Ngheøo tuùng vaø baàn cuøng
ñaû thöông vaø huûy hoaïi gia ñình
Ngheøo tuùng vaø baàn cuøng ñaû thöông vaø huûy hoaïi gia ñình.
Vatican (Vat. 3-06-2015) - Kitoâ höõu chuùng ta phaûi luoân luoân gaàn guõi caùc gia ñình bò ngheøo tuùng thöû thaùch. Söï baàn cuøng xaõ hoäi ñaû thöông gia ñình vaø ñoâi khi phaù huûy noù. Vieäc thieáu hay maát coâng aên vieäc laøm hoaëc tình traïng baáp beânh aûnh höôûng saâu ñaäm treân cuoâc soáng gia ñình vaø thöû thaùch caùc töông quan cuûa noù moät caùch naëng neà. Chuùng ta coøn laïi gì, neáu nhöôïng boä thaàn tieàn baïc, baïo löïc vaø töø boû caû tình thöông yeâu gia ñình?
Kính thöa quyù vò thính giaû, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi nhö treân vôùi hôn 40,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu tham döï buoåi tieáp kieán chung haøng tuaàn saùng thöù tö 3 thaùng 6 naêm 2015. Ngoaøi caùc ñoaøn haønh höông ñeán töø caùc nöôùc Baéc Myõ vaø AÂu chaâu, cuõng coù caùc nhoùm haønh höông thuoäc caùc nöôùc AÙ chaâu nhö Hong Kong, Indonesia, Nhaät Baûn, Philippines, Ñaøi Loan. Cuõng coù moät vaøi tín höõu Vieät Nam ñeán töø Tulsa Hoa Kyø. Töø chaâu Myõ Latinh coù caùc nhoùm Argentina, Meâhicoâ, Venezuela, Guatemala, Uruguay vaø Brasil.
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ khai trieån ñeà taøi giaùo lyù lieân quan tôùi tính caùch deã bò toån thöông cuûa gia ñình trong caùc ñieàu kieän thöû thaùch cuûa cuoäc soáng. Ngaøi noùi: gia ñình coù bieát bao nhieáu vaán ñeà thöû thaùch noù. Moät trong nhöõng thöû thaùch ñoù laø söï ngheøo tuùng. Chuùng ta haõy nghó tôùi bieát bao nhieâu gia ñình soáng trong caùc vuøng ngoaïi bieân cuûa caùc thaønh phoá lôùn, nhöng caû trong caùc vuøng queâ nöõa... Coù bieát bao nhieâu baàn cuøng, bieát bao nhieâu ñoài teä! Theá roài coøn coù caû chieán tranh khieán cho hoaøn caûnh theâm traàm troïng hôn. Ñöùc Thaùnh Cha ñònh nghóa chieán tranh nhö sau:
Chieán tranh luoân luoân laø moät ñieàu kinh khuûng. Ngoaøi ra noù coøn gaây thieät haïi, ñaëc bieät cho caùc thöôøng daân, caùc gia ñình. Noù khieán cho gia ñình ngheøo ñi. Quûa thaät, chieán tranh laø "meï cuûa taát caû moïi ngheøo tuùng", laø keû aên cöôùp söï soáng, linh hoàn vaø caùc tình thöông meán thaùnh thieâng vaø thaân yeâu nhaát.
Maëc duø moïi ñieàu ñoù vaãn coù caùc gia ñình ngheøo tuùng vôùi phaåm giaù tìm tieáp tuïc cuoäc soáng thöôøng ngaøy cuûa mình, thöôøng khi moät caùch coâng khai tín thaùc nôi phöôùc laønh cuûa Thieân Chuùa. Tuy nhieân, baøi hoïc naøy khoâng ñöôïc bieän minh cho söï thôø ô cuûa chuùng ta, neáu khoâng phaûi laø gia taêng söï xaáu hoå cuûa chuùng ta! Coù bieát bao ngheøo tuùng!
