Ñöùc Phanxicoâ leân tieáng veà töï do toân giaùo
Ñöùc Phanxicoâ leân tieáng veà töï do toân giaùo.
Roma (VietCatholic News 8-05-2015) - Vôùi ñaø gia taêng caùc caêng thaúng veà töï do toân giaùo taïi Myõ vaø nhieàu nôi khaùc treân theá giôùi, vaøo hoâm Thöù Naêm 7 thaùng 5 naêm 2015, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ leân tieáng keâu goïi caùc nhaø laõnh ñaïo Kitoâ Giaùo beânh vöïc quyeàn töï do phaùt bieåu toân giaùo choáng laïi thöù "nguyeân taéc khoan dung sai laïc".
Ñöùc Giaùo Hoaøng leân tieáng vôùi moät hoäi nghò caùc nhaø laõnh ñaïo Coâng Giaùo vaø Theä Phaûn cuûa AÂu Chaâu, nhöng lôøi leõ cuûa ngaøi cuõng coù theå coù nhieàu heä luaän ñoái vôùi caùc cuoäc tranh luaän hieän nay ôû Hoa Kyø.
Ngaøi noùi raèng "toâi nghó tôùi caùc thaùch thöùc do vieäc laøm luaät ñaët ra, moät vieäc voán nhaân danh nguyeân taéc khoan dung bò giaûi thích sai vaø cuoái cuøng ñaõ ngaên caûn coâng daân khoâng cho hoï phaùt bieåu moät caùch hoøa bình vaø hôïp phaùp caùc xaùc tín toân giaùo cuûa hoï".
Ñöùc Phanxicoâ keâu goïi caùc nhaø laõnh ñaïo Kitoâ Giaùo "ñoàng thanh" beânh vöïc töï do toân giaùo.
Lôøi keâu goïi treân xuaát hieän trong moät baøi dieãn vaên ngaén ngoû vôùi cuoäc gaëp gôõ chung giöõa Hoäi Ñoàng Caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÂu Chaâu, bao goàm caùc giaùm muïc Coâng Giaùo AÂu Chaâu, vôùi Hoäi Ñoàng Caùc Giaùo Hoäi AÂu Chaâu, bao goàm caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa 120 Giaùo Hoäi Chính Thoáng, Theä Phaûn vaø Cöïu Coâng Giaùo AÂu Chaâu vaø moät soá toå chöùc lieân heä.
Tranh chaáp veà töï do toân giaùo caøng ngaøy caøng trôû thaønh moät neùt ñoäc ñaùo trong sinh hoaït chính trò taïi AÂu Chaâu ngaøy nay.
ÔÛ Phaùp, chaúng haïn, coäng ñoàng Hoài Giaùo, ñang nôû roä, gaàn ñaây leân tieáng phaûn ñoái khi moät nöõ sinh 15 tuoåi bò ñuoåi vì maëc chieác vaùy daøi, maø theo vò hieäu tröôûng, laø vi phaïm luaät naêm 1905 laø luaät ngaên caám caùc bieåu töôïng toân giaùo taïi caùc nôi coâng coäng.
Trong khi ñoù, taïi Hoa Kyø, haøng chuïc tieåu bang hieän ñang tranh luaän ñaïo luaät cho pheùp caùc mieãn tröø toân giaùo; 21 tieåu bang khaùc ñaõ thoâng qua caùc luaät leä nhö theá. Taïi Indiana, caùc nhaø laøm luaät gaàn ñaây ñaõ buoäc phaûi tu chính luaät leä sau khi coù nhöõng lôøi khieáu naïi cho raèng luaät leä naøy hôïp phaùp hoùa vieäc kyø thò choáng laïi nhöõng ngöôøi LGBT (ñoàng tính vaø thay phaùi tính) vaø do ñoù ñaõ daáy leân nhieàu cuoäc phaûn ñoái roäng khaép xöù sôû.
Ngoaøi vieäc muoán taïo ra moät traän tuyeán thoáng nhaát ñeå baûo veä töï do toân giaùo, Ñöùc Phanxicoâ cuõng yeâu caàu caùc nhaø laõnh ñaïo Coâng Giaùo vaø Theä Phaûn ñeà caäp tôùi vieäc di daân ñaày bi ai vaø thöôøng ñaày bi thaûm cuûa haøng nghìn ngöôøi troán chaïy chieán tranh, baùch haïi vaø ngheøo khoå.
