Ñöùc Phanxicoâ cöû haønh
Thaùnh Leã Phuùc AÂm Hoaù taïi Thuû Ñoâ Ecuador
Ñöùc Phanxicoâ cöû haønh Thaùnh Leã Phuùc AÂm Hoaù taïi Thuû Ñoâ Ecuador.
Quito, Ecuador (VietCatholic News 7-07-2015) - Theo tin ghi nhanh cuûa A.P., luùc 8:27 giôø saùng 7 thaùng 7 naêm 2015, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ baét ñaàu ngaøy thöù ba cuoäc vieáng thaêm Myõ Chaâu La Tinh cuûa ngaøi baèng caùch gaëp gôõ caùc giam muïc nöôùc naøy taïi Thuû Ñoâ Quito tröôùc khi cöû haønh Thaùnh Leã taïi Bicentennial Park, tröôùc ñaây voán laø phi tröôøng cuõ cuûa Thaønh Phoá.
Buoåi chieàu, ngaøi seõ noùi chuyeän vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa Giaùo Hoaøng Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo Ecuador tröôùc khi noùi chuyeän vôùi caùc nhoùm xaõ hoäi daân söï.
Roài vaøo buoåi toái, ngaøi seõ vieáng rieâng Nhaø Thôø Doøng Teân, maø ôû ñòa phöông ñöôïc goïi laø Iglesia de la Compania. Nhaø thôø naøy laø moät trong nhöõng nhaø thôø coå nhaát vaø noåi tieáng nhaát cuûa Ecuador. Noù coù chöùa böùc tranh Nöõ Trinh Maria maø ngöôøi ta noùi ñaõ chaåy nöôùc maét vaøo naêm 1906.
Luùc 9:35 giôø saùng, A.P. ghi nhanh raèng ñaùm ñoâng öôùt suõng maø caùc vieân chöùc öôùc chöøng khoaûng nöûa trieäu ñang chôø Ñöùc Phanxicoâ taïi Coâng Vieân Bicentennial. Ngaøi seõ tôùi cöû haønh Thaùnh Leã coâng coäng thöù hai trong chuyeán toâng du Nam Myõ cuûa ngaøi.
Giaùm ñoác ñieàu haønh coâng vieäc cuûa Thaønh Phoá, Cristian Rivera, noùi raèng hôn 300,000 tín höõu ñaõ qua ñeâm taïi coâng vieân vaø öôùt suõng vì nhöõng traän möa nhö thaùc. OÂng cho bieát: caùc nhaân vieân y teá ñaõ chöõa chaïy cho hôn 20 ngöôøi vì bò haï nhieät vaø ñaõ phaân phoái meàn cho coâng chuùng.
OÂng noùi raèng: hai xe vaän taûi huùt nöôùc ñaõ laøm vieäc ñeå loaïi boû caùc vuõng nöôùc taïi caùc khu trong coâng vieân khoâng bò luït.
Abel Gualoto, moät ngöôøi baùn haûi saûn 59 tuoåi, vöøa xoa hai baøn tay vöøa noùi raèng oâng khoâng ñeå yù ñeán khoù chòu. "Nieàm vui ñöôïc thaáy Ñöùc Giaùo Hoaøng ñem laïi cho chuùng toâi söï aám aùp caàn thieát".
Ghi nhanh luùc 10:40 giôø saùng, A.P. cho bieát Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ chuaån bò noùi chuyeän vôùi caùc tín höu tham döï Thaùnh Leã.
Tröôùc ñoù, khi böôùc vaøo khu vöïc, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ döøng giaùo hoaøng xa laïi ít phuùt ñeå oâm moät phuï nöõ cao nieân ngoài treân xe laên. Roài ngaøi chuùc laønh cho cuï vaø tieáp tuïc ñi.
Ñaùm ñoâng lôùn gaàn khaùn ñaøi ñaõ xoâ ngaõ raøo caûn trong giaây laùt. Nhaân vieân an ninh ñaõ can thieäp vaø ñaåy ñaùm ñoâng veà choã cuõ.