Haàu nhö laø moät pheùp laï, khi caû trong caûnh ngheøo tuùng gia ñình tieáp tuïc thaønh hình vaø tôùi choã giöõ gìn ñöôïc - nhö coù theå - tình nhaân baûn trong caùc töông quan cuûa noù. Söï kieän naøy gaây khoù chòu cho caùc chuyeân vieân ñeà ra caùc chöông trình haïnh phuùc coi caùc tình thöông meán, vieäc sinh saûn con caùi, caùc lieân heä gia ñình nhö laø moät yeáu toá thay ñoåi phuï thuoäc cuûa phaåm chaát cuoäc soáng. Hoï khoâng hieåu gì heát! Traùi laïi, chuùng ta phaûi quøy goái xuoáng tröôùc caùc gia ñình aáy, laø moät tröôøng hoïc nhaân baûn cöùu vôùt caùc xaõ hoäi khoûi söï man rôï.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Thaät vaäy chuùng ta coøn laïi gì, neáu nhöôïng boä söï toáng tieàn cuûa Cesar vaø thaàn Mammona, baïo löïc vaø tieàn baïc, vaø khöôùc töø caû caùc thöông meán gia ñình? Moät neàn luaân lyù ñaïo ñöùc daân söï seõ chí coù theå ñeán, khi caùc giôùi chöùc traùch nhieäm cuoäc soáng coâng coäng taùi toå chöùc trôû laïi moái daây töông quan xaõ hoäi, vaø khôûi haønh töø cuoäc chieán ñaáu choáng laïi voøng xoaùy toài baïi giöõa gia ñình vôùi ngheøo tuùng, daãn ñöa chuùng ta tôùi vöïc thaúm.
Neàn kinh teá hieän nay thöôøng chuyeân moân trong höôûng thuï haïnh phuùc caù nhaân, nhöng laïi roäng raõi thöïc thi vieäc khai thaùc boùc loät caùc lieân heä gia ñình. Ñoù laø moät maâu thuaãn traàm troïng! Coâng vieäc meânh moâng cuûa gia ñình khoâng ñöôïc ñöa ra trong caùc ngaân saùch, dó nhieân! Thaät vaäy, kinh teá vaø chính trò haø tieän caùc thöøa nhaän lieân quan tôùi ñieàu naøy. Theá nhöng vieäc ñaøo taïo noäi taïi cuûa con ngöôøi vaø söï chuyeån ñoäng caùc tình thöông meán cuûa xaõ hoäi laïi coù coät truï cuûa chuùng taïi ñaây. Neáu baïn laáy noù ñi, thì taát caû suïp ñoå.
Ñaây khoâng phaûi chæ laø vaán ñeà côm baùnh. Chuùng ta noùi tôùi coâng aên vieäc laøm, chuùng ta noùi tôùi giaùo duïc, chuùng ta noùi tôùi y teá. Hieåu bieát ñieàu naøy thaät laø quan troïng. Chuùng ta luoân luoân caûm ñoäng, khi troâng thaáy hình aûnh cuûa caùc treû em thieáu dinh döôõng vaø beänh taät ñöôïc chæ cho chuùng ta thaáy taïi bieát bao nhieâu vuøng treân theá giôùi naøy. Ñoàng thôøi chuùng ta cuõng caûm ñoäng tröôùc caùi nhìn raïng rôõ cuûa nhieàu treû em, tuy thieáu thoán moïi söï, ôû trong caùc tröôøng hoïc khoâng coù gì heát, nhöng haõnh dieän cho chuùng ta thaáy caùi vieát chì vaø cuoán taäp cuûa chuùng. Vaø caùc em nhìn thaày coâ cuûa caùc em vôùi bieát bao tình thöông meán! Thaät theá, caùc treû em bieát raèng con ngöôøi khoâng chæ soáng baèng côm baùnh maø thoâi! Nhöng caû tình yeâu thöông gia ñình nöõa. Khi coù söï baàn cuøng, caùc treû em ñau khoå, bôûi vì caùc em muoán tình yeâu, muoán caùc töông quan gia ñình.