Ngaøi noùi raèng: "Caùc Giaùo Hoäi vaø caùc coäng ñoàng Giaùo Hoäi ôû AÂu Chaâu coù boån phaän phaûi laøm vieäc vôùi nhau ñeå phaùt huy tình lieân ñôùi vaø loøng hieáu khaùch".
Vò Giaùo Hoaøng ngöôøi AÙ Caên Ñình naøy ñaõ bieán ñaïi keát thaønh moät trong caùc coät truï cuûa trieàu giaùo hoaøng cuûa ngaøi. Giöõa nhieàu ñieàu khaùc, ngaøi hay noùi tôùi neàn "ñaïi keát baèng maùu" coù yù aùm chæ vieäc baùch haïi baèng baïo löïc caùc Kitoâ höõu taïi nhieàu nôùi khaùc nhau treân theá giôùi "chæ vì hoï ñeo thaùnh giaù hay mang cuoán Thaùnh Kinh".
Noùi vôùi kyù giaû ngöôøi YÙ, Andrea Tornielli, hoài thaùng 12 naêm 2013, Ñöùc Phanxicoâ cho raèng "tröôùc khi saùt haïi hoï, [nhöõng ngöôøi quaù khích] khoâng hoûi hoï theo Anh Giaùo, theo Ñaïo Lutheâroâ, theo Ñaïo Coâng Giaùo, hay theo Ñaïo Chính Thoáng. Maùu cuûa hoï hoãn hôïp. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi saùt haïi chuùng ta, taát caû chuùng ta ñeàu theo Kitoâ Giaùo caû".
Hoâm Thöù Naêm 7 thaùng 5 naêm 2015, tröôùc khi Ñöùc Giaùo Hoaøng leân tieáng, Ñöùc Hoàng Y ngöôøi Hung Ga Ri, Peùter Erdo, noùi vôùi hoäi nghò raèng ñaây laø thôøi ñieåm ñaëc bieät coù vaán ñeà ñoái vôùi caùc Kitoâ höõu, vì vieäc baùch haïi vaø kyø thò cuõng ñang dieãn ra ngay taïi AÂu Chaâu vaø noùi leân noãi ñau khoå cuûa nhieàu Kitoâ höõu baát phaân bieät heä phaùi.
Theo Ñöùc HY Erdo, chuû tòch Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÂu Chaâu, döôøng nhö coù ai ñoù ñang muoán "cho leân giaù"söï hieän dieän cuûa Kitoâ Giaùo trong xaõ hoäi vaø muoán chaéc chaén raèng ñöùc tin bieán maát khoûi ñôøi soáng coâng coäng.
Giaùm Muïc Anh Giaùo, Christopher Hill, chuû tòch Hoäi Ñoàng Caùc Giaùo Hoäi, noùi raèng caên cöù vaøo caùc cuoäc taán coâng choáng tôø taïp chí haøi höôùc Charlie Hebdo, trong ñoù, 12 ngöôøi ñaõ bò thaûm saùt bôûi hai tay suùng cöïc ñoan, vieäc Kitoâ höõu ñeà caäp tôùi töï do toân giaùo laø ñieàu thích ñaùng.
Vò giaùo phaåm Anh Giaùo treân ñaët caâu hoûi: "Töï do phaùt bieåu laø ñieàu neàn taûng, nhöng ta söû duïng quyeàn töï do cuûa ta khoâng chæ nhö nhöõng caù nhaân ra sao? Ta neân söû duïng töï do cuûa ta vì phuùc lôïi cuûa toaøn theå coäng ñoaøn nhö theá naøo?"
Trích daãn vaên kieän giaùo huaán Evangelii Gaudium cuûa Ñöùc Phanxicoâ, Giaùm Muïc Hill bieän luaän raèng neân coi ñaïi keát nhö moät ñoùng goùp cho tính hôïp nhaát cuûa gia ñình nhaân loaïi.
Ngaøi noùi: "Chia reõ giöõa caùc Kitoâ höõu caøng ñoå theâm nguyeân nhaân vaøo tranh chaáp töø phía nhöõng ngöôøi ñaùng lyù ra phaûi laøm men cho hoøa bình".
Vuõ Van An