Theo Ñaøi Phaùt Thanh Vatican, trong baøi giaûng nhaân "Thaùnh Leã Caàu Cho Vieäc Phuùc AÂm Hoùa Caùc Daân Toäc", Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi veà chuû ñeà hôïp nhaát vaø ñoäc laäp, ngaøi muoán keát hôïp hai chuû ñeà naøy vôùi nhau "döôùi thaùch thöùc phuùc aâm hoùa töôi ñeïp". Ngaøi noùi theâm: "chuùng ta phuùc aâm hoùa khoâng baèng nhöõng lôøi noùi lôùn lao hay caùc quan nieäm phöùc taïp, nhöng baèng 'nieàm vui Tin Möøng'". Sau ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên lôøi ngaøi:
Lôøi Thieân Chuùa môøi goïi ta soáng hôïp nhaát ñeå theá gian tin.
Toâi nghó veà nhöõng lôøi aâm thaàm cuûa Chuùa Gieâsu noùi trong böõa Tieäc Ly ñuùng hôn nhö laø lôøi hoâ, tieáng gaøo noåi leân töø Thaùnh Leã maø chuùng ta ñang cöû haønh taïi Bicentennial Park naøy. Ñeä nhò baùch chu nieân maø coâng vieân naøy töôûng nieäm laø ñeä nhò baùch chu nieân tieáng gaøo cuûa Myõ Chaâu La Tinh ñoøi ñoäc laäp. Noù laø tieáng gaøo ñaõ noåi leân töø yù thöùc thieáu töï do, bò boùc loät vaø cöôõng ñoaït, bò "leä thuoäc nhöõng yù thích nhaát thôøi cuûa caùc quyeàn löïc ñöông thònh" (Nieàm Vui Tin Möøng, 213).
Toâi muoán thaáy hai tieáng gaøo ñoù hôïp laïi vôùi nhau, döôùi thaùch thöùc phuùc aâm hoùa ñaày töôi ñeïp. Chuùng ta phuùc aâm hoùa khoâng baèng caùc lôøi leõ ñao to buùa lôùn hay nhöõng quan nieäm phöùc taïp, maø baèng "nieàm vui Tin Möøng", laø nieàm vui "traøn ngaäp coõi loøng vaø ñôøi soáng cuûa taát caû nhöõng ai bieát gaëp gôõ Chuùa Gieâsu. Vì nhöõng ngöôøi bieát chaáp nhaän ôn cöùu ñoä cuûa Ngöôøi ñeàu ñöôïc giaûi thoaùt khoûi toäi loãi, buoàn saàu, troáng vaéng vaø coâ ñôn noäi taâm" (Ñaõ daãn, 1). Chuùng ta, nhöõng ngöôøi ñang tuï hoïp ôû ñaây, cuøng baøn vôùi Chuùa Gieâsu, chính chuùng ta cuõng laø moät tieáng gaøo, moät lôøi hoâ phaùt sinh töø xaùc tín raèng söï hieän dieän cuûa Ngöôøi daãn chuùng ta tôùi hôïp nhaát, "höôùng tôùi chaân trôøi töôi ñeïp vaø môøi goïi ngöôøi khaùc döï baøn tieäc myõ vò" (Ñaõ daãn, 15).
"Laïy Cha, xin cho chuùng neân moät... ñeå theá gian tin". Ñoù laø lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu khi Ngöôøi ngöôùc maét leân trôøi. Lôøi caàu xin naøy phaùt sinh trong boái caûnh truyeàn giaùo: "Nhö Cha ñaõ sai con vaøo theá gian, con cuõng sai chuùng ñi vaøo theá gian". Luùc ñoù, Chuùa ñang caûm nghieäm ngay trong thaân xaùc Ngöôøi nhöõng ñieàu teä haïi nhaát cuûa theá gian, moät theá gian maø tuy vaäy, Ngöôøi vaãn yeâu tha thieát. Bieát raát roõ nhöõng möu moâ cuûa noù, nhöõng giaû traù cuûa noù vaø nhöõng phaûn boäi cuûa noù, Ngöôøi vaãn khoâng quay löng, Ngöôøi cuõng khoâng than vaõn. Chuùng ta cuõng theá, haøng ngaøy, chuùng ta cuõng gaëp moät theá giôùi tan naùt bôûi chieán tranh vaø baïo löïc. Ñieàu deã daõi laø nghó raèng chia reõ vaø haän thuø chæ lieân quan tôùi cuoäc ñaáu tranh giöõa caùc nöôùc hay caùc nhoùm trong xaõ hoäi. Ñuùng hôn, chuùng laø bieåu hieän cuûa "chuû nghóa duy caù nhaân raát phoå bieán" ñang chia reõ chuùng ta vaø khieán chuùng ta kình choáng nhau (xem Nieàm Vui Tin Möøng, 99), cuûa di saûn toäi loãi ñang laáp loù trong loøng con ngöôøi, moät ñieàu ñang gaây ra bieát bao ñau khoå trong xaõ hoäi vaø khaép cuøng taïo theá. Nhöng chính theá giôùi ñaûo ñieân naøy môùi laø theá giôùi Chuùa Gieâsu sai chuùng ta ñi. Ta khoâng ñöôïc ñaùp öùng baèng thaùi ñoä hôø höõng hay than vaõn raèng ta khoâng ñuû taøi nguyeân ñeå thöïc hieän coâng vieäc, hay taïi caùc vaán naïn quaù lôùn. Thay vaøo ñoù, ta phaûi ñaùp öùng baèng caùch tieáp nhaän lôøi hoâ cuûa Chuùa Gieâsu vaø chaáp nhaän ôn thaùnh vaø thaùch ñoá trôû thaønh nhöõng ngöôøi xaây döïng hôïp nhaát.