Noùi theâm trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh nhieäm vuï cuûa caùc kitoâ höõu nhö sau:
Chuùng ta caùc kitoâ höõu, chuùng ta phaûi luoân luoân gaàn guõi caùc gia ñình bò ngheøo tuùng thöû thaùch. Anh chò em haõy nghó coi, taát caû anh chò em ñeàu bieát moät ai ñoù: ngöôøi cha khoâng vieäc laøm, ngöôøi meï khoâng vieäc laøm, vaø gia ñình ñau khoå, caùc lieän heä suy yeáu. Ñieàu naøy thaät xaáu xa! Söï baàn cuøng xaõ hoäi ñaû thöông gia ñình, vaø ñoâi khi phaù huûy noù. Vieäc thieáu hay maát coâng aên vieäc laøm, hoaëc tình traïng baáp beânh aûnh höôûng saâu ñaäm treân cuoâc soáng gia ñình vaø thöû thaùch caùc töông quan cuûa noù moät caùch naëng neà. Caùc ñieàu kieän cuoäc soáng trong caùc khu phoá ngheøo thieáu tieän nghi nhaát, vôùi caùc vaán ñeà nhaø ôû vaø di chuyeån, cuõng nhö vieäc giaûm thieåu caùc phuïc vuï xaõ hoäi, y teá, vaø tröôøng hoïc gaây ra caùc khoù khaên sau ñoù. Theâm vaøo caùc yeáu toá vaät chaát naøy laø söï thieät haïi gaây ra cho gia ñình bôûi caùc moâ thöùc giaû doái, do caùc phöông tieän truyeàn thoâng phoå bieán, döïa treân chuû thuyeát tieâu thuï vaø toân thôø daùng veû beà ngoaïi, aûnh höôûng treân caùc giai taàng xaõ hoäi ngheøo hôn, vaø gia taêng vieäc ñaäp naùt caùc töông quan gia ñình. Saên soùc caùc gia ñình, saên soùc tình thöông meán, nhöng söï baàn cuøng thöû thaùch gia ñình.
Giaùo Hoäi laø meï, vaø khoâng ñöôïc queân thaûm caûnh naøy cuûa con caùi mình. Caû Giaùo Hoäi cuõng phaûi ngheøo, ñeå trôû neân phong phuù vaø traû lôøi cho bieát bao nhieâu baàn cuøng aáy. Moät Giaùo Hoäi ngheøo laø moät Giaùo Hoäi coá yù thöïc thi moät söï ñôn sô trong cuoäc soáng cuûa mình - trong chính caùc cô quan cuûa mình, trong chính kieåu soáng cuûa caùc chi theå mình. Caàn phaûi caàu nguyeän vaø haønh ñoäng. Chuùng ta haõy maïnh meõ caàu xin Chuùa lay ñoäng chuùng ta, ñeå khieán cho caùc gia ñình kitoâ cuûa chuùng ta trôû thaønh caùc taùc nhaân cuoäc caùch maïng naøy cuûa söï gaàn guõi gia ñình, giôø ñaây caàn thieát hôn bao giôø heát! Ngay töø ñaàu Giaùo Hoäi ñöôïc laøm thaønh bôûi söï gaân guõi aáy cuûa gia ñình. Vaø chuùng ta ñöøng queân raèng söï phaùn xöû cuûa nhöõng ngöôøi caàn ñöôïc giuùp ñôõ, cuûa nhöõng ngöôøi beù nhoû, cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo ñi tröôùc söï phaùn xöû cuûa Thieân Chuùa. Chuùng ta ñöøng queân ñieàu naøy vaø chuùng ta haõy laøm taát caû, taát caû nhöõng gì chuùng ta coù theå laøm ñeå troï giuùp caùc gia ñình tieáp tuïc ñi tôùi trong thöû thaùch cuûa ngheøo tuùng vaø baàn cuøng ñaû thöông caùc tình thöông meán, caùc lieân heä gia ñình. Toâi muoân ñoïc laïi moät laàn nöõa vaên baøn Thaùnh Kinh maø chuùng ta ñaõ nghe ban ñaàu vaø moãi ngöôøi trong chuùng ta haõy nghó tôùi caùc gia