieán hôïp phaùp cuûa ngöôøi khaùc. Trong coá gaéng thaéng vöôït tinh thaàn tranh chaáp khoâng ngöøng, caùc xaùc tín phaùt sinh töø yù thöùc heä hay quyeàn lôïi phe phaùi phaûi hoøa laãn moät caùch thuaän lôïi vôùi tình yeâu ñaát nöôùc vaø nhaân daân cuûa noù. Tình yeâu naøy phaûi thuùc ñaåy vieäc gia taêng tính trong saùng trong haønh chaùnh vaø caùc coá gaéng khoâng ngöøng ñeå choáng tham nhuõng.
Caùc baïn thaân meán, trong öôùc muoán phuïc vuï vaø phaùt huy ích chung, ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi tuùng thieáu phaûi ñöôïc daønh choã öu tieân. Paraguay ñaõ laøm khaù nhieàu ñeå tieán theo con ñöôøng phaùt trieån kinh teá. Caùc bieän phaùp quan troïng ñaõ ñöôïc chaáp nhaän trong caùc khu vöïc giaùo duïc vaø chaêm soùc y teá. Öôùc mong sao moïi nhoùm xaõ hoäi coá gaéng baûo ñaûm ñieàu naøy: seõ khoâng bao giôø coøn coù caùc treû em khoâng theå ñeán tröôøng, caùc gia ñình khoâng coù nhaø ôû, caùc coâng nhaân khoâng coù vieäc laøm xöùng ñaùng, caùc tieåu noâng gia khoâng coù ñaát canh taùc, hay caùc noâng daân buoäc phaûi rôøi khoûi ñaát ñai cuûa hoï ñoåi laáy moät töông lai khoâng chaéc chaén. Öôùc mong sao khoâng coøn baïo löïc, tham nhuõng vaø buoân baùn ma tuùy. Cuoäc phaùt trieån kinh teá naøo khoâng theøm ñeám xæa gì tôùi nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái nhaát vaø nhöõng ngöôøi keùm theá thì khoâng phaûi laø cuoäc phaùt trieån chaân chính. Tieán boä kinh teá phaûi ñöôïc ño löôøng baèng phaåm giaù toaøn dieän cuûa con ngöôøi nhaân baûn, nhaát laø nhöõng ngöôøi yeáu theá vaø baát löïc nhaát.
Kính thöa toång thoáng, caùc baïn thaân meán, nhaân danh caùc hieàn huynh cuûa toâi, töùc caùc giaùm muïc Paraguay, toâi muoán baûo ñaûm vôùi quí vò veà söï cam keát vaø hôïp taùc cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaøo coá gaéng chung nhaèm xaây döïng moät xaõ hoäi coâng bình vaø bao goàm moïi ngöôøi trong ñoù, moãi ngöôøi coù theå soáng trong hoøa bình vaø hoaø hôïp. Taát caû chuùng ta, keå caû caùc muïc töû cuûa Giaùo Hoäi, ñeàu ñöôïc môøi goïi quan taâm tôùi vieäc xaây döïng moät theá giôùi toát ñeïp hôn (xem Nieàm Vui Tin Möøng, 183). Ñöùc tin vöõng chaéc cuûa chuùng ta vaøo Thieân Chuùa, Ñaáng töï yù muoán trôû thaønh ngöôøi, soáng göõa chuùng ta vaø chia seû soá phaän cuûa ta, thuùc giuïc chuùng ta tieán leân phía tröôùc. Chuùa Kitoâ môû ra cho chuùng ta con ñöôøng töø bi, moät con ñöôøng, nhôø xaây döïng treân coâng lyù, ñaõ vöôït qua coâng lyù ñeå linh höùng caùc coâng trình baùc aùi, ñeå khoâng moät ai coøn tieáp tuïc ôû laïi beân leà gia ñình vó ñaïi naøy laø Paraguay nöõa, laõnh thoå maø quùi vò yeâu meán vaø muoán phuïc vuï.
Vôùi nieàm vui lôùn lao ñöôïc tôùi ñaát nöôùc voán ñaõ ñöôïc daâng kính Nöõ Trinh Caacupeù naøy, toâi khaån caàu Chuùa chuùc phuùc treân moãi ngöôøi trong quùi vò, treân gia ñình quùi vò vaø moïi ngöôøi daân thaân yeâu cuûa Paraguay. Caàu mong ñaát nöôùc naøy sinh nhieàu hoa traùi, nhö ñaõ ñöôïc bieåu töôïng baèng hoa pasiflora treân taø aùo Ñöùc Meï, vaø caàu mong caùc saéc maàu quoác gia, voán trang trí aûnh thaùnh ngaøi, loâi keùo moïi ngöôøi daân Paraguay tôùi vieäc suøng kính Meï Caacupeù.
Xin caùm ôn quùi vò raát nhieàu.
Vuõ Van An