Khoâng heà thieáu xaùc tín hay söùc maïnh trong tieáng gaøo ñoøi töï do noåi leân hôn 200 naêm nay. Nhöng lòch söû cho ta hay noù ñaõ taán tôùi ngay khi caùc dò bieät caù nhaân ñöôïc ñeå qua moät beân, cuøng vôùi loøng theøm muoán quyeàn löïc vaø vieäc thieáu khaû naêng bieát ñaùnh giaù cao caùc phong traøo giaûi phoùng khaùc, tuy coù khaùc bieät nhöng khoâng vì theá maø choáng ñoái.
Phuùc aâm hoùa coù theå laø moät con ñöôøng ñeå hôïp nhaát caùc hy voïng, caùc quan taâm, caùc lyù töôûng vaø ngay caû caùc vieãn kieán aûo töôûng cuûa ta nöõa. Toâi töøng noùi raèng "trong theá giôùi chuùng ta, nhaát laø taïi moät soá quoác gia, nhöõng hình thöùc khaùc nhau cuûa chieán tranh vaø tranh chaáp ñang taùi xuaát hieän, theá nhöng caùc Kitoâ höõu phaûi kieân ñònh trong yù höôùng toân troïng ngöôøi khaùc, chöõa laønh caùc veát thöông, xaây döïng caùc caây caàu, cuûng coá caùc moái lieân heä vaø "chòu ñöïng caùc gaùnh naëng cuûa nhau" (Nieàm Vui Tin Möøng, 67). Öôùc nguyeän hôïp nhaát bao haøm nieàm vui haân hoan vaø an uûi trong vieäc phuùc aâm hoùa, nieàm xaùc tín raèng chuùng ta coù caû moät kho taøng ñeå chung chia, moät kho taøng caøng chung chia laïi caøng lôùn hôn, vaø trôû thaønh caøng ngaøy caøng nhaäy caûm hôn ñoái vôùi caùc nhu caàu ngöôøi khaùc (xem ñaõ daãn, 9). Do ñoù, caàn phaûi laøm vieäc ñeå ñaït ñöôïc tính bao haøm ôû moïi bình dieän, ñeå traùnh caùc hình thöùc vò kyû, ñeå xaây döïng thoâng ñaït vaø ñoái thoaïi, ñeå khuyeán khích hôïp taùc. Chuùng ta phaûi hieán traùi tim mình cho caùc ngöôøi ñoàng haønh vôùi chuùng ta suoát doïc haønh trình, khoâng hoaøi nghi hay baát tín. "Tin töôûng ngöôøi khaùc laø moät ngheä thuaät, vaø hoøa bình laø moät ngheä thuaät" (ñaõ daãn, 244). Söï hôïp nhaát cuûa chuùng ta khoù coù theå toaû saùng neáu tính theá gian taâm linh khieán chuùng ta tranh chaáp nhau ñeå ñi tìm quyeàn löïc, danh ntieáng, khoaùi laïc hay an toaøn kinh teá moät caùch voâ ích.