ñình gaêp thöû thaùch, bò thöû thaùch bôûi ngheøo tuùng. Thaùnh Kinh noùi nhö theá naøy: "Con ôi, ñöøng töø choái ngöôøi ngheøo ñieàu caàn thieát cho cuoäc soáng, ñöøng voâ caûm tröôùc caùi nhìn cuûa ngöôøi thieáu thoán". Chuùng ta haõy nghó tôùi töøng chöõ moät nheù! "Ñöøng laøm cho keû ñoùi phaûi buoàn tuûi, ñöøng choïc töùc ai khi hoï phaûi ngaët ngheøo, keû khoán khoå naøi xin con ñöøng töø choái, gaëp ngöôøi ngheøo con ñöøng ngoaûnh maët ñi. Ñöøng laøm ngô khoâng nhìn ñeán keû thieáu thoán, keûo neân côù cho ngöôøi ta nguyeàn ruûa con", bôûi vì ñoù laø ñieàu Chuùa seõ laøm". Phuùc AÂm noùi ñieàu ñoù, neáu chuùng ta khoâng laøm caùc ñieàu naøy.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu vaø caàu chuùc moïi ngöôøi coù nhöõng ngaøy haønh höông soát saéng vaø boå ích. Ngaøi ñaõ ñaëc bieät chaøo moät nhoùm phoù teá vónh vieãn toång giaùo phaän Freiburg. Chaøo caùc tín höõu Ba Lan Ñöùc Thaùnh Cha ñaëc bieät höoùng tôùi giôùi treû tuï taäp nhau taïi Lednica ñeå cuõng coá moái daây lieân heä vôùi Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi. Ngaøi chia seû nieàm vui, loøng haêng say vaø öôùc muoán cuûa hoï coù Chuùa Thaùnh Thaàn. Ngaøi khích leä hoï roäng môû con tim cho Chuùa vaø caùc ôn thaùnh cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, cuõng nhö tieáp nhaän ñaày traøn söï hieän dieän vaø hoaït ñoäng thaùnh hoùa cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, ñeå Ngaøi ñoàng haønh vôùi hoï trong cuoäc soáng, trong khi hoïc haønh, laøm vieäc, caàu nguyeän vaø trong caùc quyeát ñònh cuûa hoï, ñeå hoï ñöôïc maïnh meõ vaø cuøng Chuùa Thaùnh Thaàn bieán ñoåi theá giôùi.
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng chaøo caùc tu só doøng Thaùnh Philipheâ Neri trong naêm kyû nieäm 500 naêm ngaøy sinh cuûa thaùnh laäp doøng, ñöôïc bieát tôùi nhö "vò thaùnh cuûa nieàm vui". Ngaøi caàu chuùc caùc tu só laøm chöùng cho nieàm vui Phuùc AÂm.
Ngaøi cuõng chaøo caùc coâng nhaân xöôûng Whirlpool tænh Carinaro, vaø caàu mong hoï tìm ra giaûi phaùp coâng baèng cho cuoäc khuûng hoaûng nghieâm troïng hieän coù trong vuøng, trong ñoù quyeàn cuûa moïi ngöôøi, ñaëc bieät cuûa caùc gia ñình, ñöôïc toân troïng.
Chaøo caùc baïn treû ngöôøi ñau yeáu vaø caùc ñoâi taân hoân ngaøi nhaéc cho moïi ngöôi bieát thaùng 6 laø thaùng kính Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu. Xin Thaùnh Taâm Chuùa ñaïy cho ngöôøi treû bieát veû ñeïp cuûa vieäc yeâu thöông vaø ñöôïc yeâu; naâng ñôõ caùc anh chò em beänh taät trong khoå ñau, vaø trôï löïc caùc ñoâi taân hoân trong cuoäc soáng gia ñình.
Buoåi tieáp kieán ñaõ keát thuùc vôùi Kinh Laäy Cha vaø pheùp laønh toøa thaùnh Ñöùc Thaùnh Cha ban cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)