Söï hôïp nhaát nhö theá ñaõ laø moät haønh vi truyeàn giaùo roài, "ñeå theá gian tin". Phuùc aâm hoùa khoâng heä ôû vieäc caûi ñaïo, nhöng ôû choã, baèng chöùng taù cuûa ta, ta loâi cuoán ñöôïc nhöõng ngöôøi ñang ôû phía xa, nhôø khieâm cung xích laïi gaàn nhöõng ngöôøi ñang caûm thaáy xa caùch Thieân Chuùa vaø Giaùo Hoäi, nhöõng ngöôøi ñang sôï seät hay döûng döng, vaø noùi vôùi hoï: "Vôùi loøng kính troïng vaø yeâu thöông lôùn lao, Chuùa cuõng ñang môøi goïi caùc baïn laøm thaønh phaàn cuûa daân Ngöôøi" (Nieàm Vui Tin Möøng, 113).
Söù meänh cuûa Giaùo Hoäi nhö moät bí tích Cöùu Roãi cuõng lieân quan tôùi caên tính cuûa Giaùo Hoäi nhö moät daân löõ haønh ñöôïc môøi goïi oâm troïn moïi daân toäc treân theá giôùi. Söï hieäp thoâng giöõa chuùng ta caøng noàng ñöôïm, söù meänh cuûa chuùng ta caøng trôû neân höõu hieäu hôn" (xem Ñöùc Gioan Phaoloâ II, Pastores Gregis, 22). Trôû thaønh moät Giaùo Hoäi truyeàn giaùo khoâng ngöøng ñoøi hoûi phaûi coå vuõ hieäp thoâng, vì truyeàn giaùo khoâng chæ lieân quan tôùi caùc khu ngoaïi vi maø thoâi... Chuùng ta cuõng caàn laø nhöõng nhaø truyeàn giaùo ngay beân trong Giaùo Hoäi nöõa, chöùng toû raèng Giaùo Hoäi laø "baø meï vöôn tay ra, laø toå aám chaøo ñoùn, laø tröôøng khoâng ngöøng daïy hieäp thoâng truyeàn giaùo" (Aparecida Document, 370).
Lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu coù theå ñöôïc theå hieän vì Ngöôøi ñaõ thaùnh hieán chuùng ta. "Vì chuùng, Con ñaõ thaùnh hieán Con ñeå chuùng cuõng ñöôïc thaùnh hieán trong söï thaät". Ñôøi soáng taâm linh cuûa ngöôøi rao giaûng Tin Möøng phaùt sinh töø söï thaät saâu saéc ñoù, moät söï thaät khoâng ñöôïc laãn loän vôùi moät ít thao taùc toân giaùo nhaèm an uûi. Chuùa Gieâsu thaùnh hieán chuùng ta ñeå chuùng ta ñích thaân gaëp gôõ Ngöôøi. Vaø cuoäc gaëp gôõ naøy, ngöôïc laïi, seõ daãn chuùng ta ñi gaëp gôõ ngöôøi khaùc, can döï vaøo theá giôùi chuùng ta vaø khai trieån loøng say meâ phuùc aâm hoùa (xem Nieàm Vui Tin Möøng, 78).
Söï thaân maät vôùi Thieân Chuùa, töï noù voán khoâng theå hieåu ñöôïc, ñaõ ñöôïc maëc khaûi baèng nhöõng hình aûnh noùi vôùi chuùng ta veà hieäp thoâng, thoâng ñaït, hieán mình vaø yeâu thöông. Vì lyù do naøy, söï hôïp nhaát maø Chuùa Gieâsu keâu goïi chuùng ta tieán tôùi khoâng phaûi laø söï ñoäc daïng, maø ñuùng hôn laø "söï hoøa hôïp nhieàu maët vaø coù tính môøi goïi" (Nieàm Vui Tin Möøng,117). Söï phong phuù trong caùc dò bieät cuûa ta, söï ña daïng cuûa chuùng ta, moät söï ña daïng trôû thaønh hôïp nhaát moãi khi chuùng ta töôûng nieäm Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh, laøm chuùng ta ñeà phoøng moïi möu moâ toaøn trò, yù thöùc heä hay phe phaùi. Söï hôïp nhaát naøy cuõng khoâng phaûi laø moät ñieàu ta muoán leân khuoân theá naøo, muoán ñaët ñieàu kieän ra sao, quyeát ñònh ai coù theå thuoäc veà ai khoâng theå thuoäc veà maëc yù. Chuùa Gieâsu caàu nguyeän ñeå taát caû chuùng ta ñeàu trôû neân thaønh phaàn cuûa moät ñaïi gia ñình trong ñoù, Thieân Chuùa laø Cha cuûa chuùng ta vaø taát caû chuùng ta laø anh chò em. Ñieàu naøy khoâng coù nghóa phaûi coù cuøng neám traûi, cuøng quan taâm, cuøng taøi naêng nhö nhau. Chuùng ta laø anh chò em bôûi Thieân Chuùa döïng neân ta vì yeâu thöông vaø ñònh cho ta laøm con caùi nam nöõ cuûa Ngöoøi, hoaøn toaøn do saùng kieán cuûa Ngöôøi (xem Eph 1:5). Chuùng ta laø anh chò em bôûi "Thieân Chuùa ñaõ sai Thaàn Khí cuûa Con Ngöôøi xuoáng taâm hoàn ta maø keâu 'Abba, Cha ôi!'" (Gl 4:6). Chuùng ta laø anh chò em, bôûi, nhôø ñöôïc maùu Chuùa Gieâsu Kitoâ coâng chính hoùa (xem Rm 5:9), chuùng ta ñaõ qua söï cheát böôùc vaøo söï soáng vaø ñöôïc trôû neân "nhöõng keû ñoàng thöøa höôûng" lôøi höùa (xem Gl 3:26-29); Rm 8:17). Ñoù laø ôn cöùu ñoä maø Thieân Chuùa ñaõ laøm neân khaû höõu cho ta, vaø ñöôïc Giaùo Hoäi coâng boá vôùi nieàm vui: ñöôïc laø thaønh phaàn "caùi chuùng ta" cuûa Thieân Chuùa.
Tieáng gaøo cuûa chuùng ta, taïi ñòa ñieåm naøy voán ñöôïc noái keát vôùi tieáng gaøo nguyeân thuûy ñoøi töï do cho ñaát nöôùc naøy, ñaõ vang voïng lôøi Thaùnh Phaoloâ: "Khoán cho toâi neáu toâi khoâng rao giaûng Tin Möøng" (1 Cor 9:16). Ñaây laø tieáng gaøo khoâng keùm khaån thieát vaø thuùc baùch nhö tieáng gaøo ñoøi ñoäc laäp. Noù cuõng xuùc ñoäng trong tính nhieät tình cuûa noù. Öôùc mong moãi ngöôøi trong anh chò em laø chöùng nhaân cuûa söï hieäp thoâng huynh ñeä seõ toaû saùng khaép cuøng theá giôùi.
Seõ ñeïp ñeõ xieát bao neáu moïi ngöôøi bieát ngöôõng phuïc caùch ta chaêm soùc laãn nhau, caùch ta khuyeán khích vaø giuùp ñôõ laãn nhau. Hieán mình seõ taïo ra moái lieân heä lieân ngaõ; ta khoâng hieán "söï vaät" maø hieán chính mình mình. Trong baát cöù haønh vi cho ñi naøo, ta cuõng hieán mình ta. "Hieán mình" nghóa laø ñeå moïi söùc maïnh cuûa tình yeâu aáy töùc Thaùnh Thaàn cuûa Thieân Chuùa, beùn reã trong ñôøi ta, môû roäng loøng ta cho söùc maïnh saùng taïo cuûa Ngöôøi. Khi ta hieán mình, ta khaùm phaù ra caên tính ñích thöïc cuûa ta laø con caùi Thieân Chuùa theo hình aûnh Chuùa Cha vaø laø nhöõng ngöôøi ban söï soáng, gioáng nhö Ngöoøi; ta khaùm phaù ra raèng ta laø anh chò em cuûa Chuùa Gieâsu, Ñaáng ta laø caùc chöùng nhaân. Phuùc aâm hoùa coù nghóa nhö theá; ñaây laø cuoäc caùch maïng môùi, vì ñöùc tin cuûa chuùng ta luoân coù tính caùch maïng, ñaây laø tieáng keâu gaøo saâu thaúm vaø laâu daøi nhaát cuûa chuùng ta.
Vuõ Van An